Χαστούκι» για τον Ερντογάν και τους μπράβους του από το Ανώτατο δικαστήριο των ΗΠΑ
Ανοίγει ο δρόμος προς τις αίθουσες του δικαστηρίου για τους σωματοφύλακες του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατόπιν της αποδοχής της εισήγησης της αμερικανικής κυβέρνησης για διεξαγωγή δίκης κατά της Τουρκίας και την απόρριψη των εφέσεών της.
Η Άγκυρα είχε ζητήσει να επανεξεταστούν οι δύο πρωτόδικες αποφάσεις, βάσει των οποίων η αμερικανική Δικαιοσύνη είναι αρμόδια για την εκδίκαση των προσφυγών στο Ανώτατο Δικαστήριο για τον τραυματισμό ειρηνικών διαδηλωτών από τουρκικές δυνάμεις ασφαλείας το 2017, κατά την επίσκεψη Ερντογάν στην Ουάσιγκτον.
Οι δικαστές απέρριψαν κατηγορηματικά τις συνεχείς εφέσεις της Τουρκίας και κατέστησαν σαφές ότι δεν καλύπτεται από ασυλία βάσει νόμου.
Τι έγινε;
Στις 6 Μαΐου του 2017, διαδηλωτές είχαν συγκεντρωθεί έξω από την κατοικία του Τούρκου πρέσβη στην Ουάσιγκτον. O Ερντογάν βρισκόταν στην πρωτεύουσα για να συναντηθεί με τον Αμερικανό – τότε ομόλογό του – Ντόναλντ Τραμπ. Εκεί, οι άνδρες της ασφάλειας του Τούρκου προέδρου επιτέθηκαν και χτύπησαν βίαια ειρηνικούς διαδηλωτές.
Ενεπλάκησαν σε αψιμαχίες με την αμερικανική μυστική αστυνομία. Το περιστατικό με τις βιαιοπραγίες τέντωσε το σκοινί ανάμεσα στην Τουρκία και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Ο επικεφαλής της αστυνομίας στην Ουάσιγκτον χαρακτήρισε το συμβάν «θηριώδη επίθεση». Σύμφωνα με έγγραφα του δικαστηρίου, κατατέθηκαν δύο αγωγές από 15 και 5 ενάγοντες η καθεμία.
Οι τραυματίες είχαν υποστεί από σπασμένα δόντια μέχρι διασείσεις και επιληψίες. Ζητούσαν να λογοδοτήσει η Τουρκική κυβέρνηση και απαιτούσαν αποζημιώσεις ύψους δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων. Δύο από τους κατηγορούμενους, που δεν ήταν μέλη της ομάδας του Ερντογάν, δήλωσαν ένοχοι, ενώ 11 κατηγορίες αποσύρθηκαν το 2018.
Τι είναι το Foreign Sovereign Immunities Act;
Η μήνυση κατατέθηκε από Αμερικανούς πολίτες εναντίον, όχι φυσικών προσώπων, αλλά του τουρκικού κράτους. Από την πλευρά της η Τουρκία υποστήριξε ότι, ως σύμμαχος του ΝΑΤΟ, χρήζει ασυλίας. Ισχυρίζεται ότι τα μέλη του τουρκικού αποσπάσματος ασφαλείας απλώς επιτελούσαν το προστατευτικό τους έργο.
Παρά τις απειλές και προειδοποιήσεις της Τουρκίας ότι η απόρριψη των αιτημάτων της θα «επιβαρύνει τις διεθνείς σχέσεις των ΗΠΑ», τόσο το Περιφερειακό Δικαστήριο όσο και το Εφετείο ήταν ξεκάθαρα: το τουρκικό προσωπικό ασφαλείας δεν πληροί τα κριτήρια. Τα αμερικανικά δικαστήρια διαθέτουν την απαραίτητη δικαιοδοσία για να εκδικάσουν τις αγωγές που έχουν ασκηθεί.
Η νομική εκπρόσωπος των ΗΠΑ, Ελίζαμπεθ Πρέλογκαρ, σημειώνει ότι «το τουρκικό προσωπικό ασφαλείας χρησιμοποίησε βία που υπερβαίνει κάθε αντίληψη της προστατευτικής λειτουργίας του. Ως εκ τούτου, η χρήση βίας δεν προστατεύεται από την εξαίρεση του FSIA (Foreign Sovereign Immunities Act)». Η ίδια επισημαίνει ότι δεν δικαιολογείται καν επανεξέταση.
Η κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν δήλωσε πως όταν προσωπικό ασφαλείας μιας ξένης χώρας αναπτύσσει δύναμη με τρόπους που δεν συνδέονται με την προστασία αξιωματούχων από σωματική βλάβη, ενεργεί εκτός της νομικής προστασίας που του παρέχεται. Η απόφαση ήταν ομόφωνη και οριστική. Το Ανώτατο Δικαστήριο είναι πλέον μονόδρομος για την Τουρκία.