Και τι θα γενούμε χωρίς μνημόνια;
Η προεκλογική εκστρατεία δείχνει ότι τα κόμματα δυσκολεύονται να έχουν πραγματικές πολιτικές προτάσεις
«Και τώρα τι θα γενούμε χωρίς βαρβάρους», αναρωτιέται ο ειρωνικός καβαφικός στίχος, για να συμπληρώσει αμέσως: «Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις».
Κάπως έτσι πιστεύω ότι σκέπτονται και τα κόμματα εξουσίας.
Κοντά δέκα χρόνια τώρα τα μνημόνια δεν υπαγόρευσαν μόνο οικονομικά μέτρα αλλά και όρισαν το ίδιο το πεδίο της πολιτικής.
Τα κόμματα αγχώνονταν για να τα εφαρμόσουν και να μην χάσουν τις δανειακές δόσεις, όταν ήταν στην κυβέρνηση, η αντιπολίτευση ζητούσε την κατάργησή τους ή απλώς κατηγορούσε την κυβέρνηση ότι δεν τα εφάρμοζε σωστά ή ότι τα εφάρμοζε με παραπάνω κόστος.
Όμως, την ίδια στιγμή τα κόμματα δεν είχαν ανάγκη να επεξεργαστούν πραγματικά πολιτικές.
Αυτές τις αποφάσιζαν άλλοι.
Δεν είχαν λόγο να μελετήσουν την κατάσταση της χώρας, να δουν τα προβλήματά της, να σταθμίσουν τις δυνατότητές της, να δουν τα πραγματικά ελλείμματά της, να αφουγκραστούν την αγωνία της κοινωνίας και να προτείνουν στρατηγικές.
Μπορούσαν δηλαδή να τεμπελιάζουν.
Γιατί αυτό έκαναν ΠΑΣΟΚ και ΝΔ όταν ήταν στη διακυβέρνηση και έλεγαν ότι «σώζουν τη χώρα» ενώ απλώς εφάρμοζαν τις εντολές της Τρόικας.
Αλλά και αυτό έκανε και ο ΣΥΡΙΖΑ και όταν απλώς έλεγε «κάτω τα μνημόνια» και μετά που απλώς τα εφάρμοζε – και μάλιστα πιο αποτελεσματικά από τους προηγούμενους.
Όμως, τώρα έχουμε εκλογές και τα κόμματα καλούνται να καταθέσουν προγράμματα.
Μόνο που και τα δύο κόμματα που διεκδικούν τη διακυβέρνηση όχι μόνο αποδέχτηκαν το μνημόνιο το 2015 αλλά και αποδέχονται το μεταμνημονιακό πλαίσιο της λιτότητας και των πρωτογενών πλεονασμάτων.
Και γι’ αυτό δυσκολεύονται να έχουν προγράμματα.
Λίγο πολύ μηρυκάζουν τα ίδια αιτήματα: θα φέρουν ανάπτυξη, θα μειώσουν φόρους, θα αυξήσουν την απασχόληση.
Για το πώς θα γίνει αυτό, δεν έχουν και πολλά να πουν.
Και πώς να πουν όταν επικρέμεται ακόμη η «δαμόκλειος σπάθη» της αρνητικής αξιολόγησης από τους θεσμούς.
Όμως, τα ίδια κόμματα έχουν πει στην κοινωνία ότι η χώρα αλλάζει σελίδα.
Μα η κοινωνία περιμένει να ακούσει κάτι γι’ αυτή τη σελίδα, ένα πρόγραμμα, μερικές συγκεκριμένες προτάσεις, μια μεθοδολογία, ένα πειστικό «αφήγημα».
Αλλά στην πραγματικότητα δεν ακούει κάτι.
Το μόνο που ακούει είναι συνθήματα και δήθεν προεκλογική πόλωση που απλώς συγκαλύπτει την αμηχανία και την απουσία οράματος.
Φαίνεται πως για τα κόμματα τα μνημόνια ήταν τελικά μια κάποια λύσις…