Новости за 28.06.2020

د دې کمېسیون د خپرونو رئیس ذبیح‌الله فرهنګ د ملکي وګړو په نښه کول بشري جنایت بولي او وايي چې د دغه ډول پېښو دوام د اندېښنې وړ دی.

په سیټي خصوصي روغتون کې هم پرون ۲۸ کسان په کرونا ویروس اخته پېژندل شوي دي، د دغه روغتون رئیس رضوان احمدزی وايي، روغتیا وزارت له خصوصي روغتونونو او لابراتوارنو اصلاً ارقام نه‌اخلي.

د افغانستان د سولې په چارو کې د دولت وزارت وايي، د راتلونکې جولای میاشتې د لومړۍ اوونۍ تر پایه به طالبانو سره د سولې د خبرو لپاره تیاری بشپړ شي. د دغه وزارت سلاکار عزیزالله فضلي نن ازادي راډیو ته وویل چې د سولې د مصالحې شورا د غړو شمېر به هم په دوو اوونیو کې بشپړ شي. ښاغلي فضلي همداراز وویل چې ژر به د بندیانو درېدلی بهیر پیل او نهايي شي.

سپینې ماڼۍ دا خبره رد کړه چې ګنې ولسمشر ډونالد ټرمپ ته استخباراتي معلومات ورکړل شوي وو چې د روسیې پوځي استخباراتو په افغانستان کې د امریکايي پوځیانو د وژلو لپاره طالبانو ته د انعام په توګه پیسې ورکړې دي. د سپینې ماڼۍ مطبوعاتي رئیسې کېلیګ مک ایناني د نیویارک ټایمز ورځپاڼې د جمعې د ورځې (جون ۲۶) راپور ته په اشاره وویل، نه ټرمپ او نه مایک پنس ته د روسیې د استخباراتو له لوري طالبانو ته د انعام ورکولو د ادعا په اړه چا معلومات ورکړي دي. د امریکا پخواني مرستیال ولسمشر جوبایډن په دې راپور باندې په غبرګون... Читать дальше...

په نړۍ کې د کرونا ویروس پېښې تر ۱۰ میلیونو واوښتې او له دې وبا د مړو شویو کسانو شمېر هم شاوخوا ۵ لکو ته ورسېد. روېټرز خبري اژانس د خپلو شمېرو پر اساس نن (یکشنبه) وویل چې په کرونا ویروس د اخته کسانو شمېر ۱۰ میلیونو او ورڅخه د مړو شویو شمېر ۵ لکو ته رسېدلی، خو د امریکا جانز هاپکنز پوهنتون په کرونا ویروس د اخته کسانو شمېر تر ۱۰ میلیونو لږ کم ښيي. د امریکا متحده ایالاتو په جنوب او لوېدیځ کې د کرونا نوې مثبتې پېښې وروسته له دې ډېرې شوي چې په دغو سیمو کې اقتصادي فعالیتونه بیا پرانیستل شول.

د یوګاندا رسنۍ وايي، د دغه هېواد یو شمېر اتباع چې په وروستیو کې د کرونا ویروس د خپرېدو له کبله په افغانستان کې بند پاتې ول، تېره شپه خپل هېواد ته ستانه شول. دا کسان چې شمېر یې ۱۳۷ تنه وو، د مصر د هوايي شرکت په الوتکه کې خپل هېواد ته ستانه شول. د راپور له مخې، دغو کسانو په افغانستان کې د خصوصي امنیتي ساتونکو په توګه دنده لرله.

وسله‌والو طالبانو د کندز په امام صاحب ولسوالۍ کې پر امنیتي ځواکونو په برید کې څو تنه وژلي دي. د کندز د والي ویاند عصمت‌الله مرادي نن ازادي راډیو ته وویل، د وسله‌والو طالبانو په دې برید کې چې تېره شپه‌یې د امام صاحب په بخمل کوڅې کې وکړ، د سیمه‌ییزې اردو ۴ سرتېري او یو پولیس وژل شوي او یو سرتېری ټپي دی. خو یوې دولتي سرچینې، د نوم د نه‌ښودلو په شرط ازادي راډیو ته وویل چې په دې برید کې ۸ سرتېري وژل شوي دي. د مرادي په وینا په دې نښته کې ۴ تنه طالبان هم وژل شوي دي.

د کونړ امنیتي چارواکي وايي، د دغه ولایت په سرکاڼو ولسوالۍ کې یې د عملیاتو په ترڅ کې د پاکستان د لشکر طیبه ۴ غړي نیولي دي. د کونړ امنیه قوماندان ډګروال محمد یوسف مظلوم‌یار نن ازادي رادیو ته په دې معلومات ورکړل. افغان امنیتي چارواکو په ځلونو ویلي چې د پاکستان یو شمېر سخت‌دریځې ډلې هم د دولت د وسله‌والو مخالفانو په لیکو کې د امنیتي ځواکونو پر ضد جنګېږي.

