Bivši iranski zvaničnik u Švedskoj osuđen na doživotni zatvor zbog masovnih pogubljenja
Sud u Švedskoj osudio je bivšeg iranskog zatvorskog zvaničnika Hamida Nourija na doživotni zatvor zbog učešća u masovnom pogubljenju i mučenju političkih zatvorenika 1980-ih godina.
Nouri je uhapšen na aerodromu u Štokholmu 2019. godine i optužen je za ratne zločine zbog masovnog pogubljenja i mučenja političkih zatvorenika u zatvoru Gohardasht u Karadžu u Iranu 1988. godine.
Ubistva su bila usmjerena na pripadnike organizacije Mudžahedin-e Khalq (MKO), političko-militantne organizacije koja se zalagala za svrgavanje iranskog klerikalnog režima.
Grupa se borila uz iračke snage, koje su u to vrijeme bile u ratu s Iranom, rekli su švedski tužioci, dodajući da je tadašnji iranski vrhovni vođa, ajatolah Ruholah Homeini, izdao naredbu za pogubljenje svih zatvorenika u iranskim zatvorima koji su simpatizirali i ostali lojalan MKO.
Amnesty International je procijenio da je najmanje 5.000 ljudi pogubljeno po Homeinijevom naređenju, navodeći u izvještaju iz 2018. da bi "pravi broj mogao biti veći". Iran nikada nije priznao ubistva.
Švedski princip univerzalne jurisdikcije dozvoljava svojim sudovima da sude osobi po teškim optužbama kao što su ubistvo ili ratni zločin, bez obzira na to gdje su se navodna djela dogodila.
Nouri, jedina osoba kojoj je do sada suđeno za masovna pogubljenja, negirao je optužbe.
Suđenje, koje je počelo u augustu 2021. godine, bilo je posebno osjetljivo u Iranu, gdje su aktuelne vladine ličnosti optužene da su imale ulogu u smrtima 1988. godine, među kojima je najznačajniji predsjednik Ebrahim Raisi.
Raisi, bivši šef iranskog pravosuđa, negirao je umiješanost u ubistva, a Teheran je suđenje Nuriju nazvao "nezakonitim".
"Švedska bi trebala pružiti osnovu za oslobađanje Nourija što je prije moguće", rekao je glasnogovornik iranskog ministarstva vanjskih poslova Nasser Kanaani na konferenciji za novinare 13. jula.
Pojedini na Zapadu su izrazili zabrinutost zbog mogućih odmazdi protiv zapadnih zatvorenika koje drži Teheran. Dvojica švedsko-iranskih državljana osuđena su na smrt u Iranu.