Новости за 15.06.2020

په لوګر او فاریاب ولایتونو کې پر افغان ځواکونو د طالبانو په بریدونو کې ۵ سرتېري وژل شوي دي. د لوګر د مرکز اړوند په کنجک سیمه کې نن ماسپښین ناوخته وسله‌والو طالبانو د افغان امنیتي ځواکونو پر ګزمه برید کړی چې له امله‌یې دوه سرتېري وژل شوي او یو هاموې ټانک‌یې ویجاړ شوی دی. د لوګر امنیه قومندانۍ ازادي راډیو ته پېښه تأیید کړه، خو په اړه‌یې نور جزئیات نه‌دي ورکړي. بل‌خوا د فاریاب په قیصار ولسوالۍ کې د پولیسو پر قرارګاه د طالبانو په برید کې درې پولیس وژل شوي دي. دا برید تېره شپه لس نیمې بجې پیل او تر نن سهار پورې یې دوام درلود. Читать дальше...

مصر په پام کې لري د جولای پر لومړۍ نېټه خپل ټول هوایي ډګرونه فعال کړي. د دغه هېواد د ملکي هوایي چلند وزیر د یکشنبې په ورځ یوه خبري کنفرانس ته دا خبره کړې ده. د مصر هوایي ډګرونه له مارچ راهیسې د کرونا ویروس له کبله تړلي وو. د دې هېواد چارواکي وایي نړیوال ګرځندوی به په درې ساحلي ښارونو پورې محدود شي. د مصري چارواکو په خبره د هغو هېوادونو سیلانیان چې د روغتیا نړیوال سازمان د شمېرو پر اساس د کرونا ویروس سخت ځپلي دي، باید مصر ته تر ننوتلو دمخه‌یې ازموینه واخیستل شي. په مصر کې چې شاوخوا ۱۰۰ میلیونه... Читать дальше...

د امریکا د هوایي ځواکونو یو پیلوټ وروسته له هغه لادرکه شو چې نن د جون ۱۵مه د امریکا 'اېف-۱۵' ډوله جنګي جټ الوتکه په شمالي بحیره کې ولوېده. دا جټ چې یو پیلوټ‌یې درلود د انګلستان له ختیځه د برېټش رویال هوایي ځواکونو له اډې څخه الوتلې او په تمریناتي عملیاتو بوخته وه. دا په بریتانیا کې د امریکا د هوایي ځواکونو تر ټولو لویه اډه ده چې څه باندې ۴،۰۰۰ امریکایي پرسونل په‌کې دېره دي.  د دې ځواکونو کپټان مراندا سیمونز وویل، د سقوط علت او د پیلوټ په اړه معلومات تر اوسه نه‌شته او د بریتانیا څخه د لټون او ژغورنې په برخه کې د همکارۍ غوښتنه شوې ده. Читать дальше...

په افغانستان کې د بې‌پولو ډاکترانو بنسټ وایي د کابل په دشت برچي سیمه کې یې له هغه زېږنتون سره خپل فعالیت بند کړ چې تېره میاشت خونړی برید ورباندې وشو. د دغه بنسټ په یوې اعلامیه کې چې نن خپره شوې راغلي دا پرېکړه‌یې وروسته له هغه کړې چې پر یاد روغتون تر برید یوه میاشت وروسته لا هم د هغه برید د انګېزې او یا هم د برید کوونکو په اړه هېڅ ډول معلومات ترلاسه نه‌شول. د افغانستان کورنیو چارو وزارت د شمېرو له مخې د برچي په ملي سل بستریز روغتون باندې د درېیو ځانمرګو په برید کې ۲۵ تنه وژل شوي او ۱۹ نور ټپیان شوي دي. Читать дальше...

د افغانستان عامې روغتیا وزارت وایي په تېرو ۲۴ ساعتونو کې په ټول هېواد کې د کرونا ویروس ۳۶۵ نوې مثبتې پېښې ثبت شوې دي. د دغه وزارت چارواکي وایي په تېرو ۲۴ ساعتونو کې د څه باندې ۱،۵۰۰ کسانو د کرونا ویروس ازموینې اخیستل شوې دي. د دغه وزارت د معلوماتو له مخې چې له رسنیو سره‌یې شریک کړي په همدې موده کې ۷ تنه له 'کووېډ-۱۹' ناروغۍ څخه مړه شوي دي. په افغانستان کې د کرونا ویروس د خپرېدو له پیله چې د تېر کال د کب میاشتې راهیسي پیل شوي، ټولټال ۲۵ زره او ۵۲۷ تنه په کرونا ویروس اخته شوي دي، خو ویل کېږي چې رښتونې شمېرې ښایي تر دې ډېرې زیاتې وي.

