«Περιμένουμε μεγαλύτερη υποστήριξη από την Ευρώπη»
Εχοντας μόλις ολοκληρώσει χθες τη συνάντησή του με τον έλληνα ομόλογό του, Γιώργο Γεραπετρίτη – τον οποίο στις κοινές δηλώσεις τους προσφώνησε ως «υπουργό», «αδελφό» και «φίλο» – ο αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών, Σαμέχ Σούκρι, μίλησε στα «ΝΕΑ» για το 1ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Αιγύπτου που αναμένεται να συγκληθεί τους προσεχείς μήνες. Μέσω Αθήνας, ο αιγύπτιος ΥΠΕΞ στέλνει μήνυμα στην ΕΕ πως η χώρα του χρειάζεται μεγαλύτερη στήριξη για να συνεχίσει να σηκώνει το βάρος των 9 εκατ. μεταναστών που φιλοξενεί, ενώ προβάλλει ως αναγκαιότητα την εφαρμογή της λύσης των δύο κρατών ως μοναδικής οδού για τη λήξη της σύγκρουσης του Ισραήλ με τους Παλαιστινίους και την εκτόνωση της κρίσης στη Μέση Ανατολή.
Ποιες είναι οι προσδοκίες σας από το 1ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Αιγύπτου και πότε αναμένεται να πραγματοποιηθεί;
Προσβλέπουμε στην εξύψωση της διμερούς σχέσης και ότι στο Συμβούλιο θα προεδρεύουν οι εξοχότητές τους, ο Πρόεδρος της Αιγύπτου και ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας. Αυτό θα φέρει μια νέα ώθηση στην ανάπτυξη της σχέσης σε τομείς συνεργασίας και θα διευρύνει τη σχέση πολιτικά, οικονομικά, πολιτιστικά, κοινωνικά και σε κάθε τομέα συνεργασίας που ήταν πολύ επιτυχημένος και παραγωγικός για τα συμφέροντα και των δύο χωρών. Πάντα επιδιώκουμε και αναζητούμε νέους τομείς συνεργασίας. Ενας από τους σημαντικότερους είναι η ηλεκτρική συνδεσιμότητα. Υπάρχουν επίσης δυνατότητες για ακόμη μεγαλύτερη συνεργασία στους τομείς της ενέργειας, των ανανεώσιμων και καθαρών πηγών ενέργειας, στο εμπόριο και στο Μεταναστευτικό. Αναμένουμε ότι κατά την προετοιμασία του Συμβουλίου, το οποίο θα συγκληθεί εντός των επόμενων μηνών, θα αναπτύξουμε νέα νομικά πλαίσια συνεργασίας με τη συμμετοχή των αρμόδιων υπουργείων. Το σημαντικό είναι να προετοιμαστούμε καλά για αυτό. Ο Πρόεδρος Σίσι ανυπομονεί να επιστρέψει στην Αθήνα και να συναντηθεί με τον Πρωθυπουργό.
Πώς θα μπορούσε να αποκλιμακωθεί η κρίση στη Μέση Ανατολή;
Είναι καιρός η διεθνής κοινότητα να προχωρήσει πέρα από την υποστήριξη μιας λύσης δύο κρατών, στην εφαρμογή μιας λύσης δύο κρατών. Δεν αρκεί η υποστήριξη μιας λύσης δύο κρατών όταν δεν υπάρχει ορίζοντας υλοποίησής της. Αυτό θα οδηγήσει μόνο σε νέους κύκλους βίας, αντιπαράθεσης και ταλαιπωρίας τόσο του ισραηλινού όσο και του παλαιστινιακού λαού. Η επίλυση της σύγκρουσης με την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους εξαλείφει την ανάγκη για ένοπλη αντίσταση κατά της κατοχής και ανοίγει τις πόρτες για την πλήρη ενσωμάτωση του Ισραήλ στην περιοχή, με συνεργασία, οικονομικούς δεσμούς και δημιουργία σχέσεων μεταξύ των λαών της περιοχής. Ελπίζουμε ότι θα υπάρξουν εκείνοι που θα υποστηρίξουν τη δημιουργία του παλαιστινιακού κράτους, οι οποίοι έχουν και την ικανότητα να επηρεάσουν την κατάσταση, είτε είναι οι ΗΠΑ, είτε είναι τα μέλη της ΕΕ, είτε η υπόλοιπη διεθνής κοινότητα. Και ότι θα υπάρξει η πολιτική βούληση στην ισραηλινή κυβέρνηση καθώς και η αναγνώριση ότι αυτό είναι προς το συμφέρον του Ισραήλ, της περιοχής και της διεθνούς τάξης.
