Новости за 18.11.2022

"Азаттыктын" тиркемесин AppStore же GooglePlayден жүктөп алыңыз. Тиркеме кандай гана бөгөт болбосун айланып өтүп кетет.

"Кримтөбөл" атыккан Камчы Көлбаев Улуттук коопсуздук кызматы тарабынан кармалып, кайра коё берилди. Анын жанынан курал табылганы кабарланууда. Жогорку Кеңеш чек ара келишимин кабыл алгандан кийин, Кемпир-Абад ишине байланыштуу камалгандарды бошотуу талабы айтыла баштады. Айрым депутаттар президентке кайрылды. Эки күндөн кийин Катарда Футбол боюнча дүйнө чемпионаты башталат. Дүйнө чемпионатында алгачкы жолу аял-реферилер калыстык милдет аткарат.

Орусиялык укук коргоочу, “Мемориал” укук коргоо борборунун мүчөсү Виталий Пономаревдун Кыргызстандан депортацияланышы боюнча Норвегиянын Хелсинки комитети Улуттар уюмунун укук коргоочулар боюнча атайын баяндамачысына арызданды. Бул тууралуу эл аралык уюм Твиттер баракчасына жазды. Виталий Пономаревдун Кыргызстандан депортацияланганы 15-ноябрда белгилүү болгон. Ал адам укуктары боюнча Бишкекте өтүп жаткан фестивалга конок катары чакырылган. Бирок Кыргызстанга учуп келип, “Манас” эл аралык аэропортунда... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин депутаты Өмүрбек Бакиров парламент имаратындагы кызматтык бөлмөсү алмашканын ырастады. Буга чейин социалдык тармактарга жарыяланган президенттин иш башкармалыгынын башчысынын орун басары Элмира Усенованын колу коюлган катта "Жогорку Кеңештин ишин оптималдаштыруу жана жумуш орундарын иретке салуу максатында 7-кабаттагы 705-бөлмөнү 18-ноябрда саат 13:00гө чейин бошотууңузду өтүнөм" деп жазылган. Ошондон эле катта эл өкүлүнө башка бөлмө берилери да көрсөтүлгөн.  Бакиров бул бөлмөдө... Читать дальше...

Казакстандын бийлиги жарандарына 20-ноябрда, президенттик шайлоо өтө турган күнү мыйзамсыз митингдерге чыкпоону эскертти. Башкы прокуратура 18-ноябрда жасаган билдирүүсүндө, "өлкөдө тыюу салынган топ президенттик шайлоо өтө турган күнү мыйзамыз митингдерге чыгууга чакырып жатканын, мындай чакырыктарды колдогондор кылмыш жоопкерчилигине тартыларын" эскертти. Билдирүүдө кайсы топ экени жазылган эмес. 17-ноябрда Улуттук коопсуздук комитети добуш берүү күнү балашамандык уюштурууну көздөгөн жети киши кармалганын билдирген. Читать дальше...

Жогорку Кеңеш кыргыз-өзбек чек арасы боюнча чечимди кабыл алды. Кемпир-Абад маселеси соңку айлардагы өлкөдөгү эң башкы темага айланды. Кызуу талкуу, камоолор, кармоолор, парламентте эмоция, талаштар менен коштолду.

Министрлер кабинетинин төрагасы Акылбек Жапаров бүгүн, 18-ноябрда Суу жана жер ресурстары боюнча улуттук кеңештин жыйынын өткөрдү. Анда Жаратылыш ресурстары, экология жана техникалык көзөмөл министри Динара Кутманова 2040-жылга чейинки Улуттук суу стратегиясынын долбоорун тааныштырды. Бул тууралуу өкмөттүн басма сөз кызматы кабарлады. Акылбек Жапаров долбоордо өлкөнүн суу ресурстарынын келечегине комплекстүү баа берилбегендигин белгилеп, суу ресурстарын башкаруу, өзгөчө гидроэнергетикалык мүмкүнчүлүктөр жаатында сунуштар жоктугун сындады. Читать дальше...

