“Aksönov qırğınlıqnıñ yañı tez tarqalmasına azırlana”: Qırımda arbiy köçüci gospitaller nege kerek

Yalta ve Aqmescitte, COVID-19 qırğınlığı ile küreşmek içün muvaqqat arbiy gospitaller yerleştirile. Bu aqta dekabrniñ 24-nde matbuat konferentsiyası vaqtında Kremlniñ nezaretinde olğan Qırımnıñ başı Sergey Aksönov haber etti. Onıñ aytqanına köre, buña Rusiye prezidenti Vladimir Putin yardım etken. Gospitallerde dekabrniñ 25-nden hastalarnı qabul etip başlaycaq rusiyeli ekimler çalışacaq. ​




Qırımlı tarihçı ve siyasetşınas Aleksandr Sevastyanov Qırım.Aqiqatqa bildirdi ki, böyle etip Qırımdaki Rusiye akimiyeti yanvar ayında, yarımadadaki adiy sağlıq saqlav sisteması baş ete bilemecek yañı bir epidemiya olacağına azırlana.




 


– Mında muvafaqiyetlilik aqqında degil, Qırım akimiyetiniñ siyaseti evelden kelişilgen ve esaplanğan olğanı aqqında aytmaq kerek. Koronavirus statistikası ve bugünki raqamlar kurort mevsiminiñ aqibetidir, dep ayta bilemiz. Rusiye bölgelerinden kelgenler içün sıñırlavlar lâğu etilgen edi, vaziyet ise ciddiy bir şekilde nezaret etilmegen edi. Rusiyede olğan baardeki sert karantinden soñ mına bu kerek edi. Netice olaraq, qırğınlıqnıñ ekinci tez tarqalması. Qırım başlıqları ise tıştan, Fedaral rus organlarından yardım istemege mecburlar. Menimce, Aksönov doğru yapa, çünki tezden qış tatilleri başlanacaq. Qırımdaki musafirhaneler beş yüz biñge yaqın adam bekley, buña köre akimiyet yanvarnıñ soñunda qırğınlıqnıñ daa bir tez tarqalmasına yol bermemek içün biraz ilerige baqmağa tırışalar.








– Rusiyede epidemiyanıñ hususiyeti siyasiy oldı. Yani, onı şartlı olaraq idare eteler. Epidemiyanı boğmaq ve turğunlaşuvnı köstermek kerek olğanda, bu mevzu arqa planğa keçe. Ğalebe künü ve RF Anayasasına deñşimeler kirsetilüvi ile bağlı rey berüv vaqıtnda böyle bir şey endi olğan edi. Aynı kurort mevsimi ile oldı. Bundan soñ ise küzde qırğınlıqnıñ yañı tez tarqaluvı başlandı. Şunıñ içün Rusiye akimiyet organlarınıñ areketleriniñ semereligi umumen şartlı ve bilinmegen.​


Aynı zamanda, matbuat konferentsiyası vaqtında Sergey Aksönov, evel RF prezidenti Vladmir Putin kötergen Azaq deñizi altında tatlı suvnıñ çıqarılmasınıñ mümkünligi mevzusı aqqında da ayttı:


«Butün muvafıq strukturalar artıq bu işlerni esaslandırmağa başladılar, sanktsiyalar rejimi içün adlandırıp olamayım. Yılnıñ soñuna qadar suvnıñ çıqarıluvı ihtimalını, keyfiyetini esaslandırmaq ceetinden yapılğan işler aqqında umumiy yekün çıqarıp, malümat berecekmiz».




Aleksandr Sevastyanovnıñ fikrince, Rusiye kerçekten de bu kibi leyhalarğa çoq para masraf ete bile.




 


– Koronavirus ile olğanı kibi, bu işniñ semereligini tek neticesine köre qıymetlendirmek mümkün olacaq. Oña tek 2021 seneniñ yazına yaqın qıymet kesmek mümkün olacaq. Suv vaziyeti fena, havfqlı ve gumanitar felâketke çevirilme telükesi altında olsa, Rusiye ükümeti suv tatlılaştırıluvı, suv boruları töşelüvi kibi leyhalarğa çoq para masraf etmek kerek olacaq. Bunı yapmaq içün pek çoq ğayret kerek olacaq. Ya da Rusiye akimiyeti beket (Şimal-Qırım – QA) aqqında Ukraina ile aytışmağa mecbur olacaq, amma imidji zarar körecek. Menimce, Azaq deñizi altından suvnıñ çıqarıluvı esas mevzulardan biri olacaq, ve bu saylav esaslı olsa, Rusiye onı qullanacaq. ​


Ukraina, Qırımnıñ içecek suv ihtiyaclarınıñ 85%-ni yarımadanen bağlağan Dnipro aqıntı yolu olğan Şimaliy-Qırım kanalı vastasınen teminlegen edi. 2014 senesi Rusiye Qırımnı işğal etken soñ yarımadağa suv berilmesi toqtatıldı.


(Metinni Vladislav Lentsev azırladı)