3 ліпеня — Дзень Недакладнасьці

Партызаны, партызаны,

Беларускія сыны!

За няволю, за кайданы...

Янка Купала

Якую ідэю маскоўцы перахапілі — абвясьціць 29 чэрвеня Днём партызана й падпольшчыка! Нават і тут падцікавалі нас — амаль напярэдадні Дня Незалежнасьці. Партызанка — тая з шэрагу беларускіх нацыянальных ідэяў-ідэнтычнасьцяў, якую дакладна ніяк "не стрымаць, не спыніць", бо яна зраднілася з тутэйшай глебаю, як той баршчэўнік. Нашая краіна пасьпяхова хаваецца ад часу, "тоячы думкі і словы свае" ад залішне магутных сяброў; карыстаецца відавочна запазычанымі думкамі і суседзкімі словамі, так што яе да часу прымаюць за "сваю". Менавіта такі фэст атрымаўся б досыць аўтэнтычным: каб былі гуляньні па ўтульных лясных сьцяжынах, каб шапікі ў выглядзе дзотаў пад засеньню ялінаў прапаноўвалі публіцы сьціплае й мужнае харчаваньне, а начлег у добраўпарадкаванай зямлянцы давяршыў найлепшыя ўражаньні ад Дня.

Усё, зручны момант страчаны. Сьвяткуем прыбыцьцё савецкай арміі ў Менск. У такі далікатны гістарычны момант! Калі ўвесь навакольны ўсходнеэўрапейскі сьвет выдасканальвае ўласную самастойнасьць кожны на свой капыл: Малдова заканадаўча смуткавала па Савецкай Акупацыі (так урад адцяняе цяперашні час на тле мінулага змроку Залежнасьці), у Латвіі пройдзе шэсьце ў гонар 69-х угодкаў уваходу нямецкіх войскаў у Рыгу (так частка грамадзян уяўляе выбаўленьне ад Залежнасьці). Расея… Расея ўвосень чарговым разам парадуецца перамозе над старажытнымі ліцьвінамі. Гэта ўсё можа не падабацца, але зроблена з драбніцай фантазіі.

Мноства неабыякавых грамадзянаў незадаволена нават сэнсам галоўнага дзяржаўнага сьвята. Маўляў, увогуле мы пакуль не незалежныя, альбо наадварот: незалежныя, але вызваліліся ў 1918-м, а не ў 1944-м. Ну, вы ведаеце гэтыя падыходы: тут новага замала. А найбольш слушным з фармальнага боку здаецца допіс oksana-blond пра фактычную некарэктнасьць самой даты ўрачыстасьці: "Чаму я не прызнаю 3 ліпеня".

"…Зь якой ласкі мы сьвяткуем ДЗЕНЬ НЕЗАЛЕЖНАСЬЦІ РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ І ВЫЗВАЛЕНЬНЯ АД НЯМЕЦКА-ФАШЫСТОЎСКІХ ЗАХОПНІКАЎ менавіта 3 ліпеня???

Неберасьцейцам не зразумець майго абурэньня. Тлумачу.

3 ліпеня — вызвалілі Менск. Сталіцу, ура, згодная.

Але ж!!!

Яшчэ чвэрць тэрыторыі Беларусі была пад немцамі!! Вяла баі за гэтую самую незалежнасьць!!! 8 ліпеня вызвалілі Баранавічы, 12 ліпеня — Івацэвічы, 14 ліпеня — Пінск, 16 ліпеня — Гародню…

І толькі 28 ліпеня, калі адваявалі Берасьце, тэрыторыя Беларусі была КАНЧАТКОВА вызваленая ад акупацыі".

Вось як можна, аказваецца, пакрыўдзіць сваіх суграмадзян з-за межаў ганарыстай сталіцы. Уяўляеце сабе, якая б хваля ўзьнялася ў Расеі, калі б Днём Перамогі прызначылі 20 красавіка, калі ў 1942-м годзе завяршылася бітва за Маскву? То была б другая бітва з зусім невядомым вынікам. Узбуранай берастаўчанцы філязафічна растлумачылі, што дата вызваленьня прызначана Ўказам. І кропка!

