Новости за 02.04.2023

په داسې حال کې چې د بریتانیا حکومت هڅه کوي په افغانستان کې له خپلو درېیو توقیف شویو اتباعو سره اړیکه ونیسي، د هغوی د کورنیو یوه استازي ویلي، د یکشنبې په ورځ له توقیف شویو کسانو سره لس دقیقې خبرې شوي دي. په دغو درېیو برتانویانو کې یو هغه یې د خیر ښېګڼې کارکوونکی یاد شوی، دویم یې یو ګرځندوی، خو د درېیم کس په اړه لا کره معلومات نه شته چې څه کاره دی. اسوشېټېډپرېس خبري اژانس د یکشنبې په ورځ د بریتانیا د بهرنیو چارو وزارت د یوې اعلامیې په حواله لیکلي: "مونږ سخت کار کوو چې په افغانستان کې له توقیف شویو... Читать дальше...

د بريتانيا د بهرنيو چارو وزارت په افغانستان کې د درېیو برتانوي وګړو نيول کېدل تاييد کړي دي. برتانوي رسنیو خبر ورکړی چې په افغانستان کې درې برتانوي وګړي د طالبانو له خوا نیول شوي دي. برتانوۍ ورځپاڼې ګارډین نن د یوې بلې برتانوۍ ورځپاڼې ډیلي مېل په حواله لیکلي چې د یوه خیریه بنسټ ٥٣ کلن ډاکتر کیون کارنویل او یو بل برتانوی وګړی چې نوم یې نه دی اخیستل شوی، خو ویل شوي چې په کابل کې د یو هوټل مدیر و چې د جنورۍ په میاشت کې د طالبانو د استخباراتو له خوا نیول شوي دي. د ګارډین په وینا، بل نیول شوی کس... Читать дальше...

د طالبانو حکومت د کانونو او پټرولیم وزارت وايي، تېر ۱۴۰۱ کال یې ۸۰ کوچني او متوسط او ۲ لوی کانونه په قرارداد ورکړي. که څه هم د طالبانو په حکومت نیوکه ده چې د کانونو د کېندنې لپاره شرایط او قوانینو ته پام نه‌کوي، خو له دې سره سره، د طالبانو د کانونو او پټرولیم وزارت د ډېر شمېر کوچنیو او متوسطو کانونو د قرارداد خبر ورکوي. د دې وزارت د پلان او پالیسۍ معین ضیاالرحمن اریوبي نن یکشنبه په کابل کې د وزارت د یو کلن راپور د وړاندې کولو پر مهال وویل، تېر ۱۴۰۱ کال یې ۸۰ کوچني او متوسط او ۲ لوی کانونه په قرارداد ورکړي. Читать дальше...

په پاکستان کې د ملګرو ملتونو د کډوالو چارو دفتر 'ای او ایم' په خپله خوښه افغانستان ته د ۵۱۸۱ افغانو اتباعو د بېرته ستنېدو خبره کړې ده. یو کس چې نه غواړي راپور کې یې نوم واخیستل شي، وایي، د خپلې اته کسیزې کورنۍ یوازېنی ډوډۍ ګټونکی دی او تازه یو میاشت مخکې د پاکستان د پولیسو له خوا له هغه هېواده ایستل شوی دی. د هغه په خبره پاکستان ته یې د کډوالۍ لامل د طالبانو له واکمنۍ وروسته اقتصادي ستونزې او بې کاري وه چې دی یې کډوالۍ ته اړ کړ. ده ازادي راډيو ته وویل: "وروسته له دې چې اسلامي امارت راغی، د کراچۍ په عایشه منزل کې مو ژوند کاوه. Читать дальше...

