Новости за 23.06.2020

افغانستان ۵۸۵  وینټیلاتور دستګاوې له جرمني اخیستې دي او تمه ده چې له راتلونکې اوونۍ دغه دستګاوې د هوا له لارې افغانستان ته انتقال شي. د افغانستان حکومت وایي چې د اوس لپاره ۲۶۱ وینټیلاتور دستګاوې شته او له نویو دستګاو سره به له کرونا ویروس سره د مبارزې چارې چټکې شي. د افغانستان د ولسمشر د لومړي مرستیال دفتر دغه معلومات په یوه اعلامیه کې خپاره کړې دي او هغه خبرونه یې یو مخ بې بنسټه بللې دي چې د وینټیلاتور یا تنفسي دستګاوې په لسګونو دستګاوې پاکستان ته قاچاق شوې دي. بل لور ته د افغانستان لوی څارنوالي... Читать дальше...

د نړۍ د تینس لوبو اتل نوفیک جاکوفیچ په کرونا ویروس اخته شوی. جاکوفیچ په یوه بیان کې چې نن یې خپور کړ وویل چې د ده مېرمن هم کورونا شوې خو د ماشومانو ټېسټ یې منفي دی. دا اعلان وروسته تر دې وشو چې د کرویشیا بورنا کورچ د بلغاریا ګریګور دیمیتروف او د سربیا ویکتور تروچي وروسته تر دې کرونا شول چې د جاکوفیچ له لورې په یوه جوړ شوي ټورنمېنټ کې یې برخه واخیسته. په جاکوفیچ د دې ټورنمنټ د جوړېدو له امله انتقادونه شوې دي.

د فراه یو شمېر معلولان د ارزونې کمېټې له لوري د خپلو حقونو د نه ورکولو له امله شکایت کوي. د معلولو کسانو د پېژندګلوۍ په هدف د ۷ ادارو کمېټه جوړه شوې. نور په راپور کې:

د افغانستان د عامې روغتیا وزارت د مرکزي ګدام معتمد د اتیا زره ډالرو بډو یا رشوت په تور ونیول شو. د لوی څارنورالي ویاند جمشید رسولي نن ازادي راډیو ته وویل، چې نوموړی نن سهار د لویې څارنوالي د څارنې او کنټرول د څارنوال له لوري لاس په لاس نیول شوی. د لویې څارنوالي په اعلامیه کې راغلي، د لومړنیو پلټونو له مخې پخوا د ملي تدارکاتو د پروسې له لارې یو شرکت د سل زره محافظتي کېټونو اخستلو پروسه ګټلې وه او د شرایطو مطابق ټول محافظتي کېټونه یې د عامې روغتیا وزارت مرکزي ګدام ته تحویل کړي و. د اعلاميې له... Читать дальше...

یو شمېر هېوادونه چې د کوویډ۱۹ له خپرېدو سره یې په بریالیتوب مبارزه وکړه، اوس هڅې کوي چې د دې ویروس د یو ځل بیا خپرېدو مخه ونیسي.

دغه ورځ په نړۍ کې په داسې حالې کې لمانځل کېږي چې په افغانستان کې کونډې مېرمنې د حکومت او مرستندویه بنسټونه له لورې دوی ته، د نه پاملرنې له امله انتقاد کوي.

‎وروسته له هغې چې د افغانستان د یو شمېر رسنیو مشرانو او د خبریالانو ملاتړو بنسټونو د ټولیزو رسنیو د قانون د تعدیل په اړه اعتراضونه وکړل، د دغه هېواد حکومت وایي په دې اړه له خبریالانو او د رسنیو له مشرانو سره سلا مشورې کوي.

