Новости за 16.06.2020

عامې روغتیا وزارت په دې برخه کې له دې وجې سپارښتنه کړې چې د 'کووېډ-۱۹' زر معلومول د اعتبار وړ نه‌وي او بايد په ټاکلي وخت کې ترسره شي.

د پاکستان ډاکټرانو اتحاديې وايي، په دې وروستيو کې د هېواد په بېلا بېلو هسپتالونو کې په کورونا وايرس د اخته کسانو يا د هغو د خپلوانو له خوا په ډاکټرانو د حملو پېښې زياتې شوې دي. په دې اړه عبدالحي کاکړ ځانګړی رپورټ جوړ کړی دی.

دوی چې زیات قهرېدلي هم وو، په خپلو خبرو کې وویل چې دا کار یې د قوم د مشرانو د قومي پرېکړې پر بنسټ کړی، څو په راتلونکي کې بل کس ورته کړنې ترسره نه‌کړي.

د منګلو ولسي چیغې په خوست کې د ۷ کسانو د وژنې په غبرګون ۴ کورونه وسوځول. دوی وايي ځکه یې دغو کورونو ته اور واچاوه چې پکې د ځینو عامو خلکو وژونکي اوسېدل. پولیس وايي دوی د سوځیدلیو کورونو ښځې او ماشومان له پېښې مخکې ایستلې او څوک نه دي ژوبل شوي. په دې اړه نجیب الله الوخیل یو ویډیويي راپور جوړ کړی.

ښاغلي سټولټنبرګ د سولې له بهیره د دې تړون د ملاتړ په اړه د ازادي راډیو د پوښتنې په ځواب کې وویل: "موږ د سولې د هڅو ملاتړ ته دوام ورکوو. موږ ټینګ باور لرو چې دغه پروسه باید د افغانانو په مالکیت او مشرۍ ترسره شي. په همدې دلیل هیله‌من یو او د افغانانو ترمنځ د سولې خبرو د پیلېدو د ټولو هڅو ملاتړ کوو."

ویل کېږي دا فرمان به په امریکا کې (د تور پوستو ژوند هم مهم دی) په نوم د پیل شوي غورځنګ او هغو فعالانو غوښتنې پوره نه‌کړای شي چې د نژادي نا انډولۍ او پولیسو د ظلمونو پر ضد لاریونونه کوي.

په بلوچستان کې د ګوزڼ له یو نوی کیس راتلو سره سږکال په دې صوبه کې د ګوزڼ ناروغانو شمیر ۱۲ ته ورسېد.

دغه سازمان په خپل تازه راپور کې افغانستان یو ځل بیا د وسله‌والو نښتو په پایله کې د مرګ‌ژوبلې له کبله، د ماشومانو لپاره تر ټولو هېوادونو خونړی بللی دی.

په نړۍ کې یوشمیر کسان چمتو شوې دي چې په کرونا ویروس اخته شي او د هغو تحقیقاتو برخه شي چې د دې اخیستونکې ناروغۍ د واکسین لپاره کیږي. ویل کیږي چې د دوی دا هڅې به له پوهانو سره مرسته وکړي چې ژر ترژره د کرونا ویروس واکسین جوړ کړي. په دې اړه نور په دې راپور کې:

د کرونا ویروس د لا خپرېدو د وېرې له امله روان کال د حج مراسم له نامعلوم برخلیک سره مخ دي، دغو مراسمو ته د افغان حاجیانو په ګډون د نړۍ میلیونونه مسلمانان په تمه دي.

د روغتیا نړیواله اداره (ډبلیو ایچ او) د کورونا وبا د څپو بیا راپورته کېدو خبرداری ورکوي.

د بلوچستان حکومت اندېښته ښودلې که ولس احتیاط نه کولی نو په صوبه کې ښايي تر جولای میاشتې د کورونا وړجنو شمېر ۲۰ زرو ته وخېژي. د صحت سېکرېټري دوستین جمالدیني د دوشنبې مازیګر په کوټه کې یوې خبري ته وویل دا وخت د صوبې په ۳۳ ضلعو کې یوازې درېو ضلعو ته کورونا نه ده رسېدلې. د ایوب ترین راپور

د روغتیا د نړیوال سازمان مشر خبرداری ورکړی چې هېوادونه باید دا احتمال له پامه ونه غورځوي چې کرونا ویروس یو وار بیا اوج ته رسېدلای شي.

د افغانستان د وګړو د شمېر او بېلابېلو قومونو د سلنې په اړه د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د راپور له خپرېدو وروسته په دې هېواد کې یو وار بیا د مذهبي او قومي جوړښت په اړه بحثونه راپورته شوي دي.

د دې شورا ویاند جاوېد فیصل وویل چې د ۳ زره طالب بندیانو له ازادولو سره د افغان حکومت او طالبانو ترمنځ د سولې خبرو اترو د ژر پیلېدو لپاره زمینه برابر شوې ده.