Што такое нашае сьвята? Па-першае — музыка, сьпевы. Афіцыйныя мерапрыемствы чуваць зводдаль. На гэтыя гукі авансам злуецца аўтар караценькага назіраньня "Слаўнае савецкае мінулае":

"Штогод ВНУ краіны выпускаюць дзясяткі, а то й сотні маладых спэцыялістаў у галіне рэжысэрства, правядзеньня культурна-масавых мерапрыемстваў, арганізацыі вольнага часу й многага іншага. Ці то ў нас іх рыхтуюць паводле агітлітаратуры салодкіх 80-х, ці то вядуць рэй ва ўсім ідэалягічна-правільныя партыйныя працаўнікі. Ну правядзіце вы ўжо амаладжэньне кадраў, хопіць гэтага фармалізму! У "Ноч музэяў" ля Мастацкага музэю гралі хз-адкуль-зьяўленыя гурты, я іх упершыню бачыў і чуў, назваў нават не запомніў. Было крута! А ў Дзень незалежнасьці на ўсіх плошчах і праспэктах будзе — што б вы думалі? — УГ".

Не, спадару, будзе чыста. Нават гукі будуць дыстыляваныя й празрыстыя, як вада са славутых артэзіянскіх сьвідравінаў Меншчыны. Леў Талстой некалі разважаў: "У Кітаі музыка — дзяржаўная справа. І гэта так і павінна быць. Хіба льга дапусьціць, каб усякі, хто хоча, гіпнатызаваў бы адзін аднаго або многіх і потым рабіў бы зь імі што хоча?" Ну вось яна й у нас, прынамсі аднойчы ў год, спрэс дзяржаўная: і аніякага гіпнозу, трэба прызнаць. Хлёркай трохі пахне, але ж гэта для нашай бясьпекі.

Вядомы й нават папулярны карпаратыўны блог guvd-minsk загадзя ўзьняў тэму "Дзень Незалежнасьці. Як будзе забясьпечвацца ахова парадку?" ды сабраў значны ўраджай камэнтароў, сярод якіх далёка ня ўсе былі лаяльнымі (з абодвума націскамі). Нэрвовую рэакцыю выклікала вядомая забарона піць піва з бутэлек, але ж тэма гэтая старая і разьвіваць яе ніхто ня стаў. Мы ведаем, што піва ў падазроных судзінах несумяшчальнае зь Незалежнасьцю. Відавочна, беларусы зьмірыліся з гэтай невялічкай цывілізаванай невыгодай ды пачалі пашыраць ужываньне квасу й іншых ціхамірлівых напояў. Бо шаленства ня любяць. Дарэчы, менавіта з прычыны масавых п’янак за Днём Незалежнасьці замацавалася кепская слава. "…Даўно не сакрэт, што на гэтыя фэсты апрача быдла ніхто ня ходзіць, уласна, з-за гэтага самага быдла, якое, легальна нажэршыся гарэлкі, пачынае буяніць. Туды дзяцей выводзіць жудасна", — крыўдуе artureg у камэнтары да допісу.

Але ж нашмат цікавейшая іншая забарона: карыстацца фотаздымачамі з даўжынёй аб’ектыву звыш 4 см. Вось дзе прастора для здагадак, вэрсіяў, падазрэньняў! Ізноў барацьба зь няўлоўнымі (бо, хутчэй за ўсё, няіснымі) тэрарыстамі ці нядобрасумленная канкурэнцыя з уцягненьнем "адміністратыўнага рэсурсу"? Чытачы атакавалі аўтара, ён незласьліва абараняўся: мы, маўляў, толькі выканаўцы, не да нас пытаньне. А strenger паспрабаваў дакапацца да сутнасьці праблемы:

"Наколькі я зразумеў, паводле апошніх чутак, абмежаваньні ўведзеныя дзеля таго, каб толькі супрацоўнікі афіцыйных СМІ маглі мець магчымасьць фотаздымкі пасьля атрыманьня акрэдытацыі. Каб грамадзяне краіны ня мелі права выкладваць фатаграфіі добрай якасьці з гарадзкіх мерапрыемстваў.

Наколькі гэта праўда — ня ведаю, мне здаецца, што ня ў гэтым справа. Калі пасланыя "шпегі" захочуць зрабіць якіясьці кадры, якія кампрамэтуюць нашую краіну, то і тэлефонам зробяць…"

Вось мы й да шпегаў дабраліся. Калі беларуска-расейскі канфлікт расквітнее й прынясе колькі-небудзь важкі палітычны плён, будзе ўласных рэзыдэнтаў і хуткіх розумам агентаў расейская зямля нараджаць дзеля экспарту ў нашыя мясьціны. У Амэрыцы навіна пра выкрыцьцё расейскіх шпегаў — некалькі дзён ужо першаразрадная. Добра спайманы шпег — адзін з найлепшых чыньнікаў гадаваньня пачуцьця нацыянальнай годнасьці. У нас жа перакрылі самую магчымасьць схапіць крамлёўскага выведніка, які б квапіўся на нашую незалежнасьць з ужыткам здымача; можна сказаць — грыбніцу выдралі.

А цікавая б атрымалася гульня!