Новости за 29.12.2021

Батыш Ооганстандан кеткенден кийин боштукту кимиси толтурат, Кытайбы же Орусиябы деген суроо күн тартибине чыкты. Батыш 20 жылдан бери Ооганстанда өз турумун бекем кармап келди. Бирок талибдер бийликти ээлеп алган соң АКШ жана анын өнөктөштөрү артка чегиништи. Кытай менен Орусиянын Ооганстанда жана Борбор Азияда таасири күчөй турганы белгиленүүдө. Ошондуктан талдоочулар аны Батышка каршы маанайдын борборуна айлануу коркунучу бар экенин айтышууда. АКШнын эми Ооганстанга колу байланбайт АКШ менен... Читать дальше...

Ысык-Көл облусуна караштуу Ак-Суу районундагы Совхоз айылындагы үйлөрдүн биринен өрт чыгып, үч бир тууган балдар каза болду. Бул маалыматты “Азаттыкка” Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин басма сөз кызматы кабарлады. Балдар алты, беш жана үч жашта болгон. Үйдүн ээлерин, балдардын ата-энесин кошуналар куткарып калган. Өрт 22:20дан өтүп өчүрүлдү. Түшкү саат 15:00 чамасында башталган өрт кечки саат 22:00дөн өтүп өчүрүлгөнүн ӨКМ билдирди. Алдын ала маалымат боюнча, өрт үй ээлеринин кызуу абалда тамекини этиятсыз колдонгонунан келип чыккан. Читать дальше...

Талас шаарында  29 жаштагы келин киши колдуу болгону кабарланды. Бул тууралуу "Азаттыкка" облустук милициянын басма сөз кызматы билдирди. Маалыматка караганда, 29-декабрь күнү 10:40 чамасында милицияга «Тез жардам» кызматы Талас шаарынын 29 жаштагы тургуну үйүндө каза болгону тууралуу кабарлаган. Текшерүү учурунда денесинде  көк ала тактар бар экен аныкталган. Кымышка шектелип келиндин 33 жаштагы  күйөөсү кармалды. Милиция факты боюнча Кылмыш-жаза кодексинин 130-беренесинин негизинде («Киши өлтүрүү») кылмыш иши козголгонун... Читать дальше...

Адам укуктары боюнча Европа соту Орусиядан “Эл аралык Мемориал” коому жана “Мемориал” укук коргоо борборун жабуу тууралуу соттук чечимдерди аткарууну токтото турууну талап кылды. Экөө тең бийлик тарабынан чет өлкөлүк агенттер тизмесине киргизилген. Бул тууралуу “Медиазона” “Мемориалдын” өкүлдөрүнө шилтеме менен маалымдады. Прокурорлор ал уюмдар чет өлкөлүк агенттин функциясын аткаргандыгы тууралуу маалыматты жаап-жашырып келген деп эспетешет. Европа соту адегенде “Эл аралык Мемориал” коому менен... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин 29-декабардагы алгачкы сессиясында 7-чакырылыштагы парламенттин курамы менен түзүмүн иштеп чыгуу үчүн 18 депутаттан турган комиссия түзүлдү. Анын курамына  “Бүтүн Кыргызстан” фракциясынан Эмил Токтошев, Исхак Масалиев, “Ата-Журт Кыргызстан” фракциясынан Бакыт Төрөбаев, Элмурза Сатыбалдиев, Бакыт Сыдыков, “Ыйман Нурунан” Султанбай Айжигитов, Динара Ашимова, Замирбек Мамасадыков, “Ишенимден” Улукбек Ормонов, Нурбек Сыдыгалиев, “Альянстан” Жанарбек Акаев менен Алтынбек Сулайманов, “Ынтымак” фракциясынан Марлен Маматалиев... Читать дальше...

Шайлоолор өтүп, Баш мыйзам жана башкаруу системасы өзгөргөн 2021-жыл узап бара жатат. Жылдын соңку күндөрүндө жетинчи чакырылыш ишин баштады. Узап бара жаткан жылдагы урунттуу окуялар кайсылар болду? Кыргызстан кандай жолго түштү? Жаңы парламент өлкөнү кайда алып барат? Бул суроолор "Эксперттер талдайт" берүүсүндө талкууланды.

