Μύθοι και πραγματικότητα για το τουρκικό γεωτρύπανο

Ο χρόνος έχει ήδη αρχίσει να μετράει αντίστροφα. Οι ανακοινώσεις του προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για το ταξίδι του «Αμπντούλ Χαμίντ Χαν» αναμένονται τη Δευτέρα, σύμφωνα με τις διαρροές, τις δηλώσεις αξιωματούχων και τις προαναγγελίες των τουρκικών ΜΜΕ.

Οι έρευνες που θα ξεκινήσει το τέταρτο γεωτρύπανο της Τουρκίας, το «μεγαλύτερο από όλα», το «πιο σύγχρονο από όλα», το «πλέον ισχυρό από όλα» και που έχει διαφημιστεί πιο πολύ από όλα σύμφωνα με τα όσα έχουν πει μέχρι σήμερα ο τούρκος υπουργός Ενέργειας, Φατίχ Ντονμέζ, αλλά και ο αντιπρόεδρος της χώρας, Φουάτ Οκτάι αναμένεται να ξεκινήσει τις έρευνες του στην Ανατολική Μεσόγειο.

Το σημείο στο χάρτη

Τα σενάρια που έχουν διατυπωθεί είναι γνωστά. Και σχετίζονται άμεσα με το παιχνίδι που θα αποφασίσει να παίξει ο Ερντογάν από εδώ και στο εξής.

Το σημείο που θα δείξει ο Ερντογάν στο χάρτη θα είναι καθοριστικό κυρίως για το επίπεδο της έντασης το επόμενο διάστημα, και ένα σημείο αναφοράς για το πώς σκοπεύει να κινηθεί ο τούρκος πρόεδρος και απέναντι στο ΝΑΤΟ. Σε ένα διπλωματικό παζάρι που ξεκίνησε ήδη από την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας και συνεχίζεται.

Αν και αναλυτές και διπλωμάτες δηλώνουν ότι μέχρι τις ανακοινώσεις του τούρκου προέδρου κανείς δεν μπορεί να μιλήσει με σιγουριά για τίποτα, εκτιμούν ότι θα αποφύγει να στείλει το «Αμπντούλ Χαμίντ Χαν» να επαναλάβει το ταξίδι του Ορούτς Ρέις το 2020.

Σημειώνουν δε ότι ο κόσμος είναι πολύ διαφορετικός και λιγότερο ανεκτικός από τότε, ειδικά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Μία «εισβολή» σε νερά ελληνικών άσκησης ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, που θα οδηγουσε Αθήνα και Άγκυρα αντιμέτωπες με ένα ενδεχόμενο «θερμό επεισόδιο» θα σήμαινε – σε μία ιδιαίτερα ευαίσθηση χρονική στιγμή για τη Δυση – ένα σοβαρό πλήγμα για την ενότητα του ΝΑΤΟ.

Ενώ ΗΠΑ και όλοι οι μεγάλοι παίκτες της Συμμαχίας, διαμηνύουν ότι ένα ρήγμα στο ΝΑΤΟ δεν είναι αποδεκτό σε καμία περίπτωση αυτή την περίοδο που η ενότητα είναι κόκκινη γραμμή.

Η επιλογή της κυπριακής ΑΟΖ

Σε αυτό το πλαίσιο οι περισσότεροι ποντάρουν σε μία πρόκληση στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σημειώνοντας ότι αν επιλέξει να κρατήσει το γεωτρύπανο ανάμεσα στη Μερσίνα και τις βόρειες ακτές της Κύπρου, εκτός δηλαδή αδειοδοτημένων οικοπέδων της κυπριακής ΑΟΖ, θα είναι το πιο ανώδυνο σενάριο.

Ωστόσο κανένα σενάριο δεν θα έπρεπε να είναι «ανώδυνο» για τον Ερντογάν, από τη στιγμή που η διεθνής κοινότητα διαρρηγνύει τα ιμάτια της μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία καταδικάζοντας τον αναθεωρητισμό και υποστηρίζοντας ότι ο σεβασμός των συνόρων, της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων έχει επανέλθει ως νούμερο ένα προτεραιότητα, για πρώτη φορά μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το Κυπριακό επανέρχεται

Στη σκιά της ρωσικής επιθετικότητας άλλωστε και ενώ ο πλανήτης βρίσκεται στην αυγή ενός νέου Ψυχρού Πολέμου, η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία επιχειρούν να επαναφέρουν το ζήτημα της τουρκικής κατοχής στην Κύπρο, τονίζοντας το αυτονόητο.

