Përkatësia etnike në certifikatat e lindjes, për të shmangur deklarimet e rreme
Certifikatat e lindjes, të martesës dhe ato të vdekjes do të përmbajnë edhe përkatësinë etnike të shtetasve të Maqedonisë së Veriut.
Udhëzimi i ri me përmbajtjen etnike të dokumenteve të librit amë është nënshkruar, të hënën nga ministri i Drejtësisë, Krenar Lloga.
Ky vendim është marrë për të shmangur keqpërdorimet mbi bazën etnike gjatë konkurseve për punësime në institucionet shtetërore dhe publike.
Gjatë konkurseve për punësime që shpallen nga ministritë, drejtoritë, agjencitë shtetërore, fondet e ndërmarrjet tjera, aplikohet një mekanizëm elektronik i njohur si “balancues”, i cili përcakton se ata që punësohen cilës bashkësi etnike duhet t’i përkasin.
Kjo procedurë ka nisur të aplikohet që në vitin 2016 dhe në bazë të kësaj, çdo institucion obligohet që gjatë punësimeve, të respektojë përfaqësimin e drejtë e adekuat të të gjitha bashkësive etnike që jetojnë në Maqedoninë e Veriut.
“Përkatësia etnike do të shkruhet në certifikatat e lindjes, të kurorëzimit dhe të vdekjes. Ky mekanizëm vendoset për të shmangur keqpërdorimet gjatë punësimit. Risi në këtë vendim është se gjuha shqipe është e barabartë edhe në kolona, e jo siç ka qenë deri tani poshtë gjuhës maqedonase”, thuhet në vendimin e ministrit të Drejtësisë, Krenar Lloga, dërguar Radios Evropa e Lirë.
Vendimi për certifikatat e lindjes hyn në fuqi tetë ditë pas publikimit në gazetën zyrtare, ndërsa ato për martesën dhe vdekjen nga 1 janari i vitit 2024.
Denoncime për deklarimin e rremë të përkatësisë etnike ka pasur thuajse pas çdo konkursi për punësime të shpallura nga institucionet shtetërore.
Së fundi, në qytetin e Kumanovës, më 10 maj, në një konkurs në sektorët e infrastrukturës, trafikut, kulturës, menaxhimit me krizat dhe bashkëpunimit ndërkombëtar, që të tetë personat e pranuar në punë janë maqedonas, por që ishin deklaruar si shqiptarë në paraqitjet në konkurs.
Për këto vende pune kërkoheshin persona me përkatësi etnike shqiptare.
Deklarimet e rreme të përkatësisë etnike, kohë më parë i ka konfirmuar edhe kryeministri Dimitar Kovaçevski, duke theksuar nevojën e gjetjes së mënyrave për t’i shmangur keqpërdorimet.
“Të gjithë jemi dëshmitarë se shumë shpesh ndodh që njerëzit, jo një herë, por shumë herë të ndryshojnë përkatësinë e tyre etnike gjatë konkurseve me qëllimin e vetëm që të sigurojnë një vend pune. Ne nuk mund të themi se këtu kemi shkelje ligjore pasi ne nuk kemi një dokument mbi përkatësinë etnike të qytetarëve, por më shumë kemi të bëjmë me shkelje të parimeve etike, andaj edhe duhet të ndërmerren masa”, ka deklaruar Kovaçevski.
Manipulimet e këtilla i bëjnë të dyshimta shifrat e përfaqësimit të drejtë etnik që publikon çdo vit nga Avokati i Popullit, e të cilat tregojnë rritje të vazhdueshme të punësimit të shqiptarëve, turqve, romëve dhe etniteteve nëpër institucionet shtetërore.
Të dhënat e Entit të Statistikës në Maqedoninë e Veriut tregojnë nga rreth 133 mijë të punësuar në institucionet në nivel shtetëror dhe lokal, 84 mijë janë maqedonas dhe mbi 23 mijë shqiptarë, ndërsa të tjerët janë pjesëtarë të bashkësive tjera etnike.
Përfaqësimi i drejtë dhe adekuat i pjesëtarëve të bashkësive etnike, ka filluar të aplikohet që nga viti 2001 bazuar në Marrëveshjen e Ohrit, që i kishte dhënë fund konfliktit të armatosur mes forcave të sigurimit dhe Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare (UÇK), e cila kërkonte të drejta dhe barazi për shqiptarët në Maqedoninë e Veriut.