د افغانستان د بشر حقونو خپلواک کمېسیون، چې د طالبانو حکومت منحل اعلان کړی او اوس له افغانستان بهر فعالیت کوي، د بخښنې نړیوال سازمان د ۲۰۲۲ او ۲۰۲۳ کلونو راپور د هرکلي ترڅنګ له هېوادونو او نړیوال سازمانونو غوښتي چې د طالبانو د ښکاره بشري سرغړونو د مخنیوي لپاره دې پر دوی فشارونه ډېر کړي. د افغانستان د بشر حقونو خپلواک کمېسیون چې د طالبانو حکومت منحل اعلان کړی او اوس له افغانستان بهر فعالیت کوي، په یوه اعلامیه کې چې تېره شپه ناوخته یې خپره کړې، د بخښنې د نړیوال سازمان د ۲۰۲۲ او ۲۰۲۳ کلونو د هغه راپور... Читать дальше...

اوکراین، روسیې ته د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د دوره يي مشرۍ سپارل د نړیوالې ټولنې پرمخ یوه درنه څپېړه بللې ده. روسیې د شنبې په ورځ د اپرېل لومړۍ نېټه د ملګرو ملتونو د امنیت شورا دوره يي مشري واخیسته. د اوکراین ولسمشر ولودمیر زیلینسکي د دې تحول په ځواب کې وویل، دا ثابتوي، چې نړیوال بنسټونه له ماتې سره مخامخ شوي دي. د اوکراین ولسمشر چې تېره شپه ناوخته خبرې کولې زیاته کړه، هغه کسان چې د ترور مسوول دي، باید دا اجازه ونه لري، چې د نړیوالو ادارو مشري پر غاړه واخلي. زیلینسکي وویل، د روسیې پوځ... Читать дальше...

د پریزیدیوم په نوم د بریتانیا یو غیرانتفاعي بنسټ د طالبانو له خوا د درېیو برتانوي وګړو د نیولو خبر ورکړ. دغه بنسټ پرون په خپل ټویټر کې لیکلي چې د دوو نیول شویو برتانوي وګړو له کورنیو سره په تماس کې دی. له دې سره جوخت د بریتانیا د بهرنیو چارو وزارت په یوه اعلامیه کې ویلي، ډېره هڅه کوي له دغو توقیف شویو برتانوي وګړو سره قنسولي تماس ټینګ ګړي او د دغو کسانو د کورنیو ملاتړ کوي. د پریزیدیوم بنسټ یوه غړي سکاټ ریچارد سکای نیوز ته ویلي، په دې باور دی چې توقیف شوي برتانوي وګړي روغ دي او ښه چلند ورسره کېږي. Читать дальше...

د يو شمېر ورزشي فدراسيونونو مسوولان وايي چې د مالي امکاناتو او بوديجې د نشتوالي له امله سږ کال د روژې میاشتې مناسبتي سيالۍ نه شي تر سره کولای. په تېرو کلونو کې د روژې په میاشت، به ډېری ورزشي فدراسیونونو په مرکز او ولایتونو کې د روژې میاشتې مناسبتي سیالۍ ترسره کولې، خو سږ کال دې سیالیو خبرونه کم دي. د يو شمېر ورزشي فدراسيونونو مسوولان وايي چې سږ کال به د بېلابېلو لاملونو په ځانګړې ډول د بودیجې د نه شتون له امله دا سیالۍ ونه شي. د کابل د فوټبال فدراسیون مشر حیات الله لوګروال په دې اړه ازادي راډيو ته وویل... Читать дальше...

د طالبانو حکومت د ټرانسپورټ او هوايي چلند وزارت د هوا پېژندنې ریاست په ۲۷ ولایتونو کې د واورې، باران، تالندې او سېلابونو راوتو خبرداری ورکړی دی. عبیدالله نومېږي د لغمان ولایت د الیشنګ ولسوالۍ اوسېدونکی دی. هغه وايي، وروستیو سېلابونو یې سیمه کې د کروندوګرو سلګونه کرنیزه ځمکه تخریب کړې او رسېدلي فصلونه یې له‌منځه وړي. نوموړي وویل: "پیاز دي، غنم دي دا وخت دا شیان رسېدلي دي. اوبه پرې اوښتي دي، څه یې ځمکه وړې، کروندې ته یې ډېر زیان رسولی، خو د خدای فضل دی د سر زیان نه‌لرو." د خوست ولایت د اسماعیل‌... Читать дальше...

