Новости за 11.11.2020

د ازبيکستان د دیني عالمانو بورډ ژمنه وکړه چې په افغانستان کې به د سولې په ټینګیدو کې مرسته وکړي. د ازبيکستان د دیني عالمانو د بورډ رئیس مفتي عثمان خان علیموف دا ژمنه د افغانستان د مصالحې د عالي شورا له رئیس عبدالله عبدالله سره نن د چهارشنبې (د لړم ۲۱مه) په تاشکند کې تر لیدو وروسته وکړه. د ازبيکستان لوري ژمنه وکړه چې په لنډ راتلونکې کې به د ازبیکستان افغانستان او تاجکستان د دیني عالمانو یوه غونډه د سمرقند په ښار کې جوړه کړي. د دې غونډې وخت نه دی ټاکل شوی. عبدالله عبدالله پرون تاشکند ته ولاړ. د... Читать дальше...

په پکتیا کې د ګردېز بالاحصار د تاریخي روایاتو پر اساس له میلاده نږدې درې نیم سوه کاله وړاندې د سکندر مقدونې د واکمنۍ پر مهال جوړ شوی. دا بالاحصار په وروستیو کې د نړېدو له ګواښ سره مخ وو. د پکتیا د اطلاعاتو او فرهنګ ریاست وايي چې سروې يې بشپړه شوې او د بیارغونې کارونه به يې ژر پیل شي. نور حال په دې ویډیويي راپور کې وګورئ:

د ارمنستان په پلازمېنه ییروان کې په زرګونو اعتراض کوونکي راغونډ شوي دي. دوی د صدراعظم نیکول پاشنیان پر دې پریکړې اعتراض لري چې له اذربایجان سره یې د نګورنو قره باغ پر سر د روسیې په منځګړیتوب د روغې جوړې موافقه کړې ده.  مظاهره چیان د ییروان د مرکزي کتابتون په چوک کې راغونډ شوي دي او د صدراعظم پاشنیان د استعفا غوښتنه کوي.  تردې اعتراض مخکې د ارمنستان حکومت اپوزسیون ته خبرداری ورکړ چې د کودتا له هڅو لاس واخلي.   د نګورنو قره باغ  پر سر د اذربایجان او ارمنستان ترمنځ شپږ اوونۍ جګړې وشوې. دا سیمه... Читать дальше...

د جنوبي کوریا په پلازمېنه سیول کې ډرون ټکسي والوت. له موټروان پرته دې موټر د لنډې مودې په مخه د سیول پر سر پرواز وکړ.  حکومت غواړي چې په راتلونکې کې د ترافیک سیسټم د دغسې الوتونکو موټرو له لارې وڅاري.  د ( ایهانګ) په نوم چینایي شرکت په پلازمېنه سیول کې د هان سیند له غاړې دا ټکسي موټر د دوو مسافرو د وړلو لپاره چمتو کړی دي.  بوینګ، ایربس، تویتا، هویندا او یو شمېر نورو مشهورو کمپنیو پر ځمکه د بیروبار د مخنیوي لپاره د داسې موټرو د جوړېدو هڅې ګړندۍ کړي دي.

د سره صلیب نړیوالې کمېټې رئیس رابرټ مارډیني افغانستان ته د څلور ورځني سفر پر مهال له حکومتي چارواکو او طالبانو سره خبرې کړي دي.  نوموړي د افغانستان سویل کندهار، هلمند او غزني ولایتونو ته سفرونه کړي دي.  ښاغلي مارډیني ویلي، په جګړه کې ښکېلې یوې خوا هم جګړه‌ییز قوانین نه مراعتوي چې له امله یې هره ورځ ملکیانو ته مرګ ژوبله اوړي.  نوموړي ویلي: "، موږ هیله لرو چې وضعیت بدلون وکړي او ښه شي، دا هغه څه دي چې افغانان یې په تمه دي."  ښاغلي مارډیني دغه شان وویل، په هلمند او غزني کې یې له څو داسې روغتیايي... Читать дальше...

