Новости за 10.01.2024

Wat we allemaal weten, maar niet echt weten: hoe dun het weefsel van een functionerende maatschappij is, hoe misplaatst optimistisch de mens, hoe veerkrachtig, hoe slaperig, hoe gebroken.

Deze week bekronen we ons lustrum met het gasthoofdredacteurschap van Marlene Dumas. Een kunstenaar die beelden maakt én verzamelt.

Als er in een oorlog hele woonwijken worden platgegooid en binnen luttele weken ruim tweeëntwintigduizend mensen worden gedood, dan is het niet-onderzoeken van de omstandigheden van dat geweld een politieke daad, en het niet-steunen van een oproep voor een bestand ook.

Met angst en beven gaat de Conservative Party de verkiezingen tegemoet. Steeds meer kiezers vluchten naar Reform UK. De huidige leider, de zakenman Richard Tice, zal opzij stappen wanneer Farage zich meldt. Na het succes van politici als Wilders en Meloni zal de verleiding groot zijn voor een trumpiaanse comeback.

New York – New York staat bekend als de stad waar iedereen welkom is, ongeacht waar je vandaan komt. Dat geldt echter niet voor de gevlekte lantaarnvlieg (Lycorma delicatula).

Boekarest – Het aantal erkende Roemeense revolutionairen is de afgelopen decennia snel toegenomen. Vele obscure figuren blijken achteraf een cruciale rol te hebben gespeeld in subversieve activiteiten tegen het communisme.

Schiphol, Tata, Chemours: overal vechten omwonenden tegen ziekmakende bedrijven. Juridische procedures winnen is mooi, maar een overheid die inwoners beschermt is beter.

De nieuwe president van Argentinië, Javier Milei, wil het land verlossen van ‘honderd jaar collectivisme’, dat volgens hem schuldig is aan de misère van miljoenen Argentijnen. Op weg naar een kapitalistische heilstaat kortwiekt de libertariër overheid én democratie.

Hamas werd lange tijd geleid volgens het beginsel van de shura, overleg. Maar op dit moment is de kloof tussen de politieke vleugel onder leiding van Ismail Haniyeh en de militaire onder Yahya Sinwar dieper dan ooit.

De Zuid-Afrikaanse schrijfster Marlene van Niekerk bekijkt de fijne lijnschildering van de San op de Coldstream Stone van dichtbij. Zegt de kunst van deze jagers-verzamelaars iets over hun toegang tot het bovennatuurlijke?

Hij schiep de man van de deductie en de logische gevolgtrekking. Toch ging Sir Arthur Conan Doyle geloven in een flagrante leugen: het bestaan van elfjes.

Het lam van Francisco de Zurbarán lijkt levensechter dan een mens. Weet het waarvoor het bestemd is?

Een gewetenloze Amerikaanse seriemoordenaar met talent voor tekenen; mogen de portretten die Samuel Little van zijn slachtoffers maakte kunst heten?

Achter de zwart-witfoto met een bloot kind van de Rotterdamse fotograaf Helena van der Kraan gaan talloze werelden schuil. Over hoe je kijkt en wat je ziet.

Een overzicht van kunst uit het nazitijdperk kan niet dienen om ‘een anachronistisch kunstbegrip dat in zijn eigen tijd al achterhaald was’ uit te dragen, maar om een blinde vlek in de kunstgeschiedenis te vullen. Het is er. Je kunt niet doen alsof het er niet was.

In een wijk als de Bijlmer heb je beduidend minder kans om het professioneel ballet te halen, had de danseres van kleur gezegd, die dat wel lukte en die model stond voor het kunstwerk: Judith, artiestennaam JDL, werkt op basis van zelfgemaakte foto’s.

In The Holdovers vindt leraar Paul Hunham zijn leerlingen ‘ranzige, luie Filistijnen’. Wanneer hij tijdens Kerst dienstdoet als overblijfleraar voor vijf leerlingen die niet naar huis kunnen, staat hij erop de jongens ‘academische discipline’ bij te brengen.

Al vijftien jaar draait de no nonsense-hiphop van Hef bovenal hierom: hoe het is om op te groeien in een omgeving waar je niets zomaar krijgt, waar politici nooit komen flyeren, waar vooral met drugshandel of diefstal geld valt te verdienen.

In de kunst van Joyce Overheul worden clichés vastgelegd in gedetailleerde kralenconstructies – een contrast tussen de dingen die we zomaar roepen en handwerk dat precisie vereist.

In de tuin is het zo logisch: als het niet goed zit met de bodem, gaat het niet goed met de planten. Kunnen de planten wel groeien op onze kapitalistische bodem?

Toneelschrijver Samuel D. Hunter schrijft scènes waarin de twee mannen, have en have-not, tot elkaar komen. De gewoonheid van aftastend contact is bijzonder mooi gevangen.

Het idee dat vrouwelijke kunstenaars een zeldzaamheid of een modern fenomeen zijn is niet terecht. Vrouwen hebben altijd al kunst gemaakt.

Hoe deze schitterende monoloog te interpreteren? Is hier een mens (van vlees en bloed) aan het woord, of een wraakzuchtige?

Voskuils uitgesponnen klaagzangen over zijn werk, huwelijk en zinloze bestaan in Martelaarschap halen het in de verste verte niet bij de vertolking ervan in zijn even meeslepende als zorgvuldig gestileerde romancyclus Het Bureau.