چهارمین سالروز کشته شدن الیاس داعی؛ خانواده او خواهان عدالت هستند

با وصف آنکه چهار سال از کشته شدن الیاس داعی، خبرنگار رادیو آزادی در هلمند می‌گذرد. عاملان قتل او تا هنوز شناسایی نشده و خانواده‌اش خواستار عدالت هستند.


الیاس داعی ۳۳ ساله به تاریخ ۱۲ نوامبر ۲۰۲۰ در شهر لشکرگاه، مرکز هلمند، در نتیجه انفجار بمب جاسازی‌شده در موترش کشته شد. تاکنون کسی یا گروهی مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفته است، اما حکومت جمهوری در آن زمان و ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان که آن زمان علیه نظام جمهوری در هلمند می‌جنگیدند، گفته بودند که در مورد تحقیق خواهند کرد. اما خانواده داعی می‌گوید که تاکنون هیچ پیشرفتی در این تحقیقات دیده نشده است.


مجتبی محمدی، برادر الیاس داعی، به رادیو آزادی گفت: "ما بارها از سازمان‌ها و نهادهایی که در زمینه خبرنگاری فعالیت می‌کنند خواسته‌ایم که درباره قاتلان الیاس داعی تحقیق کنند، اما تاکنون هیچ پیشرفتی در این زمینه حاصل نشده است."


سازمان‌های حامی خبرنگاران نیز بارها خواستار تحقیقات در مورد این قضیه شده‌اند. حامد عبیدی، رئیس سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان، به رادیو آزادی گفت: "ده‌ها خبرنگار مانند شهید داعی جان خود را برای مسلک خبرنگاری قربانی کرده‌اند، اما متأسفانه هیچ پرونده‌ای از آن‌ها مورد بررسی قرار نگرفته است. در حکومت قبلی وعده داده شده بود، اما پیشرفتی حاصل نشد و مطمئن هستم که گروه حاکم نیز هیچ تمایلی ندارد. فکر می‌کنم باید جامعه جهانی را به تحقیق در این مورد فراخوانیم."




سخنگوی حکومت طالبان، ذبیح‌الله مجاهد، به سوالات رادیو آزادی در این زمینه پاسخ نداد.


بسیاری باشندگان هلمند می‌گویند که الیاس داعی صدای آن‌ها بود و همیشه مشکلات واقعی و اولیه آن‌ها را در گزارش‌هایش بیان می‌کرد. یکی از باشندگان هلمند که به دلیل حساسیت موضوع نمی‌خواهد نامش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت: "الیاس داعی یکی از افرادی بود که صدای مردم هلمند را می‌شنید و مشکلات آن‌ها را به جهانیان و مسئولان می‌رساند. اکنون چهار سال از نبود او می‌گذرد و در هلمند بسیار کم یا تقریباً هیچ کسی نیست که صدای مردم هلمند را بشنود."




تنها یادگار از الیاس داعی، دختر پنج و نیم ساله‌اش «مهربانی» است که با خانواده‌اش در هلمند زندگی می‌کند. مهربانی هنوز به مکتب نرفته است، اما یادگیری حساب را با مادربزرگش و زرغونه، همسر الیاس داعی، آغاز کرده است. زرغونه امیدوار است که بتواند در آینده دخترش را به تحصیل بفرستد و نام پدرش را روشن نگه دارد.


او به دخترش مهربانی می‌گوید: "که نوشتن را یاد بگیری، تو را به مکتب می‌فرستیم، سپس درس خواهی خواند و نام پدرت را روشن خواهی کرد."


مرکز خبرنگاران افغانستان در یازدهم ماه جاری نوشت که در دو دهه گذشته، ۱۲۸ خبرنگار و کارمند رسانه‌ای در افغانستان کشته شده‌اند که از این میان ۲۰ نفر زن بودند. این مرکز در بیانیه‌ای اعلام کرد که به دلیل فرهنگ معافیت از مجازات، برای بیش از ۲۰ درصد این قربانیان عدالت تأمین نشده است.




در همین حال، سازمان ملل به مناسبت روز جهانی پایان معافیت از جرائم علیه خبرنگاران اعلام کرد که از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۴ بیش از ۱۷۰۰ خبرنگار در سراسر جهان کشته شده‌اند. بر اساس اعلامیه این سازمان، حدود ۸۵ درصد موارد قتل خبرنگاران به محاکم ارجاع نمی‌شود. در ادامه آمده که آنتونیو گوترش، سرمنشی این سازمان، از حکومت‌ها خواسته تا جنایات ارتکابی علیه خبرنگاران را بررسی و عاملان آن را فوراً مجازات کنند.