د پکتیا چارواکي په احمد ابا ولسوالۍ کې ۱۱ وسله‌والو طالبانو ته د مرګ‌ژوبلې د اوښتو خبر ورکړ. د پکتیا د والي ویاند عبدالله حسرت نن دوشنبه ازادي راډیو ته وویل چې وسله‌والو طالبانو تېره شپه پر یوې امنیتي پوستې برید وکړ چې د افغان ځواکونو په ځوابي برید کې ۵ طالبان وژل شوي او ۶ نور ټپیان شول. د ښاغلي حسرت په خبره په دې برید کې افغان ځواکونو ته زیان نه‌دی رسېدلی. نوموړی زیاتوي چې په یاده نښته کې د طالبانو یو شمېر وسلې او مهمات هم د افغان ځواکونو لاسته ورغلي دي. وسله‌والو طالبانو تر اوسه په دې اړه تبصره نه‌ده کړې. Читать дальше...

د دغه وزارت د عامه اړیکو مسؤل امین بابک د دوشنبې په ورځ ازادي راډیو سره په خبرو کې وویل، افغان حکومت په دې اړه پاکستاني چارواکو سره په خبرو بوخت دی چې ژر تر ژره له افغانستان نه پاکستان ته صادرات پیل شي.

د افغانستان د هوايي چلند ملکي اداره وايي چې د روانې میلادي میاشتې تر پایه به په افغانستان کې ټول کورني او بهرني الوتنې پیل شي. د دې ادارې ویاند نعیم صالحې نن ازادي راډيو ته وویل چې د افغانستان په ټولو هوايي ډګرونو کې کورنیو او بهرنیو الوتنو لپاره بشپړ تیاری نیول شوی دی. نوموړي وویل چې په دې د حکومت پرېکړې ته منتظر دي تر څو الوتنې ژر پیل شي. دغه اداره وايي چې د کرونا ویروس د لا خپرېدود مخنیوي په هدف د الوتنو د ځنډېدو له امله يې تر دې دمه ۲ میلیارده افغانۍ مالي زیان لیدلی دی.

د افغانستان د ملي پراختیا شرکت د دې هېواد د تر ټولو لويې فابریکې غوري سیمنټو د ۹۵ سلنه ناکاره شوې برخې د بیا فعالېدو خبر ورکوي. د دې شرکت د اړیکو د بورډ مشر جارالله منصوري تېره ورځ په دې اړه په جوړه شوې خونه کې رسنيو ته وویل چې د غوري سیمنټو د فابریکې ۹۵ سلنه بې کاره شوې برخې يې بېرته فعالې کړي چې له امله يې اوس‌مهال یاده فابریکه د ورځې په منځني ډول اته سوه ټنه سیمنټ تولیدوي. نوموړي وویل هڅه کوی چې د غوري سیمنټو د تولید په زیاتېدو سره د افغانستان د کورني بازار پنځوس سلنه اړتیا پوره کړي. ښاغلي... Читать дальше...

د دغو هېوادونو له ډلې جرمني، بلجیم، فرانسه، یونان او چک جمهوریت نن خپلې پولې پرانیزي او اتریش هم سبا دا اقدام کوي.

د افغانستان ولسي جرګې د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت نوماند وزیر طاهر زهیر چې له دې وړاندې د بامیان والي و، له دندې په ناوړه ګټنې، د تاریخي اثارو په قاچاق او غیر قانوني کېندنې او د پارلمان او لویې څارنوالۍ له هدایاتو څخه په سرغړونې تورن کړی او دوسیه یې لویې څارنوالۍ ته استولې ده.

په لغمان کې یوه کس خپله خور او مېرمن په ډزو وژلي دي. د لغمان د والي ویاند اسدالله دولت‌زي ازادي راډيو ته ویلي چې د مرکز مهترلام اړوند بابا صيب کمپ کې د خوشبين په نوم يوه کس د کورني تاوتريخوالي له امله په خپلو دوو مېرمنو او خور ډزې کړي چې له امله‌یې د نوموړي يوه مېرمن او خور وژل شوي او بله مېرمن‌یې ټپي شوې ده. د ښاغلي دولت‌زي په خبره ټپي مېرمن روغتون ته انتقال شوې او تر درملنې لاندې ده. دولت‌زی زیاتوي، د دغې پېښې عامل خوشبين چې اصلاً د بديع‌الاباد اوسېدونکى دى، د پوليسو له لوري نيول شوی او تر څېړنو لاندې دی.

