Fëmijët me nevoja të veçanta pa përkrahje nga shteti
Në Kosovë janë rreth 6 mijë fëmijë me nevoja të veçanta, të cilët vijojnë mësimin në shkolla të rregullta. Legjislacioni në fuqi u mundëson atyre që të kenë mundësi të barabarta shkollimi dhe përfaqësimi me fëmijët tjerë në shkolla.
Por, njëherësh për këta fëmijë nevojiten edhe asistentët nëpër klasat shkollore. Ndonëse me ligj, shteti i njeh ata si të barabartë me fëmijët tjerë, nuk ka ndarë ndonjë buxhet për nevojat e asistencës. Andaj, vite me radhë prindërit janë ata që detyrohen t’i paguajnë asistentët për angazhimet e tyre me fëmijët, sipas planit individual që kërkohet për fëmijët me nevoja të veçanta.
Drita Meta është nënë e vajzës 13-vjeçare, e cila ka lindur me sindromën down.
Ajo thotë se i ndanë 150 euro në muaj, për asistenten e cila i ndihmon vajzës së saj në klasë për planin individual që ajo e ndjek.
“Elita është 13-vjeçare dhe është në klasën e gjashtë. Ajo përcillet me asistentë pasi që punon sipas planit individual, dhe kjo nuk është e përfshirë në plan-program të rregullt. Andaj ne jemi të obliguar që vajza të ketë asistentë. Ne paguajmë 150 euro në muaj për asistenten. Duke i marrë parasysh kushtet dhe pagat, është shumë e vështirë për neve”, thotë Meta.
Para pak ditësh, në seancën e Kuvendit të Kosovës, shumica e deputetëve nuk e ka përkrahur një amendament të propozuar nga deputetja Arbërie Nagavci, njëherësh ish-drejtoreshë e Arsimit në Kuvendin Komunal të Prishtinës, për fëmijëve me nevoja të veçanta. Me këtë amendament kërkohej që ata të kenë në shkolla asistentë shtesë, psikologë e pedagogë në çerdhe.
Drita Meta, shprehet e zhgënjyer me deputetët që nuk e kanë miratuar këtë amendament.
“Nuk e kam pritur një gjë të tillë, pasi që në planin e gjithë përfshirjes që ekziston, nëse nuk u përmbushen nevojat adekuate, nuk është gjithë përfshirje. Nuk e kam kuptuar arsyen pse e kanë bërë një gjë të tillë deputetët, por vetëm një shpjegim e kam. Nuk janë nën lëkurën tonë”, thekson Meta.
Ndërkohë, deputetja Arbërie Nagavci tha për Radion Evropa e Lirë se shuma e cila do t’i mbulonte asistentët që tash e sa vjet i paguajnë vetë prindërit me shumë vështirësi, nuk ka qenë e papërballueshme për shtetin e Kosovës.
“Legjislacioni në fuqi e parasheh gjithë përfshirjen dhe mundësitë e barabarta për fëmijë në shkolla. Shuma nuk ishte e papërballueshme për shtetin derisa prindërit detyrohen t’i paguajnë vetë shpenzimet”.
“Ne kemi propozuar që 50 asistentë dhe 100 psikologë të punësohen. Ky numër është i vogël dhe nuk i plotëson të gjitha nevojat , por kemi menduar që të fillohet kështu dhe më pas të shtohet numri, por që për një votë deputetët nuk e votuan këtë amendament dhe kjo nuk kaloi”, tha Nagavci.
Ndërkaq, Sebahate Beqiri, drejtoreshë e organizatës ‘’Down Sindrom Kosova’’ tha se mungesa e mbështetjes nga deputetët për rritjen e numrit të psikologëve dhe amendamentit për pranimin e asistentëve nëpër shkollat e rregullta, ka qenë një zhgënjim i madh, duke i marr parasysh nevojat e këtyre fëmijëve.
“Ajo çka ndodhi në Kuvend nuk do koment, e që në anën tjetër e kemi një kornizë ligjore që mbështetë gjithë përfshirjen dhe sigurimin e shërbimeve në bazë të nevojave”.
“Ne si shoqatë, e po ashtu prindërit, janë shumë të shqetësuar për këtë mospërkrahje nga deputetët”, tha Beqiri.
Bazuar në deklaratat e dhëna nga zyrtarët në Ministrinë e Arsimit në Kosovë, saktësisht në shkolla fillore dhe të mesme janë 6,049 nxënës me nevoja të veçanta, derisa parashkollor janë 99 prej tyre.