Лоьраш тоарца Оьрсийчоьнан регионашлахь Нохчийчоь эшначеран могIарехь нисйелла
Лоьраш латторехь Оьрсийчоьнан регионашлахь Нохчийчоь аутсайдерийн пхеанна йуккъехь нисйелла. 10 эзар вахархочунна 30 лор бен ца кхочу, бохуш дуьйцу Оьрсийчоьнан могушаллин министралло 2023-чу шеран охан-баттахь динчу зераша*.
Нохчийчохьчул эшна хьал Курганск (10 эзар вахархочунна 25 лор), Псковск (27), Владимирск (29,2), Еврейск(29,) махкашкахь бен дац.
Йоллучу пачхьалкхехь схьаэцча, 10 эзар стагана 40 лор кхочу. Къилбехьарчу регионашлахь и терахь Ростов, Адыгея, Краснодар махкашкахьчул лахара ду - цигахь 10 эзар вахархочунна 32 лор кхочуш нисло. Иштта Ставрополан махкахь а (33), Дагестанехь (35), Кхарачой-Чергазийчохь (38), ГIебарта-Балкхарчохь (39);
10 эзар вахархочунна лерича, уггаре дукха лоьраш Къилбаседа ХIирийчохь бу ( 57). Иза пачхьалкхехь ворхIолгIа меттиг йу.
2022-чу шарахь лоьраш тоьуш хиларца Нохчийчоь махкашлахь кхозлагIчу меттехь йара. Терахь хийцадалар Владимирск, Еврейск махкашкахь хьал хийцадаларца доьцна ду.
*Оьрсийчоьно аннекси йина ГIирма а, Севастопол а йу хIинца цу зерашлахь.
Чиллин-беттан йуккъехь Кадыровс дакъалоцуш, Нохчийчура парламентан рогIера гулам дIабаьхьира. ДIахьедарш дира масех хьаькамо. Царлахь вара вице-премьер Алханов Адам - цо элира, республика адамийн таронашца Оьрсийчоьнан регионашлахь вархIолгIачу меттехь йу. "Агентства стратегических инициатив" (АСИ) хаамашна тIетевжина, дира цо и къамел. Амма билгал ца даьккхира, и зераш бахархойн хьежамашца хIиттийна хилар. Пачхьалкхан зераша а, эксперташа а и тайпа дIахьедарш харц лерина.
Зазадоккху-беттан 13-чохь президенто Путин Владимира Кремлехь тIеийцира Кадыров Рамзан. Кадыровс бахарехь, регион хьалхайаьлла йогIу "Кхерамза, дика некъаш", "Дешар", "ХIусаман, гIалин хьал" къоман проекташ кхочушйарехь, иштта "Экологи" рейтингехь а. Цул совнах, 2022-чу шарахь Нохчийчохь инвестицийн тIегIа а лакхайаьлла бохура. Официалан Оьрсийчоьнан статистикаца а догIуш, стохка Нохчийчоь хьалха йара белхазаллин терахьца а, некъаш тIехь ДТП-хь кхалхаршца а, банкроташ хиларехь а, пенсеш а, хьехархойн алапаш лахара хилар тIехь а, нехан банкашкахь ахчанаш кIезга хиларехь а, нехан таронаш цахиларехь а шаьш хьалхарчу меттехь хиларах дерг цо президенте ца дийцира.