ډېر اروپایي هېوادونه په یوه بیساري اقدام کې نن او سبا خپلې پولې چې د کرونا ویروس د خپرېدو له امله یې له درېیو میاشتیو راهیسې تړلې وې، بېرته د نورو اروپایي هېوادونو پرمخ پرانېزي. جرمني، بلجیم، فرانسه، یونان او د چک جمهوریت نن خپلې پولې پرانېزي او اتریش هم سبا. د اروپایي هېوادونو دغه ګډ اقدام وروسته له هغې کېږي چې اروپایي کمېسیون تېره اوونۍ د دې اتحادیې غړیو هېوادونو ته سپارښتنه وکړه چې هرڅومره ژر چې کېدای شي خپلې پولې بېرته پرانېزي. د پولو پرانیستل تر ډېره د اروپایي اتحادیې، بریتانیا او د شینګین د غړیو هېوادونو پر وګړیو اغېز کوي. Читать дальше...

په سویډن کې میشت د اټومي وسلو د مخنیوي څېړنیز انسټېټوټ وایي، سره له دې چې د اټومو سروکو زېرمې کمې شوي خو اټومي قدرتونو د دغو وسلو عصري کولو ته دوام ورکړی دی. د سټاکهولم د سولې نړیوال څېړنیز انسټېټوټ په هغه راپور کې چې نن یې خپور کړی ویلي چې څېړنې یې ښیي چې د روان ۲۰۲۰ کال په پیل کې نهو اټومي قدرتونو، د امریکا متحدوایالتونو، روسیې، بریتانیا، فرانسې، چین، هند، پاکستان، اسراییل او شمالي کوریا په خپلو زېرمتونونو کې ټول ټال شاوخوا ۱۳ زره او ۴۰۰ اټومي وسلې درلودې. د تېر کال په نسبت د اټومي وسلو شمېر... Читать дальше...

د ورځپاڼې په قول د خبرو له پیل وړاندې د پنځه زره طالب بنديانو خوشې کول او د طالبانو هغه دریځ چې له حکومت سره خبرې نه‌کوي د بین‌الافغاني خبرو په وړاندې ستر خنډونه بلل کېدل.

دوی زیاتوي چې په ښار او ولسوالیو کې د هټیو مسؤلین خپل سري نرخو ټاکي او په خبره یې چې، مربوطه مسؤلین یې په کنټرولو کې پاتې راغلي دي.

په خوست کې د یوې کورنۍ ۵ غړي وژل شوي او ۳ ژوبل دي. چارواکي وايي، تېر ماسخوتن د خوست د اسماعیل خېلو او مندوزیو ولسوالۍ اړوند د چراګاه سیمې د دیګانو په کلي کې نا مالومو وسله‌والو په یو کور برید کړی دی. نن د دوشنبې په ورځ د خوست د والي ویاند طالب منګل مشال راډيو ته وویل، چې په دې برید کې د یوې کورنۍ ۵ غړي وژل شوي او ۳ تنه ټپیان شوي دي. ده وویل، په وژل شویو کې درې ماشومان، یوه ښځه او یو تن نارینه دی. د خوست د والي ویاند زیاته کړه، د پېښې ځای ته پر وخت کشفي ادارې رسېدلي او پېښه تر څېړنې لاندې ده. Читать дальше...

د امریکا د پوځ خپرنیز ارګان میلیټري ټایمز په خپله وروستۍ ګڼه کې د ولسمشر ډونالډ ټرمپ هغو څرګندونو ته کتنه کړې چې د پوځي محصلینو د فراغت په غونډه کې یې وکړې او په هغو کې یې افغانستان هم یاد کړ.

د لوګر امنیتي چارواکي وایي، ګډو ځواکونو په محمد اغې ولسوالۍ کې هغه دوه ماینونه شنډ کړي چې وسله‌والو طالبانو د تګ راتګ پر یوې لارې خښ کړي وو. د لوګر د پولیسو ویاند شاهپور احمدزي رسنیو ته ویل، پل قندهاریو سیمه کې خښ شوي دغه ماینونه پرون کشف او هملته له منځه یوړل شول. طالبانو تراوسه په دې اړه څه نه‌دي ویلي. پرون د لوګر ګردیز لویه لاره کې د طالبانو او افغان ځواکونو جګړه کې د سپرلۍ یو موټر څو ځایه په مرمیو ولګېد چې ۱۲ تنه په کې ټپیان شول.