ذکاءالله دراني د جون پر ۲۸مه مشال راډیو ته په استولي بیان کې ویلي، د اتوار سهار وختي یې په کلي عباس کې پر یوه کور چاپه ووهله او سردار محمد یې ونیوه.

د افغانستان په ننګرهار ولایت کې خبریالانو د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت لخوا د رسنيو په قانون کې د بدلون هغه طرحه رد کړه چې څو ورځې وړاندې د افغانستان د وزیرانو شورا منظوره کړې وه او پارليمان ته يې د تایید په موخه لېږلې وه.

دغې کمېټې د عوایدو راټولنې مسؤلې ادارې په ځانګړي ډول ګمرکات د فساد له پلوه زیانمنونکې یادې کړې دي.

اروپايي اتحادیې د کورونا وايرس وبا په وړاندې مبارزې لپاره نړيوال مرستندویه کنفرانس کې د واکسینونو، ازموینو او درملنې لپاره شاوخوا ۷ اربه ډالرو ژمنې ترلاسه کړي دي.

د پاکستان کرکټ لوبډله نن (د جون په ۲۸مه) انګلېنډ ته د سياليوو کولو لپاره روانه شوه. د پاکستان کرکت بورډ ترمخه ۲۰ لوبغاړي یې په ځانګړې الوتکه کې انګلېنډ ته لېږلې دي.

د ارزګان ولایت په مرکز ترینکوټ کې د امنیتي ځواکونو او طالبانو ترمنځ په نښته کې دواړو خواوو ته مرګ‌ژوبله اوښتې ده. د ارزګان د والي ویاند زړګي عبادي نن ازادي راډیو ته وویل، په دې نښته کې چې تېره شپه وشوه افغان امنیتي ځواکونو ته هم مرک‌ژوبله اوښتې ده. نوموړي زیاته کړه: "له دې جلا نن سهار د ارزګان په چنارتو ولسوالۍ کې د خښ کړای شوي ماین په چاودنه کې یو سرتېری وژل شوی او ۲ نور ژوبل دي." په ارزګان کې دا نښتې وروسته له دې شوي چې په وروستیو کې په راپورونو کې وویل شول چې ګڼ شمېر طالبان د ترینکوټ په لمنو کې راټول شوي چې پر دغه ښار پراخه حمله وکړي.

په پاکستان کې پر کورونا وايرس د اخته کسانو شمير له دوه لکو اوښتی. د رسمي شمېرو ترمخه په تېرو ۲۴ ساعتونه کې په ټول ملک د کورونا وایرس له ۴۰۰۰ څخه زیات مریضان ثبت شوي دي.

د بلوچستان زیارت ته هر کال ګڼ سیلانیان ورځي. خو سږکال د کورونا وایرس وبا خپرېدو له وجې خلک سیل ته نه دي ورغلي چې له وجې یې د سیمې کاروبارونه اغېزمن شوي دي. زیارت سړه سیمه ده نو ځکه به زیاتره خلک په اوړي کې ورتلل او په همدې موسم کې به خلکو د بېلابېلو کاروبارونو له لارې کورنۍ ته ډوډۍ پیدا کوله. په دوی کې یې ځینې کاروباریان وايي، حکومتي مرستو ته اړتیا لري. ویډیويي رپورټ.

'سي‌اېن‌اېن' ټلوېزیوني شبکې د یو شمېر امریکايي چارواکو له قوله لیکلي، د امریکا دفاع وزیر مارک اسپر دا موضوع د ناټو له مشرانو سره هم شریکه کړې ده.

د افغانستان او ایران د سوداګرۍ د ګډې خونې پلاوي د دواړو هېوادونو د سوداګرو په ځانګړي ډول د تېلو د وارداتو د ستونزو د راکمولو په هدف تېره ورځ يوه اته ماده‌ییزه هوکړه لاسلیک کړه. د دغې خونې د هرات څانګې له لوري په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي چې لاسلیک شوې هوکړه تر ډېره د تېلو د ټانکرونو د ستونزو د حل په موضوع راڅرخېده. په هوکړه کې راغلي د تېلو هغه ټانکرونه چې د هرات ولایت د نفتو ریاست له لوري په رسمي ډول معرفي کېږي ایراني لوري ته د منلو دي او چې رسمي نه‌وي معرفي شوي نه‌شي کولای په رسمي ډول تېل ترلاسه او د سوداګرۍ له حقونو برخه‌من شي. Читать дальше...

د فاریاب ولایت امنیتي چارواکي وايي، په وسله‌واله نښته کې ۳ وسله‌وال طالبان وژل شوي او ۵ تنه نور ټپیان دي. د فاریاب امنیه قومانداني وايي نښته تېره شپه یوه بجه، وروسته تر دې پیل شوه چې اول وسله‌والو طالبانو په قرمقل ولسوالۍ کې د امنیتي ځواکونو پر څو پوستو ډله‌ییز بریدونه پیل کړل. د امنیه قوماندانۍ ویاند عبدالکریم یورش وايي دا نښته تر نن سهار پنځه نیمې بجې روانه وه. ده وویل: "د دښمن حمله په شا وتمبول شوه چې په نتیجه کې یې ۳ وسله‌وال طالبان ووژل شول او ۵ تنه نور یې سخت ټپیان شول. دوی د جګړې له ساحې ووتل. Читать дальше...

