Новости за 17.05.2020

Ооганстандын президенти Ашраф Гани менен анын саясий атаандашы, мурунку башкы аткаруучу Абдулла Абдулла саясий бийликти бөлүштүрүү тууралуу макулдашууга кол коюшту. Ооган президентинин басма сөз катчысы Седик Седикки "Твиттер" баракчасына 17-майда Кабулда макулдашууга кол коюп жаткан эки саясатчынын сүрөтүн жарыялады. Седикки жазгандай, Абдулла Улуттук элдешүүнүн жогорку кеңешин жетектейт. Анын командасынын мүчөлөрү өкмөттүн курамына кирет. Ооганстанда бийликти бөлүштүрүү былтыркы прездиенттик... Читать дальше...

Ирандын соту теги ирандык француз илимпозду "мамлекеттик коопсуздукка шек келтирген" деген кине менен алты жылга эркинен ажыратты. Фариба Аделханын адвокаты 16-майда билдиргендей, илимпоз «Ирандын улуттук коопсуздугуна каршы кутум аракеттерин көргөнү үчүн» беш жылга жана «системага каршы пропаганда жүргүзгөнү» үчүн бир жылга кесилди.     Адвокат Саид Дегхан соттун өкүмүн арыздана турганын айтты. Франция Аделхага чыккан сот өкүмүн айыптап, илимпозду тезинен бошотууга иран бийлигин үндөдү. Аделха... Читать дальше...

Тажикстандын Саламаттык сактоо министрлиги билдиргендей, 17-майга карата 1524 кишиден коронавирус аныкталды. Жугуштуу оорудан каза тапкандардын саны 39га жетти.   Тажик жарандарынын көпчүлүгү бийликтин расмий статистикасына ишенишпейт. Социалдык тармактарда катталгандар коронавирустан ажал тапкан жакындарынын, тааныштарынын, досторунун аты-жөнүн жарыялап жатышат.     Коңшу өлкөнүн Саламаттык сактоо министрлиги 490дон ашуун бейтап ооруканадан чыгарылганын билдирди. Алар толук сакайып чыкканы же андан ары үйүндө дарыланууга кеткени белгисиз. Читать дальше...

Жаза аткаруу мамлекеттик кызматы COVID-19 илдети табылды делген төрт кызматкери жөнүндө маалымат берди. Мекеменин басма сөз катчысы Самат Калыковдун айтымында, бир кызматкер пневмония болуп ооруканада жатат, ал эми үч кызматкердин ден соолугу жакшы. Калыков "алардан коронавирус аныкталды деп ПЦР-тесттин анализинен кийин так айтуу керек" деди. “Бирөө пневмония диагнозу менен ооруп жатат. Үчөө экспресс-тест тапшырганда коронавирус бар деп чыккан. Бирок үчөөнүн ден соолугу жакшы. Азыр изолицияда жатат. Читать дальше...

17-майда «Манас» эл аралык аэропорту «Аэрофлот» авиакомпаниясынын Москва-Бишкек чартердик каттамын кабыл алды. Ал учак менен 378 кыргызстандык кайтып келди. Бул тууралуу республикалык штаб маалымдады. Бүгүнкү каттам менен негизинен оорулуу, мүмкүнчүлүгү чектелген, улгайган курактагы жана балалуу адамдар келди. Кыргызстанга кетүү үчүн элчиликтин тизмесине дагы миң киши катталган. Алардын арасында да кош бойлуулар, оорулуу адамдар, жашы жете элек балдар бар. Элчилик мекендештерди сабырдуу болууга чакырып... Читать дальше...

Спортчу Uber Eats компаниясында Олимпиада оюндары жылдырылып калганын уккандан тарта иштей баштаган. Эске салсак, 2020-жылкы Олимпиада оюндары быйыл Токиодо өтмөк. Бирок коронавирус пандемиясынан улам кийинкиге жылдырылган.

Кийинки жугуштуу оору Амазония чытырман токойлорунан жайылышы мүмкүн. Мындай тынчсыздануусу менен бразилиялык эколог, активист Давид Лапола “Франц-пресс” агенттигине бөлүштү. Ал адамзат жапайы жаныбарлардын жашоосуна кийлигише берсе, COVID-19дан да жаман оорулар жугушу мүмкүн экенин белгилейт.

17-майда Жалал-Абаддын Чаткал районундагы Ала-Бука - Жаңы-Базар – Кировка жолунун 21-чакырымында 1800 метр куб таш кулап, жолду жаап калган. Бул тууралуу Өзгөчө кырдаалдар министрлиги маалымдады. Жеринде жол кыймылын тейлөө мекемелери иштеп, жол учурда толугу менен ачылды. Баштапкы маалыматка караганда таш кулаган учурда автоунаалар жок болгон. (TSh)

Биринчи вице-премьер-министри Кубатбек Боронов элдин арасынан COVID-19 инфекциясына кабылгандарды аныктоо маанилүү экенин белгилеп, илдет жуктуруп алганы белгилүү болгондор менен байланышкандарды табуу иштерин күчөтүүнү тапшырды. Бул тууралуу өкмөттүн басма сөз кызматы маалымдады. «Жаранда вирустун бар экени аныкталар замат биз аны менен байланышта болгон бардык адамдарды табууга болгон күч-аракетибизди жумшоого тийишпиз. Медицина кызматкерлери жана ар бирибиз чарчаганыбыз анык. Бирок азыр жай отура турган мезгил эмес. Читать дальше...