په قرغزستان کې یوې محکمې پخوانی ولسمشر الماس بیک اتمباییف له زندانه د یوه پیژندل شوي مجرم د خوشې کېدو په تور په یولس کاله او دوه میاشتې بند محکوم کړ. عزیز باتکوف چې د پارلمان د یوه غړي او د قرغزستان د کورنیو چارو د وزارت د یوه مقام په ګډون د څو تنو په قتل تورن و، په دوه زره دیارلسم کال کې د اتمباییف د جمهوري ریاست په وخت ناڅاپه له زندانه خوشې شو او روسیې ته ولاړ. ۶۳ اتمباییف هر راز غیرقانوني کار ردوي. دی تېر کال د اګست په لومړیو کې د پولیسو او د ده د ملاتړیو ترمنځ تر دوه ورځنۍ جګړې وروسته ونیول شو.

په بلخ کې اته طالبان وژل شوې دي. افغان ځواکونه خبر ورکوي چې طالبانو تېره شپه د بلخ په دولت اباد ولسوالي کې پر افغان ځواکونو برید وکړ. د شاهین دوه سوه نهه قول اردو ویاند محمد حنیف رضایي وویل: "د نژدې دوه ساعته نښتې په نتیجه کې د ترهګرو طالبانو ۸ تنه وژل شوي او ۵ تنه یې زخمیان شوي دي، دښمن ماتې خوړلې، په دې حمله کې ملکي کسانو او امنیتي ځواکونو ته د خدای په فضل زیان نه دی اوښتی." طالبانو د دې نښتې په اړه څه نه دې ویلي.

د سعودي عربستان په مشرۍ ائتلاف چې په یمن کې د ایران د ملاتړی حوثي تحریک په ضد جګړه کوي، وایي، د حوثیانو له لورې یې نن د هغه بالسټیک توغندي مخه نیولې ده چې د ریاض په لور توغول شوی و. دا اعلان په داسې وخت شوی دی چې د حوثیانو ټلوېزیون المسیره خبر ورکړ چې د سعودي عربستان دننه پراخ بریدونه شوې دي. المسیره ټلوېزیون وایي چې د حوثیانو د پوځ ویاند به په څو ساعتونو کې په دې اړه نور معلومات ورکړي. د سعودي په مشرۍ د ائتلافي ځواکونو ویاند ترکي المالکي وویل چې د حوثیانو یو بالسټیک توغندی یې چې ریاض یې په... Читать дальше...

د کرونا ویروس پېښې د امریکا د متحد ایالتونو په سویل او لویدیځ کې په زیاتېدو دي او په دې هېواد کې د دې وَبا د تلفاتو شمېر تر یولک او شل زرو واوښت. نوې مثبتې پیښې د متحد ایالتونو په درویشت ایالتونو کې زیاتې شوې دي. په تکساس، ارازونا، جورجیا، فلوریدا او څو نورو ایالتونو کې په کرونا ویروس د اخته کسانو شمېر ډېر شوی دی. په تېرو اوو ورځو کې د اوسطو مثبت پېښو شمېر اووه ویشت زرو ته رسېدلی دی چې له دې سره بېرته د مثبتو پېښو شمېر د مې میاشتې د لومړیو وختونو سطحې ته رسېدلی دی، چې هغه وخت د متحد ایالتونو په اکثرو سیمو کې بندیزونه لګیدلي وو. Читать дальше...

د کندز په دشت ارچي ولسوالي کې ۸ حکومتي سرتېرې وژل شوې دي. د دشت ارچي ولسوال نصر الدین ازادي راډیو ته وویل:  "د طالبانو برید د شپې له یوې د سهار تر څلورو روان و، زموږ د عامه امن ۸ تنه شهیدان شوي، ۱۳ ټپیان شوې دي چې د عامه امن، ملي اردو ، ملي پولیسو او سیمه ییزو پولیسو غړي دي." ښاغلي نصرالدین زیاته کړه چې طالبانو ته هم مرګ ژوبله اوښتې ده خو کره شمېره یې نه ده معلومه. طالبانو تر اوسه په دې اړه څه نه دي ویلي.

د دې وزارت مرستیال وايي، د کرونا ویروس د پېښو ثبت د تېرو اوونیو په پرتله کم شوی دی.