Пандемия качан токтойт, миллиондогон кишинин өмүрүн кыйган коронавирустун жаңы штаммдары дагы пайда болобу, деги эле качан жай турмушка кайтабыз же бул вирус менен жашоону үйрөнүшүбүз керекпи? COVID-19 илдетинин биринчи учурлары жөнүндө маалымат тараганына эки жылга айланса да бул суроолор азыр деле жоопсуз калууда.

Босния-Герцеговинанын прокуратурасы 1992-жылкы согуштун башында 100 чакты мусулманды өлтүрүү үчүн босниялык тогуз сербге айып такканын билдирди. 29-декабрдагы билдирүүдө айтылгандай, босниялык сербдердин уруш маалындагы армиясынын тогуз кол башчысы Невесинье айылында ондогон аялдарды, кары-картаңдарды, 2-15 жаштагы балдарды өлтүрүүгө аралашкан деп шектелүүдө. “49 кишинин сөөктөрү табылды, калган 47 кишинин сөөктөрүн издөө уланууда”, - деп билдирген прокуратура айыпталып жаткандар 16-декабрда кармалганын кошумчалады. Читать дальше...

"Ынтымак" фракциясынан депутат Талант Мамытов 29-декабрда  Жогорку Кеңештин 7-чакырылышынын төрагасы болуп шайланды. Анын талапкерлигин 87 депутаттын 63ү колдоду. Бул кызматка "Бүтүн Кыргызстан" фракциясынан сунушталган Адахан Мадумаровдун талапкерлигин 10 депутат колдоп, 14ү экөөнө тең каршы добуш берди. Добуш берүү бюллетень салуу аркылуу өттү. Анын жыйынтыгын эсептөө комиссиясынын төрагасы, депутат Таалайбек Масабиров жарыялады. VII чакырылыштын депутаттары бүгүн, 29-декабрда ант берип, алгачкы жыйынын өткөрдү. Читать дальше...

29-декабрда Жогорку Кеңештин VII чакырылышынын депутаттары ант берип, өз ишин баштады. Талаш-тартыш менен башталган алгачкы жыйында төрагалыкка Адахан Мадумаров менен Талант Мамытов көрсөтүлдү. Орусияга иштегени барган чет өлкөлүктөр, анын ичинде Кыргызстандын жарандары 30 күндүн ичинде медициналык текшерүүдөн өтүп, манжа изин тапшырышы керек. Дүйнөлүк Саламаттык сактоо уюму коронавирустун "Омикрон" штаммы ооруканаларга күч келтирип, оорчулуктарды жаратышы мүмкүн деп эскертти.

Орусиянын президенти Владимир Путин "Орус Федерациясынын жарандыгы тууралуу» мыйзамды Мамлекеттик думанын кароосуна жөнөттү. Мамлекет башчы орус жарандыгын алуунун жана жарандыктан чыгаруунун жол-жоболорун өзгөртүүнү сунуш кылды. Документтин тексти Думанын электрондук базасына жайгаштырылды. Путин асыресе терроризм өңдүү оор кылмыштар үчүн айыпталган адамдарды берилген жарандыктан чыгарууну сунуш кылды. Мыйзамда ошондой эле Орусиянын жарандыгын жеңилдетилген жол менен алуу тартиби тууралуу айтылат. Читать дальше...

Дүйнөдөгү абасы кир шаарлардын рейтингин чыгарган World Air Quality уюмунун индексинде 29-декабрда Бишкек  экинчи сапка чыкты. Азыр шаардын борборунда индекс (AQI) 240тан ашты. Бул - баш калаада аба өтө булганган жана ден соолукка өтө кооптуу дегенди түшүндүрөт. Бишкек муну менен Индиянын Колката шаарынан кийинки орунду ээледи. Ар кайсы райондордо индекс ар кандай, 181ден 254кө чейин.  Шаардын четиндеги Сокулук, Новопавловка тарапта азыр көрсөткүч 346 деп турат. Ноябрда Кыргызстандын борбору бул индексте баарынан озуп... Читать дальше...

