Новости за 05.01.2020

د افغانستان جمهور رئیس محمد اشرف غني له خپل ایراني سیال حسن روحاني سره په خبرو کې ډاډ ورکړی چې د افغانستان خاوره به د هېڅ بل هېواد پر خلاف ونه کارول شي. د افغانستان ولسمشرۍ ماڼۍ په یوې اعلامیې کې ویلي چې دواړو مشرانو نن مازدیګر پر ټېلفون خبرې وکړې او ښاغلي غني د ایران جمهور رئیس ته د جنرال قاسم سلیماني پر وژل کېدو د "د ډاډګېرنې او غمشریکۍ مراتب وړاندې کړل." د ارګ په اعلامیه کې ویل شوي: "د افغانستان او امریکا متحده ایالتونو ترمنځ د امنیتي موافقتنامې په اساس د افغانستان خاوره هیڅ کله د بل هېواد... Читать дальше...

کابل ښاریان وايي، په دې ورستیو کې د جنايي جرمونو پېښې زیاتې شوې، چې دوی یې سخت اندېښمن کړي دي.

سخنگوی دفتر سیاسی گروه طالبان می‌گوید که زلمی خلیلزاد، نمایندۀ ویژۀ امریکا برای صلح افغانستان به شهر دوحه، پایتخت قطر، رفته است.

د جوزجان ټوکر اوبدوونکي وايي، له خپل دې کسب و کار څخه به لاس وانخلي. عالم رحمانیار په دې اړه راپور لري:

د نشه یي توکو پر وړاندې د مبارزې عدلي او قضايی مرکز، په تیرکال کې د هیواد په کچه د د نشه یي توکو د ۱۷۰۰ قاچاق کوونکو د نیولو خبر ورکوي.

په افغانستان کې د اروپايي ټولنې استازی وايي، په عراق کې وروستي تحولات کولای شي د افغانستان سوله له خطر سره مخ کړي.

د ایران سپاه پاسداران قُدس د ایران ټولې متحدې نیابتي ډلې کنټرولوي.

د نړۍ مشهور فوټبالر لیونل میسي تاریخي ریکارډ جوړولو ته نږدې شوی دی. د فارس خبري اژانس د راپور له مخې چې د ارجنټاین دغه لوبغاړی چې تازه د فیفا له لوري د کال غوره فوټبالر نومول شوی او د 2019 میلادي کال د سرو زرو توپ يې هم ګټلی دی د ګول وهنې نړیوال ریکارډ ته نږدې شوی دي. دغه ورځپاڼې لیکلي دي که ښاغلی میسي دولس نور ګلونه ووهي نو د ګول وهنې شمېر به يې ۷۰۰ ته ورسیږي چې په دې سره به نړیوال ریکارډ جوړ کړي. لیونل میسي تر دې دمه په ۸۴۳ نړیوالو سیالیو کې ۶۸۸ ګولونه وهلي دي.

په اسټرالیا د نوي میلادي کال په ویاړ د افغانانو تر منځ د فوټبال پیل شوې سیالي پای ته ورسېدې. د افغانستان د فوټبال فدراسیون د خپرونو مرستیال شمس امیني ازادي راډيو ته وویل چې دغه سیالۍ هر کال د استرالیا په بېلابېلو الیالتونو کې د افغان کډوالو له لوري ترسره کېږي. نوموړي وویل چې سږکال دغه سیالۍ په ملبورن کې ترسره شوې. په دې سیالیو کې ۳۶ لوبډلو برخه اخیستې وه چې د بېلابېلو ایالتونو استازیتوب يې کاوه.

په ننګرهار کې د ناکامورا په نوم د سوک وهنې سیالۍ پای ته ورسیدې. دا سیالۍ د افغانستان د المپیک د ملي کمېټې له لوري د ډاکتر ناکامورا د خدمتونو د درناوې په پار پیل شوې وې چې تېره ورځ ناوخته د کابل د لوبغاړو په اتلولۍ پای ته ورسېدې. د افغانستان د المپیک ملي کمیټې د مطبوعاتو مسوول مجیب قاري زاده ازادي راډيو ته وویل دا سیالۍ د کابل او ننګرهار د لوبغاړو تر منځ د یوې ورځې لپاره ترسره شوې. په دې سیالیو کې له کابله میوند اختري، سیف الله او محمد حمزه د اتلولۍ په ګټلو سره د سرو زرو مډالونه خپل کړل. دغه... Читать дальше...

د افغانستان د ټاکنیزو شکایتونو کمېسیون وايي، د نن ورځې تر پایه به د دغه هیواد په شپږو ولایتونو کې د شکایتونو په اړه پرېکړه وشي.