په میدان وردګ ولایت کې د یوې ناچاوده مرمۍ په چاودنه کې دوه کسان وژل شوي دي. د میدان وردګ لپاره د طالبانو د اطلاعاتو او کلتور رییس حبیب الله مجاهد ازادي راډیو ته نن ویلي، په دې پېښه کې چې پرون شنبه په سید اباد ولسوالۍ کې شوې یوه ۱۸ کلنه نجلۍ او ۱۴ کلن ورور یې وژل شوي دي. ویل شوي، دې نجلۍ او ورور یې په دې مرمۍ لوبې کولې چې چاودنه وشوه. د ماشومانو د ملاتړ لپاره د ملګرو ملتونو مرستندوی صندوق یا یونیسف ویلي چې په ۲۰۲۲ کال له ۷۰۰ زیات ماشومان له جګړې راپاتې د ناچاودو مهماتو او وسیلو په چاودنه کې مړه یا معلول شوي دي.

د اوکراین ولسمشر ولودمیر زیلینسکي د روسیې له خوا د ملګرو ملتونو د امنیت شورا پر مشرۍ انتقاد وکړ او دا یې یو 'پوچ او ویجاړوونکی' تحول وباله. زیلینسکي ویلي، دا ثابتوي، چې نړیوال بنسټونه په بشپړ ډول له ماتې سره مخامخ شوي دي. د اوکراین ولسمشر چې تېره شپه ناوخته خبرې کولې زیاته کړه، هغه کسان چې د ترور مسوول دي، باید دا اجازه ونه لري، چې د نړیوالو ادارو مشري پر غاړه واخلي. زیلینسکي وویل، د روسیې پوځ د اوکراین یو بل ۵ میاشتنی ماشوم هم وژلی، خو په عین حال کې روسیه د ملګرو ملتونو د امنیت شورا دوره يي مشري اخلي. Читать дальше...

د اسراییل هوايي حملو نن یکشنبه سهار وختي د سوریې په حمص ولایت کې ګڼې ساحې وویشتلې چې د سوریې د دولتي رسنیو په وینا ۵ سرتېري یې ټپیان کړل. د سوریې د بشري حقونو د څار ډله چې د سوریې جګړه څاري وايي، دا د روان میلادي کال له پیله نهم وار دی چې د اسراییل له خوا په سوریه کې ځینې اهداف ویشتل کېږي. د سوریې سانا خبري اژانس د پوځي سرچینو په حواله راپور ورکړی چې ویلي یې دي، په دغو حملو کې په حمص او شاوخوا سیمو کې ځینې اهداف ویشتل شوي دي. د اژانس په وینا، د سوریې د هوايي مدافع دستګاه د یوه توغندي مخه ونیوله... Читать дальше...

د ایران د سپاه پاسداران انقلاب یو پوځي سلاکار چې د سوریې پلازمېنې دمشق ته نږدې د اسراییل په هوايي حمله کې ټپي شوی و، د ټپونو له کبله ساه ورکړه. د ایران نیمه رسمي خبري اژانس مهر نن یکشنبه د دې موضوع په اړه راپور ورکړی دی. اسراییل له کلونو راهیسې په سوریه کې پر هغه څه حملې کوي، چې دغه هېواد یې په ایران پورې تړلي اهداف بولي. په سوریه کې د ایران نفوذ وروسته له هغې زیات شو، چې د سوریې په کورنۍ جګړې کې یې چې له ۲۰۱۱م کال راهیسې روانه ده، د ولسمشر بشارالاسد ملاتړ پیل کړ. ایران وايي، افسران یې د دمشق په بلنه په سوریه کې د سلا مشورې رول ادا کوي.