Кыргыз улуттук академиялык драма театрында 2010-жылы Токтоболот Абдымомуновдун “Абийир кечирбейт” драмасын сахналаштырдым. Аксакалдын ролун Эл артисти Дүйшөн Байдөбөтов аткарды. Бир жолку репетицияда Дүйшөн байке өзүн жаман сезип, “көзүм караңгылап кетти” деп сахна артына басып кетти. - Үйгө барып дары ичип эс алыңыз, башка актыны репетициялайын,- дедим. - Ничего неподобного, аягына чейин иштейбиз,- деп көгөрдү. Дүйшекем экөөбүз бассак-турсак баарлашып, ага-инидей бирге жүрдүк. Эки күн мурда... Читать дальше...

Кытай Илон Масктын Space X компаниясынын спутниктери Жер орбитасындагы космос станциясынын к"оопсуздугуна коркунуч жаратты" деп айтып чыкты. БУУнун Баш катчысына жөнөтүлгөн нотада Бээжин июль жана октябрь айларында Кытайдын космос станциясы Starlink спутнигин сүзүп албаш үчүн буйтап өтүүгө арагасыз болгонун билдирди. Кытайдын айтымында, ал жандоочтор станциянын жанында туш келди учуп жүргөн. Бээжин 1967-жылы кол коюлган эл аралык келишимге ылайык, өлкөлөр мамлекеттик жана менчик компаниялардын... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин VII чакырылышынын депутаттары 29-декабрда ант берди. Парламенттин алгачкы отурумун шайланып келген эл өкүлдөрүнүн эң улуусу, "Ынтымак" партиясынан депутат Шарапаткан Мажитова ачып алып барды.

Ошентип шайлоо аяктап, депутаттык мандаттар тапшырылды. Бир жылдан ашык Баш мыйзамга өзгөртүү, Конституциялык кеңешме, президенттик башкарууга өтүү боюнча референдум, шайлоо ж.б.у.с. бүтпөгөн саясий процеcстер менен алп уруштук. Кыйынчылыкка карабай 1 663 800 000 сом короттук. Акыры Конституция өзгөрдү, президенттик башкарууга өттүк, ага байланыштуу парламент менен жергиликтүү башкаруунун маани-маңызы түп тамырынан алмашканына күбө болдук. Негизи акыркы парламенттик шайлоо өлкөбүздө башаламандыкка чекит коюп... Читать дальше...

Тажикстандын Жогорку соту Азиза Давлятованы 11 жылга абакка кести. Ага күйөөсүнүн экинчи аялы делген Мадина Мамажанова аттуу келинди "кыйнап, сабаган" деген айып тагылган. Мадина төрт ай комада жатып, 15-декабарда көз жумду. Бул окуя Тажикстанда катуу резонанс жараткан. 14-декабрда Азиза Давлятованын күйөөсү Парвиз Давлятов «эки аял алуу», «өз жанын кыюуга жеткирүү», «адамды ырайымсыз токмоктоо» үчүн күнөөлөнүп 8 жылга эркинен ажыратылган. Жубайлар үстүнөн сот жабык өтүү. 32 жаштагы Мадина 25-августта катуу жаракаттар менен... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин төрагалыгына "Ынтымак" фракциясынан депутат Талант Мамытов менен "Бүтүн Кыргызстан" фракциясынан Адахан Мадумаровдун талапкерлиги сунушталды. Эки талапкер тең Жогорку Кеңештин мурдагы төрагалары.  Парламенттин VII чакырылышынын депутаттары 29-декабрда ант берди. Жаңы парламенттин отурумун шайланып келген депутаттардын эң улуусу, "Ынтымак" партиясынан депутат Шарапаткан Мажитова ачып, алып барууда. Жогорку Кеңештин 29-декабрдагы жыйыны   Парламентке бир мандаттуу 36 округдан 34 депутат... Читать дальше...

Жогорку Кеңешке бир мандаттуу округдардан шайланып келген 13 депутат "Элдик" топ түзүштү. Бул тууралуу аталган топтун төрагасынын орун басары депутат Мирлан Самыйкожо билдирди. "Бизге эл добушун партия үчүн эмес, өзүбүз үчүн берген. Биз бул жерге келип кайсы бир партияга ыктап, желегин көтөрбөш үчүн депутаттардын "Элдик" тобун түздүк. Азыр 13 депутат кирди, дагы кошулам дегендер кирсе болот". Жогорку Кеңешке шайланып келген депутаттар фракцияларга жана депутаттык топторго бириге алышат. Буга... Читать дальше...

