Crnogorske nekretnine glavnog moskovskog tužioca

U globalnoj istrazi imovine ruskih oligharha i podržavalaca ruskog predsjednika Vladimira Putina, kroz projekat Russian Asset Tracking, otkriveno je blizu 18 milijardi dolara imovine ruskih oligharha.

To je objavila nevladinna organizacija MANS koja učestvuje u istraživanju sa novinarskom mrežom Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) Gardijan.

Nalazi do kojih su došli o imovini Denisa Popova, glavnog tužioca Moskve koga je Putin postavio ličnim dekretom septembra 2019, poklapaju se sa istraživanjem Radija Slobodna Evropa (RSE) iz novembra 2019. koje je pokazalo da porodica Popov posjeduje značajnu imovinu u Crnoj Gori.

Imovina u Crnoj Gori

Kako je tada objavila RSE, prema podacima crnogorske Uprave za nekretnine, na Monte Biser firmu supruge Denisa Popova, koja je registrovana u Herceg Novom vodi se zgrada od 296 kvadrata sa apartmanima i 700 kvadrata dvorišta u Morinju u Boko-kotorskom zalivu.

Kompanija ima tri luksuzna objekta i 8.000 kvadrata zemljišta na nadomak skijališta Jezerine kod Kolašina, sjeverno od Podgorice.

Druga firma Popove, Strojprojekt registrovana je u Baru, lučkom gradu na krajnjem jugu, i u njenom vlasništvu je 1.230 metara kvadratnih u Dobroj Vodi, primorskom mjestu nadomak Bara.

MANS navodi da je prema posljednim dostupnim podacima iz finansijskog izvještaja kompanije "Monte biser" za 2020., vrijednost pomenutih nekretnina iznosila oko 3,3 miliona eura.

Iako se objekti u Kolašinu i Kotoru mogu naći na sajtovima za izdavanje smještaja, finansijski izvještaji pokazuju da ova kompanija već godinama nema prihoda. Istovremeno, navodi MANS, podaci pokazuju da je firma ima oko 3,4 miliona eura dugoročne obaveze prema kreditorima, te da je 2020. godinu završila sa gubitkom od 125.000 eura.

Pozajmice i imovina u Španiji

Kako dalje navode, kompanija Popove je primila je preko milion eura pozajmica od offshore kompanija registrovanih na Britanskim djevičanskim ostrvima i ostrvu Nevis u Karipskom moru. Tako je krajem maja 2013. godine uzeta pozajmica od "Calvert International Incorporated" u iznosu od pola miliona američkih dolara.

U decembru 2018. godine, kao suvlasnik 35 odsto kompanije se pojavljuje firma "Keystone ICG LTD", registrovana na Britanskim djevičanskim ostrvima, sa, za sada, nepoznatim vlasnikom od koje je Popova uzela off-shore pozajmicu, od pola miliona eura, sa rokom vraćanja do maja 2021.

Pored nekretnina u Crnoj Gori, Popova posjeduje stan u Španiji vrijedan oko 650.000 eura, te nekretnine u oblasti Atrakan, na jugu Rusije”, navode iz MANS-a, pozivajući se na navode ruskog opozicionara Alekseja Navaljnog, koji, više od deset godina ima fondaciju koja se bavi istraživanjem korupcije u Rusiji.

On je septembra 2019. optužio Popova i njegovu bivšu suprugu za nezakonito bogaćenje, s obzirom da posjeduju milionski vrijedne nekretnine u Crnoj Gori i Španiji a za to nemaju realno pokriće. Prema izjavama o imovini podnesenim u Rusiji u periodu sticanja nekretnina Popov je mjesečno zarađivao 58.000 rubalja (1.600 eura), a njegova supruga je bila nezaposlena. Navaljni je naveo i da sumnja da se iza kompanije "Keystone ICG” zapravo krije tužilac Denis Popov.