Сайрагүл Сатыбалдиева 10 жыл илгери мугалимдик кесибин таштап, Орусияга иш издеп кетүүгө аргасыз болгон. Жолдошу, балдары менен Москвада батирди ижарага алып, баары жапатырмак иштешчү. Ал Москвада үй-бүлөсү менен коронавирус жугузуп алганын, ал-абалы, дарыгерлердин мамилеси тууралуу «Азаттыктагы» маегинде айтып берди.

Тажик парламентинин төмөнкү палатасынын «өпкөсү сезгенген» төрагасы айыгып чыкканын өлкөнүн Саламаттык сактоо министрлиги кабарлады. Саламаттык сактоо министрлиги парламенттин төмөнкү палатасынын спикери Махмадтоир Зокирзода 15-майда шаардык жугуштуу оорулар бөлүмүндө дарыланып чыкканы тууралуу кыска маалымат тараткан. Ушул эле министрлик Зокирзода 5-майда ооруканага жатканын кабарлаган, бирок диагнозун айткан эмес. Көп өтпөй бул кабар сайттан өчүрүлгөн. Мындай маалымат "спикер коронавируска чалдыгыптыр" деген имиштерге себеп болгон. Читать дальше...

Түркмөнстанда абакта отурган 1402 адам Рамазан айында эркиндикке чыгат. 15-майда Түркмөнстандын мамлекеттик медиа каражаттары тараткан кабарда "жасаган кылмышына чындап өкүнгөн" 1192 түркмөн жараны жана 210 чет өлкөлүк абактан бошотулары айтылды. Маалыматка караганда, ар кандай айыптар менен камалгандар 19-майда эркиндикке чыгат. Түркмөнстан – дүйнөдөгү эң жабык өлкөлөрдүн бири. Түркмөн абактарында жүздөгөн саясий туткундар кармалууда.

Кыргызстанда коронавируска байланыштуу той-аштарды жана эл көп чогулган иш-чараларды өткөрүүгө тыюу салынган. Бирок карантин учурунда ондогон жаштар үй-бүлө курду.

Саламаттык сактоо министрлиги кылмыш иши козголуп, айыпталып жаткан самаркандык дарыгерди колдоп чыкты. Мурдараак Самаркан облустук прокуратурасы оорукананын бөлүм башчысын 34 адамга коронавирус жуктурганы үчүн айыптап, кылмыш ишин козгогон. Оору жуккандардын ичинде дарыгердин жубайы, жакындары, кесиптештери жана ооруканада жаткан бейтаптар бар. Прокуратура "дарыгер COVID-19 вирусунун белгилерин билип туруп ооруканага кайрылбай, үйдө дарыланган" деп айыптаган. Саламаттык сактоо министри Алишер Шадманов башкы прокурорго кайрылып... Читать дальше...

18-майда түнкүсүн Чүй, Ош, Жалал-Абад, Ысык-Көл, Нарын облустарынын кээ бир райондорунда өткүн өтүп, күн күркүрөйт. Бийик тоолуу райондордо кар жаайт. Күндүз Талас, Жалал-Абад, Баткен, Ысык-Көл облустарынын көпчүлүк аймактарында, Чүй, Ош, Нарын облустарынын кээ бир райондорунда жаан жаап, күн күркүрөйт. Бийик тоолуу райондордо карга айланат. Ош, Жалал-Абад, Баткен облустарынын кээ бир райондорунда нөшөрлөп төгөт. Батыштан соккон шамалдын ылдамдыгы секундасына 4-9 метрден, кээ бир райондордо 15-20 метрге жетет. Читать дальше...

Энелер күнүн утурлай, мамлекет башчы Сооронбай Жээнбеков көп балалуу энелер менен жолугушту. Жолугушууга Чүй, Талас облустарынан жана Бишкек шаарынан көп балалуу энелер катышты. Президент аларды Энелер күнү менен куттуктады: «Энелер — үй-бүлөнүн ынтымагын ширелткен уюткусу, коломтонун ээси, жалпы мекенибиздин куту. Ар бир бала — эненин мээрими аркылуу өз элин, жерин, мамлекетин сүйөт. Мекенге болгон атуулдук сезим — энеге болгон сүйүүдөн башталат. Өлкөбүздөгү ар бир бала эне мээримине бөлөнүп чоңойсун деп тилек кылам. Читать дальше...

Сейсмология институтунун маалыматына ылайык, силкинүү 17-майда саат 12:57де Жалал-Абад облусунун аймагында катталды. Жер титирөөнүн күчү очогунда 3,5 баллга жетти. Силкинүү Токтогул районунун Кетмен-Төбө, Үч-Терек айылдарында 3 балл, Токтогул шаарында 2,5 баллга чейин сезилген. Жер титирөөдөн жабыркагандар жана кыйроолор катталган жок.  Байкоочулар быйылкы март, апрель, май айларында өлкөнүн түштүк аймактарында силкинүүлөр көбөйгөнүн айтышууда. Жыл башынан бери Кыргызстанда жыйырмага жакын жер титирөө катталса... Читать дальше...

