Ayça Varlıer, 'Mavi Gece'yi anlattı
Ruhları bir günlüğüne yer değiştiren bir kadınla erkeğin hikâyesini anlatan ‘Mavi Gece', gösterime girdi. Erkeği canlandıran Ayça Varlıer, en çok argo cümleler kullanırken zorlandığını söylüyor.
İçinizdeki erkeği dışarı çıkarmak için neler yaptınız?
Senaryomuz çok güzel, derin. Bir çırpıda, çok gülerek okudum. Durum komedisi üzerine kurulu. Hayatım boyunca böyle bir karakter oynamadım. Çok ters köşe bir rol. Okuduktan sonra hemen içinde olmak istedim. Hazırlık sürecinde Fırat'la (Tanış) bayağı bir çalıştık. Erkek arkadaşımdan yardım aldım, gözlem yaptım. İçimdeki eril tarafı çıkarmak için birçok yola başvurdum.
Eril tarafınız kuvvetli miymiş?
Bence her insanın içinde eril ve dişil yan var. X,Y kromozomlarından oluşan canlılarız sonuçta. Oyuncu olarak yelpazemin de geniş olduğunu düşünüyorum. Erkeği oynarken dişi tarafını düşünmem gerekiyordu. Duygusunu, tavrını, iç dünyasını çözebilmeliydim. Bunun için stresli ve zor bir ön hazırlık yaşadım.
Erkeği oynarken yaşadığınız zorluklar nelerdi?
Argo cümleler, jargon hayatta kullanmadığım şeyler. Ağzıma yakışmıyor. Öğrenince yönetmenimiz şaşırdı hayli. Bir halkayı yakaladıktan sonra gerisi geliyor. Çünkü bende neyin eksik olduğunu biliyorum. Onu tamamlamak için de bayağı bir araştırma yaptım.
Ne tür araştırmalar?
Etrafımda maço, argo konuşan arkadaşım yok ama buldum. Taksicileri hayli gözlemledim. Bana kızacaklar mı, empati mi kuracaklar bilmiyorum. (Gülüyor) Gerçi binlerce taksici var. Hangisini oynayacaksın? Fırat'a sordum erkek olarak neler yapıyorsun diye. O malzemedeki insanları gözlemleyip netleştirdim. Senaryo güçlü bir zemin olduğu için inşası kolay oldu.
Kendinizi izlediniz, nasıl buldunuz?
Oynarken erkek olma durumumun, tavrın içindeydim. İzledikten sonra şunu fark ettim: Çok doğru bir şekilde yansıtmışız. Erkek kadın bedenine girdikten sonra hayata dair o kadar güçsüz düşüyor ki, bitiyor. Bir kadın erkek kılığına girince yapıcı, çözümcül. Erkek ve kadın yer değiştirince sosyolojik bir bakış açısıyla nasıl davrandığını görüyoruz. O anlamda hakikaten doğru yansıtıyoruz.
Kendimi izlemeden geliştiremem
Kendini izlerken tırnaklarınızı yiyenlerden misiniz?
Yo, rahat izliyorum. Ne yaptığını bilen biriyim. Tabii ki bazı sahnelerde ‘amaan' dediğim oluyor, ki olmalı da. Ne hatalar yaptığımı en iyi ben bilirim, başkası değil. Eleştiriyi, üzerine konuşmayı severim. Kendimi izlemeden geliştiremem. Kendimi eleştirirken kantarın topuzunu zaman zaman kaçırdığım oluyor. Çok üstüme geliyorum. Eleştirmek değil, geliştirmek için. Kafayı yediğim dönemler oluyor. O da bu işin parçası. Başka türlü olmaz ki.
Filmin ‘farklılıkları özümseyelim, ötekini anlayalım' alt metni hayli güncel...
Biz doğduğumuzda kendi cinsiyetimizi, ailemizi, yaşadığımız semti seçmiyoruz. Film iki farklı zıt kutuptan kişinin (doktor ile taksici) bedenlerinin yer değiştirmesiyle hayata biraz da empatiyle bakmalarını sağlıyor. Çok katmanlı bir hikâye. Sınıfsal farklılığı değil, insan olmanın önemine dikkat çekiyoruz.
Oynadığınız karakter doktor. Küçüklük hayalinizmiş doktorluk…
Evet. 5-6 yaşındayken ansiklopedilerde otopsi, kadavra resimlerine bakıyordum. Çok ilgimi çekiyordu ve doktor olmak istiyordum. Ameliyata gireyim, böbreğini göreyim, beynini açayım… İnsan keşfedilmeyen uçsuz bucaksız bir galaksi. O yüzden ilgimi çekiyor. Herhalde sanatçı olmasaydım, doktor olurdum. Daha önce dizide doktoru oynamıştım, o nedenle bana çok uzak değil.
Hayatının merkezindeki şehir, başucu yazarı, dostu
Şehir: Amerika'da Hartt Scoll of Music'te müzikal oyunculuğu eğitimi aldı, bir dönem Moskova'da bulundu. Bir ayağı yurtdışında olduğu için hayatının merkezinde birden fazla yer var: İstanbul, Londra, New York. Uzun süredir gitmiyor ama gözünü kapatınca kendini New York'ta hissedebiliyor.
