Thaçi kërkon ndryshime kushtetuese për mandatin e Gjykatës Speciale
Bazuar në amendamentin e Kushtetutës së Kosovës, në bazë të së cilit janë formuar Dhomat e Specializuara dhe Zyra e Prokurorit të Specializuar të Kosovës me seli në Hagë, që njihet si Gjykata Speciale për krime të luftës në Kosovë, mandati pesëvjeçar i këtij institucioni skadon ne gusht të këtij viti. Megjithatë, në Ligjin për ratifikimin e marrëveshjeve ndërkombëtare ndërmjet Kosovës dhe Bashkimit Evropian, thuhet që mandati i kësaj gjykate do të përfundojë atëherë kur Këshilli i Bashkimit Evropian do t’i lajmërojë për këtë institucionet e Kosovës, gjë që konfirmohet edhe në vet këtë gjykatë.
Thaçi në propozimin e tij dërguar Kryesisë së Kuvendit, ka kërkuar të ndryshohet neni i amendamentit, ku thuhet se mandati i këtij institucioni do të zgjasë për një periudhë pesëvjeçare. Sipas propozimit të Thaçit, mandati i Dhomave të Specializuara dhe Zyrës së Prokurorit të Specializuar “do të zgjasë deri kur njoftimi i përfundimit të mandatit të bëhet nga Kshilli i Bashkimit Evropian, në konsultim me Qeverinë e Republikës së Kosovës”.
Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, kundër të cilit tashmë është paraqitur një aktakuzë pë shqyrtim për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit pranë kësaj gjykate, të hënën në mbrëmje përmes një video mesazhi në rrjetin social Facebook, ka thënë se shpreson se deputetët do ta mbështesin këtë kërkesë. Sipas tij, “mbështetja e drejtësisë për të bërë drejtësi e nderon Kuvendin e Kosovës, dhe rrit përgjegjësinë e shtetit të Kosovës”.
Radio Evropa e Lirë në fund të vitit 2019 pati shkruar lidhur me atë nëse po u skadon mandati Dhomave të Specializuara.
Zëdhënësja e Dhomave të Specializuara, Angela Griep, atë kohë pati deklaruar që ashtu siç e parasheh ligji (për ratifikimin e marrëveshjes ndërkombëtare ndërmjet Kosovës dhe BE-së), i cili është ratifikuar në Kuvendin e Kosovës, mandati i gjykatës do të vazhdohet derisa Këshilli i Bashkimit Evropian të mos e informojë Kosovën se të gjitha hetimet dhe të gjitha proceset në kuadër të Dhomave të Specializuara kanë përfunduar.
Sipas saj, për vazhdimin e mandatit, "nuk janë të nevojshme formalitetet ose veprimet specifike”.
Çka parasheh Kushtetuta?
Sipas kushtetutës, ndryshimet kushtetuese mund të propozojnë qeveria, presidenti ose një e katërta e deputetëve të kuvendit, dhe çdo ndryshim kërkon miratimin e dy të tretave të të gjithë deputetëve të kuvendit, përfshirë dy të tretat nga radhet e komuniteteve.
Po ashtu, kushtetuta parasheh që ndryshimet mund të miratohen nga kuvendi vetëm pasi të ketë adresuar kryetari i Kuvendit të Kosovës amendamentin e propozuar në Gjykatën Kushtetuese për të vlerësuar paraprakisht nëse ndryshimi i propozuar nuk pakëson ndonjë të drejtë dhe liritë e përcaktuara në Kushtetutë.
Për këtë çështje më pas duhet të vendosë paneli kushtetues të Dhomave të Specializuara në Hagë.