Καθεδρικές της ερήμου
Το περασμένο Σαββατοκύριακο, οι Θεσσαλονικείς επισκέφτηκαν τον σταθμό του μετρό της Αγίας Σοφίας στη Θεσσαλονίκη, που σχεδόν έχει τελειώσει. Τι ενδιαφέρον μπορεί να έχει ένας σταθμός και εξήψε την περιέργεια τόσων πολλών; Περιέχει τις αρχαιότητες που είχαν ανακαλυφθεί κατά τη διάρκεια των εργασιών οι οποίες μεταφέρθηκαν προσωρινά ώσπου να τελειώσει το έργο και στη συνέχεια επανατοποθετήθηκαν, με τέτοιον τρόπο ώστε ο σταθμός να είναι και ένα μόνιμο εκθετήριο τεκμηρίων ιστορικής μνήμης. Σε λίγους μήνες, θα έχουν ενσωματωθεί στο έργο και οι αρχαιότητες που ανακαλύφθηκαν στον σταθμό Βενιζέλου.
Γιατί έχει σχεδόν τελειώσει ο σταθμός της Αγίας Σοφίας και γιατί καθυστερεί ο σταθμός Βενιζέλου; Πολύ απλά, επειδή ουδείς διαμαρτυρήθηκε για τη μεταφορά των αρχαίων που βρέθηκαν εκεί. Αντίθετα, έγινε ο κακός χαμός για τα αρχαία που βρέθηκαν στον σταθμό Βενιζέλου. Για ποιο λόγο ο ένας σταθμός προχώρησε απρόσκοπτα και ο άλλος καθυστέρησε, με αποτέλεσμα να καθυστερήσει και το συνολικό έργο; Για ένα μόνο λόγο, πολύ απλό: επειδή στον σταθμό Αγίας Σοφίας οι αρχαιότητες μετακινήθηκαν επί ΣΥΡΙΖΑ – και ουδείς σκέφτηκε να αντιδράσει. Αντίθετα, όταν η ίδια πρακτική επιχειρήθηκε και για τον σταθμό Βενιζέλου, έγινε ο κακός χαμός. Ο ΣΥΡΙΖΑ, βλέπετε, ήταν παρελθόν και είχαν αρχίσει τα παιχνίδια της υπονόμευσης.
Δεν μπορεί να θυμάστε το κλάμα που είχε πέσει. Εκλαψαν μάλιστα και πολλοί οργισμένοι φίλοι μου, να θυμηθώ να τους ρωτήσω αν αισθάνθηκαν κορόιδα που είχαν τσιμπήσει το παραμύθι. Τι έλεγε το παραμύθι; Οτι στο όνομα της προόδου θα χανόταν ένα κομμάτι της αρχιτεκτονικής μνήμης της πόλης, θα εξαφανίζονταν στρώσεις της ιστορίας της. Γι’ αυτό αυτοί οι ευαίσθητοι άνθρωποι (καθηγητές, ευαίσθητοι πολίτες, κομματικοί αρχαιολόγοι και αρχαιολόγοι της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και πολλοί άλλοι) προσπαθούσαν με κινητοποιήσεις, με προσφυγές στη δικαιοσύνη ή με δημοσιεύματα να πουν πόσο εγκληματίες είναι αυτοί οι άνθρωποι που θέλουν να σβήσουν τα τεκμήρια της ιστορικής εξέλιξης της πόλης στη διάρκεια του χρόνου. Βοήθησαν και πολλά ενορχηστρωμένα υβρεολόγια στα σόσιαλ μίντια όχι μόνο κατά της «χούντας Κούλη», που είναι δουλειά της να προσπερνά τα υβρεολόγια, αλλά και κατά αξιοσέβαστων ανθρώπων, με τα οποία ασφαλώς οι σοβαροί ευαίσθητοι που έκλαιγαν τότε σήμερα θα μας διαβεβαιώσουν ότι δεν έχουν ανάμειξη.
Περασμένα – ξεχασμένα; Περασμένα, ναι. Αλλά όχι και τόσο ξεχασμένα.
Αφενός, επειδή το έργο καθυστέρησε ακόμα περισσότερο, πράγμα που σημαίνει ότι η ταλαιπωρία των Θεσσαλονικέων στο χάος της κυκλοφορίας συνεχίζεται. Διαπιστώνω μάλιστα ότι αυτοί που έκαναν τα πάντα να σταματήσει το έργο στη Βενιζέλου, σήμερα γκρινιάζουν επειδή καθυστερεί κι άλλο και θα παραδοθεί το 2024. Οταν δεν γκρινιάζουν για την ιστορία, θυμούνται ότι οι πόλεις έχουν σύγχρονες ανάγκες.
Αφετέρου, επειδή φουντώνει σιγά σιγά ένα νέο κύμα διαμαρτυρίας, αυτή τη φορά για τον fly over, τον υπερυψωμένο περιφερειακό αυτοκινητόδρομο που έχει στόχο να ελαφρύνει την κυκλοφορία της πόλης. Αυτή τη φορά, ελλείψει ιστορίας, οι κινητοποιήσεις (που περιλαμβάνουν διαδηλώσεις και δικαστικές προσφυγές) γίνονται στο όνομα της οικολογίας και της κλιματικής αλλαγής.
Τα κινήματα μισούν την πρόοδο, αρνούνται να δουν τις ανάγκες μιας πόλης που μεγαλώνει και, όπως κάθε έργο προόδου, κι αυτό το αντιμετωπίζουν (κατά την προσφιλή ορολογία της μεταπολιτευτικής Αριστεράς) ως «καθεδρική της ερήμου», ως κακό που πρέπει να ξορκιστεί για να μείνει το πεδίο ανοιχτό στους επαγγελματίες της διαμαρτυρίας.
Ενα στερεότυπο της καθυστέρησης ηττήθηκε, ένα νέο οργανώνεται και επιτίθεται.