Новости за 06.12.2020

د سعودي عربستان د بهرنیو چارو وزیر فیصل بن فرحان وايي، له ایران سره د یوې دوامدارې موافقې یوازینۍ لار دا ده چې امریکا له ایران سره اټومي موافقې ته تر ستنېدو مخکې د خلیج له عرب هېوادونو سره مشوره وکړي. د امریکا منتخب ولسمشر جو بایډن تېره اوونۍ وویل چې له ایران سره اتومي موافقې ته بېرته ستنېدا سخته کار دی، خو دی په دې برخه کې پر خپله خبره ولاړ دی. د سعودي عربستان د بهرنیو چارو وزیر د فرانسې خبري اژانس ته وویل، تمه لري چې له دوی سره به د امریکا راتلونکی حکومت مشوره وکړي . ده وویل، له ایران... Читать дальше...

د بېلاروس امنیتي ځواکونه په دغه هېواد کې د لسګونو کسانو د نیولو لړۍ پیل کړه.  دا په داسې حال کې ده، چې د مستبد مشر الکساندر لوکاشینکا د استعفی د غوښتنې د تکرار لپاره بیا خلک له څلورو میاشتو لارو سړکونو ته راوځي. د اګست میاشتې د ولسمشرۍ تر لانجمنو ټاکنو وروسته چې اپوزیسون په کې د درغلیو ادعا کوي، د نورو ورځو په څېر نن هم مظاهره چیان په منسک او نورو ښارونو کې سره راغونډ شول. په هغو لانجمنو ټاکنو کې لوکاشینکا د ولسمشرۍ د شپږمې دورې ګټونکی وبلل شو، خو اپوزیسیون وايي اصلي ګټونکې د اپوزیسیون کاندیده سویتلانا څیخانوفسکایا ده.

د بغلان امنیه قوماندانۍ وايي، د طالبانو یو نومول شوی ولسوال د هغه له ملګرو سره ووژل شو. د بغلان د امنیې قوماندانۍ ویاند احمد جاوېد بشارت رسنیو ته وویل، چې لومړی وسله والو طالبانو نن په دوشي ولسوالۍ کې د پولیسو پر پوستو حمله وکړه.  هغه زياتوي: "حمله یې د پولیسو له خوا شنډه شوه، په نتیجه کې د خنجان ولسوالۍ لپاره د طالبانو نومول شوی ولسوال ملا امیر د هغه له درېیو ملګرو سره ووژل شو. دوی تل هڅه کوله چې د لویو لارو په اوږدو کې د سوداګرو مالونه لوټ کړي."  ښاغلی بشارت وايي، په دې وسله واله نښته کې پولیسو ته کوم زیان نه دی اوښتی. Читать дальше...

په رومانیا کې خلک په پارلماني ټاکنو کې د برخې اخیستو لپاره د رایو ورکولو مرکزونو ته روان دي. دغه ټاکنې به دا معلوموي، چې ایا اروپا-پلوه لیبرال سیاستوال په قدرت کې پاتې شي که څنګه. دا په داسې حال کې ده، چې د کرونا وبا د مهارولو لپاره د دغو چارواکو پر اقداماتو انتقادونه شوي دي. نن به په دغو ټاکنو کې د مشرانو جرګې ۱۳۶ او د ولسي جرګې ۳۲۹ غړي ټاکل کېږي. نن به په دغو ټاکنو کې د مشرانو جرګې غړي او مرستیالان هم ټاکل کېږي. په رومانیا کې د لیبرال ملي ګوند چې اقلیت دی، تېر کال وروسته له هغې واک ته... Читать дальше...

د پخواني شوروي د فوټبال وتلي لوبغاړي ویکتور پوني-دیل-نیک د ۸۳ کلونو په عمر ساه ورکړه. دی د پخواني شوروي اتحاد د ټیم یوازنی ژوندی لوبغاړی و، ۶۰ کاله مخکې یې د اروپايي اتلولیو پایلوبه ګټلې وه. د روسیې د فوټبال فډراسیون نن په خپل ویبسایټ کې په یوه اعلامیه کې دا خبر ورکړ، خو دا یې نه دي ویلي چې پوني-دیل-نیک چېرې او کله مړ شوی دی. دغه فډراسیون په یوه ټويټ کې دغه لوبغاړي یو «اتل» بللی دی. د اروپا د فوټبال اتحادیې هم په خپل ویبسایټ کې دغه فوټبالر یو اتل بللی، چې توانېدلی و، په ۱۹۶۰م کال کې د اروپايي... Читать дальше...

