Новости за 05.06.2021

د برازیل د روغتیایي چارو ادارې د روسیې سپوټنیک وي واکسین تایید کړ.  دې ادارې پرون جمعه (د غبرګولي ۱۴مه) له څه باندې اووه ساعته بحثونو وروسته د دې واکسین له مشروط استعمال سره موافقه وکړه.  د برازیل د روغتیایي چارو ادارې وویل چې سپوټنیک وي واکسین به یوازې هغو مشرانو ته ورکول کېږي چې ښه صحت لري.  برازیل په اپریل کې د روسیې د کرونا ضد واکسین له صادراتو سره د دې لپاره مخالفت کړی و چې د برازیل د روغتیایي چارو ادارې ویلي و چې دا واکسین خطر لري او کیفیت یې ښه نه دی.  په برازیل کې تر اوسه ۱۶ میلیونه... Читать дальше...

د پاکستان صدراعظم عمران خان وایي چې د افغانستان په اړه د اسلام اباد ستراتیژي بدله شوې ده.  عمران خان له رویټرز اژانس سره په مرکه کې وویل چې د پاکستان پخوانیو حکومتونو د افغانستان مسالې ته په بل نظر کتل: "د پاکستان پخوانی سیاست دا و چې دوی په افغانستان کې د هند له زیات نفوذه ویرېدل، نو د پاکستان ستراتیژیک عمق افغانستان و چې د دښمن افغانستان او هند ترمنځ ساندویچ نه شي. دا د پخوانیو حکومتونو تګلاره وه. زما حکومت داسې احساسوي چې دا له وخته تېره شوې پالیسي ده، موږ په افغانستان کې ستراتیژیک عمق نه غواړو."... Читать дальше...

د امریکا دفاع وزیر لوېډ اسټن د مرکزي قوماندانۍ مشر فرانک مک‌کنزي مؤظف کړی چې له افغانستانه د دوی د ملکي همکارانو د ایستلو لارې چارې معلومې کړي.  د 'ډیفینس ون' خپرونې د راپور له مخې مک‌کنزي ته دنده ورکړل شوې چې له افغانستانه د امریکایي ځواکونو ژباړونکي او نور هغه ملکیان وباسي چې دې ځواکونو سره یې کار کړی دی.  دا هغه ژباړونکي او کار کوونکي ښودل شوي چې د بهرنیو ځواکونو له وتلو وروسته یې ژوند د طالبانو له خوا له خطر سره مخامخېدای شي.  د راپور په دوام کې راغلي، اوس به د سپینې ماڼۍ د پرېکړې له... Читать дальше...

د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان وایي، هېواد یې په تور سمندرګي کې یو سل او پنځه دېرش میلیارده متر مکعب طبیعي ګاز کشف کړی دی.  اردوغان پرون جمعه(د غبرګولي ۱۴مه) وویل چې د ساکاریا په سیمه کې د دې ګازو له کشف سره په سیمه کې د ترکیې د ګازو کچه پنځه سوه څلوېښت میلیارډه متر مکعبو ته ورسېده. د ترکیې ولسمشر تمه ښکاره کړه چې په تور سمندرګي کې ښایي نور ګاز هم کشف شي.  ترکیې پروسږکال د ساکاریا په سیمه کې څلور سوه پنځه میلیارډه متر مکعب طبیعي ګاز کشف کړی و.

د غزني سیمه ییز چارواکي وايي، د دغه ولایت د ده یک ولسوالۍ مرکز یې له خپل اصلي ځای څخه انتقال کړی دی.  د والي ویاندو واحدالله جمعه زاده د جمعې په ورځ د (غبرګولي ۱۴مه) رسنیو ته په لېږلي پیغام کې ویلي دي چې د دغه ولسوالۍ مرکز یې د سیمې د ولسونو په غوښتنه انتقال کړی دی. نوموړي وویل: "له اصلي ځایه فقط سل متره هغه خوا ته چې مخکې د تپې په بېخ کې و اوس مو د تپې سرته پورته کړی چې د امنیت د ښه والي په خاطر او همدا رنګه د ولسونو غوښتنه وه چې په دغه سیمه کې دوی زیات وخت له جګړو په عذاب وي، نو په هم هغه خاطر... Читать дальше...

