Новости за 03.04.2023

Журналисттер беларус жыгачы Евробиримдиктин аймагына Кыргызстан аркылуу ташылып жатканын таап чыгышты. Маалыматка караганда, беларус жыгач өндүрүүчүлөрү Кыргызстан жана Казакстан аркылуу кыйыр реэкспорттоо схемасын колдонуп, Евробиримдиктин өлкөлөрүнө өз продукциясын жеткирген.

Казакстандын Алматы облусунун ички иштер башкармалыгынын мурдагы жетекчиси, генерал майор Серик Кудебаев сыртынан камакка алынып, издөө жарыяланды. Ал Январь окуясы боюнча айыпталууда. 3-апрелдеги сот отурумунда прокурор Кудебаевдин ишин кароону токтотуп, эл аралык издөө жарыялоону өтүнгөн. Судья аны канааттандырды. "Кыргызстан аркылуу качкан казак генерал" Январь окуясы боюнча айыпталып жаткан Серик Кудебаев Казакстандан чыгып кеткени айтылууда. Zakon.kz сайты расмий маалыматтарга таянып,... Читать дальше...

Wall Street Journal (WSJ) гезитинин кабарчысы Эван Гершкович аны камакка алуу чечимине каршы доо арыз берди. Орусиялык маалымат каражаттары жазганына караганда, тыңчылык үчүн айыпталган 32 жаштагы журналист апелляциялык арыз менен 3-апрелде кайрылды. AFP агенттиги соттун басма сөз катчысына таянып, угуулардын датасы ушул аптада белгилүү болорун жазды. 30-мартта Москва шаарынын Лефортово райондук соту Гершковичти 29-майга чейин камоо чечимин чыгарган. Америкалык журналистти Екатеринбург шаарында коопсуздук кызматы (ФСБ) 29-мартта кармалган. Читать дальше...

Гаагада 3-апрелде Косоводогу согуш кылмыштары боюнча соттук угуулар башталды. Жарым-жартылай таанылган жумурияттын экс-президенти Хашим Тачи мурдагы Югославиядагы куралдуу жаңжал маалындагы адам өлтүрүү, кыйноолор жана куугунтуктар үчүн күнөөлүү эместигин билдирди. Калган үч айыпталуучу Якуп Красничи, Кадри Весели жана Режеп Селими да күнөөсүн моюнга алган жок. Төртөө тең косоволук албандардын Боштондук армиясынын жетекчилигине кирчү. Армия 1990-жылдардын аягында куралдуу күрөш аркылуу Югославиядан көз карандысыздык алууну көздөп келген. Читать дальше...

Бишкекте шаардык милициянын башчысы Азамат Ногойбаевдин кызматтан кетишин талап кылган акция өттү. Укук коргоочулар Ногойбаев өткөн жумадагы маеги учурунда өспүрүм кыздарды зордуктагандарды актаган деп күнөөлөп жатышат. Коомчулуктун мындай нааразылыгынан кийин ал туура эмес сүйлөгөнүн моюнга алып, элден кечирим сурады. Өткөн аптанын соңунда Азамат Ногобаев Фейсбуктагы түз эфир учурунда социалдык тармактын колдонуучуларынын суроолоруна жооп берип жатып сексуалдык зомбулукка кабылган 13 жаштагы кыздын окуясын мисал келтирген. Читать дальше...

Азербайжанда парламент депутатынын өмүрүнө кол салуу аракетине байланыштуу төрт киши камакка алынды. Бул тууралуу 3-апрелде Ички иштер министрлиги билдирди. Шектүү адамдар тууралуу кеңири маалымат берилген жок. Кошуна Иранды катуу сындап жүргөн Фазил Мустафа 29-мартта Бакуда жарадар болгон. Ок анын ийинине жана бутуна тийип, ооруканага жеткирилген. Коопсуздук кызматы депутаттын үйүнүн жанында болгон окуяны “теракт” деп сыпаттап, тергөө иштерин баштаган. Мустафа бийликке лоялдуу Boyuk Qurulus партиясынын парламенттеги жападан-жалгыз өкүлү. Читать дальше...