Radio Slobodna Evropa (RSE) nikad od Uprave za sprječavanje pranja novca nije dobila odgovor na dopis iz septembra 2019 sa pitanjem da li su pratili tokove novca i poslovanje kompanija Monte Biser i Strojprojekt čija je većinska vlasnica Irina Popov i da li su eventualno registrovali neke sumnjive transakcije. Ni advokatica Svetlana Vujačić Pinkevič koja je ranije pravno zastupala kompaniju Popova nije se odazvala našem pozivu.

Da se zgrada u Morinju koristi u turističke svrhe za RSE je potvrdila mještanka Gordana Seferović Radenković koja živi u neposrednoj blizini zgrade Irine Popov.

Prikrivanje bogatstva prenošenjem vlasništva

Novinar Komersanta Genadij Sisojev za RSE je rekao da "gotovo svi dosadašnji slučajevi pokazuju da visoki državni ruski funkcioneri kriju vrijednu imovinu u inostranstvu tako što vlasništvo prenose na bliske srodnike, najčešće supruge od kojih se formalno razvode kako bi na taj način prikrili bogatstvo. Firma je nastala 2009. godine i posedovala je svu imovinu 2011. godine, kada su Popovi još bili u braku.

Dvoje poslanika moskovskog gradskog veća, Jelena Šuvaljova i Jabloko Maksim Kruglov, apelovali su na Putina da ispita optužbe protiv Popova. Odgovorio je portparol Kremlja, Dmitrij Peskov objašnjenjem da je tužilac Popov prilikom kandidature za glavnog tužioca bio predmet vrlo ozbiljnih provjera i da je "prošao" te procedure. On je dodao da bi predsednička administracija mogla ponovo da provjeri ( Popova ) ako je neophodno.

Međutim istraga o nalazima Popovljeve imovine nikada nije pokrenuta kao ni u ostalim slučajevima koje je o korupciji ruskih zvaničnika objavila Navaljnijeva antikorupcijske fondacije (FBK).

Ali zato jeste nova istraga aprila prošle godine protiv Navaljnijevog FBK. Upravo državni tužilac Popov  pokušava da tu mrežu označi "ekstremističkom".

"Popov je tužilac koji je zastupao optužnicu protiv Navaljnog, oštrog kritičara Putinove politike, označio ga kao stranog špijuna, njegovoj antikorupcijskoj organizaciji FBK blokirao račun i naložio konfiskovanje imovine njenih članova", navodi MANS.

Početkom februara prošle godine, Vladimir Ashurkov, izvršni direktor fondacije preporučio je Evropskoj uniji uvođenje sankcija za 35 ruskih pojedinaca koji se povezuju sa trovanjem i pritvaranjem Alekseja Navaljnog.

Jedan od njih je, navode iz MANS-a, i moskovski tužilac Denis Popov.

Aleksej Navaljni je avgusta 2020. otrovan nervnim otrovom novičok koji je bio razvijen u Sovjetskom Savezu. Kremlj je demantovao umešanost u taj slučaj. Nakon povratka sa petomjesečnog liječenja od trovanja u Njemačkoj ruski sud je osudio Navaljnog na dvije i godine i osam mjeseci zatvora po optužbi da je prekršio uslovnu kaznu izrečenu 2014. Tada je osuđen na tri i po godine zatvora, uslovno na šest godina, za prevaru i pranje novca. Evropski sud za ljudska prava presudio je da je ta presuda Navaljnom nezakonita.

Posljednjom presudom od utorka 22. marta, ruski sud je osudio Navaljnog na devet godina zatvora zbog optužbi za prevaru, u presudi koja će najistaknutijeg protivnika predsjednika Vladimira Putina zadržati izvan aktivne politike narednih godina.

Sjedinjene Američke Države su marta 2021. a Evropska unija oktobra 2020. uvele sankcije protiv više ruskih zvaničnika zbog slučaja trovanja, ali ne i protiv Denisa Popova.