د اوکراین د سپورټ وزیر وايي، د اوکراین پر وړاندې د روسیې جګړه د اوکراین د ۲۶۲ ورزشکارانو د مړینې او د سپورټ د ۳۶۳ مرکزونو د ویجاړۍ سبب شوې ده. وادیم هوتسایت پرون د جمناستیک نړیوال فډراسیون له ریس موریناري واتانابي سره په کتنه کې دا خبره کړې ده. هوتسایت ویلي، د روسیې یو ورزشکار هم باید په المپیک یا نورو سپورټي سیالیو کې د ګډون اجازه ونه لري. د اوکراین د سپورټ وزیر وايي، دغه روسي ورزشکاران ټول د روانې جګړې ملاتړ کوي او په ورزشي مناسبتونو کې د دې جګړې د ملاتړ لپاره ګډون کوي. پر اوکراین د روسیې... Читать дальше...

د طالبانو د حکومت د صنایعو او سوداګرۍ وزارت وايي، د روان کال په پیل کې د افغانستان صادرات یو میلیارد شپږ سوه میلیونه ډالرو ته رسېدلي او د کال تر پایه به نور هم زیات شي. د دغه وزارت د معلوماتو له مخې، ډېری صادرات پاکستان، هند، ایران، چین او روسیې ته کېږي، چې سکاره، جوار، پنبه او ممیز په کې شامل دي. دا ادعا په داسې حال کې شوې چې د ۲۰۲۱ کال په اګست میاشت کې د طالبانو له واک ته د رسېدو وروسته د افغانستان اقتصاد له جدي بحران سره مخ شوی او د کانونو د غیر مسلکي استخراج او د ډبرو سکرو د ډېر صادراتو په اړه هم انتقادونه کېږي.

طالبانو افغان خبریال سیف الله رضايي تر څو ساعته بند وروسته بېرته خوشې کړی دی. سیف الله رضايي د نسیم په نوم د یوې راډیو سره کار کاوه. د دغه افغان خبریال یوه همکار د موضوع د حساسيت له امله د نوم د نه ښودلو په شرط ازادي راډيو ته وویل چې سیف الله رضايي د شنبې په ورځ د دایکندي په مرکز نیلي کې د 'ګل بادام' له چوک سره طالبانو وواهه او بیا یې له ځانه سره یووړ. تر دې پېښې څو ساعته وروسته نسيم راډيو په خپله فېسبوک پاڼه خبر ورکړ چې سیف الله رضايي د دایکندي لپاره د طالبانو د اطلاعاتو فرهنګ د رييس په منځګړتوب خوشې شوی دی. Читать дальше...

انډیپنډنټ: د بریتانیا چاپ انډیپنډنټ ورځپاڼې لیکلي، د طالبانو له لوري د تعلیم د ترویج د افغان فعال مطیع الله ویسا له نیول کېدو وروسته د تعلیم د خپراوي رضاکاران وېره احساسوي. ورځپاڼه وايي چې د قلم لارې د ناحکومتي ټولنې د مشر ویسا له نیول کېدو وروسته د تعلیم د څه باندې ۳ زره رضاکارو په منځ کې وېره خپره شوې ده. مطیع الله ویسا چې د زده کړو د ترویج لپاره ګرځنده کتابتون او ګرځنده ښوونځي تاسیس کړي، د تېرې اوونۍ د دوشنبې په ورځ د طالبانو له لوري ونیول شو. ورځپاڼه وايي، ویسا تازه په جومات کې د لمونځ... Читать дальше...

د پاکستان پوځ ویلي، څلور پوځیان له ایران سره پولې ته څېرمه په برید کې وژل شوي دي. د پاکستان د پوځ د عامه اړیکو ادارې ای اېس پي ار په یوه بیان کې تایید کړې چې د اپرېل په لومړۍ نېټه شنبه د ترهګرو یوې ډلې چې د ایران له لوري فعالیت کوي، پولې ته څېرمه د کیچ ضلعې سره د پاکستان په امنیتي ځواکونو برید کړی. د پاکستان پوځ ویلي چې د ترهګرو پر ضد د اغېزمن اقدام او په راتلونکي کې د داسې پېښو د مخنیوي لپاره له ایراني لوري سره 'اړین تماسونه' نیول شوي دي. ایران لا په دې اړه څه نه دي ویلي. د یادونې وړ ده... Читать дальше...