Ирандын Билим берүү министрлиги милдеттүү хижаб эрежесин бузгандар мектеп же университеттерде билим ала албасын эскертти. Министрликтин 3-апрелдеги маалыматына ылайык, Нооруз каникулдарынан кийин кайра ачылган окуу жайларда ал эрежени сактабагандар класстарга киргизилбейт. Мекеме мындай чара "окуучулар арасында ислам маданияты жана дини тууралуу позитивдүү жана конструктивдүү талкуу жаратуу, ар-намыс жана хижаб маданияты тууралуу туура жана позитивдүү көз карашты калыптандыруу” максатында көрүлүүдө деп билдирди. Читать дальше...

Александр Крестинин Кыргызстандын футбол боюнча улуттук курама командасынын башкы машыктыруучусу кызматынан кетти. Бул тууралуу Кыргыз футбол бирлигинен билдиришти. Маалыматта ал кызматтан "Кыргыз футболдук союзу менен Александр Крестининдин өз ара чечими менен" кеткени жазылган. Крестинин комментарий бере элек. 44 жаштагы орусиялык Александр Крестинин Кыргызстандын футбол боюнча курамасын 2014-жылдан бери машыктырып келген. Ага удаа 2017-жылдан 2021-жылы Бишкектин "Дордой" футбол клубун да машыктырып жүрдү. Читать дальше...

Бишкектеги бир мандаттуу №26 Ленин шайлоо округунан Жогорку Кеңеш депутатын мөөнөтүнөн мурда кайра шайлоого катышуу ниетин билдирген талапкерлердин саны үчкө жетти. Бул тууралуу Борбордук шайлоо комиссиясы (БШК) билдирди. Маалыматка караганда, 3-апрелде Марат Арзыкулов БШКга талапкерлигин коюу жөнүндө арыз тапшырган. Буга чейин юрист Эркин Булекбаев жана Жогорку Кеңештин мурдагы депутаты Максат Кунакунов арыз беришкен. Үчөө тең өзүн-өзү көрсөткөндөр. №26 Ленин бир мандаттуу шайлоо округу боюнча... Читать дальше...

Санкт-Петербург шаарындагы кафеде ашынган кремлчил блогерди жардырууга шектелип 26 жаштагы Дарья Трепова кармалды. Бишкекте шаардык милициянын башчысы Азамат Ногойбаевдин отставкасын талап кылган акция өттү. Бишкекте аутист балдар жана алардын ата-энеси үчүн реабилитация борбору ачылды.

Мударис Кусеин Исаев кыргыз коомдук илимдерине зор салым кошкон илимпоз эле. Анын илимий эмгектери, социологиялык изилдөөлөрү кызыгуу жаратып, коомдук резонанстарды жаратчу. Чын куран айынын башында айтылуу илимпозду кыргыз коомчулугу акыркы сапарга узатты. "Жетим өсүп жетилген" Мударис Кусеин Исаевдин ар тараптуу илимий ишмердиги өзүнчө алганда өтөле кызык, жалкы проблема, жалгыз багытка байырлабаган, чабыты кенен ой өрүшү философия менен социалдык илимдерди ичине камтыган, түпкүлүгүндө барып коомдук өнүгүүнү... Читать дальше...

Казакстандын Энергетика министрлиги бензиндин баасын 11%, дизелди 20% көтөрүүнү чечти. Бул тууралуу 3-апрелде министр Болат Акчулаков билдирди. Мындай чечимди ал "Казакстан менен коңшу мамлекеттер ортосундагы баанын айырмасын азайтуу зарылчылыгы" менен түшүндүрдү. Анын айтымында, мунайды кайра иштетүүчү үч завод модернизацияланып, кубаттуулугу жогорулаганына карабай, өлкөнүн айрым аймактарында тартыштык сезилип жатат. Министр таңкыстыкты кымбат импорттук күйүүчү май менен жабууга туура келгенин белгиледи. Читать дальше...