اسپانیې او پرتګال د فوټبال د ۲۰۳۰ میلادي کال نړیوال جام د کوربه توب لپاره د ګډو هڅو رسمي تړون لاسلیک کړ.  د دواړو هېوادونو د فوټبال فدراسیون چارواکي پرون جمعه (د غبرګولي ۱۴مه) داسې مهال دې موافقې ته ورسېدل چې  د پرتګال صدر اعظم انتونیو کوسټا او اسپانیایي سیال یې پیدرو سانخیز د همدې هڅو د ملاتړ په خاطر دولتي هوکړه لاسلیک کړه.  پرتګال تراوسه هېڅکله د فوټبال نړیوال جام کوربه نه دی پاتې شوی، خو اسپانیې ۱۹۸۲ کال کې د دې جام کوربه توب کړی دی.  راتلونکی کال قطر او ۲۰۲۶ کال کې امریکا، کاناډا او مکسیکو د فوټبال نړیوال جام ګډ کوربه توب کوي.

د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت د سیمې او ګاونډ له هېوادونو د اکسیجن او نورو روغتیایي وسایلو د بیړنۍ مرستې غوښتنه وکړه. د بهرنیو چارو وزیر محمد حنیف اتمر پرون جمعه (د غبرګولي ۱۴مه) په دغو هېوادونو کې له افغان سفیرانو او جنرال کونسلانو وغوښتل چې د روغتیایي ملاتړ د راجلبولو لپاره هڅې وکړي. د بهرنیو چارو وزارت په اعلامیه کې راغلي، د همغږۍ په دې ناسته کې افغان ډيپلوماتانو ته دنده ورکړل شوه چې باید خپلو کوربه هېوادونو، نړیوالو سازمانونو او کابل مېشتو بهرنیو سفیرانو سره په دې هدف تماسونه ونیسي. ... Читать дальше...

اروپایي ټولنې پر بلاروس د بندیزونو اقدامات شدید کړي او د دغه هېواد د الوتکو پر مخ یې د اروپا هوایي حریم بند کړ.  د اروپایي ټولنې په اعلامیه کې چې پرون جمعه (د غبرګولي ۱۴مه) خپره شوه راغلي، د ټولنې له ټولو ۲۷ غړو هېوادونو غوښتل کېږي چې د بلاروس هوایي شرکت الوتکو ته د الوتنې او ناستې اجازه ورنه کړي.  دا محدودیت د اروپا په وخت له تېرې شپې ۱۲ بجو را په دې خوا عملي شوی دی.  وروسته له دې د بلاروس حکومت په منسک کې د راین ایر شرکت یوه الوتکه د بمب په دروغجن خبرداري ناستې ته مجبوره کړه، اکثره اروپایي... Читать дальше...

د بدخشان چارواکي وایي چې په ارګو ولسوالۍ کې د ملي اردو دوه سرتیري د ماین په چاودنه کې وژل شوي دي.  د والي ویاند نېک محمد نظري ازادي راډیو ته ویلي، د پرون (جمعه-د غبرګولي ۱۴مه) ورځې دې پېښه کې دوه نور سرتیري ټپیان شوي دي: "د دویمې پلې لوا د قوماندان موټریز کاروان د جمعې ورځې په ۱۲ بجو له درایم ولسوالۍ نه د تېریدو پرمهال د ارګو ولسوالۍ په اب باریک سیمه کې د سړک غاړي پر خښ شوي ماین برابر شو."  نظري زیاته کړه، دې چاودنه کې د لوا قوماندان ته زیان نه دی اوښتی.  تراوسه چا د چاودنې مسوولیت نه دی اخیستی.