Нобелдин Тынчтык сыйлыгынын лауреаты Ширин Эбади Иранда бир нече айдан бери уланып жаткан толкундоолорду "элдик революция" деп атады. Ал "Азаттыктын" грузин кызматына 17-ноябрда курган маегинде бул демонстрациялар ирандыктардын "Ислам республикасын каалашпай турганын" көрсөткөнүн айтты. "Иран эли демократиялык, светтик өкмөттү каалайт. Ошондой гана өкмөт "аял, жашоо, эркиндик" деген ураанды ишке ашырууга мүмкүнчүлүк түзөт", - деди Эбади. Укук коргоочу жана мурдагы судья Эбади Ирандагы адам... Читать дальше...

Кыргыз-өзбек чек арасынын тактоо Кыргызстанда кызуу талаш-тартыш, автивист-саясатчы, блогерлерди камоо менен коштолуп, коомчулуктун назарында турганда Өзбекстандын медиасы бул темага дээрлик кайрылган жок. Өзбек парламентинин Мыйзам чыгаруу палатасы келишимди колдогондо да бул тема коңшу өлкөнүн журналисттери менен блогерлерди анчейин кызыктырбады. 17-ноябрда Кыргызстандын Жогорку Кеңеши келишимди жактырганда өзбек соцмедиадасы бир топ жанданды. Талдоочулар муну эки өлкөдөгү жарандык коомдун активдүүлүгүнүн айырмачылыгы менен түшүндүрөт. Читать дальше...

Орусиянын тышкы иштер министринин орун басары Сергей Рябков билдиргендей, Москва камактагыларды айырбаштоо боюнча Вашингтон менен келишим түзөрүнө үмүттөнөт. Рябковдун айтымында, камакта жаткан жарандар арасында курал-жарак соодасы үчүн соттолгон орусиялык Виктор Бут дагы бар. Ал Америка түрмөсүндө 25 жылдык жаза мөөнөтүн өтөп жатат. "Америкалыктар сыртынан активдүүлүк көрсөтүшүүдө, ал эми биз бул үчүн түзүлгөн атайын канал аркылуу иштеп жатабыз", - деди Рябков журналисттерге 18-ноябрда. Камакта... Читать дальше...

Президент Садыр Жапаров кыргыз-тажик чек арасын тактоого байланыштуу документтер "тоскоолдуктар болбосо жыл жаңырганга чейин Жогорку Кеңештин кароосуна коюлушу мүмкүндүгүн" билдирди. Азырынча Дүйшөмбү чек ара чечүүнүн жолдору тууралуу эч маалымат чыгара элек. Кыргыз-тажик чек арасын тактоо менен алектенип жаткан тараптар соңку ирет 14-ноябрда Тажикстандын Дүйшөмбү шаарында жолуккан жана келерки кездешүү Бишкекте өтөрү маалым болгон. Эки өлкөнүн чек арасынын жалпы узундугу 972 чакырымды түзөт жана анын 300 чакырымдан ашыгы тактала элек. Читать дальше...

Өзбек парламенти - Олий Мажлистин Сенаты Кыргызстан менен Өзбекстандын өз ара чек ара боюнча келишимди жактырып, Кемпир-Абад суу сактагычынын суусун биргелешип башкаруу жөнүндө мыйзам долбоорун кабыл алды. Документти сенаторлор бир добуштан колдоду. Сенатта 100 сенатор бар. Чек ара келишими тууралуу Эл аралык мамилелер, тышкы экономикалык байланыштар, чет элдик инвестициялар жана туризм боюнча комитетинин төрагасы Равшанбек Алимов баяндама жасады. Ал Кемпир-Абад суу сактагычы Өзбекстан үчүн стратегиялык маанилүү объект экенин... Читать дальше...

Чүйдүн Аламүдүн райондук сотунда бүгүн 18-ноябрда президенттик администрациянын мурдагы башчысы Медет Садыркуловдун өлүмүнө айыпталып жаткан Санжар Сапарбековду 14 жылга эркинен ажыратуу тууралуу өкүм чыгарып, аны айрым беренелер боюнча актады. Судья Бекболот Жаналиев Сапарбековду Кылмыш-жаза кодексинин "Эркиндиктен мыйзамсыз ажыратуу" беренеси боюнча үч жылга, "Адам өлтүрүү" боюнча 12 жылга, "Мүлктү атайылап жок кылуу же бузуу" боюнча төрт жылга кесип, "Документтерди, штамптарды, мөөрлөрдү уурдоо... Читать дальше...