Кыргызстанда быйыл жыл башынан бери кызылча (корь) оорусу менен 41, кызамык (краснуха) менен алты бейтап катталды. Бул тууралуу 3-апрелде Саламаттык сактоо министрлиги Республикалык иммуннопрофилактика борборуна таянып билдирди. Илдетке кабылгандардын басымдуу бөлүгү Ош облусунда (20). Андан кийин Бишкек шаары турат (8).  Маалыматта оорунун көбөйүшүнүн негизги себеби кызылча жана кызамыкка каршы пландуу эмдөөнүн азайышы, эмдөөдөн баш тарткандардын санына байланыштуу экени белгиленген. Аталган... Читать дальше...

Жекшембиде футбол боюнча Кыргызстандын чемпионаты - Премьер-лиганын оюндары башталды. 2-апрелде биринчи турдун оюндар өтүп, “Абдыш-Ата” менен “Талант” командасы 0:0 тең ойносо, “Алай” командасы “ОшМУ-Алдиерди” 1:0 эсебинде утуп алды. Оюндагы жалгыз голду “Алай” командасынын оюнчусу Рыскелди Артыкбаев 82-мүнөттө киргизди. Бүгүн, 3-апрелде “Алга” - “Кара-Балта” командалары, “Нефтчи” менен “Илбирс”, “Мурас Юнайтед” -“Дордой” беттешет. Быйылкы өлкө чемпионатына 10 команда катышууда.  “Абдыш-Ата”... Читать дальше...

3-апрелде Бишкектин Биринчи май райондук сотунда Фейсбуктагы “Полит Узник” баракчасынын администратору Ырыс Жекшеналиевдин ишин кароо уланды. Сотто прокурор блогерди күнөөлүү деп таап, алты жылга эркинен ажыратууну сурады. Кийинки жараян 11-апрелде болот. “Эч кандай кылмыштын курамы жок. Ырыс Жекшеналиев “бийликти басып алалы же жапырт башаламандык кылалы” деген эмес да. Бир да далил жок. Кылмыштын курамы жок болгондугуна байланыштуу деп,  коюлган айыпты алыш керек”, - деди адвокат  Кантемир Турдалиев. Читать дальше...

Кыргызстанда балдарды мектепке 1-класска кабыл алууга электрондук каттоо апрель айында башталат. Бул тууралуу Билим берүү жана илим министрлиги кабарлады. Маалыматка караганда, электрондук каттоо эки этапта жүргүзүлөт. Биринчи этапта тургундар жашаган жери боюнча (10-апрелден 25-июнга чейин), экинчи этапта дарегине карабай (26-июндан 31-августка чейин) каттоого турса болот. "Электрондук каттоо боюнча биринчи класска өтүнмө берүү үчүн, уюлдук телефон же компьютер аркылуу интернетке кирүү керек. Читать дальше...

Өлкө аймагында акыркы бир жума ичинде мас абалында унаа башкарган 57 айдоочу аныкталды. Бул тууралуу Жол кыймылынын коопсуздугун камсыздоо башкармалыгынын басма сөз кызматы кабарлады. Аталган башкармалык бир ай мурда күчүнө кирген жаңы эрежелерге байланыштуу талдоо жүргүзүүдө. Ага ылайык, соңку үч күн ичинде мас абалында машине айдагандардын саны 76% азайганы байкалган. Өткөн жылдын ушул мезгилинде мас абалында рулга отурган 237 айдоочу аныкталган. Быйыл 8-марттан баштап жол эрежесин бузгандарга жазаны күчөткөн мыйзам күчүнө кирген. Читать дальше...

Эшек минип, кадимки көк бөрүгө түшкөн жумгалдык чыт курсак балдар быйыл кышында интернетте кызуу талкууланды. Алар чоң оюндун эрежеси менен ойноп, ич ара мелдеш уюштуруп жибергенге да жетишти. Алардын ар биринин келечекте өлкөгө таанылган атактуу көкбөрүчү болсом деген кыялы бар.

