სენსაციური აღმოჩენა ისრაელში – 2,100 წლის დროში გაყინული სამოსახლო
ისრაელში არქეოლოგებმა აღმოაჩინეს 2100 წლის წინანდელი მეურნეობის ნაშთები, რომლის მფლობელებმა, სავარაუდოდ, ნაჩქარევად მიატოვეს ტერიტორია, შესაძლოა, მოსალოდნელი სამხედრო შემოჭრის თავიდან ასაცილებლად.
„ჩვენ ძალიან გაგვიმართლა, რომ აღმოვაჩინეთ დროში გაყინული კაფსულა, რომელიც ისრაელის ჩრდილოეთით, გალილეის ზღვის მახლობლად, მდებარეობს”, – არქეოლოგი ამანი აბუ-ჰამიდი.
ამ ადგილას არექოლოგებმა მიაკვლიეს უძველეს, ჯერ კიდევ ხელუხლებელ ქილებს, ასევე თაროზე შენახულ საქსოვ ძაფებს, რაც იმაზე მეტყველებს, რომ ვინც იქ ცხოვრობდა, მულოდნელად დატოვა ტერიტორია.
მკვლევარებმა არ იციან მათი ვინაობა, მაგრამ შესაძლებელია ისინი იყვნენ სელევკიდების იმპერიის ქვეშევრდომები, რომლებიც წავიდნენ დამოუკიდებელი ებრაული სამეფოს სამხრეთით იერუსალიმში. „ისტორიული წყაროებიდან ვიგებთ, რომ ამ პერიოდში იუდეის ჰასმონელთა სამეფო გალილეაში გაფართოვდა და შესაძლებელია, რომ ფერმა მიეტოვებინათ ამ მოვლენების გამო“, – თქვა აბუ-ჰამიდმა. ჯგუფმა ასევე აღმოაჩინა სასოფლო-სამეურნეო იარაღები და მონეტები, რომლებიც სავარაუდოდ ძვ.წ.-ით თარიღდება.
ცოტა რამ ვიცით ჰასმონეს პერიოდის ყოველდღიურ ყოფაზე და თითქმის არაფერია ცნობილი იმ ხალხის შესახებ, ვინც ფერმაში ცხოვრობდა, მაგრამ ძაფების დიდი რაოდენობა იმაზე მეტყველებს, რომ ქსოვა მნიშვნელოვანი ამოცანა იყო და ამიტომ ბინადრები ალბათ ცხვრის ან თხის ნახირს ინახავდნენ.
„მეტი კვლევაა საჭირო ამ ადგილის მცხოვრებთა ვინაობის დასადგენად“, – თქვა აბუ-ჰამიდმა. ამავე ტერიტორიაზე გათხრების შედეგად ასევე აღმოჩენილი იქნა ბევრად უფრო ადრინდელი დასახლების კვალი, მათ შორის შენობების საძირკვლები და ჭურჭელი, დათარიღებული ასევე ძვ.წ.-ით.
ჰასმონელთა აღზევებამდე იუდეის სამხრეთ ებრაულ სამეფოს სელევკიდები მართავდნენ. ბევრი ებრაელი დაბრუნდა იქ ბაბილონში გადასახლებიდან და მათ მისცეს უფლება ემოქმედათ თავიანთი რელიგიური შეხედულებებიდან გამომდინარე, თუმცა ენციკლოპედია ბრიტანიკას მიხედვით, ბევრი ელინისტური ჩვევა დაემატა იმდროინდელ ებრაულ კულტურას.
168 წელს სელევკიდების მეფე ანტიოქე IV ეპიფანემ პირდაპირ აიღო კონტროლი იუდეაზე მის წინააღმდეგ გადატრიალების მცდელობის შემდეგ. პირველი საუკუნის ებრაელი ისტორიკოსი იოსებ ფლავიუსი წერდა, რომ მან მოკლა და დაიმონა ათასობით ადამიანი იერუსალიმზე თავდასხმების დროს. წაართვა მიწა და სხვა ქონება, აიძულა ებრაელები ეჭამათ ღორის ხორცი, ემუშავათ შაბათს და შეეწყვიტათ ვაჟების წინადაცვეთა.
როგორც ჩანს, იუდეის ხალხისთვის ბოლო წვეთი იყო ის, რომ ანტიოქემ შემოიტანა ბერძნული პოლითეისტური რელიგია იერუსალიმის მონოთეისტურ ებრაულ ტაძარში, მათ შორის ზევს ოლიმპიოსის შესაწირავი სამსხვერპლო. 167 წ. იუდეველები აჯანყდნენ სელევკიდების წინააღმდეგ, რაც ცნობილი გახდა, როგორც მაკაბელთა აჯანყება, ეგრეთ წოდებული ადრეული ლიდერის, ებრაელი მღვდლის, იუდა მაკაბელის მიხედვით.
134 წლისთვის მაკაბელებმა მიაღწიეს დამოუკიდებლობას სელევკიდებისგან და დააარსეს ებრაული ჰასმონათა სამეფო მთელ რეგიონში, მაგრამ ის დაექვემდებარა რომაულ ძალებს გნეუს პომპეუს მაგნუსის მეთაურობით, ცნობილი როგორც პომპეუსი დიდი.
წყარო: livescience