Iедал а, журналисташ а
Черкес Лариса
Къилбаседа Кавказехь массарел маьрша бу Дагестанера журналисташ, ткъа цхьайолчу республикийн прессехь критика янне а яц
"Медиастандарт" фондо а, талламаш бечу "Циркон" тобано а кхаа шарахь зийна Оьрсийчуьрчу 85 регионера пресса.
Къилбаседа Кавказера хаамийн гIирсаш а бара церан декъахь. ЖамIех лаьцна дийцира "Кавказ.Реалиина" интервью луш "Медиастандартан" талламчас Капитонов Якова.
Журналисташ Iедална муьтIахь хилар" олу индикатор кхаа шера чохь массанхьа а санна лахъелла. Краснодаран махкахь, Адыгей, ГIебарта-Балкхаройчохь, Кхарачой-Чергазийчохь, Дагестанехь, Къилбаседа ХIирийчохь. Нохчийчохь даима а санна лакхара ю журналистийн мутIахьалла – баллашца юьстича, 10-ннах 9,5 гергга.
Бакъду, юьхьанца ас хьахийначу мехкашкахь журналисташ Iедалх базар маллуш делахь а, цкъачунна сов лакхара ю церан муьтIахьалла. Бахархойн хьашташка пресса мел хьожу зийча, хийцам боцуш, цхьана эшшара лаьтта и индекс".
Эксперто дийцарехь, Къилбаседа Кавказерчу медиамайданахь угаре дукха индикаторш хьала-охьа уьду зона ю Краснодаран мохк.
"Кубанехь оха тергалдина цхьа хIума: регионо прессина ло ахча лахдешшехь, лакхайолу журналистийн белхан эвсаралла. Доцца аьлча, Iедало ахча шайна кIезиг мел кховдадо, болх дика бо хаамийн гIирсаша".
Капитоновс дийцарехь, 2016-чу шеран гурахь мехкийн прессехь арайийлина материалаш листича, куьйгалхойх уггаре дукха критика лайнарг Дагестанера лидер ву – 0,36 индекс. Тоъал дукха ю прессехь критика ГIалгIайчохь – 0,33, Къилбаседа ХIирийчохь – 0,25, Ставрополан махкахь – 0,18. ГIебарта-Балкхаройчохь а, Нохчийчохь а – 0 (критика янне а яц).
Къоначу чкъуран "Молодежь Дагестана" газетан коьртачу редакторан гIовсо Джафаров Тимура "Кавказ.Реалиица" динчу къамелехь билгалдаьккхира, Оьрсийчоьнан Конституцин 29-гIачу артикло магош йолу дешан маршо, цхьамогIа кхийолу бакъонаш а санна, лакъийна Iедало, аьлла.
Джафаровс бахарехь, Iедалан урхаллаша цаевлла ло прессина информаци, иза яккха алссам хьуьнар а, хIилла а оьшу журналистна. Юьхь-дуьххьал журналистийн балханна новкъарло еш а нисло.
"Дуьхьало ян маьIна долчух тера ду. Цкъачунна йолуш ю Дагестанехь критика. Бакъду, хан мел йолу а журналистийн профессионализм лахлуш го. Делахь а, ерриг Оьрсийчоь схьаэцча, эшна дац хьал".
Дагестанехь вийна массийтта журналист, нисделла етташ. "Суна хаьа сайна муьлха агIор кхерам бу. ХIора журналисто шен-шена амал бо и кхерам лахбеш", - боху цо.
Дагестанерчу кхечу газетан – "Черновикан" – белхахочунна Магомедов Мохьмадна хетарехь, Къилбаседа Кавказан мехкашкашца юьстича, Дагестанехь алсам кхочу бахархошна дешан маршо.
Иза стенца дозу а дийцира Магомедовс.
"Iедало луш кхаьчна бац и аьтто, Дагестанехь политикан ницкъаш, кхетамаш кеп-кепара хилар ду. Хаамийн гIирсаш мелла а маьрша бу. Политикехь конкуренци хиларе терра, дуьхь-дуьхьал лаьтта кхетамаш а лела. Оцо аьтто бо прессина мелла а шенна яха, шен лаамехь лела, 1едална я вовшашца оппозицехь болчу политикаша гIортор еш а нисло".
"Черновикан" белхахочо бахарехь, майра даржийначу дашо шена, журналистна, хьовзам боккхуш а нисло – атта дац лазаме хеттарш гIитто.
"Медиастандарто" шен таллам бовзуьйтуш, оццу 2016-чу шеран гурахь Адыгейн прессехь лаьттинчу хьолаца а дузуш хоуьйту махкара хаамийн г1ирсаш маьрша боцийла, прессехула яьржа ойланаш цхьана агIонера – 1едалера – бен йоцийла.
" Да воьлхучу хьолехь бу Адыгейра хаамийн гIирсаш, Iедалх йоцу пресса янне а яц, - элира интернетехула болх бечу "Майкопский городской портал 8772.ru" хьостан коьртачу редакторо Павлухин Михаила. Цо бахарехь, махкахь ерриг а информаци кхуллург а, яржориг а Iедалан пресса ю.
Павлухинна массо а агIор эшна го коллегийн таронаш.
"Иза хьаькамийн карахь ю. Хиллачух лаьцна царна оьшшучу маьIнехь даржадо. Тхан портало гIаттийра Iедало кегон магош йоцу массех тема, чаккхе – тхо ницкъахоша шайна тIекхайкхар. И тайпа юкъарло дIадоьду, цхьа а бух бацахь а, тхуна цIийнах хьовсуш, тхоьгара оргтехника йоккхуш. Цундела Адыгейрчу дешан маршонах лаьцна дийца х1умма а дац".