Кыргызстандын Орусиядагы элчилигинин маалыматына караганда, май айынын аягынан тартып апта сайын чартердик каттамдар уюштурулат. Мындан тышкары Тышкы иштер министрлиги Оренбург шаарынан да Бишкекке чартердик каттам уюштуруу маселесин карап, бул багытта сүйлөшүүлөр жүрүп жатат. Маалыматка ылайык, бул каттам менен 200 кыргызстандык, негизинен кош бойлуулар, оорулуу жана улгайган адамдар жиберилет. Элчилик Оренбург облусунун Бузулук районунда турган 500гө жакын кыргызстандыкты мекенине кайтаруу аракети уланып жатканын маалымдады. Читать дальше...

"Азаттык" билим берүү жана илим тармагындагы адистер менен «Эмне үчүн эгемендүүлүктү алгандан бери кыргыз тили Кыргызстанда илим-билимдин, өнүгүп өсүүнүн тили болбой жатат?» деген талкуу өткөрдү. Онлайн талкууга филология илимдеринин доктору, «Тил билги» автордук мектебинин негиздөөчүсү Үмүт Култаева, Жогорку Кеңештин депутаты Абдувахап Нурбаев, Билим берүү жана илим министринин орун басары Нурлан Өмүров, Казакстандагы Назарбаев университетинин профессору Дүйшөн Шаматов, Түркиядагы Эржиес университетинин... Читать дальше...

Ош шаарында жүргүнчү менен айдоочуну сөккөн милиция кызматкери иштен алынды. Бул тууралуу «Азаттыкка» шаардык милициянын басма сөз катчысы Замир Сыдыков билдирди. Сыдыков кызматкер кылмыш иликтөө тобунда иштегенин, анын жанында болгон кызматкерлердин аракеттерине да укуктук баа берилерин кошумчалады. Шаардык милиция иштен алынган кызматкер ИИМди «уят кылды» деп, жарандарга карата орой мамилеси үчүн иштен алынганын жазган: «Жарандарга карата орой мамиле жасап, ички иштер органдарынын кызматкеринин... Читать дальше...

Кыргызстандын Орусиядагы элчилигинен "Азаттыкка" маалымдашкандай, 17-майда Москва-Бишкек каттамы менен чартердик учак жолго чыкты. Анда негизинен оорулуу, мүмкүнчүлүгү чектелген, улгайган курактагы жана балалуу адамдар келатат. Кыргызстанга кетүү үчүн элчиликтин тизмесине дагы миң киши катталган. Алардын арасында да кош бойлуулар, оорулуу адамдар, жашы жете элек балдар бар. Элчилик мекендештерди сабырдуу болууга чакырып, чартердик каттамдар көбөйтүлө турганын билдирди. 16-майга караган түнү Санкт-Петербург... Читать дальше...

Баткен облусунда 11-майдан тартып ишин жанданткан тармактарга күн сайын рейд жүргүзүлүп, санитардык талаптар көзөмөлгө алынууда. Натыйжада облустук санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл борбору ишканаларга санитардык талаптарды сактоо боюнча 202 эскертме кат берген. Ага карабай талаптарды аткарбаган 117 ишканага эскертүү берилип, 28 ишканага айып пул салынды. (JsA)

Ооганстандын Пактия провинциясында кол салуу болгонун 16-майда провинциянын кеңешчиси Мохаммад Рахман Кадери билдирди. Пактия полициясынын башчысы Султан Давуд Султан түнкү кагылышууда 9 талиб согушкери өлтүрүлгөнүн айтты. Маалыматтарга караганда талибдер 12 адамды туткунга алышкан. 14-майда согушкерлер Пактия провинциясында бомба жүктөлгөн жүк ташуучу машинаны жардырышкан. Ушул жылдын февраль айында АКШ менен тынчтык келишимине кол коюлганына карабай талибдер акыркы аптада бир нече чабуулдарды уюштурушту.

"Сөз дайра" берүүсүнүн бул чыгарылышында куу деген сөздүн ар түрдүү айтылышын жана алардын маанисин чечмелейбиз.

17-майда Кыргызстандын президенти Сооронбай Жээнбеков Казакстандын мамлекет башчысы Касым-Жомарт Токаев менен телефон аркылуу сүйлөштү. Сооронбай Жээнбеков Касым-Жомарт Токаевди туулган күнү менен куттуктап, каалоо-тилектерин айтты. Мындан тышкары мамлекет башчылары кыргыз-казак кызматташтыгынын актуалдуу маселелери боюнча пикир алышып, коронавирус инфекциясынын жайылышына каршы чогуу көрүлүүчү чараларды талкуулашты. Сүйлөшүү учурунда эки өлкөнүн жарандарын өз мекендерине биргелешип кайтаруу маселеси козголду. Читать дальше...