Алена Зуй-Вайцяхоўская: Не верылася да апошняга

24.02.2023 18:12

Госць Рацыі – акцёрка, спявачка Алена Зуй-Вайцяхоўская – узгадвае першыя дні вайны ва Украіне.

Artykuł Алена Зуй-Вайцяхоўская: Не верылася да апошняга pochodzi z serwisu БЕЛАРУСКАЕ РАДЫЁ РАЦЫЯ.

Госць Рацыі – акцёрка, спявачка Алена Зуй-Вайцяхоўская. З ёй наконт гадавіны вайны ва Украіне размаўляе наш карэспандэнт Стась Дадэрка.

РР: Вы год таму знаходзіліся ва Украіне, у Львове, наколькі я ведаю. Што вы згадваеце праз год пасля тых падзеяў, як пачаўся той ранак?

Алена Зуй-Вайцяхоўская: Ніхто не ведаў, што будзе так, як яно было. Я ўчора ўзгадвала. Мне падаецца, што нейкая трывожная там валізка ў нас ужо была спакаваная. Я памятаю, што ці то 22, ці то 23 лютага я ўдзельнічала ў пікеце перад расейскай амбасадай і збіраліся беларусы. І мы казалі пра тое, што мы не хочам вайны і патрабавалі, каб войскі расейскія былі выведзеныя з тэрыторыі Беларусі, якія былі там нібыта на вучэннях.

У паветры ўсё неяк так вітала, але не верылася да апошняга. Апошнюю ноч, перад 24 лютым, я памятаю дакладна, што я не спала, 1.5-2 гадзіны хіба. Я была на ўсялякі выпадак у адным пакоі з дзецьмі, таму што адчувалася, што нешта можа здарыцца.

Я прачнулася ад таго, што побач ляжаў тэлефон і пачалі прыходзіць паведамленні. Я ўзяла тэлефон і пачала чытаць паведамленні, дзе ў мяне пыталіся, што ў нас тут робіцца. А я думаю: Божухна, што ў нас тут робіцца, а яшчэ не ведаю!

РР: Гэта пісалі з Беларусі?

Алена Зуй-Вайцяхоўская: Так, здаецца з Беларусі знаёмы напісаў: што ў вас там робіцца, што адбываецца? Я адразу пачала адкрываць мясцовыя сайты, чаты і зразумела, што яно вось пачалося, і пайшла казаць Мішу, што пачалася вайна.

РР: А ў самім Львове, што адбывалася тады на вуліцах?

Алена Зуй-Вайцяхоўская: Людзі пачалі рыхтавацца, пачалі адкрываць бамбасховішчы. Магу сказаць, што ў нашым двары, дзе мы жылі, гэта было арганізавана ўсё хутка. Пачалі адкрываць бамбасховішчы, чысціць, прыносіць цёплыя рэчы для мяне, дзяцей. Мясцовая жыхарка хуценька зрабіла там такі насціл і сказала: вось ваш кут, будзеце тут з дзецьмі. Для нас хуценька збілі нейкія дошкі, мы прынеслі там ваду, медыкаменты. Паветраная трывога была некалькі раз у гэты дзень, даводзілася з дзецьмі і Мішам бегчы туды. Але Міша, калі адчуваў, што яшчэ небяспечна, але была паветраная трывога, пачынаў яшчэ збіраць рэчы і выносіць.

РР: Адчувалася, што гэта дрэнны сон ці пастаноўка, можа, тэатральная? Даруйце за такое пытанне.

Алена Зуй-Вайцяхоўская: Гэта было ўсё вельмі дзіўна. Так, было трошачкі адчуванне, што гэта адбываецца не з намі, і дзецям мы казалі, што гэта ўсё рэпетыцыя, што гэта няпраўда. Мы не казалі, што гэта вайна, таму што пару дзён да гэтага дзецям у школе сказалі, што магчыма будуць паветраныя трывогі, але яны будуць спрабаваць правяраць. І яны ведалі, што могуць быць вось нейкія там рэпетыцыі, і мы так і тлумачылі.

У мяне самая страшная асацыяцыя з пачаткам вайны, у мяне дрыжыкі – гэта калі людзі пачынаюць бегаць па столі.

РР: Суседзі зверху?

Алена Зуй-Вайцяхоўская: Так. Як суседзі бягуць па столі, па лесвіцы ўніз, я разумею, што нешта адбываецца. Ты яшчэ не чуеш сірэн, але ты ўжо чуеш гэтых людзей. І тады мы хуценька іх збіралі, яны спалі. Два-тры дні мы былі яшчэ ў Львове. Яны спалі апранутымі на ўсялякі выпадак. І мы беглі ў гэтае бамбасховішча, але ж так трымалі эмоцыі, не ведаю нават, як можна было схаваць гэтыя эмоцыі, але мы казалі дзецям, што гэта проста рэпетыцыя.

РР: І дзеці спакойна перанеслі?

Алена Зуй-Вайцяхоўская: Я б не сказала, што яны спакойна перанеслі. Мне падаецца, што гэта мы зразумеем праз некалькі год, як дзеці гэта перанеслі, яшчэ не зараз. Я бачыла, што яны былі тады спалоханыя, і праз некаторы час, калі мы ўжо змаглі выехаць, тут, у Польшчы, яны некаторы час яшчэ за мной хадзілі хвосцікам. Я адчувала па дзецях, што яны некаторы час яшчэ даходзяць да сябе.

Цалкам гутарку слухайце ў далучаным файле: