Τα 10 γεγονότα που σημάδεψαν το 2025: Από τον Τραμπ στη Γάζα και την κλιματική κρίση

Η χρονιά 2025 σημαδεύτηκε από την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία, την εύθραυστη εκεχειρία στη Γάζα και τη συνεχιζόμενη πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία. Σύμφωνα με απολογισμό του Γαλλικού Πρακτορείου (AFP), δέκα γεγονότα καθόρισαν τη διεθνή επικαιρότητα της χρονιάς.

Ντόναλντ Τραμπ: Η θορυβώδης επιστροφή στον Λευκό Οίκο

Με την επιστροφή του τον Ιανουάριο στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Ρεπουμπλικανός ηγέτης εξαπέλυσε κύμα μέτρων στο πλαίσιο του δόγματος «Πρώτα η Αμερική». Επέβαλε αυστηρό προστατευτισμό, μαζικές απελάσεις παράτυπων μεταναστών και κατάργησε τμήματα του ομοσπονδιακού κράτους, κάνοντας εκτεταμένη χρήση προεδρικών διαταγμάτων.

Κατηγορήθηκε από τους αντιπάλους του ότι περιφρονεί θεμελιώδη δικαιώματα και επιχειρεί να εκφοβίσει ΜΜΕ και πολιτικούς αντιπάλους. Παράλληλα, ενίσχυσε τη διεθνή διπλωματική του δραστηριότητα με ανάμεικτα αποτελέσματα. Ωστόσο, η αυξανόμενη δυσαρέσκεια για το κόστος ζωής και οι ήττες των Ρεπουμπλικανών σε τοπικές εκλογές δημιουργούν προκλήσεις ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του 2026.

Εύθραυστη κατάπαυση του πυρός στη Γάζα

Οι αμερικανικές πιέσεις οδήγησαν σε εκεχειρία ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς, δύο χρόνια μετά τον πόλεμο που ξεκίνησε με την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023. Η συμφωνία προέβλεπε μερική αποχώρηση ισραηλινών στρατευμάτων και ανταλλαγή ομήρων, ενώ η ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα παραμένει ανεπαρκής, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι ελπίζει σύντομα να αρχίσει η δεύτερη φάση της εκεχειρίας, που προβλέπει την αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής. Ωστόσο, η βία συνεχίζεται, ενώ η ένταση επεκτείνεται στον Λίβανο και το Ιράν, όπου σημειώθηκαν επιδρομές σε πυρηνικές εγκαταστάσεις.

Ουκρανία: Στάσιμες συνομιλίες για ειρήνη

Η επιστροφή του Τραμπ συνοδεύτηκε από νέες πρωτοβουλίες για τον τερματισμό της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Οι συνομιλίες ανάμεσα σε Ρώσους και Ουκρανούς στην Κωνσταντινούπολη και η συνάντηση Τραμπ – Πούτιν στην Αλάσκα δεν απέφεραν πρόοδο, ενώ η Ουάσινγκτον επέβαλε νέες κυρώσεις στη Μόσχα.

Παρά τις διαπραγματεύσεις του Δεκεμβρίου, το ζήτημα των ουκρανικών εδαφών παραμένει άλυτο. Στο πεδίο των συγκρούσεων, ο ρωσικός στρατός συνέχισε την προέλασή του στα ανατολικά, ενώ η Ουκρανία απαντά με πλήγματα σε ρωσικές ενεργειακές υποδομές.

Παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος

Επικαλούμενος άδικες εμπορικές πρακτικές, ο Τραμπ επέβαλε νέους δασμούς σε προϊόντα από διάφορες χώρες, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις. Οι διαπραγματεύσεις οδήγησαν τελικά σε συμφωνίες με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Κίνα, αλλά όχι με τον Καναδά, μετά από διπλωματική ένταση.

Υπό την πίεση της ακρίβειας, ο Αμερικανός πρόεδρος αναγκάστηκε να άρει δασμούς σε βασικά τρόφιμα, όπως ο καφές και το μοσχαρίσιο κρέας.