د افغانستان برېښنا شرکت وایي چې د کابل په قره باغ او کلکان ولسوالیو کې یې د برېښنا نړول شوې ستنې جوړې کړي دي.  دوی تېره شپه په یوه اعلامیه کې وویل، له دې سره بېرته کابل او شااوخوا ولایتونو ته یې وارداتي برېښنا په عادي ډول وصل شوه.  د برېښنا پایه د وروستي ځل لپاره تېره سې شنبه د قره باغ ولسوالۍ په شینوارو سیمه کې ونړول شوه چې کابل او یو شمېر نور ولایتونه یې تیاره کړل.  برېښنا شرکت له دې وړاندې هم د برېښنا د ۱۳ پایو د نړولو خبر ورکړی و.  د افغانستان اوسنۍ برېښنا ۷۰ په سلو کې وارداتي ده چې له ترکمنستان، ازبیکستان او تاجکستان نه یې اخلي.

له افغانستانه د ټولو امریکایي ځواکونو د وتلو په حال کې د امریکا متحده ایالاتو له دغه هېواد سره ۲۶۶ میلیونه ډالره نوې مرسته اعلان کړه.  په دې اړه د امریکا د بهرنیو چارو وزارت په خبر پاڼه کې راغلي، له افغانستانه د ځواکونو له وتلو وروسته د امریکا ژمنې ښکاره دي.  په دې اعلامیه کې چې پرون جمعه (د غبرګولي ۱۴مه) خپره شوه ویل شوي چې له افغانستان سره به د امریکا بشپړې سیاسي او اقتصادي اړیکې دوام ولري.  د امریکا له دې مرستو به د ۴ اعشاریه ۸ میلیونه بې ځایه شوېو کسانو په ګډون ۱۸ میلیونه اړمن افغانان برخمن شي. Читать дальше...

نیوزویک مجلې نیوزویک مجلې تر دې سرلیک لاندې چې "چین او پاکستان د هغه دښمن پر خلاف لاس یو کوي چې امریکا یې موجودیت ردوي".   په دې لیکنه کې وړاندې لولو، چین او پاکستان په افغانستان کې په داسې حال کې د خپل ستراتېژیک مشارکت د پراختیا په لټه کې دي چې امریکا خپل پوځیان له دوو لسیزو وروسته باسي.  نیوزویک د چین په کوربه‌توب د افغانستان، پاکستان او چین د بهرنیو چارو وزیرانو د پنجشنبې ورځې درې اړخیزې غونډې ته په اشارې لیکلي چې د چین د بهرنیو چارو وزارت ویاند دا درې اړخیزه غونډه د درې خواوو په منځ کې... Читать дальше...

په داسې حال کې چې د ایران نګهبان شورا د ولسمشرۍ ټاکنو لپاره یوازې ۷ نوماندان تایید کړي، خو د ایران مذهبي مشر په ظاهره پر دې کار نیوکه کړې. اوس دغه شورا وایي، د نوماندانو ردول له سره ارزوي. د ایران مذهبي مشر ایت الله علي خامنه یي د جمعې (د غبرګولي ۱۴مه) په ورځ یوه ټلوېزیوني وینا کې وویل، د ځینو نوماندانو د واکونو د ارزونې پر مهال له هغوی سره ظلم شوی دی. که څه هم ښاغلي خامنه یي کوم ځانګړي بنسټ ته د ملامتیا ګوته ونه نیوله، خو ایران کې همدا نګهبان شورا د کاندیدانو د لېست پرېکړه کوي. دې شورا... Читать дальше...

افغان پوځیان د هلمند په نهر سراج کې طالبانو ته د درنې مرګ ژوبلې اړولو ادعا کوي، خو مني چې یوه هوایي برید کې ملکیان هم په نښه شوي دي.  د ۲۱۵ میوند قل اردو قوماندان سمیع سادات رسنیو ته ویلي، دوی پر هغې اډې هوایي ګزار وکړ چې له سقوط وروسته طالبان د پوځي وسایلو د وړلو په خاطر ورغلي وو.  نوموړي ویلي: "کیسه داسې وه چې زموږ یوه پوسته سقوط شوې وه، بیا طالبان او ځینې خلک ورسره راغلي وو چې ځینې شیان چور کړي، دې وخت کې هوایي قوه راغله او اجرائات یې ورباندې وکړل. دوی د نظامي اډې په داخل کې وو، نظامي اډې... Читать дальше...