Орусиянын мигранттардын "орус тилин үйрөнүүсүнө шык берүү" боюнча сунушу Кыргызстанда да кызуу талкуу жаратты. Сунушта чет элдиктердин тилди канчалык билери боюнча рейтинг чыгып турары, анда жакшы көрсөткүчкө жеткендерге салыктык жеңилдик берилсе, төмөн упай алгандар кошумча акча төлөшү мүмкүн экени айтылган. Кыргызстандан барган миллиондон ашык мигранттын көбүнүн жогорку билими жок экенин, бул талапты алардын үстүнөн акча табуу амалы катары баалагандар да болууда. Орусия ИИМнин сунушу Орусиянын... Читать дальше...

Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик коммитет (УКМК) 13 кызматкер Суу фондунун жерин мыйзамсыз бөлүп берүүгө айыпталып жатканын билдирди. Маалыматка караганда, Чыгыш Чоң Чүй каналынын жээгиндеги жерлерди, шаар куруу, уруксат берүүчү жана белгилөөчү документтерди мыйзамсыз берүү фактылары аныкталган. Атайын кызмат суу коргоо зоналарынын аймагында имараттарды курууга тыюу салынганына карабастан, тийиштүү кызмат адамдары архитектуралык уруксаттарды берип, алардын негизинде Суу фондунун жерлерине коммерциялык курулуштар курулуп кеткенин кабарлады.

Президенттин администрациясынын түзүмү жана штаттык саны кыскартылды. Бул тууралуу администрациянын басма сөз кызматы билдирип, мындай кадамды чечимдерди кабыл алуунун натыйжалуулугун арттыруу жана бюджетти натыйжалуу пайдалануу аракети менен байланыштырды. Маалыматка ылайык, президенттин администрациясынын жалпы штаттык саны 72 штаттык бирдикке кыскартылып, 259 адамды түздү. Айрым бөлүмдөр бириктирилип, бир катар кызматтар жоюлду. Садыр Жапаров 2021-жылы президенттин аминистрациясынын, министрликтердин... Читать дальше...

Казакстандын Алматы облусунун мурдагы милиция башчысы Серик Күдебаев сыртынан камакка алынып, издөө жарыяланды. Прокурордун өтүнүчү менен сот ушундай чечим чыгарганын 3-апрелде “Азаттыктын” казак кызматы кабарлады.   Былтыркы кандуу Январь окуясы боюнча айыпталып жаткан Күдебаев 23-мартта Кыргызстан аркылуу Түркияга качып кеткенин казак медиасы жазды. Ал тергөө учурунда үй камагында болгон. Мурдараак кан басымы көтөрүлүп, жеке медициналык борборго жатканы айтылган. Былтыр январдагы топ-тополоңдо... Читать дальше...

Жекшембиде АКШ менен Орусиянын тышкы саясий мекемелеринин башчылары Энтони Блинкен менен Сергей Лавров телефондо сүйлөштү. АКШнын мамлекеттик катчысы Энтони Блинкен Wall Street Journal (WSJ) басылмасынын журналисти, Орусияда тыңчылыкка шектелип камакка алынган Эван Гершковичти тезинен бошотууга чакырды.  Блинкен кабарчы менен байланышкан жагдайды "кабыл алынгыс" деп атаганын Мамлекеттик департаментке шилтеме берүү менен "Америка добушу" маалымдады. Блинкен менен Лавров дипломатиялык өкүлчүлүктөргө... Читать дальше...

Черногорияда жекшембиде өткөн президенттик шайлоонун экинчи айлампасынын жыйынтыгында “Европа бүгүн” кыймылынан президенттикке талапкер, экономист Яков Милатович жеңди. Ал 1991-жылдан бери Черногорияны кыска тыныгуулар менен башкарып келе жаткан учурдагы президент Мило Жукановичтин ордуна келет. 3-апрелге караган түнү Подгорицадагы Мониторинг жана изилдөө борбору Милатович 60% добуш алганын кабарлады. Жуканович жеңилгенин мойнуна алып, атаандашын куттуктады. 37 жаштагы Милатович Черногориянын мурдагы экономика министри. Читать дальше...