«Տնային աշխատանք» ասելով գուցե Սվիտալսկին նաև նկատի ունի ԵՄ-ի հետ շրջանակային համաձայնագրի ստորագրումը․ Ստեփան Գրիգորյան
Գլոբալիզացիայի և տարածաշրջանային համագործակցության վերլուծական կենտրոնի ղեկավար, քաղաքագետ Ստեփան Գրիգորյանի խոսքով՝ Հայաստանն արդեն Եվրամիության հետ վիզայի ազատականացման ուղղությամբ քայլեր արել է՝ 2012 թվականին Եվրամիության հետ ստորագրելով վիզաների հեշտացման և ռեադմիսիայի պայմանագրերը:
Նա Tert.am-ի հետ զրույցում նշեց, որ ԵՄ պատվիրակության ղեկավար, դեսպան Պյոտր Սվիտալսկիի պարբերական դարձող հայտարարությունները, որ ԵՄ-ի հետ վիզայի ռեժիմի ազատականացման համար Հայաստանը պետք է իր «տնային աշխատանքը» կատարի, վերաբերում են՝ առաջ գնալուն: «Եթե մենք ուզում ենք վիզաների ազատականացում, պետք է առաջին՝ վիզաների հեշտացման փուլից անցնենք հաջորդ՝ վիզա երկխոսության փուլին, այդ ժամանակ մենք կարող ենք ասել, որ գնում ենք վիզաների ազատականացմանը»,- ասաց նա:
Հիշեցնենք, որ խոսելով Հայաստանի և Եվրամիության միջև վիզաների ազատականացման հնարավորությունների մասին՝ դեսպանը նշել էր. «Ուզում եմ կրկնել՝ դիմելով ՀՀ իշխանություններին՝ սկսե՛ք ձեր ներքին նախապատրաստական աշխատանքներն այդ օրվա համար, պատրաստվեք, կատարեք ձեր տնային աշխատանքը, և այդ օրը, հուսով եմ, կգա»: ՀՀ փոխարտգործնախարար Կարեն Նազարյանն էլ այս առիթով Tert.am-ի հետ զրույցում ընդունել էր, որ վիզաների ազատականացման երկխոսությունը լուրջ բարեփոխումներով պայմանավորված գործընթաց է, հետո նշել, որ եթե ԵՄ դեսպանը դա է ի նկատի առնում «ներքին նախապատրաստական աշխատանքներ» կամ «տնային աշխատանք» ասելիս, ապա այն վաղուց է սկսվել Հայաստանում, և դրա մասին քաջատեղյակ է ԵՄ կողմը և ոչ միայն։
Ստեփան Գրիգորյանը նկատեց, որ վիզաների հեշտացման փուլում Հայաստանը կատարել է ԵՄ-ի բոլոր պահանջները, որոնք տեխնիկական բնույթի էին, հիմա է, որ գուցե դժվարություններ լինեն, քանի որ երկխոսության փուլում պետք են բարեփոխումներ:
«Օրինակ՝ եթե դու ուզում ես դեպի ազատականացման վերջնական փուլին հասնել, պետք է, անպայման, մի քանի ռեֆորմներ երկրում անես, օրինակ՝ խտրականությանը դեմ, գենդերային հավասարության մասին օրենքներ ընդունես, կոռուպցիայի դեմ արդյունավետ պայքարես: Ճիշտ է, ինչ-որ խոսակցություններ լինում են, պայքար լինում է, բայց արդեն քայլերը հստակ պետք է լինեն»,- ասաց նա:
Քաղաքագետը համաձայնեց, որ, իհարկե, հաշվի առնելով Ուկրաինայի, Մոլդովայի, Վրաստանի օրինակները, կարելի է ենթադրել, թե ինչ բարեփոխումների փաթեթ ԵՄ-ն պետք է ներկայացնի Հայաստանին վիզայի ռեժիմի ազատականացման համար, սակայն, այնուամենայնիվ, ակնհայտ է, որ Հայաստանին առաջարկվող փաթեթը կարող է տարբեր լինել: «Ես համոզված եմ, որ այդ փաթեթը ներկայացված կլինի Եվրամիության հետ կնքվելիք շրջանակային համաձայնագրում: Այնտեղ կլինի այն բարեփոխումների փաթեթը, որն ակնկալվում է տեսնել վիզայի ռեժիմի ազատականացման ժամանակ: Երբ որ Եվրամիության պատվիրակության ղեկավարն ասում է «տնային աշխատանք», նա նկատի է առնում այն բարեփոխումները, որոնք կան այդ համաձայնագրում»,- ասաց նա՝ նշելով, որ «տնային աշխատանք» ասելով գուցե Սվիտալսկին նաև նկատի ունի ԵՄ-ի հետ շրջանակային համաձայնագրի ստորագրումը:
Ստեփան Գրիգորյանի խոսքով՝ պետք է ընդունել, որ ԵՄ-ի հետ վիզայի ռեժիմի ազատականացմանը մեկ օրում հասնել հնարավոր չէ, բայց պետք է նաև վստահ լինել, որ մի օր դրան էլ ենք հասնելու:
Թե ինչ նկատի ունի Հայաստանը, երբ ասում է, որ «տնային աշխատանքն» անելու գործընթացը վաղուց արդեն սկսվել է, Ստեփան Գրիգորյանը դժվարացավ ասել: «Ես միայն գիտեմ, որ այո՛, Հայաստանը վիզայի հեշտացման գործընթացի համար շատ պահանջներ կատարել է՝ տեխնիկական հարցեր է լուծել: Միգուցե դա նկատի ունի Հայաստանը: Բայց ես խոսում եմ առաջ գնալու մասին: Վիզայի հեշտացումը չի նշանակում դեռևս ազատականացում, ազատականացումը պահանջում է նոր բաներ»,- ասաց նա:
Հիմա, Ստեփան Գրիգորյանի խոսքով, պետք է Հայաստանն ակնկալի, որ վիզայի ռեժիմի ազատականացման գործընթացն սկսվի, քանի որ ըստ նրա, որքան շուտ սկսվի այն, այնքան շուտ Հայաստանը կզարգանա: «Ճիշտ ենք անում, որ հիմա ենք ակնկալում, քանի որ առաջին փուլը հաջող անցանք, արդեն պետք է առաջ գնանք»,- ասաց նա:
Դիտարկմանն ի պատասխան, թե արդյոք մենք պատրաստ ենք, Եվրամիության հետ վիզայի ազատականացման շուրջ բանակցություններ սկսելուն, քաղաքագետը նկատեց՝ մեզ մոտ նաև ընդունված է «մեղքը» ուրիշի վրա բարդելը: «Եթե մենք չենք ուզում, պետք էլ չէ ինչ-որ բան սկսել: Ես պնդում եմ, որ մեր շահերից բխում է վիզայի ռեժիմի ազատականացման գործընթացը սկսելը: Եթե մենք դա չենք հասկանում, պետք չէ դա անել: Ես պնդում եմ, որ մեզ պետք են բարեփոխումներ, կոռուպցիայի դեմ պայքարի մեխանիզմներ մշակելը»,- նշեց նա: