Новости за 12.04.2018

Беламе нисло, маьIна а ца хууш, къоман цIе туьллучу меттана, еза ю аьлла, тиллинчу цIарца Iаьрбийн маттахь цхьа хьашт доццург хезча. Масала, ШаIрани – «ваьлла стаг»! Цул тоьлуш дацара нохчаша шайн дайша кхоьллинчу эзар цIарах кхеташ ерриг берана туьллуш хилча?

Шемарчу тIамах кхозлагIа дуьненан тIом хиларх кхерабелла Европехь бехаш болчу нохчех цхьаццаберш. Кхаарий дийнахь дуьйна социалан машанашкахь а, ватсаппехула а дIасатуьйсуш дуккха хаамаш бу, Iамеркахойн эскарш Шема агIор новкъадевлла, зарратан ракетехь доьттина долу хIурдан кеманаш а ду цу пачхьалкхан агIор кхача арадевлла, бохуш. И бахьана долуш кеста бала хьаьхьначу тIамна кечам баре кхойкху цу кепара хаамаш баржочу наха. Масала, дозанаш дIакъовлале Нохчийчу цIабаха махкахой кечбаларе. Иштта... Читать дальше...

Шен 5-гIа гулам дIахьош ю "Маьршачу Оьрсийчоьнан форум" Вильнюсехь  Программехь: - Чекхбевллачу президентан харжамийн жамIаша гойтий халкъ дерриг а санна Путинехьа хилар? - Харжамаша хийциний Оьрсийчохь политикан хатI? - ХIун зенаш хила тарло Путинан "керлачу заманах"? - "Путинан режимо дина зуламаш – "Дуьненаюкъарчу халкъан трибунале" - Путинан тIемаш а, мехкашлахь Оьрсийчоьнан меттиг а - Федерализм хьаьшначу "Путинан заманца" муха лараяла еза оппозици? - Санкцеш. Кхин муьлш язбан беза "Путинан тептаре"? Читать дальше...

Нохчийчуьрчу зудчо бинчу латкъамна жоп делла Страсбургерчу кхело.

Шемарчу Дума гIалахь газ хецарна дуьхьал ракеташца тохарш шаьш маца дийр ду хIинца а билгалдаккхаза ду Iамеркан президенто Трамп Доналда. "Ас цкъа а аьлла дац, маца дийр ду Шемана тIелатар. Амма Iамеркан Цхьанатоьхначу Штаташа кеста дан тарло тохарш. Я цкъачунна ца дан а мега", - яздина пезиденто шен Твиттерехь. Цул совнах, Iамерко Iаламат дика болх бина "Исламан пачхьалкх" шех олучу  тобанах Шема дIацIанъеш аьлла, билгалдаьккхина Трмапа. "Мичахь ду шун "Баркалла, Iамерка?", - яздина Iамеркан президенто. Читать дальше...

"Оьрсийчуьра бух болуш ду" ГРУ-н экс-офицер Скрипаль Сергей а, цуьнан йоI Юлия а ден гIерташ, лелийна дIавш. Химин герз дихкинчу (ОЗХО) Организацин эксперташа таллам бинчул тIаьхьа, еаридийнахь бина и хаам.

Стохка доллу дуьненчохь кхелахоша стаг вен кхайкхош бина 993 сацам кхочушбина. Шо хьалха хиллачу терахьашца дуьстича, 4 процентна охьадаьлла, ткъа 2015-чу шарца хьесап дича, 39 процент лахделла го терахь. Бакъонашларъяран Amnesty International организацино бина и хаам. Стаг вуьйш кхелаш алсам йинчу пачхьалкхашлахь хьалхарчу могIарехь ю ГIажарийчоь а, СаIуда Iаьрбийчоь а. Дахначу шарахь ГIажарийчохь а, СаIуда Iарбийчохь а, Иракъехь а, Пакистанехь а 84 процент сов хилла нах байарш. Amnesty International-а бахарехь... Читать дальше...

"Джейш аь-Ислам" тобано дIалаьцна латтийна Дума гIала шайн караерзийна Шеман эскаро. Пачхьалкхан эскарша йоллу Малхбален Гута дIалаьцна. Журналисташка и хаамбина мостагIалла вовшашца латточу агIонашна юкъахь маслаIат дечу Центран инарла-майора Евтушенко Юрийс. "Шеман Iарбойн Республикан исторехь мехал ду тахана хилларг. Дума гIалина тIехула кхозучу пачхьалкхан байракхо гойту оцу шахьарна тIехь а, йоллу Малхбален Гутана тIехь а Iуналла дIалаьцнийла", - аьлла Евтушенкос. Иштта цо аьлла, гIаттамхойх... Читать дальше...

Telegram мессенджер катоьхна дIакъовлар доьху Роскомнадзоро. "Интерфакс" агенталло яздарехь, пIераскандийнахь толлур ду цуьнан хьокъехь чуделла арз. Кхело шен цхьа сацам тIеэццалц блок тухур яц аьллера дахначу оршотдийнахь Роскомнадзоро. Оьрсийчоьнан ФСБ-н дехарца хьалхо Telegram дIакъовла аьлла тIедожийнера кхелахошна Роскомнадзоро. Урхалло ФСБ-не дIакхачаде аьллера бахархоша вовшашка дIасакхоьхьуьйту хаамаш босту догIанаш. Оьрсийчоьнан Конституцино ца магадо шайна и информаци Iораяккха аьлла... Читать дальше...

Полшехь Нохчийчуьрчу Iедалх лечкъина вехачу блогеран Абдурахманов Тумсон гергарнаш полисхоша дIабигина хилла. Царна кхерамаш а туьйсуш, Тумсона дуьхьал гергарчеран къамелаш дIаязда гIиртина полисхой. Шен ши деваша а, ненан ши ваша а дIалацарх хаам бинера Абдурахманов Фейсбукерчу шен агIон тIехь. Цо бахарехь, "Кадыровн Iедало" бигинера уьш. "Сан девешин 83 шо ду. Иза могуш а вац. ШолгIаниг уьш лецна дIабигинчу полисхойн декъехь болх беш ву. Ненавешех цхьа а ву могушалла дика йоцуш. Соьлжа-ГIаларчу полисхойн декъехь латтийна уьш. Читать дальше...

Махкарчу бакъонашларъярхоша бен болх эвсара бу аьлла Нохчийчоьнан куьйгалхочун цIарах бакъонаш ларъян векал винчу Нухажиев Нурдис Къилбаседа Кавказерчу Талламан комитетан куьйгалхочуьнца Волков Виталийца хиллачу цхьанакхетарехь. Оьрсийчоьнан омбудсменан Москалькова Татьянин официалан сайтехь бу и хаам. "Тахана чIаогIо йоллуш олийла ду сан, бакъонашларъяран система махкахь кхолла а елла, Iаламат эвсара болх беш ю аьлла. Оха гIо кхачийначу нахера баркаллаш хеза тхуна, тхан цIарах Iедална а ду и баркалла"... Читать дальше...