د کرونا ويروس او قرنطين له امله ډېری کابل میشتي له روانو ستونزو سره مخ دي او هره ورځ په سلګونو کسان ارواپوهانو ته د درملنې لپاره ورځي. يو شمېر ناروغان وايي، چې د رواني ستونزو له امله ان ځان وژنې ته اړ شوي. هیلۍ اسد يې په اړه دا پور چمتو کړئ:

دوی د سعودي عربستان تر دې اعلان وروسته چې د کرونا ویروس له امله د حج مراسم یوازې د هغه هېواد په وګړو پورې به محدود وي، خواشیني دي.

د سعودي عربستان د حج او عمرې وزارت پرون د جون په ۲۲مه، وویل چې یوازې محدود شمېر مسلمانان به چې په سعودي عرستان کې ژوند کوي حج ته د تګ اجازه ولري.

زلمی خلیل‌زاد د لویې څارنوالۍ پر کارکوونکو پروني برید ته په اشارې وايي، وژل شوي څارنوالان د بندیانو د ازادۍ په برخه کې د چارو په اسانتیا بوخت ول.

د کندز ولایت د کرنې، اوبولګولو او مالدارۍ ریاست وایي، چې سږکال د کندز د هندواڼو حاصل نږدې ۱۰۰ زره ټنو ته رسېږي. د دغه ولایت د کرنې او مالدارۍ رئیس عبدالهادي قرلق وایي، سږکال په نږدې درې زره او ۴۶۰ هکټاره ځمکه کې هندواڼې کرل شوي، چې د تولید کچه یې څه باندې ۱۰۰ زره مټریک ټنه اټکل شوې ده. تېر کال د کندز په درې زره او ۳۳۴ هکټاره ځمکه کې هندواڼې کرل شوې وې او د ارزونې له مخې له دغو کروندو څخه نږدې ۹۳ زره او ۳۵۲ ټنه هندواڼې حاصل اخیستل شوی و. د کندز د کرنې رئیس وویل ،سږکال د هندواڼو د کرکېلي کچه... Читать дальше...

افغان سوداګر او موټر چلوونکي د هرات-اسلام قلعه په لویه لار د نا امنیو له زیاتېدو اندېښمن دي. د دغه ولایت د سوداګرۍ خونې مشر یونس قاضي‌زاده وایي، نا امنۍ دوی ته ګڼې ستونزې پیدا کړې دي. نوموړي وویل، په دغه لویه لار کې د کمېشنکارانو شمېر هم زیات شوی. دوی وایي، سوداګر اړ دي چې د خپلو مالونو د بررسۍ لپاره په دې لارې راشي، خو په وینا یې يادو ستونزو د دوی کارونه ټکني کړي دي. تر دې وړاندې هم موټر چلوونکو له ګمرک کوونکو شکایت کړی و چې له دوی ډېرې پیسې اخلي. دوی وايي، يادې ستونزې لامل شوي چې د مالونو انتقال هم په ځنډ سره ترسره شي. Читать дальше...

سعودي عربستان اعلان کړی چې د کرونا ویروس د ګواښ له کبله سږ کال د حج مراسم د نورې نړۍ د حاجیانو لپاره نه‌ترسره کېږي. د سعودي د حج او عمرې وزارت پرون وویل، د نورو هېوادونو محدود شمېر وګړي چې له پخوا راهیسې په دې هېواد کې اوسي کولای شي د راروانې جولای میاشتې په وروستیو کې د حج په مراسمو کې ګډون وکړي. دې وزارت ویلي دي چې د دې پرېکړې هدف له صحي پلوه د حاجیانو خوندیتوب دی. د نړۍ له بېلابېلو هېوادونو څخه شااوخوا دوه نیم میلیون حاجیان هر کال د حج د مراسمو لپاره چې د اسلام پنځم رکن دی، سعودي عربستان ته ځي. Читать дальше...

