Οι ανύπαντρες μητέρες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού
Η φτώχεια έχει πολλά πρόσωπα, αλλά το πιο συνηθισμένο πρόσωπό της είναι αυτό της γυναίκας, όπως η 54χρονη Geneviève Baert, που ζει στο Βέλγιο. Η απώλεια της οικογενειακής επιχείρησης όταν ήταν έφηβη και η φροντίδα πέντε παιδιών ως ανύπαντρη μητέρα την έσπρωξε στη φτώχεια.
«Είχα μια περίοδο που ήμουν φτωχή και δεν το ήξερα», λέει σε συνέντευξή της στο Euronews. Όμως τα δίκτυα αλληλεγγύης την βοήθησαν να «πολεμήσει με διαφορετικό τρόπο, με άλλα όπλα» και να μην κατηγορήσει τον εαυτό της. «Είναι η κοινωνία που δεν μου επιτρέπει να μπορέσω να εξελιχθώ», λέει.
Είναι ένα από τα 95,3 εκατομμύρια άτομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που το 2022 κινδύνευαν από κοινωνικό αποκλεισμό ή φτώχεια. Σύμφωνα με τη Eurostat, την ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία, πρόκειται για το 22% του πληθυσμού του μπλοκ. Χώρες όπως η Ρουμανία (34%), η Βουλγαρία (32%), η Ελλάδα και η Ισπανία (αμφότερες 26%), βρίσκονται στην κορυφή του καταλόγου.
Η Baert ανήκει σε μια από τις πιο ευάλωτες ομάδες: τις γυναίκες. Αυτό προκύπτει από την τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά της Φτώχειας (EAPN).
Η φτώχεια των γυναικών «επιδεινώνεται από τις χαμηλές αμοιβές και τις ευθύνες φροντίδας και είναι πιο πιθανό να απασχολούνται με μερική ή προσωρινή απασχόληση»
Για παράδειγμα, η έκθεση προειδοποιεί ότι στην Αυστρία περίπου οι μισές γυναίκες εργάζονται με μερική απασχόληση προκειμένου να φροντίζουν τα παιδιά τους, με αποτέλεσμα να εξαρτώνται οικονομικά από τους συντρόφους τους.
Για την Baert, η δυνατότητα να μπορεί να πηγαίνει τα παιδιά της στον παιδικό σταθμό ήταν καθοριστικής σημασίας. «Είναι σημαντικό για τη μητέρα και είναι σημαντικό για το παιδί, επειδή μαθαίνει ήδη την κοινωνικοποίηση σε αυτή την ηλικία», εξηγεί.
Αλλά η Sosías ζητά επίσης αλλαγές στη φορολογία των μονογονεϊκών οικογενειών, οι οποίες αποτελούν το 80% των μονογονεϊκών οικογενειών με εξαρτώμενα παιδιά.
«Χρειαζόμαστε φορολογικές πολιτικές που να επιτρέπουν επίσης ορισμένους αρνητικούς φόρους για τη στήριξη οικογενειών σε πιο ευάλωτες καταστάσεις», λέει στο Euronews.
Η Baert θρηνεί ότι η φτώχεια έχει επηρεάσει τη ζωή και τις ευκαιρίες των παιδιών της. «Είχα μια πολύ κακή εμπειρία από το σχολείο, επειδή υπάρχουν πολλές διακρίσεις σε βάρος των παιδιών από μειονεκτικό περιβάλλον», λέει. Επιπλέον, της έχει λείψει η ενσυναίσθηση άλλων γονέων ή σχολείων. «Αυτό αφήνει τραύμα στα παιδιά», λέει.
Το κόστος στέγασης αυξάνει τον κίνδυνο φτώχειας
Η έκθεση προειδοποιεί επίσης ότι η αύξηση των τιμών των κατοικιών και ο υψηλός πληθωρισμός έχουν πλήξει περισσότερο τις ευάλωτες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των νέων και των ατόμων με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
Αυτό συμβαίνει στην Πορτογαλία, όπου η έκθεση εξηγεί ότι «το 2022, το 19,4% του πληθυσμού που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας επιβαρύνθηκε υπερβολικά από το κόστος στέγασης, σε σύγκριση με το 2,2% του πληθυσμού που δεν βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας».
Επιπλέον, το κείμενο προειδοποιεί ότι σε ολόκληρη την Πορτογαλία υπάρχουν 2,8 εκατομμύρια νοικοκυριά με οικονομικά προβλήματα που σχετίζονται με τη στέγαση.
Οι δυσκολίες που σχετίζονται με τη στέγαση, όπως η αδυναμία διατήρησης σε επαρκή θερμοκρασία το χειμώνα, είναι επίσης υψηλότερες μεταξύ των ομάδων που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας.
Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες στην ΕΕ το 2024, η ενεργειακή φτώχεια «σε όλα τα κράτη μέλη είναι υψηλότερη για τα άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας, κυμαινόμενη από 3,9% στη Φινλανδία έως 50,6% στην Κύπρο, ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 20,2%».