په ننګرهار کې د ډاکتر ناکامورا د وژل شویو ساتونکو کورنۍ د مرستې غوښتنه کوي. د ننګرهار د دره نور اوسېدونکی سید رحیم شااوخوا ۷کاله د تیتڅو ناکامورا ساتنه وکړه، خو پوره یو کال وړاندې پر ناکامورا د برید په ترڅ کې د خپلو دوه نورو ملګرو سره ووژل شو. له سید رحیم څخه درې لوڼې او درې زامن پاتې دي. د سید رحیم پلار ولس خان وایي، د خپلو لمسو راتلونکې ته اندېښمن دی او لاسنیوي او ملاتړ ته اړتیا لري. ولس خان چې د ژوند په نورو سړو تودو سربېره د خپل زوی مرګ هم ځپلى وايي، د سید رحیم مړینې یې د لمسیانو خوبونه... Читать дальше...

د افغانستان د ملي امنیت سلاکار وایي، که چیرې له طالبانو سره د سولې خبرې بریالۍ شي، حکومت به د داعش ډلې په له منځه وړلو تمرکز وکړي. طالبانو سره تر سولې وروسته به د حکومت تمرکز د داعش او د دغې ډلې له خوا پر نرمو اهدافو د بریدونو مخنیوی وي. دا خبره د افغانستان د ملي امنیت سلاکار حمدالله محب د فرانسې خبري اژانس سره مرکه کې کړې. داعش د خراسان څانګې په ورستیو کې په افغانستان کې د یو لړ خونړیو او پېچلو بریدونو مسولیت پر غاړه اخیستی. په دې بریدونو کې یو پر کابل پوهنتون برید و چې شاوخوا پنځوسو محصلانو ته په کې مرګ ژوبله واوښته. Читать дальше...

که څه هم د افغانستان د عامې روغتیا وزارت په ورستیو دریو کلونو کې په کلیوالو سیمو کې د روغتیا خدمتونو د پراختیا لپاره هڅې کړې دي خو لا هم په اړه نيوکې موجودې دي. د جلال اباد اوسېدونکی اکرام الله وايي، په دغه ولایت کې حوزه وي روغتون د ختځیو ولایتونو ان یوازې د ننګرهار ولایت د اوسېدونکو اړتیا هم نه شي پوره کولی. هغه زياتوي: "په کلیو کې روغتيايي مرکزونه نشته، په ننګرهار کې یو روغتون شته، د ټولو خلکو لپاره خدمتونه نشي وړاندې کولی او په دې برخه کې خورا جدي ستونزې شته." د سوېلي ولايت ارزګان د چورې... Читать дальше...

د افغانستان د ملي پراختیا شرکت د معلوماتو له مخې افغاستان د ورځې په منځني ډول له دولس تر پنځلس زرو سیمنټو ته اړتیا لري، چې شاوخوا اوه سوه ټنه سيمنټ د غوري سیمنټو فابریکه تولیدوي او د بازار شاوخوا شپږ سلنه اړتیا چمتو کوي. نور حال په راپور کې:

نن ( یکشنبه ) په دوحه کې د افغان دولت او طالب مرکچیانو ګډه کمېټې د اجنډا جوړولو پر سر دوهمه غونډه وکړه. د سولې د خبرو لپاره د افغان حکومت او طالبانو ترمنځ د تماس ډلې نن یک شنبه د تېرې ورځې د ناستې په دوام د سولې د خبرو د اجندا جوړولو په هدف ناسته وکړه. دغې ګډې کاري کمېټې پرون شنبه خپله لومړنۍ غونډه کړې وه. د سولې په چارو کې د افغان دولت وزارت که څه هم د دې ناستې د څرنګوالي په اړه څه نه وايي خو ټینګار کوي، چې افغان دولت د یوې تلپاتې سولې لپاره هڅه کوي. د دې وزارت ویاندې ناجیه انوري نن ازادي... Читать дальше...