نن لسمه ده، چې په هرات کې د باروړونکو موټرو د چلوونکو اعتصاب روان دى. د هرات د ولايتي شورا رئيس کامران عليزى ادعا کوي، چې د هرات- کندهار پر لويه لار پوليس له باروړونکو موټرو د ورځې تر شپږو مليونو افغانيو پيسې ټولوي. ښاغلي عليزي له دغو موټرچلوونکو سره د کتنې پر مهال د کورنيو چارو له وزارته غوښتنه وکړه او ویې ویل: "اصلي پوښتنه دا ده چې د کورنيو چارو وزير او لوى معينه! خلکو ته پوښتنه پيدا شوې چې يو څو شوکوونکي سرتېري او منصبدار چې سړک ته راوتلي له خلکو په زوره پيسې اخلي، په ټوله کې دا پوستې له خلکو... Читать дальше...

د سولې ولسي حرکت د موټرو کاروان چې کندهار ته رسېدلى، د دوشنبې په ورځ ارزګان ولايت ته سفر کوي. د دغه حرکت غړو تر دې مخکې په نيمروز ولايت کې د سولې او اوربند غوښتنه وکړه. د سولې ولسي حرکت وياند بسم اله وطندوست ازادۍ راډيو ته وويل: "د سولې ولسي حرکت د نيمروز له ولسونو سره يوځاى يې د ايران پر حکومت غږ وکړ چې نور د افغانستان په چارو کې مداخله ونه کړي او تر څنګ يې پر ولسونو غږ وکړ چې نور د چوپ پاتې کېدو وخت نه دى، نور بايد ولس پاڅون وکړي او د جګړې په وړاندې خپل اواز پورته کړي." د سولې ولسي حرکت تر... Читать дальше...

د بريټانيا دفاع وزير وايي، د دغه هېواد سمندري ځواکونه به په هرموز تنګي کې هغه کښتۍ بدرګه کوي، چې د بريټانيا بيرغ ورباندې راځوړند وي. دا په داسې حال ده چې په عراق کې د امريکا له خوا د ايران د يوه پوځي قوماندان قاسم سليماني وژل کېدو په سيمه کې کړکېچ اوج ته رسولى دى. د بريټانيا دفاع وزير بن والاس پرون وويل، ده خپلو سمندري ځواکونو ته امر کړى چې د تېلو د انتقالاتو پر دغې لويې کرښې نوې بدرګې ته چمتو شي. والاس په يوه اعلاميه کې وويل، حکومت به اوس مهال د خپلو کښتيو او اتباعو د خونديتوب لپاره ټول لازم اقدامات وکړي. Читать дальше...

په پکتيا کې د وسله والو طالبانو يو سیمه ییز قوماندان پرون د افغانستان د ګډو ځواکونو په عملياتو کې وژل شوى دى. د امنيې قوماندانۍ وياند سردار ولي تبسم ازادۍ راډيو ته وويل، دغه قوماندان تر جګړې وروسته په ځاځي اريوب ولسوالۍ کې وژل شوى دى. وسله والو طالبانو تر اوسه په دې اړه کومه تبصره نه نه کړې.

د هرات د والي وياند وايي په ګُلران ولسوالۍ کې د هوايي حملې په نتيجه کې ٥ وسله وال طالبان وژل شوي دي. جېلاني فرهاد ازادۍ راډيو ته وويل، امنيتي ځواکونو تېره شپه په سياه کمرک سيمه کې د وسله والو پر سراچه ډول موټر حمله وکړه. هغه زیاته کړه: "پنځه تنه وسله وال طالبان وژل شوي او يو موټر يې ويجاړ شوى دى، د دې حملې ترسره کېدو څرګنده کړه چې امنيتي ځواکونه د تعرضي عملياتو او حملو تر څنګ د خپلو ارزښتونو دفاع ته چمتو دي او د دښمن هر ډول تحرک له منځه وړلاى شي." په ګلران کې چې د هرات يوه له ناامنو ولسواليو... Читать дальше...

په کونړ کې د داعش یا اسلامي دولت وسلوالې ډلې شپږ تنه حکومت ته تسلیم شول. د کونړ امنیه قومندان ډګروال شفیق الله سهار نن يکشنبه راډیو ته وویل دغې شپږ کسیزې ډلې په پیج دره کې فعالیت کاوه.

د کندهار په خاکرېز ولسوالۍ کې د پوليسو پر پوستو د وسله والو په ډله ييزه حمله کې د يوه ځانمرګي په ګډون ١٠ وسله وال طالبان وژل شوي دي. نن تر غرمې مخکې لومړى وسله والو پر دغو پوستو د موټربم حملې هڅه وکړه، چې وروسته وسلواله نښته پيل شوه. د والي وياند احمد بهير احمدي ازادۍ راډيو ته وويل، د وسلوالو طالبانو د دې ډله ييزې حملې مخه نيول شوې ده: "مخکې تر دې چې موټربم هدف ته ورسېږي، امنيتي ځواکونو يې په اړه راپور ترلاسه کړ او د راکټ انداز او ٨٢ په مرسته يې هغه موټربم او په کې ناست ځانمرګي بريدګر له منځه... Читать дальше...

