Protestna litija za Crnu Goru na severu Kosova
Pod nazivom “Moleban sa litijom za svetinje i verni narod u Crnoj Gori” u organizaciji Eparhije raško-prizrenske Srpske pravoslavne crkve (SPC) održan je na severu Kosova, 29. januara.
Povorka građana okupljenih na litiji krenula je iz crkve Svetog Đorđa u Zvečanu, jednoj od četiri opštine na severu Kosova većinski naseljene srpskim stanovništvom.
Učesnici protesta, predvođeni episkopom raško-prizrenskim vladikom Teodosijem, kretali su se nekoliko kilometara, od Zvečana do centra Severne Mitrovice. Kod hrama Svetog Dimitrija u Severnoj Mitrovici održana je služba kojoj su prisustvovali i predstavnici Srpske liste, vodeće partije kosovskih Srba, kao i gradonačelnici opština sa srpskom većinom.
Nakon molebana vladika Teodosije je rekao je da su građani svedoci velikog čuda: “Na desetine hiljada ljudi okupljaju se od Pljevalja do Bara, Nikšića do Podgorice.”
Episkop Teodosije je istakao da je okupljanje na severu Kosova podrška arhijerejima, sveštenstvu i vernom narodu u Crnoj Gori.
“Naše svetinje, bilo u Crnoj Gori, bilo ovde na Kosovu i Metohiji predstavljaju svetionike koji nam u mraku pokazuju put, ko smo, šta smo bili i kakvi treba da ostanemo. Dok je tih svetinja biće i nas, a dok je nas kao crkve Božije biće i tih svetinja. Odavde šaljemo poruku svima da nas nikakve prolazne stvari ovoga sveta ne mogu razjediniti i posvađati”, naveo je vladika Teodosije.
Litija u organizaciji Eparhije raško-prizrenske održana je prethodno u Novom Pazaru, na jugozapadu Srbije, i Gračanici, jednoj od opština sa srpskom većinom na Kosovu.
Zakon o slobodi verospovesti je usvojen je 27. decembra 2019. u Skupštini Crne Gore. Izazvao je nezadovoljstvo u SPC, koja smatra da joj se primenom ovog akta otuđuje imovina.
Za SPC sporna je pre svega formulacija zakona po kojoj će "svi verski objekti koji su bili imovina države Crne Gore pre gubitka njene nezavisnosti 1918. godine, a koji kasnije nisu na odgovarajući pravni način prešli u vlasništvo neke verske zajednice, biti prepoznati kao državna imovina i biće upisani kao kulturno blago”.
Od usvajanja Zakona SPC predvodi proteste najmasovnije u Crnoj Gori, ali koji se održavaju i u Srbiji, na Kosovu, kao i bh. entitetu Republici Srpskoj.