«Ντροπή σας, σήμερα μας κάψατε ξανά»

«Η εθνική τραγωδία με τους 104 νεκρούς από τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι είναι τελικά έγκλημα χωρίς τιμωρία για τη δικαιοσύνη». Μέσα σε αυτές τις είκοσι λέξεις κάτοικοι της περιοχής, χωρίς να κρύβουν την οργή, την απογοήτευση και τον θυμό τους, με μάτια γεμάτα αναπάντητα «γιατί» προσπαθούσαν να αποκωδικοποιήσουν το «μήνυμα ατιμωρησίας», όπως χαρακτήρισαν τη δικαστική απόφαση. Σχεδόν έξι χρόνια μετά την τραγωδία που έζησαν περίμεναν την κάθαρση. Περίμεναν τη δικαιοσύνη να αποδώσει ποινικές ευθύνες σε όλους εκείνους που με τις πράξεις και τις παραλείψεις τους συνδέονται αιτιωδώς με τον θάνατο των δικών τους ανθρώπων.

Δεκάδες συγγενείς θυμάτων είχαν γεμίσει ασφυκτικά από νωρίς το πρωί την αίθουσα του Εφετείου της Αθήνας. Λίγα λεπτά μετά της 9, η πρόεδρος του δικαστηρίου ανακοίνωσε την ομόφωνη ετυμηγορία κηρύσσοντας ενόχους 6 από τους 21 κατηγορουμένους και, επίσης, ομόφωνα αθώους τους υπόλοιπους 15. Το τέλος της ανάγνωσης της απόφασης επί της ενοχής… άνοιξε ένα μικρό παράθυρο «σιωπής», λες και όλοι αυτοί οι άνθρωποι προσπαθούσαν να συνειδητοποιήσουν όσα είχαν ακούσει. Μέσα στα επόμενα λεπτά η μητέρα θύματος ύψωσε το ανάστημά της μπροστά στο εδώλιο, εκεί όπου είχαν απομείνει οι πέντε καταδικασμένοι πρώην υψηλόβαθμοι αξιωματικοί της Πυροσβεστικής και ο κάτοικος της περιοχής από την αυλή του οποίου φέρεται να ξεκίνησε η φονική πυρκαγιά, και με όλη της δύναμή της τους ζήτησε να την κοιτάξουν στα μάτια. «Κοιτάξτε με στα μάτια! Ξέρετε πόσο μεγάλος είναι ο πόνος να χάνεις το παιδί σου; Δεν ζητήσατε μία συγγνώμη. Κανονικά θα έπρεπε μόνοι σας να είχατε πάει φυλακή…».

Ταυτόχρονα όλοι αυτοί οι άνθρωποι που με θαυμαστή αξιοπρέπεια και σεβασμό προς τον θεσμό παρακολούθησαν επί 19 μήνες την εξέλιξη της δίκης σιωπηλοί, χθες δεν άντεξαν και ξέσπασαν. Το πένθος για την απώλεια των πιο πολύτιμων ανθρώπων της ζωής τους είχε δώσει τη θέση του στην προσμονή για δικαιοσύνη και τιμωρία των ενόχων και χθες ένιωσαν ότι «η απόφαση που εκδόθηκε συνιστούσε προσβολή για τους νεκρούς, τους ζωντανούς και την αλήθεια».

Εξαγορά των ποινών με 37.000 ευρώ

Κάθε διακοπή του δικαστηρίου συνοδευόταν και από χειροκροτήματα αποδοκιμασίας. Πρώτα οι ελάχιστες ενοχές, μετά η αναγνώριση του ελαφρυντικού στους 4 από τους 6 ενόχους, μετά η ποινή που το «ταβάνι» της ήταν τα 5 χρόνια φυλάκιση, με βάση τον ευνοϊκότερο ποινικό νόμο που ίσχυε, και μετά η απόφαση για τη μετατροπή της ποινής σε 10 ευρώ ημερησίως. «Η ανθρώπινη ζωή δεν μετατρέπεται σε χρήμα» φώναξαν με όλη τη δύναμή τους όταν πληροφορήθηκαν πως οι κατηγορούμενοι μπορούν να εξαγοράσουν την ποινή τους έναντι περίπου 37.000 ευρώ.

«Δεν υπάρχει δικαιοσύνη», «Ντροπή σας», «Σήμερα μας ξανακάψατε», «Ολη η Ελλάδα ξέρει τι έγινε και εμείς βασιζόμασταν σε εσάς», «Δεν υπάρχει ζωή για εμάς, τίποτα» φώναζαν οι συγγενείς, ενώ λίγο πριν από τη λήξη της συνεδρίασης κινήθηκαν προς την πλευρά των κατηγορουμένων πετώντας ακόμα και μία καρέκλα εναντίον τους, με αποτέλεσμα να χρειαστεί να φυγαδευτούν. Νωρίτερα οι αστυνομικοί ζήτησαν από τους συγγενείς να δείξουν σεβασμό προς το δικαστήριο για να λάβουν την απάντηση: «Τον σεβασμό δεν τον ζητάς, τον κερδίζεις».