په لویه پکتیا کې له لرغونو وختونو د هغو کسانو د کورونو د سوځولو دود شته، چې غړي يې د کومې بې وسه کورنۍ په میراتولو، هغوی سره په ظلم او یا له قومي تړې په سرکشۍ تورن شي

امریکا او روس په ګډه مذاکراتو او سولې ته د رسېدو په لاره کې د افغانستان د هڅو هرکلی کړی دی.

چارواکي وايي، دا احتیاطي اقدام ځکه کوي چې د اسلام اباد، کراچي، لاهور، پېښور او کوټې په ګډون د پاکستان په ۲۰ ښارونو کې کورونا وبا په تېزۍ سره خپرېږي.

د دې شورا ویاند جاوېد فیصل وویل چې د ۳ زره طالب بندیانو له ازادولو سره د افغان حکومت او طالبانو ترمنځ د سولې خبرو اترو د ژر پیلېدو لپاره زمینه برابر شوې ده.

د بې پولې ډاکترانو ټولنه وايي، پر هغه حمله یوه میاشت اوړي، خو لا هم په دې اړه چې حمله چا کړې ده، لږ معلومات په لاس کې شته.

په میدان وردک ولایت کې د ملي امنیت یو کارکوونکی په پروان ولایت کې د وسله‌والو په حمله کې وژل شوی دی. د پروان ولایت د سید خېل ولسوال احمد لمر عثمانیار ازادي راډيو ته دا خبر تأیید کړ او ویې‌ویل: "د ملي امنیت یو کارکوونکی د رخصتیو تېرولو لپاره په دې ولایت کې خپل کور ته تللی وو چې د دوشنبې په ورځ د سید خېل په سه دکان سیمه کې ووژل شو." د عثمانیار په وینا، پولیسو د دې پېښې په اړه پلټنې پیل کړې دي. تر اوسه هېڅ کس یا ډلې د دې پېښې مسؤلیت نه‌دی منلی.

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مایک پومپیو له روسیې غوښتي چې امریکايي وګړی پال ویلان دې ژر تر ژره راخوشې کړي. ده وویل چې په جاسوسۍ د دغه پخواني نظامي تورنول ناوړه چلند دی. دا وروسته له هغه چې په مسکو کې یوې محکمې د دوشنبې په ورځ د جون په پنځلسمه نېټه پال ویلان د جاسوسۍ په تور په ۱۶ کاله بند محکوم کړ. ویلان تر بندو دروازو شاته محاکمه شو ځکه په شواهدو کې محرم اسناد وو او همداراز د کرونا ویروس د خپرېدو د مخنیوي په هدف هم دا محاکمه علني نه وه. روسیې ته د امریکا سفیر وویل دا قضیه پر عدالت ټوکې کول دي. Читать дальше...

د پکتیکا امنیتي چارواکي وايي، د طالبانو او پولیسو ترمنځ په نښته کې ۲۴ طالبان او درې پولیس وژل شوي دي. دا پېښه د دوشنبې په ماسپښین د دې ولایت د اته خونې په سیمه کې شوې ده. د پکتیکا د امنیه قوماندانۍ ویاند شاه محمد ارین ازادي راډيو ته وویل، په دې جګړه کې ۱۲ وسله‌وال او ۴ پولیس ټپیان شوي دي. نوموړي زیاته کړه، د جګړې په میدان کې د څلورو پولیسو مړي په مرکز ښرنه کې د پکتیکا امنیه قوماندانۍ ته لېږل شوي دي. تر اوسه وسله‌والو طالبانو د دې جګړې په اړه رسنیو ته څه نه‌دي ویلي.

د قرغزستان صدراعظم د اداري فساد په تور له خپلې دندې ګوښه شو. محمد قلي ابیل غازي يېف د راډيو د فریکوینسي او څپو په پلورلو تورن شوی دی. ده د دوشنبې په ورځ د جون په پنځلسمه نېټه وویل چې له دې قضیې سره تړاو نه لري او ورباندې تړل شوي تورونه بې بنسټه دي. د ابیل غازي يېف له قوله ویل شوي چې د اداري فساد په اړه پلټنې پر حکومت د خلکو اعتماد کموي او هغه هم په داسې حال کې چې دولت له کرونا ویروس سره په مبارزه بوخت دی. د قرغزستان صدراعظم د مې په اووه ویشتمه نېټه دوه اوونۍ رخصتي واخیسته او پر همدې مهال د راډیو د فریکونسي د پلورل کېدو خبر خپور شو. Читать дальше...

د کاپیسا ولایت چارواکي په تګاب ولسوالۍ کې د نښتو په نتيجه کې د دوو پولیسو او دوو طالبانو د وژل کېدو خبر ورکوي. د کاپیسا امنیه قوماندانۍ ویاند شایق شورش ازادي راډیو ته وویل: "په دې نښته کې چې د دوشنبې په ورځ (د جوزا په ۲۶مه) په داسې حال کې وشوه چې طالبانو په ډله‌ییزه توګه پر امنیتي پوستو حملې وکړې." د شورش په وینا د نښتې په نتيجه کې څلور ملکیان او اووه سخت دريځي ټپیان شوي دي. طالبانو تر اوسه په دې اړه څه نه‌دي ویلي. تګاب د کاپیسا له ناامنو ولسوالیو ګڼل کېږي.