د افغان هنرمندانو یوې ډلې په دې شعار چې ” زه یما سیاوش یم “ یو کمپاین پیل کړی. دا کمپاین د پخواني خبریال او د افغانستان بانک د سلاکار، یما سیاوش له وژل کیدو وروسته پیل شو. سیاوش د شنبې په ورځ کابل کې یوې چاودنې وواژه. نور په دې ویډیو ګې وګورئ او دوستانو سره یې شریکه کړئ.

د ملګرو ملتونو پراختیايي ادارې "د کرونا ویروس د بحران په ځواب کې مالي غوراوي"‌ تر عنوان لاندې په خپل څلورم یادښت کې لیکلي، کرونا ویروس افغانستان په اقتصادي برخه کې له ځوړ سره مخ کړی دی. د افغانستان حکومت او نړیواله ټولنه باید په دې هېواد کې د کرونا وبا له کبله په مالي برخه کې د کسر د پای ته رسېدو او عوایدو ډېرو لپاره ځانګړي پروګرامونه پلي کړي. دا خبره د ملګرو ملتونو پراختیايي ادارې له کرونا وروسته د افغانستان د اقتصادي وضعیت په اړه په خپل څلورم یادښت کې کړې ده. دا اداره ټینګار کوي چې په اقتصادي... Читать дальше...

کابل ښاروالي ادعا کوي چې په وزیر محمد اکبر خان مېنه کې د یوه قوماندان له لورې غضب شوې ځمکه چې اوس د کام ایر هوایي شرکت په واک کې ده، باید په ۴۸ ساعتونو کې تخلیه شي.  د کابل ښاروالي ویاندې سمیرا رسا نن د چهارشنبې (د لړم ۲۱مه) په ورځ ازادي راډیو ته وویل چې دا شنه ځمکه ده: "د کابل ښاروالۍ یو مسوولیت له غصب نه د شنو سیمو ساتنه ده او د امنیتي تړون پر بنسټ یې کابل ښاروالۍ ته مسوولیت ورګرځي، ټولې هغه شنې سیمې چې د زور واکو له لوري غصب شوي، له غاصبینو ژغوري او بېرته یې راوګرځوي."   کام ایر شرکت تراوسه... Читать дальше...

د افغانستان یو شمېر دیني عالمانو پر کابل پوهنتون د برید ټپیانو ته وینه ورکړه، دوی پر ښوونیزو بنسټونو او علمي مرکزونو برید، پر پوهې برید ګڼي او دا حمله یې وغندله. د افغانستان د ارشاد، حج او اوقافو نوماند وزیر قاسم حلیمي چې د دیني عالمانو سره یوځای د کابل پوهنتون انګړ ته تللی و ویې ویل، دیني عالمان په دې اند دي چې د جومات، مدرسې، ښوونځي او پوهنتون ترمنځ هېڅ توپیر نشته. ښاغلی حلیمي زیاتوي، پر کابل پوهنتون برید وښوده چې د افغانستان مدافعین په یوه کتار او دښمنانان یې په بل صف کې ولاړ دي. دی وايي... Читать дальше...

کابل په تېره یوه اوونۍ کې هره ورځ د یوې مقناطیسې چاودنې او هدفي وژنو شاهد دی.تازه نن چهارشنبه (د لړم ۲۱مه) د کابل امنیه قوماندانۍ په دغه ښار کې د درېیو پوځيانو د ترور خبره کوي.  کابل امنیه قوماندانۍ وايي، نن سهار ۶نیمې بجې د کابل۱۱مه امنیتي حوزې اړوند په لب جر سیمه کې په رنجر موټر پورې د نښلول شوي مقناطیسي ماین له امله دوو امنیتي منسبوین ووژل شول او یو بل ټپي شو. تېره شپه هم په بګرامیو سیمه کې د ملي اردو دوه پوځيان په نښه شوي وه.  د افغانستان د ولسمشر لومړی مرستیال امرالله صالح وایي، ملي امنیت... Читать дальше...

د زابل امنیه قوماندان په شهرصفا او شینکۍ ولسوالیو کې د طالبانو د ډله ییز برید د مخنيوي خبر ورکوي او ادعا کوي چې طالبانو ته یې درانه تلفات اړولي دي.  د زابل امنیه قوماندان حکمت کوچی وایي: "دښمن په دواړو ولسوالیو کې ۲۱ تنه تلفات او ۱۶ تنه ټپیان لري."  د ښاغلي کوچي په وینا افغان ځواکونو ته تلفات نه دي اوښتي.  د امنیتي چارواکو په وینا طالبانو دا ډله ییز بریدونه تېره شپه پر دې ولسوالیو کړي وو. طالبانو تر اوسه د دې جګړو په اړه څه نه دي ویلي.

د ازبیکستان ولسمشر شوکت میرضیاییف وایي چې په راتلونکي پسرلي کې به د افغان سولې لپاره په تاشکند کې یو نړیوال کنفرانس جوړ کړي.  شوکت میرضیاییف چې تمه ده نن د چهارشنبې (د لړم ۲۱مه) په پلازمېنه تاشکند کې د افغانستان د مصالحې د عالي شورا له مشر عبدالله عبدالله سره وګوري، د افغان سولې په اړه د نړیوال کنفرانس وړاندیز پرون د سې شنبې (د لړم ۲۰مه) د شانګهای د همکاري د سازمان د غونډې په ترڅ کې وکړ.  عبدالله عبدالله تېره شپه ازبکستان ته ولاړ، څو د دغه هېواد له چارواکو سره پر سیمه ییزې اجماع خبرې وکړي. تر... Читать дальше...

د ایران مدافع وکیله او د بشري حقونو فعاله نسرین ستوده چې تېره اوونۍ په موقت ډول له زندانه ازاده شوه په کرونا ویروس اخته شوې ده. د ستودې مېړه رضا خندان نن په فیسبوک کې لیکلي دي چې مېرمن یې د تهران د ښځو په زندان کې چې تېره میاشت هلته لېږدول شوې وه، په کرونا ویروس اخته شوې ده. ده د خپلې مېرمنې په وینا د زندان وضعیت خورا ناوړه وباله. نسرین ستودې د زندان د ناوړه وضعیت او د سیاسي بندیانو د خوشې کېدو لپاره په زندان کې اووه اوونۍ د نه خوړو اعتصاب کړی و، چې د بشري حقونو ډلو د دې د روغتیا لپاره بیا... Читать дальше...

د کریم اغا خان فرهنګي بنسټ غواړي چې د هرات ولایت پنځه مناره چې د نړېدو له ګواښ سره مخامخ دي ورغوي.  د افغان ولسمشر ویاند صدیق صدیقي نن د چهارشنبې(د لړم ۲۱مه) په ورځ ازادي راډیو ته وویل چې ولسمشر غني د دې منارونو د ساتنې لپاره له اغا خان بنسټه په دې برخه کې د همکارۍ غوښتنه وکړه. ښاغلي صدیقي زیاته کړه:"د اغا خان فرهنګي بنسټ د یوه لیک په ترڅ کې دا غوښتنه منلې ده چې دوی چمتو دي چې د افغانستان له حکومت سره یوځای کار وکړي او د دغو منارو د بیارغاونې او حفاظت په برخه کې ژر تر ژره اقدامات وکړي."  د... Читать дальше...

د پکتیکا په سروبي ولسوالي کې پرون سې شنبه (د لړم ۲۰مه) د طالبانو او پولیسو د نښتې پرمهال چارواکي طالبانو ته د تلفاتو د اړولو ادعا کوي.  د پکتیکا د پولیسو ویاند شاه محمد ارین ازادي راډیو ته وویل:"تېره شپه ناوخته د پکتیکا ولایت د سروبي ولسوالي اړوند د شهاب الدین په سیمه کې پولیس د ګزمې په حال و چې نښته رامنځته شوې ده او د پولیسو په ځوابي ډزو کې ۱۱ طالبان وژل شوي او څلورنور یې مرګوني ټپیان دي."  د ښاغلي ارین په وینا په دې جګړه کې د طالبانو یو پیک اپ موټر، یو موټرسایکل او یو شمېر وسلې او مهمات تخریب شوي دي. Читать дальше...