ایران وايي چې په راتلونکو څو ورځو کې به د هغې الوتکې توره بکسه د څېړنو لپاره فرانسې ته ولېږي چې د روان کال په پیل کې تهران ته نژدې نسکوره شوه. تهران همداراز د دې پېښې د قربانیانو کورنیو ته د تاوان د ورکولو د مسئلې د حل لپاره هم چمتووالی ښودلی. د ایران د بهرنیو چارو وزیر محمد جواد ظریف په دې اړه څرګندونې پرون له خپل کاناډايي سیال فرانسوا فلیپ سره په ټېلیفوني خبرو کې وکړې. ښاغلي ظریف پر دې سربېره په یو بیان کې هم ویلي دي چې تهران، د تحقیقاتو لپاره فرانسې ته د اوکراینۍ الوتکې د تورې بکسې بې ځنډه اسولو ته ژمن دی. Читать дальше...

په سرمقاله کې راغلي، دواړو اړخونو ته د سولې ضد کړۍ او د هغوی نور کورني او بهرني ملاتړي او هم‌فکران هڅه کوي چې د تاوتریخوالي په زیاتولو سره د سولې فضا خرابه کړي او جګړه‌ییز حالت واکمن کړي.

تندر قول اردو د غزني په مرکز کې د افغان ځواکونو په عملیاتو کې د پنځو طالب وسله‌والو د وژل کېدو او د دوو نورو د ټپي کېدو خبر ورکوي. ۲۰۳ تندر قول اردو په یوه بیان کې چې نن سهار خپور شو وايي چې طالبانو پرون مازیګر د غزني د مرکز په اړوند اسفندي سیمه کې د افغان ځواکونو پر پوستو برید وکړ، خو دا برید د هوایي ځواک په مرسته له ماتې سره مخامخ شو. په بیان کې همداراز د قره‌باغ ولسوالۍ په اړوند باران کلا سیمه کې په هوايي برید کې د طالبانو د یو بل برید د شنډولو یادونه هم شوې. تندر قول اردو وايي په دې برید کې شپږ طالبان وژل شوي او ۴ نور ټپیان دي. Читать дальше...

کرملېن د پخواني شوروي اتحاد هېوادونو پر خاوره د ادعا خبره رد کړې ده. کرملېن له هغه وروسته دا خبره وکړه چې د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د شوروي اتحاد تر ماتېدو وروسته د روسیې پر نویو پولو پوښتنه پورته کړه. د کرملېن ویاند دمیتري پسکوف د دوشنبې په ورځ (د جون په ۲۲مه) خبریالانو ته وویل: "روسیه د خپلو ګاونډیانو پر ځمکه ادعا نه‌لري." له پسکوف څخه په یوه مستند فلم (روسیه، کرملېن، پوتین) کې د پوتین د خبرو په اړه پوښتنه وشوه. پوتین په دې فلم کې ویلي وو چې یو شمېر جمهوریتونه په ۱۹۹۱م کال کې د شوروي... Читать дальше...

د ایراني خوراکي موادو لومړۍ محموله ونزوئلا ته رسېدلې ده. د ایران دولتي خبري اژانس ایرنا راپور ورکړی چې په خوراکي موادو او د لومړيو اړتیاوو په توکو باره بېړۍ د دوشنبې په ورځ د کاراکاس ساحل ته ورسېده. په ونزوئلا کې د ایران سفارت وايي د ایراني موادو لومړۍ محمولې توکي د دغه جنوبي امریکايي هېواد بازارونو ته رسېدلي دي. د بهرنیو اسعارو کمښت، په ونزوئلا کې اقتصادي بحران زیات کړی دی او د خوړو، درملو، او اړتیا وړ شیانو ته لاسرسی ستونزمن شوی دی. د ونزوئلا پر ولسمشر نیکولاس مادورو د امریکا بندیزونو دا ستونزه زیاته کړې ده. Читать дальше...