په لندن کې سلګونه افغانانو د ایران په ضد لاریون وکړ او له افغان کډوالو سره د ایراني پولیسو زورزیاتی یې وغانده. لاریون کوونکو د ایران سفارت مخې ته "مرګ پر ایران" د افغانانو وژنه بس کړی او مونږ عدالت غواړو شعارونه ورکول. په لندن کې میشت افغان خبریال میروس افغان ازادي راډیو ته وویل چې پروني لاریونونو ته د لندن له شااوخوا ښارونو هم افغانان ورغلي وو. هغه زیاته کړه: "دوی دا غوښتنه لرله چې ایران دې نور پر افغانانو ظلمونه بس کړي، دوی ویل د هغو افغانانو پوښتنه باید وشي چې ایران شهیدان کړي او یا یې هم... Читать дальше...

د نایجریا په شمال ختیځ کې د توند لارو په دوو بریدونو کې څه باندې ۴۰ تنه ووژل شول. د توند لارو ملیشو په ضد د یوې ډلې غړو د جرمني خبري اژانس ته ویلي، دا پېښې د بورنیو ایالت په دوو بېلابېلو سیمو کې رامنځته شوي دي. د نایجریا پوځ پرون وویل، د دغو بریدونو تر شا د بوکو حرام وسله والې ډلې لاس دی، هغه ډله چې د اسلامي دولت ډلې یا داعش د لویدیځې افریقا یوه څانګه بلل کېږي. پوځ په دې اړه نور جزئیات نه دي ورکړي. بریدونه د نګانزای او مونګونو په نوم سیمو کې شوي دي. مونګونو کې د پوځ یوه لویه اډه پرته ده. Читать дальше...

په اتلانتا کې د ریشارد بروکس په نوم د هغه تورپوستي په اړه چې درې ورځې مخکې د پولیسو له خوا ووژل شو، د عدلي طب څېړنې ښیي چې نوموړی په ملا کې دوه ځلې په مرمیو لګېدلی دی. دې پېښې په متحدو ایالتونو کې د پولیسو د بې رحمیو پرضد نوي اعتراضونه راپارولي دي. د عدلي طب ادارې پرون یکشنبې په یوه بیان کې وویل، بروکس چې په ملا کې د مرمیو د لګېدو له امله یې داخلي ارګانونه زیانمن شوي او ډېره وینه یې له لاسه ورکړې وه، مړ شوی دی. عدلي طب د بروکس مړینه قتل بللی دی. د هغه مړینې هغه اعتراضونه بیا پارولي چې د مینا... Читать дальше...

په جوزجان کې د بزګرو سلګونه هکټاره ولاړ غنم سوځېدلي دي. د جوزجان امنیه قومندان عبدالواحد وجدان وایي، د غنمو دغو کروندو پرون هغه مهال اور واخیست چې شبرغان ښار اړونده سیمه کې یو باروړونکی موټر د برښنا له ستنې سره ټکر شو. ښاغلي وجدان ازادي راډیو ته ویلي، پېښه کې یو کس وژل شوی او دوی د اور مړه کولو لپاره اطفایې سیمې ته ور لېږلي. تېره اوونۍ هم د شبرغان دشت لیلي سیمه کې د خلکو د بې احتیاطۍ له کبله سلګونه هکټاره غنم وسوځېدل او د هغه ځای بزګرو ته‌یې دروند مالي زیان واړوه.

د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین ویلي، دوی د امریکا په پرتله له کرونا سره ښه مبارزه کړې او هغه هېواد کې د کرونا ویروس پېښې کمې دي. پوتین دغه څرګندونې پرون داسې مهال وکړې چې روسیه کې د کرونا ویروس د اصلي شمېرو په اړه ځینې پوښتنې مطرح شوې. روسیې تراوسه د کویډ-۱۹ ناروغۍ له کبله د شاوخوا ۷ زره کسانو مړینه تایید کړې، دا چې دغه هېواد کې څه باندې یو میلیون کسان په کرونا اخته دي، د مړینې رسمي شمېر یې له واقعیت نه لرې معلومېږي. د جان هاپکنز پوهنتون شمېرې ښيي چې تر پرون یکشنبې پورې په ټوله نړۍ کې په کرونا... Читать дальше...

په چین کې د تازه ثبت شویو ۵۷ قضیو له ډلې ۳۶ یې په پلازمېنه پیکینګ کې رامنځته شوي چې له لویو پلورنځیو او بازارنونو سره اړیکه لري.