Муҳоҷирони тоҷик бо кадом беморӣ ба ватан бармегарданд?
Як пажӯҳиши тозаи Созмони Ҷаҳонии Муҳоҷират (IOM) дар бораи муҳоҷирони тоҷик маълум кардааст, ки мушкилот дар ғурбат ба равони онҳо осеб расонида, муҳоҷирон бо шиддати баланди равонӣ ё стрес ва эҳсоси афсурдаҳолӣ ба ватан бармегарданд.
Бино ба хулосаи муҳаққиқон, бо ин ҳама муҳоҷирон барои кумаки равонӣ ба духтурону равоншиносон муроҷиат намекардаанд.
Пажӯҳиши “мушкилоти солимии равонии муҳоҷирони бозгашта... ва дастрасии равониву иҷтимоии онҳо” соли 2022 дар ҳамкори бо Вазорати тандурустии Тоҷикистон ва дар асоси суҳбат бо муҳоҷирони тоҷик дар чанд шаҳру минтақаи кишвар анҷом шудааст.
Нишонаҳои стреси баланд доштани муҳоҷирон аксаран дар шаклӣ дарди сару аъзои дигари бадан, фишорбаландӣ, бехобӣ, беиштиҳо будану бемадорӣ ва ҳатто афсурдаҳоливу қасди худкушӣ кардан мушоҳида мешавад. Муҳаққиқон гуфтаанд, муҳоҷирони кории тоҷик дар Русия ва Қазоқистон, бо сабаби нархи баланд ва монеаҳои дигар тақрибан ягон бор бо мушкили равонии худ ба муттахассисон муроҷиат накардаанд. Онҳо аксаран бо истифодаи дорӯҳои кундкунанда дарди сарашонро муваққатан рафъ мекардаанд. Баъди бозгашт ҳам аксарият барои кӯмак ба равоншиносон муроҷиат намекунанд.
Аз 351 муҳоҷири аз муҳоҷират баргашта, ки дар як назарпурсии Созмони Ҷаҳонии Муҳоҷират ширкат кардаанд, 26 дар сад аз сиҳатии худ шикоят карда, 35 дар сад гуфтаанд, дар муҳоҷират ва баъди бозгашт дар ҳолати стреси баланд қарор доштаанд.
Муҳаққиқон тавсия додаанд, ки барои кӯмак ба муҳоҷироне, ки бо осеби руҳӣ ба ватан бармегарданд, гурӯҳҳои онлайнӣ таъсис дода шавад ва бо таҳияи барномаҳои махсус дар сатҳӣ давлатӣ ва ҷалби равоншиносону руҳониён барои берун овардани онҳо аз ин ҳолат кӯмак расонида шавад.