پولنډ وايي، روسیې د دروژبا پایپ لاین له لارې يې دغه هېواد ته د تېلو رسول بند کړي دي. د پولنډ د پي کې این اورلین چڼځای اجرایوي رییس ډینیل اوبیټیک د شنبې په ورځ په خپل ټویټر کې لیکلي چې شرکت به د دې تشې ډکولو لپاره بدیل سرچینې وکاروي. د اوبېټیک په وینا، د پولنډ د اومه تېلو یوازې لس فیصده له روسیې څخه راځي. د 'دروژبا' پایپ لاین له لارې د روسیې د تېلو صادرات یوه ورځ وروسته تر دې بند شول چې اوکراین ته د پولنډ لیوپارډ ټانکونه ولېږل شول.

د خوړو نړیوال پروګرام یا ډبلیو اف پي وایي، که روانه اپرېل کې ۹۳ میلیونه ډالره بېړنۍ مرسته ترلاسه نه کړي په افغانستان کې به له لکونو زیانګالو سره خپلې مرستې ودروي. د دې ادارې مشر ډېوېډ بېسلي ویلي چې له زیانګالو افغانانو سره د مرستې لپاره کافي پيسې نه لري. د ډبلیو اف پي د مشر په خبره د مجبوریت له مخې یې تر اوسه پورې د خپلو مرستو اندازه پنځوس فیصده کمه کړې چې څلور میلیونه خلک یې متاثره کړي دي.

د روسیې دفاع وزیر وایي مسکو د مهماتو تولید د پام وړ زیات کړی دی. سرګي شویګو د جزییاتو له ورکړې پرته پرون دا هم زیاته کړه چې د مهماتو د تولید زیاتوالی به روسیه په دې برلاسې کړي چې خپلو جنګي هدفونو ته ورسېږي. د جرمني ډي پي اژانس د خبر له مخې د مهماتو کمښت د روسیې او اوکراین لپاره په یوې لویې ستونزې بدله شوې او لوېدیځو متحدینو هم ډېر شمېر پوځي تدارکات د اوکراین په واک کې ورکړي.

د روسیې حکومت پر هغو هنرمندانو، سندرغاړو او سازیانو فشار راوړی چې پر اوکراین یې د دغه هېواد د یرغل پر ضد خبرې کړې دي. د مسکو پولیسو پرون د مشهورې پیانیستې/پیانو غږوونکې پولینا اوسیتین سکایا د کنسرټ پر مهال تالار په دې خاطر له خلکو خالي کړ چې ادعا یې وکړه د بمي برید ګواښ ورته رسېدلی دی. د پولیسو د پلټنو تر بشپړېدو وروسته چې هېڅ بم یې پیدا نه کړ کنسرټ بېرته پيل شو. پولینا پر اوکراین د روسیې د برید په تړاو څو واره علني څرګندونې او نیوکې کړې دي. کله چې روسیې د ۲۰۲۲ کال د فبرورۍ په ۲۴مه پر اوکراین... Читать дальше...

د خوړو نړیوال پروګرام یا ډبلیو ایف پي وایي، روانه اپرېل میاشت له اړمنو افغانانو سره د مرستو لپاره څه باندې ۹۰ میلیونه ډالرو ته بېړنۍ اړتیا لري. د خوړو نړیوال پروګرام په افغانستان کې د خوراکي موادو د مرستو اندازه نیمایي کمه کړې ده. دې ادارې د یاد کمښت علت د بودیجې نشتوالی یاد کړی دی. د خوړو د نړیوال پروګرام مشر ډېوېډ بېسلي له اسوشېټېډپرېس اژانس سره په یوه مرکه کې چې پرون خپره شوې ویلي، په افغانستان کې د خوراکي موادو مرستې یا راشن نیمايي کم شوی چې شاوخوا څلور میلیونه خلک ترې متاثره شوي دي. ... Читать дальше...