Москва шаарынын соту Орусияда "чет өлкөлүк агент" деп таанылган «Мемориал» укук коргоо борборун жабуу чечимин чыгарды. Сотко борбор калаанын прокуратурасы кайрылган. Юстиция министрлиги жана прокурорлор борбор чет өлкөлүк агенттин функциясын аткаргандыгы тууралуу маалыматты жаап- жашырып келген деп эспетешет. Ошондой эле прокуратура "Мемориалдын» материалдарында «терроризмди актаган белгилерди» тапканын билдирген. Шаршемби күнкү жараянда прокурор укук коргоо борбору «нааразылык акцияларды колдогон»... Читать дальше...

Өзбекстандык Нодирбек Абдусатторов Варшавада өткөн тез шахмат боюнча дүйнө чемпионатында жеңүүчү болду. Бул тууралуу Өзбекстандын Шахмат федерациясынын басма сөз кызматы билдирди. 17 жаштагы улан Магнус Карлес, Ян Непомнящий өңдүү белгилүү гроссмейстерлерден озуп чыкты. Чечүүчү тай-брейкте өзбекстандык шахматчы орусиялык Непомнящийди жеңди. Өзбек президентинин маалымат катчысы Шерзод Асадов Шавкат Мирзиёев жана Санкт-Петербургдан кайтып келаткан делегация учакта Нодирбектин таймашына түз эфирде көз салганын билдирди. Читать дальше...

Кыргызгидрометтин маалыматына ылайык, 30-декабрда жаан-чачын күтүлбөйт. Жолдор тоңгок, тайгак болот. Абанын температурасы: Чүй өрөөнүндө түнкүсүн -1...-6, күндүз 2...7, Талас облусунда түнкүсүн -2...-7, күндүз 4...9, Ысык-Көл ойдуңунда түнкүсүн -6...-11, күндүз 1...4, Баткен, Ош, Жалал-Абад облустарында түнкүсүн -2...-4, күндүз 8...10, Нарын жергесинде түнкүсүн -18...-20, күндүз -4...-6, Бишкек шаарында жаан күтүлбөйт. Түнкүсүн -2…-4, күндүз 6…8° жылуу болот.

“Азаттыктын” беларус кызматынын ("Радыё Свабода") журналисти Олег Грудзиловичке "коомдук тартипти одоно бузган аракеттерди уюштуруу жана даярдоо" беренеси менен айып тагылды. Ал Тышкы иштер министрлигинин аккредитациясынан айрылгандан кийин уруксат берилбеген митингге катышкан деп күнөөлөнүп жатат. Журналист айыптарды четке кагып, окуя болгон жерден репортаж жүргүзгөнүн айтты. Айыптуу деп табылса, Грудзилович төрт жылга чейин эркинен ажыратылышы ыктымал. 23-декабрда беткап тагынган коопсуздук кызматкерлери... Читать дальше...

Жубайлар Азамат Нарымбаев менен Алия Тынчтыкбекова Нарын районунун Эки-Нарын айылындагы Мукаш Мамбетов атындагы орто мектепте иштейт. Алар эки жыл мурда айылдагы мектепке иштеш үчүн Нарындын башка айылынан көчүп келишкен. Жубайлар бул аралыкта билим берүүнүн жаңы ыкмаларын колдонуп, айылдык окуучулардын сабакка болгон кызыгуусун ойготушкан.

Талибдер Nourin TV деген менчик телекомпаниянын жетекчисин кое беришти. Бул тууралуу Ооганстандын Журналисттер борбору 28-декабрда билдирди. Ареф Нурини өткөн жекшембиде Кабулдагы үйүнөн себебин түшүндүрбөй кармап кетишкен. Журналисттер борбору муну сөз эркиндигине кысым катары баалап, айыптаган. Нуринин уулу Роман "Азаттыктын" ооган редакциясына маалымдагандай, “Талибандын” (Кыргызстанда тыюу салынган) коопсуздук күчтөрү атасынын үйүн ордери жок эле тинтишкен. Ооганстандын Эркин журналисттер ассоциациясы... Читать дальше...