تمه کېږي د دولت او طالبانو د مذاکره کوونکو کاري ډلې نن یکشنبه (د لېندۍ ۱۶مه) هم د اصلي مذاکرو پر اجنډا خپله دویمه غونډه جوړه کړي.   د دواړو لوریو کاري ډلو پرون شنبه هم په خپله لومړۍ غونډه کې پر دې موضوع بحث وکړ.   د سولې په چارو کې د دولت د وزارت ویاندې ناجیې انوري رسنیو ته وویل: "دغه بحثونه نن هم دوام لري. د افغانستان اسلامي جمهوریت مذاکره کوونکی پلاوی له هغه پیاوړي ملاتړ سره چې د خلکو او د دولت د مشرتابه او د هېواد د سیاسي او ملي مشرانو له خوا یې لري، په لا ټینګ هوډ سره د تلپاتې سولې لپاره... Читать дальше...

د افغانستان د ملي امنیت سلاکار وایي، له افغانستانه د زیات شمېر امریکایي سرتېرو وتل به افغان امنیتي ځواکونه تر فشار لاندې راولي.  حمداله محب د بحرین په پلازمېنه منامه کې د امنیتي کنفرانس په څنډه کې د فرانسې له خبري اژانس سره په مرکه کې وویل، د امریکایي سرتېرو ناببره کمېدل به زموږ وړتیاوې تر فشار لاندې راولي.  په وروستیو کې امریکايي چارواکو ویلي چې د جنورۍ تر نیمايي پورې به په افغانستان کې د امریکايي پوځیانو شمېر له ۴۵۰۰ څخه ۲۵۰۰ ته راکم شي، خو پرون ځینو امریکايي رسنیو راپور ورکړ چې کانګرس ښايي د دې کار مخه ونیسي. Читать дальше...

د خېبرپښتونخوا په یوه روغتون کې په کوویډـ۱۹ ناروغۍ ۷ تنه اخته کسان د اکسیجن د وسایلو د کموالي له کبله مړه شوي دي.   چارواکي وايي، د دې پېښې په اړه چې تېره شپه د پېښور په خیبر تدریسي روغتون کې شوې، د څېړنو امر شوی دی.   د روغتون ویاند فرهاد خان نن ازادي راډیو ته وویل، د دې غمیزې د مخنیوي لپاره د اکسیجن سلنډرونه پر وخت روغتون ته ونه رسېدل: "موږ ته د بي او سي په نامه له یوه کمپنۍ د اکسیجن د سلنډر رسولو مسوولیت لري. نو تېر ماخوستن نهه نیمې بجې موږ ورته په انتظار وو خو هغه ناوخته راورسېدل چې له وجې... Читать дальше...

د ولسمشر د وياند مرستيال دوا خان مينه پال وايي، د ازادي راډيو د خبريال الیاس داعي د وژل کېدو په تړاو يې يوه شبکه پېژندلی او ډېر ژر به يې ونيسي. فريد الله سعادت په دې اړه راپور جوړ کړی:

د نیوزیلېنډ د کرکټ لوبډلې تکړه الراونډر کوري انډرسن اعلان کړی چې له دې وروسته به له امریکایي کرکټ لوبډلې سره د امریکا په ملاتړ لوبېږي. نوموړی لومړی ځل ۷ کاله وړاندې د نیوزیلېنډ په ملي لوبډله کې ولوبېد او یوځل یې په ۳۵ توپونو د چټکې سلیزې ریکارډ هم جوړې کړی دی. نوموړي دا ریکارډ په یو ورځنیو لوبو کې د ویسټ انډیز خلاف جوړ کړ. دی له دغې سلیزې وروسته خورا مشهور شو او د هندوستان په 'ای.پي.اېل' کرکټ لیګ کې د بنګلور لوبډلې وپېره. انډرسن د توپوهونې سربېره ښه توپ اچونه هم کوي او د نړۍ په مشهورو الراونډرانو کې حساب دی. Читать дальше...