مسیر لیکي، د امریکايي ځواکونو له وتلو مخکې که سوله ونه‌شي او جګړه دوام وکړي، پایله معلومه ده او هغه دا چې حکومت دوام نه‌شي کولای.

د اروپايي ټولنې چارواکي، د مالي مرستو په اړه د یوه کنفرانس کوربانه وو، چې هدف یې د کرونا وبا پر وړاندې د مبارزې ملاتړ و. د دغو چارواکو له خوا د کرونا ویروس یا کویډـ۱۹ ناروغۍ پر وړاندې د واکسین د جوړولو، دغه راز د معایناتو او درملنې لپاره د ۶ میلیارد ډالرو په اندازه د مالي مرستې ژمنه شوې ده. د اروپايي ټولنې د کمېسیون مشرې اورزلا ون دیر لین د پرونۍ نړيوالې سرمشریزې کوربنه وه، چې د نړۍ مشرانو او د موسیقۍ د برخې ځینو پېژندل شویو څېرو په کې په انلاین ډول برخه اخیستې وه. د اروپايي کمېسیون یوه ویاند... Читать дальше...

د امریکا متحدو ایالتونو په کلیفورنیا ایالت کې دوه کسان په ډزو وژل شوي او لږ تر لږه ۴ تنه نور ټپیان شوي دي. پېښه پرون شنبه د والمارټ مغازې د وېش په یوه مرکز کې شوې ده. د کلیفورنیا په ریډ بلَف ښارګوټي کې د یوه روغتون ویاند په پېښه کې د دوو کسانو وژل کېدل او څلورو نورو ټپي کېدل تایید کړل، خو د نورو جزییاتو له ورکولو یې ډډه وکړه. ځینو محلي چارواکو رسنیو ته ویلي حمله کوونکی په نیمه اتومات وسله سمبال سړی و. مشکوک سړي له ودانۍ سره د خپل موټر تر جنګولو وروسته د والمارټ د وېش په مرکز کې پر خلکو د... Читать дальше...

د ایران یوه نیمه رسمي خبري اژانس پرون جګړه ځپلې سوریې ته د ایران د قدس ځواک د قوماندان اسماعیل قااني پر سفر یو غیرمعمولي راپور خپور کړ، خو دا راپور وروسته بېرته لرې کړای شو. رویټرز خبري اژانس راپور ورکړی چې افراطي ویبپاڼې تسنیم په لومړیو کې ویلي وو، چې د ایران د قدس ځواک قوماندان په تېرو څو ورځو کې ابو کمال ښارګوټي ته سفر کړی دی. د سوریې دغه ښارګوټی د عراق سرحد ته څېرمه پروت دی. د رویټرز په حواله، تسنیم خبري اژانس د ایران د دغه راپور د لیرې کېدو په اړه نور وضاحت نه دی ورکړی او د ایران نورو رسنیو هم په دې اړه راپور نه دی خپور کړی. Читать дальше...

د افغانستان د سولې لپاره د واشنګټن ځانګړي استازي د بشري حقونو خپلواک کمېسیون د دوو کارکوونکو وژنه، غیر بشري عمل وباله. زلمي خلیلزاد نن سهار وختي په خپل ټویټر کې پر فاطمې خلیل او جاوید فولاد حمله تروریستي بللې او په کلکو ټکو یې غندلې ده. د بشري حقونو د خپلواک کمېسیون دغه دوه کارکوونکي پرون سهار د کابل په احمدشاه بابا مېنه کې د دوی پر موټر د یوه نښلول شوي مقناطیسي ماین په چاودنه کې ووژل شول. زلمي خلیلزاد ویلي، دوی د افغانانو د دې غوښتنې کلک ملاتړ کوي، چې پر دغو چېلنجونو غلبه حاصله او یوې باعزته سولې ته د رسېدو لپاره خپل حرکت ته دوام ورکړي. Читать дальше...

د جوزجان په منګجیک ولسوالۍ کې د ماین په چاودنه کې یو ۱۴ کلن هلک وژل شوی دی. په همدې ولسوالۍ کې په بله چاودنه کې یو د پاخه عمر سړی او یو شپږ کلن ماشوم زخمیان شوي دي. چاودنې د جوزجان په منګجیک ولسوالۍ کې د سړک پر غاړه شوې ده. د منګجیک ولسوال، مطیع‌الله احسال پرون (د جون ۲۷مه) ازادي راډیو ته وویل: "په دواړو ځایونو کې وسله‌والو طالبانو د حکومتي ځواکونو موټرو ته ماینونه ایښي وو. په جوزجان کې چارواکو ویلي چې تر دې وړاندې ۶ ملکي وګړي د مردیان په ولسوالۍ کې د سړک پر غاړه د ماین په چاودنه کې ووژل شوو. Читать дальше...