«Гэтае свята паднімае на новы ўзровень беларускасць». Самыя цікавыя падзеі і адкрыцці на Дні беларускага пісьменства ў Іванава

Новости Беларуси. Этот праздник в нашей стране вот уже четверть века знаменует первое воскресенье сентября – День белорусской письменности, сообщили в программе «Неделя» на СТВ. В 2018 году его принимает Иваново.

Свыше 80 мероприятий на более чем двух десятках площадок, в том числе финал Национальной литературной премии, конкурса юных чтецов «Живая классика». Лейтмотив – «Моя малая родина».

Основные празднования уже позади. Подробнее о том, как это было, расскажет наш корреспондент Яна Шипко.

Яна Шипко, корреспондент:
Больш за ўсё мяне ўражвае атмасфера. Гэта не звычайны фестываль – тут паўсюль пануе слова і ўсё дзеецца вакол кнігі. Узбагаціцца інтэлектуальна і пазнавальна правесці час – лёгка.

Вось-вось пачнецца гала-канцэрт – закрыццё, а пакуль жыхары і госці Іванава атрымліваюць асалоду ад грандыёзнай дзеі – ўпершыню горад сустракае такі масштабны нацыянальны фэст. Да гэтага ён папрыгажэў і з усёй шчырасцю вітае шматліких гасцей. І зараз я прапаную разам пагартаць старонкі самых яркіх падзей свята кнігі.

Тут нават назвы страў гучаць з асабістым смакам мясцовай гаворкі. Сваю моўную спадчыну тут захоўваюць не менш беражліва, чым матуліны рэцэпты.

Іванаўскі раён вельмі цікавы. У кожнай весцы па-іншаму размаўляюць.

Іванава – самае сэрца Палесся. На зямлі, якая натхняла класікаў беларускіх, карані нават фамільнага дрэва Дастаеўскага.   

Георгій Тамашэвіч, журналіст, паэт:
Гэтае свята паднімае на новы ўзровень беларускасць, беларускую мову, беларускае слова. Свята ў глыбінцы беларускага Палесся, дзе ісконная захавалася гаворка спакон веку, і яна ўзбагачана ўжо сённяшнімі рэаліямі.

Для сённяшніх носьбітаў роднай мовы – свята ў квадраце. Дарэчы, і матэматыка тут таксама па-беларуску. Цалкам беларускамоўная школа – адзіная ў вобласці.

Ангеліна Даніловіч, вучаніца сярэдняй школы горада Іванава:
Вельмі прыемна, таму што ў нашым горадзе ніколі не было такого свята. Я сама люблю вельмі чытаць, многа пазнаеш. Вельмі цікава навучацца на беларускай мове.

За падарункамі да Дня ведаў гэта сям'я накіравалася ў новую кнігарню.

Вельмі цудоўны магазін. Гэта вялікае свята. Мы набылі сшыткі нашым дзеткам да першага класа.

Адкрыццё першай у горадзе кніжнай крамы – падзея чаканая. І тут адразу аншлаг. Беларусь – самая чытаючая нацыя СНД. І прапанаваць літаратарам ёсць што ў самых розных жанрах: ад гістарычнага раману да фэнтэзі.

Чем гордится белорусский литературный мир? Большой репортаж СТВ с Дня письменности в Иваново

Аляксандр Карлюкевіч, міністр інфармацыі Беларусі:
У гэтай кнізе адзіны верш – «А хто там ідзе?» Янкі Купалы – на мовах народаў свету. Дарэчы ў гэтай кнізе гэты верш надрукаваны на 101-й мове. Вельмі шмат сёння мастацкай літаратуры ўвогуле. Колькасць назваў кніг і брашур, выдадзеных у мінулым 2017 годзе, – амаль 10 тысяч назваў.

В Минске презентовали точную копию первого в мире «Букваря». Репортаж СТВ

А вось з чаго пачыналася роднае слова. Самы першы спадарожнік школьніка – беларускі «Буквар» – святкуе 400-годдзе. Побач з факсіміле арыгінальныя рарытэты самых розных часоў – ад пачатку ХХ стагоддзя да нашых дзён.

Ажываюць са сцэны радкі беларускіх класікаў. Узнёсла і пранікнёна гучыць матчына слова і, што асабліва кранае, у выкананні зусім юных талентаў. Праэкт «Жывая класіка» пры падтрымцы «Сталічнага тэлебачання».

Читали произведения Коласа, Купалы, Короткевича: более 15 тысяч детей приняли участие в конкурсе «Живая классика»

Ад класікі мінулага да творчасці нашых дзён. Уладальнікі Нацыянальнай літаратурнай прэміі. У намінацыі «Дэбют» маладая паэтэса і перакладчыца Юлія Алейчанка за пастмадэрновыя творчыя пошукі.

Юлія Алейчанка, пераможца Нацыянальнай літаратурнай прэміі:
Я думаю, што найперш можна зацікавіць чытача цікавымі вобразамі, цікавымі тэмамі. Трэба пісаць злабадзённа і актуальна, гэта значыць – пра наш час.

Беларускае слова гучыць і за мяжой. Прыклад літаратурнай дыпламатыі – пісьменнікі і выдаўцы з 13 краін сустрэліся на радзіме Напалеона Орды. Яронімас Лауцюс не толькі друкуе нашых аўтараў у Літве, але і сам ганарыцца выдавацца ў Беларусі.     

Яронімас Лауцюс, пісьменнік (Літва):
У вас еще больше осталось душевности. Я не хвалю, я патриот Литвы. Но у вас душевности больше. У вас желания дружить больше.

Яна Шыпко:
Сёння ўвечары палеская зямля развітаецца са святам кнігі. На памяць застанецца сімвал пісьменства і слова, якое яднае. Але гэта яшчэ і сонечны гадзіннік, які зараз пачне адлічваць час да наступнага Дня пісьменства. Эстафету прымае Слонім.