د کابل د فوټسال غوره لیګ د ګروپي سیالیو په لړ کې نن یکشنبه( د لېندۍ ۱۶مه) سهار له لومړي ګروپه 'وي.ای.پي' او  ظاهر اسد لوبډلې سره مخ شوي. د فوټبال فدراسیون ویاند فیروز مشعوف نن ازادي راډیو ته وویل چې 'وي.ای.پي' لوبډله د ١٠ امتیازونو په ترلاسه کولو نیمه پایلوبې ته ووته. په یادو سیالیو کې ظاهر اسد لوبډلې ٧ امتیاز ترلاسه کړل چې باید بل پړاو ته د لار موندلو په هدف د سې شنبې په ورځ شریفي سپورټ ټیم سره ولوبېږي. په یادو سیالیو کې لسو ټیمونو برخه اخېستې او لس ورځې وړاندې پیل شوي چې د چهارشنبی تر ورځې به دوام وکړي.

د هرات د ساواته سپورټ 'فرانسوي سوک وهنه' لوبډلې څلور د سرو زرو او یو د سپینو زرو مډالونه وګټل. د هرات د ساوته فدراسیون رئیس تورجان بختیاري نن یکشنبه (د لېندۍ ۱۶مه) ازادي راډیو ته وویل چې د هرات ولایت څخه شپږ کسيزه ډله یوه اوونۍ مخکې په ساوته سیاليو کې د ګډون لپاره کابل ته راغلې وه. ښاغلی بختیاري وايي چې په دغو سیاليو کې د هرات لوبغاړو احمد شعیب عثماني، روهین میرزایي، حمید تیموري او جاوېد قادري هر یو د سرو زرو مډالونه خپل کړل، خو عبدالوارث اسحاقزي بیا د سپینو زرو مډال خپل کړ. د نوموړي په خبره،... Читать дальше...

د ننګرهار والي ویاند وايي، په شینوارو ولسوالۍ کې د داعش ډلې څو وسله وال وژل شوي او دوه نیول شوي دي. عطا اله خوږیاڼي ازادۍ راډیو ته وویل، د ملي امنیت ځانګړو ځواکونو تېره شپه پوځي عملیات وکړل، چې د داعش ډلې له مقاومت سره مخامخ شول. هغه زياتوي: "درې داعش وسله وال د مقاومت پر مهال وژل شوي او دوه نور ژوندي نیول شوي دي، همداراز یو شمېر وسلې او مهمات چې په سیمه کې د امنیتي ځواکونو لاس ته ورغلي وو، په سیمه کې له منځه وړل شوي دي." د والي ویاند وايي په دغو پوځي عملیاتو کې افغان پوځیانو او ملکیانو ته زیان نه دی اوښتی.

طالبان وايي، په قطر کې د دوی د سیاسي دفتر مشرتابه تېره شپه د افغانستان د سولې لپاره د واشنګټن له ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد سره پر وروستیو تحولاتو خبرې وکړې. په قطر کې د طالبانو د سیاسي دفتر ویاند محمد نعیم نن په ټویټر کې لیکلي، چې په دوحه کې له ښاغلي خلیلزاد سره د سیاسي دفتر مرستیال ملا عبدالغني برادر او د طالبانو د مذاکراتي ډلې مشر شیخ عبدالحکیم او نورو غړو هم کتلي دي. د طالبانو سیاسي دفتر وايي، په دې کتنه کې د طالبانو او واشنګټن ترمنځ د شوې موافقې پر اهمیت، د طالبانو د پاتې بندیانو پر خوشې... Читать дальше...

د امریکا برحاله ولسمشر ډونالډ ټرمپ تېرو ولسمشریزو ټاکنو کې د درغلیو نورې 'بې اساسه' ادعاوې وکړې. ډونالډ ټرمپ چې تراوسه پورې یې ټاکنو کې خپله ماتې نه ده منلې، د نوومبر د درېيمې نېټې انتخاباتو پر مشروعیت شک څرګندوي، هغه ټاکنې چې ګټونکی یې د ده سیال جوبایډن دی. نوموړي پرون شنبه (د لېندۍ ۱۵مه) په جورجیا کې د سناتورانو یوې غونډه کې یو ځل بیا هغه ادعاوې تکرار کړې چې ټاکنو کې د لاسوهنو او درغلیو په اړه دي. غونډه د جمهوریپال ګوند د هغو سناتورانو له لوري ترتیب شوې وه چې د سنا جرګې په دوهم پړاو انتخاباتو کې ګډون کوي. Читать дальше...

