Qarasuvbazarnıñ sessiz ğırdabındaki bulanıq suv

2014 senesi Qarasuvbazar rayonınıñ adı butün yarımadağa yañğıradı – mında Qırım ilhaqına qarşı çıqqan ve çikiştirilip oldürilgen qırımtatar faali Reşat Ametovnıñ cesedi tapılğan edi. Onıñ cesedi Kefe trassasına yaqın yerleşken Ortalan köyü civarında tapıldı. Afsus ki, faalni öldürgen ve qıynağan adamlar epbir tapılmadı. Ancaq Reşat Ametovnıñ şahsiyeti Qırımda qarşı çıquv timsaline çevirildi. Men bellesem, faal Qarasuvbazar rayonında da degil de, «Qırım samooboronası»nıñ cenkâverleri tarafından tutulıp alınaraq Aqmescitte öldürildi, mında ise ölüsi ketirildi.

2014 senesi sentâbr ayında Qarasuvbazar rayonı hırsızlanğan eki qırımtatar yigiti aqqındaki habernen bir daa tillerde destan oldı. Olarnı kene de üzerinde bir işareti olmağan uniformalı insanlar, kündüz künü Kefe trassası üzerindeki Sarı-suvdan hırsızlap ala. Hırsızlanğan gençlerden biri qırımtatar cemaat faali Abdureşit Cepparovnıñ oğlu ve doğmuş torunı eken. Rusiyeli akimiyetten hırsızlanlarnı tapmaq talabınen yüzlernen insanlar cemaat faalleriniñ evlerine toplana.

Vaziyetniñ ciddiyetini añlağan Qırımnıñ rusiyeli akimiyetiniñ başı Sergey Aksönov Cepparovnı körüşüvge davet ete. Lâkin onı Qarasuvbazarda bekleyler degen cevap ala. Aksönov kelip körüşüvni Qarasuvbazar memuriyetiniñ binasında keçirmege qarar bere, bu arada şeer evleriniñ damlarına spetsnaz snayperlerini (poltsiyanıñ hususiy bölügi) tolduralar. Öz nevbetinde Cepparov insalarnı telükesizlik hadimlerini qızıştırmamağa ve Aksönovnı aqaretlememege riza ete. Körüşüv keçe ve bunıñ neticesi olaraq, o maaalde esas maqsadı Qırımda qırımtatarlarnıñ hırsızlanuvınen bağlı butün adiselerni ögrenüvnen oğraşacaqİnsan aqları boyunca Qırım kontakt gruppası meydanğa ketirile. Dört yıl keçkenine baqmadan, ne Reşat Ametov, ne de hırsızlanğan gençler boyunca bir netice yoq.

Bundan soñ, Qarasuvbazar rayonında hırsızlanğanlar aqqında bir malümat kelmey turdı. Esasen yañı akimiyetten Qırımnıñ yalısı, Bağçasaray ve Aqmescit rayonlarındaki faaller azap çekip başladı. Tintüv, tutulıp alınuv ve tevqiflerniñ ekseriyeti mında ötkerilip başlay.

2018 senesi de yatip keldi ve Qarasuvbazar rayonından bir daa yaramay haberler kelip başlay

İşte, 2018 senesi de yetip keldi, ve Qarasuvbazar rayonından bir daa yaramay haberler kelip başlay.

Mayıs ayında belli olmağan şahıslar rayon köy memuriyetiniñ binası üzerindeki Rusiye bayrağını qoparıp alaraq, yırtıp atqan. İşbu fakt boyunca Rusiye Cinayet kodeksiniñ – Rusiye devlet timsallerini aqaretlev aqqında - 329 maddesine binaen cinaiy iş açılğan edi. Kelgen haberge asla şaşmadım, çünki ekstremizmge qarşı küreş Merkeziniñ hadimleri adisenen alâqası olğan er kesni pek tez taptı. Bunı yerli qırımtatar ösmürleri yapqan emiş. Eger bu ösmürler qırımtatar ise, demek ki, mektepte Ukraina tarafdarı olğan qırımtatar muitinde teşviq etilgen Rusiye propagandası semeresiz olğanını köstere.

İyün ayında Qarasuvbazarda daa da deşet vaqialar yüz bere. Telükesizlik hadimleri belli qırımtatar iş adamı ve hayriyeci Resül Velilâyevke ait işhanelerde tintüv ötkere. İş adamınıñ özü tevqif etilgen edi ve al-azırda FSBniñ Moskvadaki «Lefortovo» apishanesinde tutula. Tevqif sebebi «bayatlağan tatlı mahsullar» emiş. Albuki er kes, bu sebepten kimse «Lefortovo»ğa qapalmaycağını añlay. Velilâyevni neler beklegeni belli edi – lâkin aytqanlarına köre, «Lefortovo»dan qurtuılğan pek az ola eken.

Putin Trumpnen körüşkende, Rusiye içün Qırım meselesi qapalı degen olsa da, yarımadanıñ Ukraina tarafdarı olğan ealisi içün o açıq ve açıq olıp qalmağa devam etecek

İyünniñ 18-den 19-na keçer gecesi belli olmağan şahıslar Qarasuvbazar merkezinde yerleşken Cuma cami divarına natsist timsallerinen beraber küfrli bir tarzada erkek cinsiy organlarını sızıp ketken. Videokameralar cinayetni maska kiygen yigit ve qız yapqanını qayd etken. Lâkin, mayısta Rusiye bayrağınen bağlı vaqiağa köre, bu işniñ çezilmesi uzay. Qabaatlılar tapılmasa da, asla şaşmam.

İyül ayında Qarasuvbazar memuriyeti rayonda Rusiyege qarşı beyannameler tarqatqan Ukraina tarafdarı olğan gizli teşkilât çalışqanı aqqında bildirdi.

Qarasuvbazar ealisiniñ dörtte üçünden ziyadesi qırımtatar ve olarnıñ ekseriyeti Ukraina tarafdarı olğanını hatırlatmaq isteyim. Bugünki kerçek vaziyetni qabul etmegen ukrainalı ve ruslar da az degil. Putin Trumpnen körüşkende, Rusiye içün Qırım meselesi qapalı degen olsa da, yarımadanıñ Ukraina tarafdarı olğan ealisi içün o açıq ve Qırımnıñ qanuniy statusı tiklengence açıq olıp qalmağa devam etecek.

Zarema Seitablayeva, Qırım sakini, bloger (telükesizlik maqsadı ile muellifniñ adı ve soyadı deñiştirildi)

«Bloglar» rubrikasında ifade etilgen fikirler muelliflerniñ öz noqtai-nazarlarını aks etip, muarririyetniñ noqtai-nazarını aks etmesi şart degil