ვინ გამოიგონა შოკოლადი
შოკოლადი ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული და პოპულარული ტკბილეულია. თუმცა ვინ გამოიგონა სამყაროს ეს საოცრება?
კონკრეტული პიროვნება, რომელსაც შოკოლადის ტექნოლოგიის აღმოჩენა და დამზადება მიეწერება, დროში დაკარგულია. არ ვიცით მისი ვინაობა, თუმცა ეს პროცესი სამხრეთ ამერიკაში უნდა მომხდარიყო, ათასობით წლის წინ. მაგრამ პროდუქტი, რომელსაც ისინი ამზადებდნენ არ ჰგავდა დღევანდელ შოკოლადს, იყო ბევრად ცხარე და ეგზოტიკური გემოს მქონე.
შოკოლადის დასამზადებლად გამოიყენება კაკაოს ხის ნაყოფის ნაყოფის მსხვილი მარცვალი, რომელსაც თეთრი რბილობი აკრავს გარს. მათ აშრობენ, ასუფთავებენ და წვავენ, რის შემდეგაც მარცვალს კანს აშორებენ, რათა წარმოიქმნას საბოლოო პროდუქტის ძალიან უხეში ფორმა.
მიღებული მასალა იფქვება და კაკაოს მასა ხშირად ფორმირდება სითხის სახით, რომელსაც შოკოლადის ლიქიორი ეწოდება. იგი შეიძლება შერეული იყოს სხვა ინგრედიენტებთან, კომერციული შოკოლადის დასამზადებლად. შოკოლადის ლიქიორი ასევე გამოიყენება მისი ორი კომპონენტის, კაკაოს ფხვნილისა და კაკაოს კარაქის მისაღებად.
ტრადიციული კაკაოს სასმელი მზადდებოდა წყალში დაფქული კაკაოს ნაჭრების დამატებით და, როგორც წესი, მწარე იყო. ითვლება, რომ ხილის რბილობში შემავალი შაქარი ასევე შეიძლება დადუღდეს ალკოჰოლურ სასმელად. შედეგად მიღებული ქაფიანი ნაზავი განიხილებოდა როგორც სამკურნალოდ, ასევე აფროდიზიაკად, 2013 წლის კვლევის მიხედვით ჟურნალში Nutrients. მას უაღრესად აფასებდნენ უძველესი საზოგადოებების ელიტარული წრეები.
ბოსტონის უნივერსიტეტის სტატიის მიხედვით, ოლმეკები, რომლებიც ცხოვრობდნენ ახლანდელი მექსიკის სამხრეთით, კაკაოს ღმერთების საჩუქრად მიიჩევდნენ.
კაკაო იზრდებოდა მხოლოდ ცენტრალურ და სამხრეთ ამერიკაში, ვიდრე ესპანელი დამპყრობლები არ ჩავიდნენ მე-16 საუკუნის დასაწყისში. ახლა ის კულტივირებულია მსოფლიოს ტროპიკულ რეგიონებში. მაგრამ “წარმოშობის ფაქტობრივ წერტილად ითვლება ამაზონის აუზი”, – თქვა კამერონ მაკნილმა, ანთროპოლოგიის ასოცირებულმა პროფესორმა ლემანის კოლეჯში ნიუ-იორკის სიტის უნივერსიტეტში და არქეობოტანიკოსმა.
კაკაოს სასმელების რამდენიმე მესოამერიკული რეცეპტი იყენებს წიწაკას დამხმარე ინგრედიენტად. მაგალითად, მაიას და აცტეკების სასმელი xocolatl, საიდანაც მომდინარეობს ინგლისური სიტყვა “შოკოლადი”, მაგრამ უცნობია ვინ შემოიტანა წიწაკა ამ უძველესი სასმელების რეცეპტებში.
ამ მცენარის პოპულარობის ერთ-ერთი უმთავრესი მიზეზი არის მასტიმულირებელი კომპონენტის, კოფეინის, შემცველობა, რომელიც ასევა აღმოჩენილია ყავის მარცვლებში. თუმცა ეს ორი მცენარე ერთმანეთთან არავითარ კავშირში არ არის. ყავის კულტურის წარმოშობა და განვითარება აფრიკის კონტინეტს უკავშირდება, ხოლო კაკაოს – ამერიკის.
დღეს შოკოლადის უამრავი სახეობა არსებობს და მათგან ყველაზე სასარგებლო არის შავი შოკოლადი, რომელიც აძლიერებს იმუნიტეტს, უზრუნველყოფს ძვლების და კბილების ჯანმრთელობას.
წყარო/ფოტო: Live Science