Πόσο έχει στηρίξει η ΕΕ την Αίγυπτο στο Μεταναστευτικό και τι ρόλο είχε η Ελλάδα;
Η Ελλάδα είχε έναν πολύ θεμελιώδη ρόλο στην προώθηση και την κατανόηση της πολυπλοκότητας της κατάστασης στην Αίγυπτο αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, στο πλαίσιο της ΕΕ, όσον αφορά το πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις συλλογικά. Εκτιμούμε ιδιαίτερα τις προσπάθειες που έχει αναλάβει η Ελλάδα ως προς αυτό. Θεωρούμε ότι ήταν θεμελιώδους σημασίας για την επίτευξη της συμφωνίας και την ανάδειξη της σχέσης Αιγύπτου – ΕΕ σε στρατηγική σχέση. Συνεχίζουμε να βασιζόμαστε στην Ελλάδα για την υποστήριξή της. Εχουμε μια βαθιά συνεργασία με την Ελλάδα και με την ΕΕ στο ζήτημα της παράνομης μετανάστευσης, το οποίο πάντα υποστηρίζαμε ότι πρέπει να αντιμετωπίζεται ολοκληρωμένα. Εμείς είμαστε πάντα ανοιχτοί στο να αξιοποιήσουμε βέλτιστες πρακτικές της Ευρώπης.
Η Αίγυπτος, όμως, φιλοξενεί 9 εκατομμύρια πρόσφυγες που τους επιτρέπει να αφομοιωθούν στην κοινωνία μας. Δεν φτιάχνουμε στρατόπεδα, αλλά διαμορφώνουμε για αυτούς συνθήκες ασφάλειας. Η Αίγυπτος πάντα παρείχε καταφύγιο σε όσους το χρειάζονταν. Ωστόσο, λόγω του τεράστιου αριθμού, των οικονομικών συνεπειών και των περιορισμένων πόρων μας, περιμέναμε ότι η Ευρώπη θα ήταν πιο υποστηρικτική σε αυτόν τον τομέα, με προγράμματα που θα μας επέτρεπαν να παρέχουμε υπηρεσίες σε αυτή τη μεγάλη κοινότητα μεταναστών ώστε να παραμένουν στην Αίγυπτο αντί να διασχίζουν τους κινδύνους της Μεσογείου. Η ΕΕ έχει συμφέρον να παράσχει στην Αίγυπτο περισσότερη οικονομική στήριξη ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά αυτό το ζήτημα. Το τρέχον πρόγραμμα είναι πολύ περιορισμένο σε μέγεθος. Βρισκόμαστε σε συζητήσεις με τους ευρωπαίους φίλους μας. Αναγνωρίζουμε τους περιορισμούς, αλλά αναγνωρίζουμε και τη σημασία του για πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, όπου το Μεταναστευτικό είναι στο επίκεντρο του πολιτικού διαλόγου ενόψει εκλογών. Εμείς αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας. Περιμένουμε από τους φίλους και συνεργάτες μας να μας στηρίξουν αποτελεσματικά, να μας στηρίξουν ανάλογα με το μέγεθος του προβλήματος.
Πιστεύετε ότι η Τουρκία λειτουργεί σταθεροποιητικά για την περιοχή ή ως παράγοντας αναταραχής;
Κοιτώντας προς το μέλλον, βλέπουμε ότι έχουν υπάρξει σημάδια επιθυμίας για βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας – Αιγύπτου και Τουρκίας – Ελλάδας. Θεωρούμε ότι αυτή είναι μια παραγωγική οδός για τη μείωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο και το άνοιγμα συζητήσεων για την αντιμετώπιση αμφισβητούμενων ζητημάτων. Η διατήρηση μιας υγιούς σχέσης βασισμένης στον αμοιβαίο σεβασμό, τον σεβασμό της κυριαρχίας, των αρχών της μη επέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις και στις σχέσεις γειτονίας μπορεί να είναι μόνο επωφελής όσον αφορά τις διμερείς σχέσεις αλλά και την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο, που παρέχει σε όλους μας την ευκαιρία να επικεντρωθούμε στα συμφέροντα των λαών μας.
Πλησιάζει η ώρα συμφωνιών για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο;
Είχαμε μια πολύ επιτυχημένη εμπειρία με την Ελλάδα στην οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων μας. Πιστεύουμε ότι πρέπει να γίνουν συζητήσεις στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου της θάλασσας και των αρχών που έχουν συμφωνηθεί, ώστε όλοι μας να μπορούμε εύκολα να ορίσουμε τα δικαιώματα και τις ευθύνες μας σε σχέση με την πλήρη αξιοποίηση των θαλάσσιων πόρων. Από πλευράς μας, ενθαρρύνουμε μια συνεχή συζήτηση που να παράγει συμφωνίες. Αλλά αυτή είναι μια μακρά, τεχνική διαδικασία στην οποία κανείς πρέπει να εμπλακεί με αίσθημα ευθύνης, μετριοπάθειας και συμβιβασμού.