Οι συγγενείς των θυμάτων σήμερα παραχωρούν συνέντευξη Τύπου και αναμένεται να ζητήσουν από την Εισαγγελία να ασκήσει έφεση τόσο ως προς το σκέλος των ποινών στους έξι καταδικασθέντες όσο και ως προς το σκέλος των αθωώσεων.

Επίσπευση διαδικασιών

Αμεσα αντανακλαστικά επέδειξε και η πρόεδρος του Αρείου Πάγου Ιωάννα Κλάππα, η οποία θα ζητήσει από τον προϊστάμενο του Πρωτοδικείου Χριστόφορο Λινό να απαλλάξει την πρόεδρο του δικαστηρίου ενώπιον του οποίου εκδικάστηκε η υπόθεση, να απαλλαγεί από κάθε άλλη υποχρέωση και να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη σύνταξη του σκεπτικού της απόφασης της πολύκροτης δίκης, ώστε να προσδιοριστεί σε δεύτερο βαθμό άμεσα η δίκη και να αποφευχθεί τυχόν κίνδυνος παραγραφής των αδικημάτων.

H απόφαση του δικαστηρίου για τη φονική πυρκαγιά

Ενοχοι κρίθηκαν οι:

1. Σωτήρης Τερζούδης, πρώην αρχηγός της Πυροσβεστικής, για ανθρωποκτονία από αμέλεια για 102 ανθρώπους και σωματική βλάβη για 32 εγκαυματίες. Συνολική ποινή φυλάκισης 111 χρόνια, με εκτιτέα τα 5 χρόνια, εξαγοράσιμη προς 10 ευρώ την ημέρα.

2. Βασίλης Ματθαιόπουλος, πρώην υπαρχηγός της Πυροσβεστικής, για ανθρωποκτονία από αμέλεια που αφορά τους 9 κατοίκους που πνίγηκαν στη θάλασσα. Συνολική ποινή 15 χρόνια φυλάκιση, με εκτιτέα τα 5 χρόνια, εξαγοράσιμη προς 10 ευρώ την ημέρα.

3. Ιωάννης Φωστιέρης, τότε επικεφαλής του ΕΣΚΕ, για ανθρωποκτονία από αμέλεια για 102 ανθρώπους και σωματική βλάβη για 32 εγκαυματίες. Συνολική ποινή φυλάκισης 111 χρόνια, με εκτιτέα τα 5 χρόνια, εξαγοράσιμη προς 10 ευρώ την ημέρα.

4. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος, τότε διοικητής Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Αθηνών, για ανθρωποκτονία από αμέλεια για 102 ανθρώπους και σωματική βλάβη για 32 εγκαυματίες. Συνολική ποινή φυλάκισης 111 χρόνια, με εκτιτέα τα 5 χρόνια, εξαγοράσιμη προς 10 ευρώ την ημέρα.

5. Χαράλαμπος Χιώνης, τότε διοικητής Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Ανατολικής Αττικής, για ανθρωποκτονία από αμέλεια για 102 ανθρώπους και σωματική βλάβη για 32 εγκαυματίες. Συνολική ποινή φυλάκισης 111 χρόνια, με εκτιτέα τα 5 χρόνια, εξαγοράσιμη προς 10 ευρώ την ημέρα.

6. Κωνσταντίνος Αγγελόπουλος, κάτοικος Νταού Πεντέλης, από την αυλή του οποίου ξεκίνησε η φωτιά, για εμπρησμό από αμέλεια. Ποινή φυλάκισης 3 ετών, εξαγοράσιμη προς 19 ευρώ την ημέρα.

Ομόφωνα αθώοι κρίθηκαν:

Τα τότε στελέχη της Πυροσβεστικής Χρήστος Γκολφίνος, Φίλιππος Παντελεάκος, Δαμιανός Παπαδόπουλος, Χρήστος Λάμπρης, Χρήστος Δροσόπουλος, Γεώργιος Πορτοζούδης και Στέφανος Κολοκούρης, ο τότε αξιωματικός στα Εναέρια Μέσα της ΕΛ.ΑΣ. Χαράλαμπος Συρογιάννης, ο τότε γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Ιωάννης Καπάκης, η τότε περιφερειάρχης Αττικής και νυν βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ρένα Δούρου, οι τότε δήμαρχοι Μαραθώνα Ηλίας Ψινάκης, Πεντέλης Δημήτριος-Στέργιος Καψάλης και Ραφήνας – Πικερμίου Ευάγγελος Μπουρνούς, ο πρώην αντιδήμαρχος Δήμου Μαραθώνα Βάιος Θανασιάς, και ο τότε αντιδήμαρχος Ραφήνας – Πικερμίου Αντώνης Παλπατζής.