په افغانستان کې د پنبې حاصلات ٢٠ سلنه زیات شوي دي. د کرنې او مالدارۍ وزارت د دغه وزارت ویاند اکبر رستمي ازادۍ راډیو ته وویل، چې تېر کال په افغانستان کې د پنبې د تولید کچه ۵۷زره او ۴۵۰ ټنه وه، خو په روان کال کې ۷۳زره او ۱۱۹ ټنو ته رسېدلې ده. د کرنې وزارت په افغانستان کې پر وخت ورښتونه او مناسبې هوا ترڅنګ، د کرنې وزارت تخنیکي او ترویجي مرستې او سلا مشورې د پنبې د حاصلاتو د زیاتوالي عمده لاملونه ښيي. د کرنې وزارت دا هم وايي، چې په روان کال کې د هرات، سرپل، کندز، بادغیس، فراه، بلخ، تخار، سمنګان،... Читать дальше...

په پټان بندر کې د ډيجيټلي تلې په اېښودلو سره د افغانستان د مالیې وزارت وایې، ډېر ژر به د هېواد په ټولو بندرونو کې دا تلې کېښودل شي. د مالیې وزارت ویاند شمروز مسجدي نن ازادي راډیو ته وویل چې دا د برېښنایي حکومتولۍ د پرمختګ په لوري ستر ګام دی او د دې تلو په نصبېدو سره به په عوایدو کې زیاتوالی راشي. نوموړي دا له فساد سره د مبارزې، ماليې، محصول او د ګمرکاتو د اقتصادي پیاوړتیا تر ټولو مهم فکټورونه او له پردۍ مداخلې د خلاصون یواځینۍ وسېله وګڼله. دا په داسې حال کې ده چې تېره ورځ د پکتیا ولایت پټان... Читать дальше...

د سعودي عربستان د بهرنیو چارو وزیر فیصل بن فرحان وايي، له ایران سره د یوې دوامدارې موافقې یوازینۍ لار دا ده چې امریکا له ایران سره اټمي موافقې ته تر ستنېدو مخکې د خلیج له عربي هېوادونو سره مشوره وکړي. د امریکا منتخب ولسمشر جوبایډن تېره اوونۍ وویل چې له ایران سره اټمي موافقې ته بېرته ستنېدا سخته کار دی خو دی په دې برخه کې پر خپله خبره ولاړ دی. د سعودي عربستان د بهرنیو چارو وزیر فرانس پرېس خبري اژانس ته وویل، توقع لري چې له دوی سره به د امریکا راتلونکی حکومت مشوره وکړي . ده وویل، له ایران سره... Читать дальше...

د افغانستان دفاع وزارت وايي، افغان امنیتي او دفاعي ځواکونو په کندهار کې د طالبانو څو حملې شنډې کړي او درنه مرګ ژوبله یې ور اړولې ده. د دغه وزارت له خبرپاڼې سره سم، طالبانو پرون شنبه(د لېندۍ ۱۵مه) په ډنډ، ژېړۍ او معروف ولسوالیو کې پر امنیتي او دفاعي ځواکونو حملې وکړې چې له ځوابي بریدونو سره مخامخ شول او په لړ کې ۱۸ تنه ووژل شول. وسله والو طالبانو په دې اړه تراوسه څه نه دي ویلي.

امریکايي چارواکو د افغانستان د ملي مصالحې د عالي شورا د مشرتابه کمېټې د لومړنۍ غونډې هرکلی وکړ. د امریکا د باندنیو چارو وزیر مایک پومپیو تېره شپه په یوه ټویټ کې ولیکل، دا اقدام د سولې لور ته یو ګام دی. د افغانستان د سولې لپاره د امریکا ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد هم د دې شورا د مشرتابه کمېټې غونډه مهمه بللې ده. د خلیلزاد په وینا، دا کمېټه به له طالبانو سره د سولې د موافقې پر شرایطو، واک وېش او د دایمي او عمومي اوربند پر سر د خبرو په لړ کې د افغانستان د دولت لپاره یو صلاحیت لرونکی اورګان وي. Читать дальше...