د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي خبرونه تل په رسنیو کې اورېدل کېږي، د حکومتي ادارو ترڅنګ یو شمېر نور غیر دولتي ادارې هم د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي د له منځه وړلو په برخه کې کار کوي. د تاو تریخوالي سره مخامخ شوې ښځې څنګه کولای شي دغو ځایونو ته لاسرسی پیدا کړي او خپل ژوند وژغوري؟ د افغانستان د نافذه قوانینو سره سم د ښځو حقونه کوم دي او که یوه ښځه د کورني تاوتریخوالي سره مخ کېږي کوم ځای ته باید مراجعه وکړي؟ د امن په خونو کې ښځو ته کومې حقوقي مرستې ورکول کېږي او کله چې د دوی حقوقي دوسیې وروستۍ... Читать дальше...

په ارمنستان کې سیاسي کړکېچ وروسته له هغې زیات شو چې صدراعظم نیکول پاشنیان له اذربایجان سره د روسیې په منځګړیتوب یوه موافقه لاسلیک کړه.  دغه موافقه په لانجمنه سیمه نګورنو-قره باغ او شااوخوا ساحو کې د ارمنستان او اذربایجان ترمنځ د څه باندې شپږو اوونیو جګړو د ختمېدو په اړه وه.   د اوربند مخکنۍ درې موافقې ناکامې شوې.   که څه هم په اذربایجان کې د سې شنبې (د لړم ۲۰مه) د ورځې د اوربند د دې تازه اعلان هرکلی وشو، خو د ارمنستان په پلازمېنه کې د مظاهرو سبب شو، مظاهره چیانو پر پارلمان او نورو دولتي ودانیو یرغل ور وړ. Читать дальше...

په هرات ولایت کې نن د چهارشنبې (د لړم ۲۱مه) په ورځ د سنوکر لوبې پيل شوې.  د هرات د بدني روزنې او ورزش رئیس احمد جاوېد رسولي ازادي راډیو ته وویل، په دې لوبو کې د یاد ولایت له ټولو ورزشي کلپونو ۶۰ لوبغاړو ګډون کړی چې یوه اوونۍ دوام وکړي.  ښاغلی رسولي زیاتوي، د دې لوبو موخه د سنوکر ملي لوبډلې لپاره د غوره لوبغاړو ټاکل دي.  د سنوکر ملي لوبي د عقرب په ۳۰مه په کابل کې ترسره کېږي.

په غور ولایت کې نن د چهارشنبې (د لړم۲۱مه) په ورځ د ځوانانو لپاره د فوټبال لوبې پیل شوې.  د دې ولایت د بدني روزنې رئیس امیر محمد غوري ازادي راډیو ته وویل، په دې لوبو کې د ځوانانو اته لوبډلې برخه لري چې۲۰ ورځې به دوام وکړې.  د ښاغلي غوري په خبره، د دې لوبو موخه د زون په کچه غوره منتخبې لوبډلې ته د لوبغاړو ټاکل دي.

پرون سې شنبه​(د لړم ۲۰مه)  ممبي انډینز لوبډلې د هند د کرکټ غوره لیګ ۲۰۲۰ اتلولي خپله کړه.  تېره شپه ممبی انډينز او ډهلي کپټالز لوبډلې سره مخامخ شوي او په پایله کې لوبه د ممبي انډینز په ګټې تمامه شوه.  د لوبې پچه ډهلي ګټلي وه، لومړی یې توپ وهنه وکړه او په پوره ۲۰ اورونو کې یې ۱۵۶ منډې جوړې کړې، د ډهلي لپاره شریاس ایر ۶۵ او ریشپ پنت ۵۶ منډې کړې وې، خو د ممبي انډینز توپ وهونکو وکولای شوی چې د ۱۵۷ منډو هدف په ۱۹م اوور کې پوره کړي.  دا لومړی ځل وچې ډهلي لوبډله د 'ای.پي.اېل' ليګ پايلوبې ته لار پيدا... Читать дальше...