Yazar: Başucu yazarı sürekli değişiyor. Şu anda ön plana çıkan Gabriel García M·rquez. Külliyatında özel bir yerde duran eseri Yüzyıllık Yalnızlık.
Müzik adamı: Hem şarkı söyleyip, hem oyunculuk yaptığı için çok fazla isim olduğunu söylüyor. Diğerlerinden bir adım önde duran zamanın en iyi basçılardan biri olarak sayılan Avishai Cohen.
Mutfak: Hiç düşünmeden Türk mutfağı: “Ege yöresi seviyorum. Zeytinyağı, meze, balık, salata bana göre. Çorbaya bayılıyorum. Bir oturuşta üç kâse içebilirim. Ama yapmasını bilmiyorum, sorun orada.”
Dost: Sırtını yasladığı dostu ailesi. Ablası çok yakın arkadaşı, aynı zamanda menajeri. Varsa yoksa aile.
Piyano çalıyor bale yapıyorum
Fosforlu Cevriye'yi, ‘müzikal oyuncusu' kimliğinizi rahat göstereceğiniz bir oyun olduğu için mi seçtiniz?
Türkiye'ye ilk geldiğimde Devlet Opera ve Balesi'nde Batı Yakası Hikâyesi müzikalinde yer aldım. Çok büyük ses getirmişti. Sürekli müzikal projelerde yer almaya çalışıyorum ama bu iş çok politik. İşin bütün matematiğinde yer aldım, bazı besteler bana ait. Broadway matematiğine çok yakın bir matematikle bu işi yaptık, seyirci de riskli bir iş olmasına rağmen hemen aldı.
Türkan Şoray'ın Fosforlu'sundan farkı nedir?
Hikâye aynı, anlatım dili farklı. Her şeyiyle özgün bir proje. Bunun için 4 yıl bekledim. Tuncer Abi (Cücenoğlu) Leyla'nın Evi'ni izledikten sonra ‘Senin için tek kişilik bir oyun izliyorum' dedi. ‘Harika olur' dedim. Geçen aralıkta oyun geldi. ‘Tek kişilik değil, minimum 3-5 kişilik yapalım' dedim. Yeniden yazdı. Dans eden, şarkı söyleyen kuvvetli bir ekiple Tiyatro Kare'yle sahne almaya başladık.
Çalıp söylüyor musunuz?
Piyano çalıyorum. Küçüklükten gelen, bitmek bilmeyen bir dans (bale) eğitimim var. Oyunda çalmıyorum ama dans edip şarkı söylüyorum.
Eğitiminizi yurtdışında aldınız. Bağlantılarınız ne boyutta?
Biraz koptu gibi ama hâlâ arkadaşlarım, hocalarım var. Daha çok proje yapma isteğindeyim, bağlantılarımı artıracağım. Temmuz ayında Almanya'da 9 yıldır gösterilen Mordkommission diye bir film serisi var. Onda rol aldım, piyanist bir kadını oynadım. Güzel oldu.
Filmimiz türünün ilk örneği
Mavi Gece fantastik komedi. Bizde fantastik hikâyeler neden yok?
Dünyayı Kurtaran Adam var, fantastik komedi. (Gülüyor) Türünün ilk örneği bizimkisi. Komediler ya karikatürize şekilde anlatılıyor ya da espri odaklı sahneler üzerine kuruluyor. Hikâye genelde arka planda kalıyor. Benim açımdan altı boş, üstü fazlalıkla dolu yapımlar. Bu filmin ayrışmasının nedeni hikâyesinin derin olması. Karakterler üç boyutlu. Amaç kahkaha attırmak değil. Onları tanıdıktan sonra durumlarına zaten gülüyorsunuz. ‘Gerçek hayatta böyle bir şey olsa ne olurdu'yu filmde anlatıyoruz. O anlamda çok başarılı.
Yönetmen sizi sahnede izleyip seçmiş. Türkiye'de çok sık rastlanılan bir durum değil…
Yüz kişiden üçü tiyatroyu takip ediyor. Dünyada böyle değil. Yönetmenler, yapımcılar, cast direktörleri vb. sahnede izler ona göre rol verir. Türkiye'de tam tersi. Ahmet Hoşsöyler, Batılı da bir yönetmen olduğu için Leyla'nın Evi'nde beni izleyip bu rolü teklif etti. Tavrını çok sevdim. Projede yer alayım almayayım bu böyle olmalı. Seyirciyi ters köşe yapabilecek yetenekli çok arkadaşımız var ama maalesef tip üzerinden cast yapıldığı görünmüyorlar. Onlara daha fazla fırsat verilmeli. Türkiye'de sadece komedi oynamasam bir yerden sonra dram oynayamayacağım. Kendi seçimlerimle buna göğüs germeye çalışıyorum. Farklı farklı rolleri oynayarak kendimi geliştiriyorum.
a.hulagu@zaman.com.tr