Ένας νέος πάπας: Λέων ΙΔ΄

Ο Αμερικανός καρδινάλιος Ρόμπερτ Φράνσις Πρέβοστ εξελέγη στις 8 Μαΐου νέος ποντίφικας, με το όνομα Λέων ΙΔ΄, διαδεχόμενος τον εκλιπόντα πάπα Φραγκίσκο. Ο πρώτος Αμερικανός πάπας υπόσχεται συνέχεια στην κοινωνική δράση υπέρ των φτωχών και των μεταναστών, διατηρώντας ωστόσο συντηρητικές θέσεις σε ζητήματα φύλου και οικογένειας.

Εξεγέρσεις της γενιάς Ζ

Σε Ασία, Αφρική και Λατινική Αμερική, νέοι κάτω των 30 ετών κινητοποιήθηκαν ενάντια στη διαφθορά και την κοινωνική ανισότητα. Στο Περού και το Μαρόκο οι διαδηλώσεις στράφηκαν κατά της πολιτικής τάξης, ενώ σε Νεπάλ και Μαδαγασκάρη οδήγησαν σε πολιτικές ανατροπές.

Η πειρατική σημαία του μάνγκα One Piece έγινε διαδικτυακό σύμβολο αντίστασης, καθώς οι διαδηλώσεις σε αρκετές χώρες καταπνίγηκαν με βία.

Κολοσσιαίες επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη

Η παγκόσμια αγορά τεχνητής νοημοσύνης εκτοξεύεται, με επενδύσεις που ξεπερνούν το 1,5 τρισ. δολάρια το 2025, σύμφωνα με την Gartner. Οι αποτιμήσεις εταιρειών όπως η Nvidia προκαλούν ανησυχίες για πιθανή φούσκα.

Παράλληλα, πληθαίνουν τα περιστατικά παραπληροφόρησης και μαζικών απολύσεων, ενώ η Καλιφόρνια υιοθέτησε νέα νομοθεσία για τη ρύθμιση των chatbots μετά από τραγικό περιστατικό που συγκλόνισε τη χώρα.

Θεαματική διάρρηξη στο Λούβρο

Στις 19 Οκτωβρίου, ομάδα κακοποιών εισέβαλε στο μουσείο του Λούβρου, αφαιρώντας κοσμήματα του στέμματος αξίας 88 εκατ. ευρώ μέσα σε οκτώ λεπτά. Η υπόθεση αποκάλυψε σοβαρά κενά ασφαλείας στο διάσημο μουσείο, ενώ τέσσερις ύποπτοι έχουν συλληφθεί χωρίς να έχει εντοπιστεί η λεία.

Αμερικανικά πλήγματα στην Καραϊβική και τον Ειρηνικό

Από τον Αύγουστο, οι ΗΠΑ διεξάγουν στρατιωτικές επιχειρήσεις στην περιοχή, επικαλούμενες την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου ναρκωτικών. Οι επιθέσεις προκάλεσαν δεκάδες θανάτους, ενώ η νομιμότητά τους αμφισβητείται διεθνώς.

Η Βενεζουέλα κατηγορεί την Ουάσινγκτον ότι επιδιώκει την ανατροπή του Νικολάς Μαδούρο. Οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει πλήρη αποκλεισμό σε πετρελαιοφόρα και προσφέρουν αμοιβή 50 εκατ. δολαρίων για τη σύλληψή του.

Ρεκόρ ακραίων καιρικών φαινομένων

Το 2025 χαρακτηρίστηκε από πρωτοφανείς φυσικές καταστροφές. Ο κυκλώνας Μελίσα ισοπέδωσε περιοχές στην Καραϊβική, ενώ διαδοχικοί τυφώνες έπληξαν τη Νοτιοανατολική Ασία, προκαλώντας εκατοντάδες θανάτους.

Η Ευρώπη και οι ΗΠΑ αντιμετώπισαν εκτεταμένες δασικές πυρκαγιές, με το βόρειο τμήμα του Γκραν Κάνυον να παραμένει κλειστό για το υπόλοιπο της τουριστικής περιόδου λόγω φωτιάς που ξέσπασε τον Ιούλιο.