د امریکا په متحدو ایالاتونو کې په کرونا ويروس یا کوویډـ۱۹ ناروغۍ د اخته کسانو د بستر کېدو شمېر تر ټولو لوړ حد ته ورسېد.  یوازې د سې شنبې (د لړم ۲۰مه) په ورځ نږدې ۶۲۰۰۰ کسان چې په کرونا ويروس یا کوویډـ۱۹ ناروغۍ اخته وو، د امریکا د متحدو ایالاتونو په بېلابېلو روغتونونو کې بستر شول.  په امریکا کې د کوویډـ۱۹ ناروغۍ د څارنې یوې ادارې په خپل بلاګ کې لیکلي: "د بستر شویو لوړ شمېر ښيي چې د کرونا وبا د خپرېدو له پیل راهیسې تر ټولو بد پړاو ته ننوتلي یو."  د بستر شویو تازه شمېر، په تېرو دوو اوونیو کې په... Читать дальше...

په ننګرهار کې د افغانستان هوايي ځواک یوه هليکوپټره لوېدلې چې په‌کې ۲ تنه وژل شوي او دوه نور ژوبل دي. د افغانستان دفاع وزارت د هليکوپټرې د لوېدو پېښه او مرګ‌ژوبله تأیید کړې. د یاد وزارت مطبوعاتي دفتر په یوه بیان کې ویلي چې بېګا په ۱۲ بجو یوه «MI-17» هليکوپټره د تخنیکي ستونزې له امله د ننګرهار په حصارک ولسوالۍ کې لوېدلې چې په نتیجه کې یې دوه تنه وژل شوي او دوه نور ټپیان دي.

په ارزګان کې د ملي اردو چارواکي ادعا کوي چې ۲۳ وسله وال طالبان یې وژلي دي.  په جنوب کې د ۲۰۵م اتل قول اردو ویاند محمد صادق عسي نن د چهارشنبې(د لړم ۲۱مه) په ورځ ازادي راډيو ته وویل، یاد وسله وال طالبان په دهراود ولسوالۍ او مرکز ترینکوټ کې د افغان هوايي بریدونو او د مخامخ جګړو پر مهال وژل شوي دي.   نوموړی وايي، د یادو بریدونو او جګړو پر مهال ۱۴ تنه نور وسله وال طالبان ټپیان شوي هم دي.   عیسي وايي، د دغه بریدونو پر مهال د وسله والو طالبانو درې پټنځایونه او یو شمېر وسلې له منځه وړل شوي دي.  محمدصادق... Читать дальше...

په امریکا کې سربېره په دې چې په کرونا ویروس د اخته خلکو شمېر پرون له لسو میلیونو واوښت په یوه ورځ تر ټولو زیات ناروغان په کې بستري شول.  د امریکا د جانز هاپکنز پوهنتون د شمېرو له مخې په ټوله امریکا کې نږدې ۶۲ زره تنه په روغتونو کې بستري شوي چې دا په یوه ورځ د بستري ناروغانو تر ټولو لوړ شمېر دی.   په دغه هېواد کې د څه باندې لسو میلیونو او دوه سوه او دوه پنځوس زره کرونايي ناروغانو له  ډلې تر دې دمه نږدې ۲۴۰ زره کسان مړه شوي دي.

د ارمنستان او اذربایجان د یو نیم میاشتنۍ جګړې د پای ته رسولو په هدف د شوې هوکړې له مخې روسي سوله ساتي ځواکونه په نګورنو قره باغ کې ځای پر ځای شول. لومړۍ جوپه کې ۲۰۰ روسي سوله ساتي ځواکونه پرون دې سیمې ته رسېدلي. د ارمنستان او اذربایجان تر منځ د جګړې د بندولو تړون چې د روسیې په منځګړیتوب پرون لاسلیک شو په باکو کې د خلکو له تود هرکلي سره مخ شو خو په یرووان کې بیا زرګونه کسانو د لاریونو په ترڅ کې خپل مخالفت ورسره وښود. د شوې هوکړې له مخې ، اذربایجان به د نګورنو قره باغ ځينې برخې او شاوخوا سیمې، چې په دې وروستیو جګړو کې یې نیولي وساتي. Читать дальше...