د ايران په جنوب لوېديځ ښار اهواز کې په لسګونو زره کسان د قدس ځواک د وژل شوي قوماندان قاسم سليماني د درناوي لپاره راټول شوي دي. سليماني په ګاونډي هېواد عراق کې د موټرو په يوه کاروان کې روان و، چې تېره جمعه د امريکا په هوايي حمله کې ووژل شو. د ايران دولتي ټلويزيون نن د درناوي د دغو مراسمو تصاوير خپاره کړل چې په کې په تورو کاليو کې ويرکوونکي شعارونه ورکوي او سليماني ته د درناوي لپاره خپلې سينې ډبوي. د سليماني مړى نن سهار وختي له عراق څخه ايران ته ولېږدول شو. د ايران IRIB ټلويزيون يوه ويډيو خپره... Читать дальше...

د افغانستان د سوداګرۍ او صنایعو خونه وایي چې د لاجورد لارې صادرات د ویزې د ستونزې له امله درېدلي دي. د دغې خونې ویاند جان اقا نويد ازادي راډيو ته وویل چې د لاجوردو لاره له څو هېوادونو تېرېږي او سوداګر نشي کولای د دغو ټولو هېوادونو ویزه ولري. هغه زیاتوي: "د سوداګرۍ خونې وړاندیز دا دی، چې مونږ باید د لاجوردو لارې ویزه ولرو یعنې یوه داسې ویزه واخلو چې د لاجوردو له لارې ټولو هېوادونو ته وکړای شو لاړ شو، لکه د شنګن ویزه د سارک ویزه خو تر دې دمه په دې اړه اقدام نه دی شوی." د لاجوردو لاره له ترکمنستان،... Читать дальше...

د افغانستان او تاجکستان تر منځ د  اوسپنې پټلۍ​ د جوړولو هوکړه لیک لاسلیک شو. د افغانستان د ټرانسپورټ وزارت ویاند ازادي راډيو ته وویل چې د دغې هوکړې له مخې ټاکل شوې، افغانستان به د جلال الدین بلخي ( کلخوز اباد ) اصلي  اوسپنې پټلۍ او د شېر خان بندر له لارې د ( پنج پایان) سیمې نه تاجکستان سره ونښلول شي. هغه زیاته کړه: "د افغانستان او تاجکستان تر منځ بین الحکومتي هوکړه لیک لاسلیک شو، چې له مخې به یې د رېل پټلۍ له لارې افغانستان له تاجکستان او منځنۍ اسیا سره وصل شي، دا په اقتصادي او سیمه ییز لحاظ... Читать дальше...

کابل چاپ نننیو ورځپاڼو تر ډیره د ایران د سپاه پاسدران د قدس ځواکونو مشر قاسم سلیماني په اړه لیکنې او تبصرې کړي.

د ننګرهار ولایت چارواکي وايي چې په خوږیاڼیو ولسوالۍ کې د یو سرګروپ په ګډون د طالبانو درې وسله وال وژل شوي دي. د ننګرهار د والي ویاند عطاالله خوږیاڼي تېر ماښام آزادۍ راډیو ته وویل، شوکت مشهور په ساحل او د میوند په نوم د طالبانود دې ډلې دوه تنه نور وسله وال پرون سهار د خوږیاڼیو ولسوالۍ د وزیرو په احمد خېلو سیمه کې د بې پیلوټه الوتکو په دوو پرله پسې حملو کې وژل شوي دي. ښاغلی خوږیاڼی وايي چې په دې هوايي بریدونو کې بل چا ته زیان نه دی اوښتی. طالبانو تراوسه په دې اړه څه نه دي ویلي.

افغان حکومت په مرکزګرمۍ لرونکو کورونو، ښارګوټو، او دولتي ادارو کې د لوګي د تصفیې د الې د نصبولو پرېکړه کړې ده. جمهوري ریاست په یوه خبرپاڼه کې چې پرون خپره شوه ویلي چې ولسمشراشرف غني په دې اړه دوه جلا حکمونه ورکړي دي. د خبرپاڼې له مخې د انرژۍ د تولید لپاره او د سون د توکو په توګه د ټایر، ربړ او پلاستیک سوځول هم ممنوع اعلان شوي. خبرپانه د هېواد اساسي قانون او د چاپېریال قانون ته د اشارې په ترڅ کې وايي چې دا احکام د ناولې هوا د مخنیوي، د چاپېریال د ککړتیا د زیانونو د کمولو او د چاپېریال د خوندیتوب په مقصد ورکړل شوي. Читать дальше...

روسي چارواکي وايي، د ایران د بهرنیوچارو وزیر جواد ظریف د جنرال قاسم سلیماني د وژل کېدو په اړه له خپل روس سیال سیرګي لاوروف سره خبرې کړي. د روسیې د بهرنیوچارو وزارت په یوه بیان کې چې پرون د جنوري په څلورمه نېټه خپور شو، د سیرګې لاوروف له قوله ویلي دي چې نوموړي ظریف ته د سلیماني د وژل کېدو له کبله خواخوږي څرګنده کړې ده. جنرال قاسم سلیماني د ایران د سپاه پاسداران د قدس ځواک قوماندان و، چې د جنوري په ۳مه د بغداد هوايي ډګر ته نژدې د امریکا د هوايي ځواک په برید کې ووژل شو. په بغداد کې پرون په داسې... Читать дальше...