Ипи ашамау сәламәтлеккә зыянлымы?
Җәй көне күпләр үзләренең туклану рационын үзгәртә. Кемдер, артык килограммнар җыярга теләмичә, камыр ризыкларыннан тулысынча баш тартырга карар кыла. Әмма ашаудагы кискен үзгәрешләр организмга тискәре йогынты ясарга мөмкин. Бу хакта «Казанские ведомости» яза.
Гастроэнтеролог, педиатр Светлана Жучкова әйтүенчә, ипидән баш тарту – диетологлар һәм сәламәт яшәү рәвешенә омтылучы кешеләр арасында күп санлы бәхәсләр тудыра торган тема. Икмәк – кеше рационында барлыкка килгән иң борынгы продуктларның берсе.
Төрлелеге һәм универсальлеге аны безнең өстәлдә алыштыргысыз продукт итә, ә икмәк сайлау шәхси өстенлекләргә, туклыклы матдәләргә ихтыяҗларга һәм хәтта традицияләргә бәйле булырга мөмкин.
Туклануның хәзерге юнәлешләре еш кына кешеләрне рационнан кайбер продуктларны, шул исәптән икмәкне дә тулысынча чыгарырга этәрә. Әмма ипидән тулысынча баш тартырга ярамый – моның берничә сәбәбе бар.
1. Ипидә бик күп «акрын» углеводлар бар – бу организм өчен төп энергия чыганагы. Углеводлар кандагы шикәр күләмен саклау һәм баш миенең нормаль эшләве өчен кирәк. Бу – бигрәк тә актив яшәү рәвеше алып баручы кешеләр өчен актуаль. Углеводлардан баш тарту арыганлыкка, эшкә сәләтсезлеккә һәм начар кәефкә китерергә мөмкин.
2. Углеводлар кешенең психик сәламәтлегенә уңай йогынты ясый, серотонин – бәхет гормоны эшләп чыгаруга ярдәм итә, ул кәефне яхшыртырга һәм стресс дәрәҗәсен киметергә булыша. Шул сәбәпле икмәк психоэмоциональ тигезлекне сакларга омтылучылар өчен рационда мөһим элементка әверелә, продукттан тулысынча баш тарту психологик халәттә тискәре йогынты ясарга мөмкин.
3. Икмәктә нерв системасына кирәкле В, марганец һәм магний витаминнары бар. Тулы бөртекле ипидә молибден, кремний, селен, фосфор, тимер һәм цинк, бакыр һәм кобальт бар, алар иммун системасының эшен саклауда һәм тулаем организмның эшчәнлегендә мөһим роль уйныйлар.
4. Икмәк – эчәклек микрофлорасының сәламәтлеген нормальләштерү, ашказаны-эчәклек тракты авыруларын профилактикалау өчен кирәкле клетчатка чыганагы. Клетчатка кандагы шикәр дәрәҗәсен контрольдә тотарга ярдәм итә, йөрәк-кан тамырлары авырулары үсеше куркынычын киметә һәм озак вакытка тук булу хисен сакларга ярдәм итә.
5. Ипидән баш тарту файдалы матдәләр кытлыгына китерергә мөмкин. Төрле продуктларны бергә кушу гына организмга кирәкле макро- һәм микроэлементларны алырга мөмкинлек бирә. Икмәкнең барлык төрләре дә бертөрле булмавын аңлау мөһим. Багетлар һәм ак ипи, рафинирланган углеводлар һәм шикәр күп булган күмәчләр чыннан да азрак файдалы булырга мөмкин. Арыш ипиенең гликемик индексы түбәнрәк, һәм ул шикәр чире белән авыручылар өчен яхшы.
Шуңа да карамастан, һәрнәрсәдә чаманы белергә кирәк: икмәкне, бигрәк тә ак ипине артык күп куллану артык авырлыкка һәм сәламәтлек белән бәйле башка проблемаларга китерергә мөмкин. Икмәкне рационнан тулысынча чыгарырга кирәкми, файдалы вариантларны – тулы бөртекле, арыш, көрпәле, орлыклы һәм чикләвекле вариантларны сайлау дөресрәк булачак.