Եթե Ալիևը խոսում է նախապայմանների մասին, ապա ասեմ, որ Վիեննայի ու Սանկտ Պետերբուրգի սկզբունքները Հայաստանինը չեն, այլ Մինսկի խմբինը. Կայծ Մինասյան

Tert.am-ի հետ զրույցում քաղաքագետ, Ֆրանսիայի «Ռազմավարական հետազոտությունների կենտրոնի» փորձագետ Կայծ Մինասյանն անդրադառնում է Սարգսյան-Ալիև հնարավոր հանդիպմանը կողմերի վարքագծին ու դրդապատճառներին:

-Պարո՛ն Մինասյան, այսօր Սոչիում հնարավոր է՝ հանդիպեն Նախագահներ Սերժ Սարգսյանն ու Իլհամ Ալիևը՝ ԱՊՀ մասնակից պետությունների ղեկավարների խորհրդի նիստի շրջանակում: Վերջինս օրեր առաջ հայտնել էր, որ հանդիպումը լինելու է առանց նախապայմանների՝ նկատի ունենալով Վիեննայի ու Սանկտ Պետերբուրգի պայմանավորվածությունները: Սա արդյո՞ք չի նշանակում հայկական կողմի պարտություն դիվանագիտական ասպարեզում:

-Չեմ կարող հստակ պնդել, թե Սոչիում նման հանդիպում պետք է տեղի ունենա: Իմ աչքին ընկել են տեղեկություններ եմ այլ քաղաքների վերաբերյալ, օրինակ՝ Ժնևի: Հայաստանին, ըստ իս, անհրաժեշտ է, որ երկու նախագահների հանդիպումը տեղի ունենա ոչ միայն նախկին Սովետական միության քաղաքներում՝ սրանով ցույց տալու համար, թե Արցախյան հակամարտությունը միջազգային՝ համանախագահության խնդիրն է, ոչ թե լուծվում է միմիայն Ռուսաստանի հովանու ներքո: Բայց Ադրբեջանն այս պարագային չի հակառակվում, քանի որ լավ հարաբերություններ չունի Արևմուտքի հետ: Ուստիև փորձում է ստեղծել շփոթության և անորոշության մթնոլորտ՝ հույս ունենալով, որ Ռուսաստանն ավելի հեշտ ձևով պիտի ընդունի, որ հանդիպումը տեղի ունենա իր տարածքում՝ նաև հույս ունենալով, որ Ռուսաստանի համար իր դիրքորոշումն ավելի ընդունելի պիտի լինի: 

-Դուք ասում եք՝ սա Երևանի նախապայմանը չէ, այլ Մինսկի խմբի, բայց Մինսկի խումբը տասնյակ հայտարարություններ է արել նախկինում՝ նաև անհասցե հայտարարություններ սահմանային միջադեպերի մասին։ Հետևաբար նորից եմ կրկնում՝ սա արդյո՞ք հայկական կողմի պարտությունը չէ:

-Չկան տասնյակ հայտարարություններ: Մինսկի խմբի Վիեննայի ու Սանկտ Պետերբուրգի սկզբունքների մասին վերջին հայտարարությունը (շփման գծում վերահսկողական մեխանիզմների ավելացում, հետաքննություն և այլն) թվագրված է այս տարվա մարտի 29-ով: Եվ մինչև այսօր քանի՞ հանդիպում է տեղի ունեցել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև:

- Մյուս կողմից, Մինսկի խումբը հետևողական չի՞ լինելու իր այս նախապայմանների կատարման համար, թե՞ բավարարվում են միայն հանդիպմամբ և պատրանքով, որ բանակցային գործընթացը շարունակվում է։

- Մինսկի խմբի համար ամենակարևորը բանակցային պրոցեսի շարունակելիությունն է: Բայց Երևանի և Բաքվի համար բանակցային բովանդակությունն ամբողջովին տարբեր է: Եթե ինչ-որ բաներ պետք է «զոհաբերվեն» բանակցային պրոցեսը փրկելու համար, Մինսկի խմբի համանախագահությունը պատրաստ է: Բայց այս պարագայում վաղ է խոսել Վիեննայի և Սանկտ Պետերբուրգի սկզբունքների զոհաբերության և Հայաստանի դիվանագիտական պարտության մասին:

- Ձեր կարծիքով՝ ինչո՞ւ Սերժ Սարգսյանը Ալիևի օրինակով չխոսեց հանդիպմանը քննարկվելիք թեմաների մասին նախապես: Եվ նաև՝ այս պայմաններում ի՞նչի մասին են խոսելու Սերժ Սարգսյանն ու Իլհամ Ալիևը, որը կամ որո՞նք են լինելու օրակարգի հարցերը:

-Չխոսեց, որովհետև բանակցությունների պրոցեսը մտած է փակուղի, ճնշումների ներքո է հանդիպումը: Բայց չեմ կարող ասել՝ ինչ օրակարգով, որտեղ, ում հետ և երբ: Անկեղծորեն, տեղյակ չեմ: Իրենց միջև վստահություն չկա: ՄԽ համանախագահության համար, նախ պետք է, որ Հայաստանը և Ադրբեջանը ցույց տան, որ պատրաստ են այս վստահության մթնոլորտը ձևավորել:

-Շատ փորձագետներ սկսել են խոսել այն մասին, որ ՌԴ-ն ցանկանում է ԵԱՏՄ մտցնել Ադրբեջանին, ինչի համար հայկական կողմին պարտադրում է տխրահռչակ «լավրովյան պլանը»: Նախ, որքանո՞վ եք համարում, որ դա կհաջողվի, ինչպես մեր դեպքում, և արդյո՞ք մեկ տարածքում մեր երկրների լինելը հնարավոր է: Այս պայմաններում Երևանն արդյոք ունա՞կ է որպես հակաքայլ դնել Արցախով ԵԱՏՄ մտնելու հարց:

-Այս հարցում, կարծում եմ, անհրաժեշտ է Հայաստանի իշխանություններին օգնել: