“Po i kërkojmë gjërat që na i mori uji”

Ejup Krasniqit nga Komuna e Vushtrrisë dhe Zhivorad Niqiqit nga Lepina, fshat në afërsi të Prishtinës, ende nuk u është kompensuar dëmi që iu shkaktua nga vërshimet që ndodhën javë më parë, në disa rajone të Kosovës.

Pjesëtarë e këtyre dy familjeve, që ishin evakuuar, janë kthyer në shtëpitë e tyre, por ata po përballen me vështirësi, pasi që shtëpitë e tyre janë të dëmtuar nga uji që ka depërtuar brenda.

Komisioni për vlerësimin e dëmeve i Komunës së Vushtrrisë, ka vizituar shtëpinë e Krasniqit dhe ka bërë vlerësimin, por deri më tani, Ejup Krasniqi thotë se nuk ka marrë ndonjë ndihmë financiare nga shteti dhe nga askush tjetër.

“Na kanë vizituar, nga dy-tre minuta kanë qenë në çdo shtëpi dhe kanë bërë vlerësime, i shkruanin në disa fleta (shumën e dëmeve), por nuk na tregonin shumën”, thotë ai.

Dëmet që mund të jetë bërë në shtëpinë e tij, thotë Krasniqi, janë të mëdha dhe atë mbi 3 mijë euro.

“Vetëm në sallon më janë krijuar dëme mbi 3 mijë euro, kuzhinën e kam pasur të re, e pata blerë 2 mijë e 500 euro, nuk po hapen dyert, ka dëme të mëdha, duhen 500 euro për ta rinovuar vetëm kuzhinën. Dru kam pasur shumë, por uji i madh i ka bartur, më janë përgjysmuar”, thotë Ejupi për Radion Evropa e Lirë.

Ejupi thotë se po mundohet të rinovojë dëmet që iu shkaktuan nga vërshimet dhe ta largojnë ujin nga shtëpia.

“Po mundohem ta pastrojë, por nuk po mundem të bëj asgjë, ende ka ujë brenda shtëpisë”, tregon ai.

Edhe, Zhivorad Niqiq nga Lepina, fsht në afërsi të Prishtinës, më 13 janar ka arritur të hyjë në shtëpinë e tij, dy ditë pasi që lumi Sitnica, që kishte dalë nga shtrati, ia kishte përmbysur oborrin, hapësirat ndihmëse, por edhe shtëpinë.

“Pikërisht tash, jam duke punuar këtu, po mbledh drunj. Nuk kam dru për zjarr, prandaj po i mbledh këto që i ka bartur uji në disa shelgje të mbetura atje”, rrëfen Niqiq për Radion Evropa e Lirë.

Ai shtoi që gjatë javës së fundit është përpjekur që ta largojë ujin nga shtëpia, t’i thajë muret dhe të largojë orenditë që i ka shkatërruar uji.

Radio Evropa e Lirë, më 12 janar ka publikuar rrëfimin për familjen Niqiq, me katër anëtarë, amvisëria e të cilës ishte nën ujë si pasojë e vërshimeve që prekën gati të gjitha rajonet e Kosovës. Zhivoradi pati thënë atëherë se frikësohej nga tërheqja e ujit sepse atëherë do të mund të shihte dëmin e vërtetë.

“Uji ka shkaktuar kaos. Muret janë të lagshta. Kryqi i Kuq na ka dhënë një tharëse dhe pastaj e morën, sepse siç thanë, nevojitet edhe në vende tjera. Kush e di”, thotë tash Niqiq, i dëshpëruar mjaft me përfaqësuesit e qeverisjes lokale të Graçanicës, territorit të së cilës i takon vendi ku ai jeton, për shkak se ende nuk e kanë vizituar dhe nuk kanë shkuar që të dezinfektojnë shtëpinë dhe t’ia vlerësojnë dëmet.

“Dje na i kanë sjellë 5 bidonë me ujë, ndërkaq unë ju thash se ujë kemi deri te fyti. Çfarë na duhet ujë më tepër?”, theksoi Niqiq.

Megjithatë, disa organizata humanitare, sikurse “Solidariteti serb” nga Serbia dhe “Nëna e nëntë Jugoviqëve” nga Kosova, i kanë sjellë familjes Niqiq ndihma në formë të pakove ushqimore dhe higjienike.

Peshkopi Teodosije nga Dioqeza e Rashkës dhe Prizrenit e Kishës Ortodokse Serbe në Kosovë, gjithashtu ndihmoi familjen Niqiq, në mënyrë financiare.

“Për Zotin, na i dha peshkopi 300 euro”, tha Zhivorad Niqiq, por ai ripërsërit faktin që dëmet e shkaktuara janë shumë më të mëdha se aq.

Siç thotë ai, kati i parë i shtëpisë është shkatërruar tërësisht dhe “riparimin e dëmeve po e vështirësojnë edhe kushtet e dimrit”.

“Për Zotin, duhet të kalojë shumë kohë, diku deri në verë. Tash jetojmë në një dhomë sepse këto tjerat janë me lagështi. Lagështia është jonormale”, tha Niqiq.

Gjithashtu, vërshimet ia kanë mbytur bagëtinë, 8 derra dhe rreth 20 shpezë.

Fondi Emergjent, një milion euro

Më 14 janar, kryeministri në detyrë i Kosovës Avdullah Hoti ka premtuar se më 15 janar do të formohet Fondi Emergjent, ku nga rezervat shtetërore do të ndihmohen komunat në sanimin e dëmeve që kanë shkaktuar vërshimet e ditëve të fundit.

Por, Qeveria në detyrë e Kosovës, më 22 janar tha se ky Fond do të jetë në vlerë prej 1 milion euro, por ende nuk ka filluar shpërndarja e mjeteve.

Më këto mjete do të kompensohen dëmet e shkaktuara në objektet e banimit, ndërsa dëmet në infrastrukturë do të mbulohen nga buxhetet komunale.

Për shpërndarjen e tyre, Ministria e Pushtetit Lokal do t'i caktojë kriteret për kompensim dhe do të themelojë komision ndërministror për verifikim, vlerësim dhe koordinim të procesit të ndarjes së mjeteve nëpër komuna.

Drejtori ekzekutiv i Asociacionit të komunave të Kosovës, Sazan Ibrahimi, tha për Radion Evropa e Lirë se komunat janë duke vazhduar të bëjnë vlerësimin e dëmeve dhe ende nuk dihet shuma e saktë e tyre.

“Nuk kanë mundur të përfundojnë të gjitha, pasi që në disa zona ende ka ujë. Në disa ekonomi familjare ka ende ujë. Komunat i grumbullojnë të gjitha të dhënat dhe i dërgojnë në nivelin qendror. Vlerësimi i përgjithshëm i dëmeve nuk është bërë ende pa u finalizuar të tërat, por konsiderohet se dëmet janë me miliona euro”, thotë Ibrahimi.

Javë më parë, Kosova është përfshirë nga vërshime të mëdha në disa zona.

Komunat më të prekura nga vërshimet janë Komuna e Malishevës, Fushë Kosovës, Vushtrrisë, Gjakovës, Klinës dhe shumë komuna të tjera.