Монтенегронун баш калаасы Подгорицада 17-ноябрда он миңден көп адам парламент имаратынын алдына нааразылык акциясына чыгышты. Алар президенттин ыйгарым укуктары тууралуу мыйзамды жокко чыгарууну жана мөөнөтүнөн мурда шайлоо өткөрүүнү талап кылышты. Акцияны «Биз көппүз» кыймылы уюштурду. Чогулгандар «Биз Черногория, Евробиримдик үчүн», «Шайлоону талап кылабыз» деген ураандарды чакырып, Монтенегро, Евробиримдик менен АКШнын желектерин көтөрүп турушту. Парламентте орусиячыл Демократиялык фронт башында... Читать дальше...

18-ноябрга карата Токтогул суу сактагычындагы суунун көлөмү 13 млрд 135 млн куб метрди түздү. "Электр станциялары" мамлекеттик ишканасы билдиргендей, учурда суу сактагычка секундуна 188 куб метр суу агып кирип, 566 куб метр агып чыгууда. Былтыр ушул күнү суу сактагычта 11,4 млрд куб метр суу болгон. Энергетика министрлиги Токтогул суу сактагычындагы суунун аздыгынан улам Кыргызстан быйыл да сырттан электр энергиясын импорттоого аргасыз болорун маалымдаган. 1975-жылдан тарта иштеп жаткан... Читать дальше...

Катарда өтө турган футбол боюнча Дүйнө чемпионатында алгачкы жолу аял-реферилер калыстык кылат. Көптөр күткөн спорттук иш-чаранын ачылышы 20-ноябрда өтөт. Башкы арбитрлердин арасына франциялык Стефани Фраппар, руандалык Салима Мукансанга жана жапониялык Йошими Ямашита бар. Алардын жардамчылары да аялдар болот. Катар мындай масштабдагы чемпионат өткөрүп жаткан Жакынкы Чыгыштагы биринчи өлкө. 18-ноябрда Катар бийлиги стадиондордо сыра сатууга тыюу салды. Өлкөдөгү адам укуктарынын абалы, өзгөчө... Читать дальше...

Кыргызстанда өкмөт быйыл жеңилдетилген шартта бөлүп берүүнү убада кылган айыл чарба насыясынын жарымы да дыйкандарга жете электиги бүгүн 18-ноябрда Жогорку Кеңештин “Ыйман нуру” фракциясынын жыйынында белгилүү болду. Келерки жылдардын бюджети талкууланган жыйында каржы министри Алмаз Бакетаев депутат Заирбек Мамасадыковдун суроосуна жооп берип жатып быйылкыга пландалган 10 миллиард сомдун 3,4 миллиарды бөлүнгөнүн айтты: “Быйыл биз агро өнөр жай тармагына кластердик негизде долбоор түзүп ишке ашырабыз деген планыбыз аябай чоң эле ... Читать дальше...

Быйыл Кыргызстанда биринчи жолу 11-14 жаштагы өспүрүм кыздар папиллома вирусуна каршы эмдөөдөн өттү. Саламаттык сактоо министрлиги эмдөө жатын моюнчасынын рагына кабылууну алдын ала турганын билдирди. Расмий маалыматка караганда, өлкөдө жыл сайын жатын моюнчасы рагынан 600гө жакын аял каза болот. Бирок Кыргызстанда вакцинадан баш тарткандар да болууда. Расмийлердин айтымында, демөөрчүлөрдүн көмөгү менен алынган HPV вакцинанын 368 миң дозасы ушул жылы сайылышы керек. Кыргызстанда биринчи жолу... Читать дальше...

Кыргызстандын энергетика тармагынын карызы 142 миллиард сомго жетти. Бул тууралуу 18-ноябрда финансы министри Алмаз Бакетаев Жогорку Кеңеште “Ыйман Нуру” фракциясынын жыйынында айтты. Бакетаев Энергетика министрлигинин бересесин бюджеттен жана чет жактан алынган карыз, насыялар түзөрүн билдирди. Президент Садыр Жапаров 2021-жылы январда президенттик кызматка киришип жатканда энергетика системасынын карызы 137 миллиард сомго жеткенин жарыялаган. Кыргызстан тышкы карыздын көбүн жол жана энергетика тармагына алган. Читать дальше...

Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитет (УКМК) 16-ноябрда Кыргызстан менен Кытайдын чек арасына жакын жердеги (Жети-Өгүз району) “Булат-М” мергенчилик талаасынан кайтып келе жатканда “Карасай” чек ара пунктунан “кримтөбөл” атыккан Камчы Көлбаев (ред: Камчы Асанбек) жана ага жакын санаалаш 10 киши кармалганын билдирди. Атайын кызмат аларга түшүндүрүү иштери жүргүзүлүп, кайра коё берилгенин кошумчалады. “Текшерүүнүн жүрүшүндө кармалгандар Кыргыз Республикасынын мамлекеттик органдарынан тиешелүү... Читать дальше...

Бишкек жылуулук электр борборуна (ЖЭБ) Казакстандан сатып алынган көмүрдүн биринчи партиясы келди. Бул тууралуу “Электр станциялары” ишканасынын басма сөз катчысы Тагжана Айдаралиева билдирди. Анын маалыматына караганда, “Электр станциялары” Казакстандын “Каражыра” компаниясы менен 400 миң тонна Д маркасындагы көмүрдү сатып алуу боюнча келишим түзгөн. Анын бир тоннасы 53,45 долларга айланат. Көмүр ушул жылдын ноябрь айынан 2023-жылдын майына чейин ташылат. Көмүрдүн биринчи партиясы Бишкек ЖЭБине алып келинип, 64 вагон түшүрүлдү. Читать дальше...

Чүйдүн Аламүдүн райондук сотунда бүгүн 18-ноябрда президенттик администрациянын мурдагы башчысы Медет Садыркуловдун өлүмүнө байланыштуу сот уланууда. АКИpress маалымат агенттиги билдиргендей, айыпталуучу Санжар Сапарбеков акыркы сөзүн сүйлөп, күнөөсү жок экенин айтты. Ал күнөөлүү экенин тастыктаган далилдер жоктугун, эч ким ага каршы көрсөтмө бербегенин белгиледи. Судья Бекболот Жаналиев өкүм чыгаруу үчүн кеңешүүгө кетти. Башкы прокуратура Сапарбековду өмүрүнүн аягына чейин эркинен ажыратып... Читать дальше...

Милициянын күзөт кызматкерлери көбөйтүлгөн айлык маянасын келишимдер кайра түзүлүп бүткөндөн кийин алат. Бул тууралуу бүгүн 18-ноябрда Ички иштер министрлигинин (ИИМ) басма сөз кызматы билдирди. Мекеменин маалыматына караганда, Күзөт кызматы ИИМге карайт, бирок өзүн өзү каржылаган, ишкана-мекемелерге келишимдик негизде күзөт кызматын көрсөткөнү үчүн мамлекеттик бюджеттен тышкары башка да атайын каражат алып иштеген түзүм. “Азыркы учурда Күзөт кызматында келишимдерди кайра түзүү иши жүрүп жатат. Читать дальше...

Кыргызгидромет борбору кабарлагандай, 19-ноябрда Ош, Жалал-Абад, Баткен, Ысык-Көл, Нарын облустарынын көпчүлүк аймактарында, Чүй, Талас облустарынын айрым жерлеринде жаан, кар жаашы күтүлөт. Батыштан соккон шамалдын ылдамдыгы секундасына 4-9 метрге жетет. Абанын температурасы: Чүй өрөөнүндө түнкүсүн -2…+3, күндүз 7…12, Талас жергесинде түнкүсүн 0…-5, күндүз 5…10, Баткен, Ош, Жалал-Абад аймактарында түнкүсүн -3…+2, күндүз 5…10, Ысык-Көл дубанында түнкүсүн 0…-5, күндүз 7…12, Нарын облусунда түнкүсүн -2…-7... Читать дальше...

Улуттук илимдер академиясынын президентинин милдетин аткаруучу болгон Канатбек Абдрахматов бул кызматка жаңы жетекчи шайланганча убактылуу бир жылдык мөөнөткө дайындалганын бүгүн 18-ноябрда «Азаттыкка» мекеменин басма сөз кызматынан билдиришти. Академиянын Сейсмология институтунун директору, 69 жаштагы  Абдрахматов президенттин милдетин аткаруучу болуп өкмөттүн буйругу менен 15-ноябрда дайындалганы, мекемеге жетекчи беш жылга шайланары, буга чейинки президент Муратбек Жуматаевдин беш жылдык мөөнөтү аяктаганы маалымдалды. Читать дальше...