Адам және мәдениет
Адамдар мәдениетті болып тумайды; олар білім мен тәрбие арқылы солай болады. Әр адам мәдениетті болуға үйренеді. Мәдениет – өткен мен бүгінді ғана емес, болашақты да қамтитын әлеуметтік құбылыс.
Әдетте мәдениет деп материалдық және рухани құндылықтардың жинақталуы түсініледі. Бұл кең және дұрыс түсіндірме, бірақ ол бір негізгі фактіні жоққа шығарады, ол мәдениетті жасаушы ретіндегі адам. Мәдениет көбінесе өнер туындыларымен, жалпы ағартумен сәйкестендіріледі. Бұл анықтама тым тар. Мәдениет тек интеллектуалдық өндіріс саласын ғана қамтиды деген түсінікпен де келісе алмаймыз, тіпті бұл саланы бүкіл ғылымды қамтитын болсақ та. Мұндай интерпретация көп нәрсені қалдырады. Мысалы, дене еңбегінің мәдениеті, әкімшілік, жеке қарым-қатынас және т.б. Мәдениетті интеллектуалдық салаға төмендету мәдениетті өзінің жалпыұлттық мәнінен айыратын элиталық көзқарасқа әкеледі. Бірақ өнер адамдары, жазушылар немесе ғалымдар ғана емес, кез келген адам мәдениетке үлес қоса алады. Мәдениет адамның...