Ωστόσο το να αντιδράσει η διεθνής κοινότητα σε νέα επιθετικότητα της Τουρκίας στην Κύπρο μοιάζει πολύ πιο δύσκολο από όσο θα έπρεπε να είναι.

Επιβεβαιώνοντας ότι για τη Δύση, έχει γίνει πεποίθηση πλέον ότι οι ευθύνες για τη μη λύση του Κυπριακού δεν ανήκουν αποκλειστικά στην Άγκυρα, γεγονός που περιπλέκει μία ήδη επικίνδυνη κατάσταση.

Η Άγκυρα πλησιάζει επικίνδυνα τη Μόσχα

Την ίδια στιγμή αξίζει να σημειωθεί ότι η Τουρκία, αν και οι φωνές ότι η Άγκυρα πλησιάζει επικίνδυνα τη Μόσχα πληθαίνουν, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί απομονωμένη. Το αντίθετο. Η μεσολάβηση της στο ζήτημα της επισιτιστικής κρίσης καθώς και συνολικότερα στην κρίση Ρωσίας – Ουκρανίας την έχουν φέρει σε μία υπολογίσιμη θέση σε διπλωματικό επίπεδο.

Ενδεικτικό δημοσίευμα των Financial Times, το οποίο υπογραμμίζει ότι ανώτερος δυτικός αξιωματούχος κατέθεσε την πρόταση τα δυτικά κράτη να καλέσουν τις εταιρείες και τις τράπεζές τους να αποσυρθούν από την Τουρκία, εάν ο πρόεδρος Ερντογάν τηρήσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε την Παρασκευή.

Το ίδιο δημοσίευμα ωστόσο υπογραμμίζει ότι «Υπάρχουν πολύ σημαντικά οικονομικά συμφέροντα που πιθανώς θα πολεμούσαν σκληρά ενάντια σε τέτοιες αρνητικές ενέργειες».

Έστω και αν αυτές οι αρνητικές ενέργειες δεν μπορούν να αποκλειστούν εάν «η Τουρκία πλησιάσει πολύ κοντά στη Ρωσία».

Προπαγάνδα από τα τουρκικά ΜΜΕ

Τα τουρκικά ΜΜΕ κινούνται σαν να βρίσκονται σε ένα «χορό» με τα ελληνικά ΜΜΕ. Δίνουν «αίμα στην αρένα» και όσο βλέπουν ότι αυτό αναπαράγεται από την Αθήνα συνεχίζουν πιο επιθετικά.

Τα ρεπορτάζ για το «Αμπντούλ Χαμίντ Χαν» υπογραμμίζουν στην πλειοψηφία τους το «πόσο τρόμαξαν οι Έλληνες», ενώ αναπαράγουν και τις δηλώσεις των τούρκων αξιωματούχων περί προκλήσεων και επιθετικών ενεργειών από την πλευρά της Αθήνας ενάντια στην Άγκυρα.

Η Αθήνα επιμένει παρ’ όλα αυτά ότι το 2022 δεν είναι 2020. Επιχειρεί δε να θωρακίσει και την Κύπρο, αξιοποιώντας το μομέντουμ της Ουκρανίας, σε μία συγκυρία που η διεθνής κοινότητα δεν μπορεί να κάνει πως δεν βλέπει.

Ο ρόλος των συμμάχων

Σε αυτό το πλαίσιο οι ανακοινώσεις Ερντογάν αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τόσο για τα νέα τετελεσμένα που θα προσπαθήσει να επιβάλει στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και για την αντίδραση των εταίρων και συμμάχων Ελλάδας και Κύπρου.

Η Άγκυρα έχει σαφή στόχο τη δημιουργία νέων τετελεσμένων στα όρια της «Γαλάζιας Πατρίδας», επιχειρώντας να κατοχυρώσει τις μαξιμαλιστικές μονομερείς διεκδικήσεις της.

Ωστόσο αν οι «σύμμαχοι» εφαρμόσουν για μία ακόμα φορά την πολιτική των δύο μέτρων και δυο σταθμών και επιτρέψουν στην Τουρκία να κινηθεί στη γραμμή των προκλήσεων και του αναθεωρητισμού, το πλήγμα για Ελλάδα και Κύπρο θα είναι ακόμα μεγαλύτερο.

Πάντα στην επικίνδυνη σκιά που δημιουργεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία…