Новости за 25.10.2023

اروپايي ټولنې په افغانستان کې د قضايي سيستم د حذفېدو او له بشري حقونو څخه د سرغړونې په اړه اندېښنه ښودلې ده. اروپايي ټولنې په افغانستان کې د عدلي، قضايي او بشري حقونو د وضعیت په اړه اندېښنه ښودلې ده. په ملګرو ملتونو کې د دې ټولنې استازي د ملګرو ملتونو سازمان د ۷۸مې غونډې د درېیمې کمېټې په یو ناسته کې په افغانستان کې د قضايي سيستم د حذف او له بشري حقونو د سرغړونې په اړه اندېښنه څرګنده کړه. د اروپايي ټولنې د استازولۍ د اعلاميې په يوه برخه کې چې د دغې ټولنې د يوه استازي له‌خوا ولوستل شوه، ويل شوي... Читать дальше...

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چار وزارت په مالیزیا کې مېشتو افغانانو ته د پاسپورټ د ویشلو د لړۍ د پیلېدو خبر ورکوي. د دې وزارت مرستیال ویاند حافظ ضیا احمد نن چهارشنبې په خپله ایکسپاڼه کې کښلي چې د پاسپورټونو د چاپ او ویشلو دغه لړۍ د دې وزارت د قونسلۍ ریاست او په مالیزیا کې د افغانستان د لوی سفارت د هڅو په ترڅ کې پیل شوه. هغه زیاته کړې چې په مالیزیا کې د سفارت سرپرست نقیب الله احمدي په دې مناسبت مراسمو کې په مالیزیا کې مېشتو افغانانو ته ډاډ ورکړ چې دوی ته به د قونسلۍ خدمات په شفاف او چټک ډول وړاندې کېږي. Читать дальше...

د پاکستان نړیوال هوایي شرکت یا 'پي آی اې' وایي، د مالي ناوړه وضعیت له امله یې تېره اوونۍ څه باندې درې سوه الوتنې درولې دي. د دې شرکت ویاند عبدالله حفیظ خان نن چهارشنبې د ازادي راډیو مشال څانګې ته وویل چې تېره اوونۍ ۳۲۲ الوتنې درول شوي چې په هغو کې دواړه کورنۍ او نړیوالې الوتنې شاملې دي. هغه وویل چې د 'پي آی اې' د الوتنو فعالیتونه ځکه اغېزمن شوي چې دا شرکت نه شي کولای د تېلو او پېرل شویو پرزو او نورو وسایلو بلونه پرې کړي او د دې ترڅنګ یې پورونه هم زیات شوي دي. حفیظ خان زیاته کړه، د شرکت مشرتابه... Читать дальше...

د اوکراین د خیرسون د سیمې چارواکي، د روسیې په تازه بریدونو کې د یوه ملکي وګړي د وژل کېدو او لږترلږه شلو نورو د ټپي کېدو خبر ورکوي. د خیرسون والي الکساندر پروکودین پر ټیلګرام چینل لیکلي چې دغه مرګ‌ژوبله په تېرو ۲۴ ساعتونو کې د روسي ځواکونو په هوایي بریدونو کې چې هغه یې شمېر ۳۵ ښودلی، اوښتي. د اوکراین پوځ په خپله فېسبوکپاڼه کې په یوه بیان کې ویلي چې د اوکراین د هوایي مدافعې ځواکونو تېره شپه د روسیې یولس بې پیلوټه الوتکې یا ډرونونه راغورځولي. د چارواکو په خبره د اوکراین په لوېدیځ کې اټومي تاسیساتو... Читать дальше...

په دې وروستیو ورځو کې د پېښور ښار د پراختیا ادارې په بورډ بازار کې د یو شمېر پلورونکو غرفې او کراچۍ ویجاړې کړي چې اکثره د افغانانو اړوندې وې. یو شمېر افغانان په دې باور دي چې دغه اقدام له پاکستانه د سلګونه زره افغانانو د ایستلو پورې تړاو لري، خو پاکستاني چارواکي وايي، دا یو معمولي کار دی.

د ملګرو ملتونو سازمان د ښځو څانګې د راپور له مخې په سلو کې ۸۰ سلنه افغان ښځې وایي چې د ګټې فعالیتونه یې کم شوي دي. د جنسيتي برابرۍ او د ښځو د پیاوړتیا لپاره د ملګرو ملتونو سازمان دفتر وايي، افغان ښځې له هغو بنديزونو سره مخ دي چې د دوی د ګټې وټې فرصتونه محدودوي. د یوې سروې له مخې چې د ملګرو ملتونو د دې دفتر له خوا د روان کال په جون میاشت کې تر سره شوې، په افغانستان کې ۸۰ سلنه ښځو ویلي چې د ګټې فعالیتونه یې کم شوي دي. دا شمېر په اپرېل کې ٧٥ سلنه و. د هغو معلوماتو او سروې پر بنسټ، چې د ملګرو... Читать дальше...

پر غزې د اسراییل د هوایي بریدونو له تېزېدو سره ملګري ملتونه په سیمه کې د بشري وضعیت د خرابېدو خبرداری ورکوي. د فلسطیني کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو ادارې خبرداری ورکړ چې که غزې ته سمدستي تېل ونه رسېږي نو په دې سیمه کې مرستندویه فعالیتونه زښت زیات کم کړي. دغه خبرداری داسې مهال ورکول کېږي چې په غزه کې روغتیایي چارواکو وویل چې د روغتونونو امکانات ډېر محدود شوي او د ګڼو ټپیانو په درملنه کې له سختو ستونزو سره مخ دي. چارواکو په سیمه کې د اسراییلي جېټ الوتکو د تېرې ورځې په بمباریو کې د په سلګونو کسانو د وژل کېدو خبر ورکړی دی. Читать дальше...

یو شمېر پاکستاني رسنیو خبر ورکړی چې له دې هېواده د ټولو غیرقانوني افغان کډوالو د نیولو او افغانستان ته یې د استولو لپاره پاکستان ځانګړي مرکزونه جوړ کړي دي. په داسې حال کې چې په پاکستان کې مېشتو څه دپاسه یو اعشاریه ۷ میلیونه غیرقانوني افغان کډوالو ته له دې هېواده د وتلو د ورکړل شوي یو میاشتني مهلت یوازې ۶ ورځې پاتې، پاکستاني رسنیو خبر ورکړی چې افغانستان ته د کډوالو ته استولو لپاره د پاکستان په بېلابېلو ایالتونو کې ځانګړي مرکزونه جوړ شوي دي. پاکستاني رسنیو د دغه هېواد د یو شمېر پاکستاني چارواکو... Читать дальше...

د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړی راپور ورکوونکی وایي، د طالبانو هغه پالیسۍ چې د زده کړو تمرکز په مدرسو او دیني زده کړو محدودي، کولای شي د افراطي افکارو بنسټ کېږدي. ریچارډ بینېټ مدرسو ته د زده کړو د محدودولو یا په دیني علومو باندې د تعلیم د تمرکز په اړه د طالبانو د اقداماتو په اړه اندېښمن دی. نوموړي د سه شنبې په ورځ د ملګرو ملتونو عمومي اسمبلې ته په وینا کې وویل، چې طالبان د دې پالیسیو له لارې کولای شي د افراطي افکارو بنسټ کېږدي. هغه زیاته کړه: "دا به نه یوازې افغان ماشومان... Читать дальше...

د دوو نړیوالو انسټېټیوټونو ارزونې ښيي چې افغانستان د ۱۷۷ هېوادونو په لړلیک کې د ښځو د پرمختګ په برخه کې تر ټولو بد هېواد دی. د ښځو لپاره د جورج ټاون انسټېټیوټ او د ناروې د سولې انسټېټیوټ یوه نوې ارزونه کې افغانستان د ښځو د پرمختګ په برخه کې تر ټولو وروستی ځای لري. 'د ښځو د سولې او امنیت شاخص' چې پرون په نیویارک کې خپور شو په ۱۷۷ هېوادونو کې د ښځو مشارکت، عدالت او امنیت په اړه د ارزونو مجموعه ده چې پر بنسټ یې دا هېوادونه درجه بندي شوي او په پایله کې یې افغانستان د ۰،۲۸۶ نمرو په اخستو د ښځو د پرمختګ په برخه کې تر ټولو بد هېواد بللی. Читать дальше...

د افغان ښځو، نجونو او بشري حقونو لپاره د امریکا ځانګړې استازې رینا امیري د پاکستان په وړاندې د افغانستان د کرکټ ټیم د تاریخي بریا مبارکي ورکړي او بېګا ناوخته یې په خپله اېکس پاڼه یا پخواني ټویټرکې لیکلي: تاسو ( افغان کرکټرانو) په دې بریا سره په دې سختو ورځو کې افغانانو او نړۍ ته خوښي ور په برخه کړې ده. د افغانستان د کرکټ ملي لوبډلې روزونکي جاناټان ټروټ هم له دغې بریا وروسته ورته خبره کړې او ویلي یې دي د کرکټ په نړیوال جام کې د پاکستان پر وړاندې بریا به د افغان لوبډلې روحیه لوړه کړي او د راتلونکو لوبغاړو لپاره به د الهام سرچینه شي. Читать дальше...

د خوړو نړیوال پروګرام، WFP وایي، ۴۰۰ ملیون ډالرو ته اړتیا لري چې په افغانستان کې له ترټولو زیانګالو کورنیو سره مرسته وکړي ترڅو له را روان ژمي ووځي. دې پروګرام نن په خپله ایکس پاڼه کې کښلي چې ژمی راروان دی او افغانستان انتظارنشي کولای. WFP پرون د اروپایي ټولنې د آسیا پسفیک د څه باندې ۲۱ ملیون ډالره سخاوتمندانه بشري بسپنې خبرې ورکړی و او ویلي وچې دغه بسپنه به له دوی سره مرسته وکړي چې خوراکي مواد زیرمه او هغه مخکې له دې چې واورې لیرې غرنۍ سیمې بندې کړي، ترټولو زیانګالو خلکو ته ورسوي.

اسراییل پرون سې شنبې په غزه کې هوایي بریدونه زیات او د هستوګنې په ودانیویې کې ډیرې کورنۍ ترخاورو لاندې کړې. د غزې روغتیایي چارواکو د تیرې ورځې په بمباریو کې د سلګونو فلسطینیانو د وژل کیدو خبر ورکړ او ویې ویل، روغتیایي تاسیسات هم د بمباریو او د بریښنا د نشتوالي له امله تړل شوي دي. د حماس د کورنیو چارو وزارت ویلي چې د شپې له خوا په غزې تړانګه کې د اسراییلي جت الوتکو پراخ هوایي بریدونو دوام درلود. د بمبارۍ له امله د مړو زیات شمیر د اسراییل او فلسطین ترمنځ د لسیزو کړکېچ په ترڅ کې بې ساری دی. ... Читать дальше...

د ارزګان ولایت د خاص ارزګان ولسوالۍ اوسیدونکې وايي، ولسوالۍ ته یې غځیدلی سړک د موټرو د تګ راتګ لپاره مناسب نه دی. دوي وايي، یادې ولسوالۍ ته غځیدلي سړک په مندونو، سندونو او شلو کې تیر شوي چې اکثره وخت يي موټر پکې بندي او چپه شوي وي او دغه راز زیات وخت سیلابونو سره مخ کیږي. د یادي ولسوالۍ خلک په خپله سیمه کې د روغتیايي خدمتونو د زیاتوالي غوښتنه هم کوي. د ارزګان سیمه ییز چارواکي د خلکو ستونزې مني او په خبره یې، هڅې یې پیل کړي چې یاده ولسوالۍ کې ځينې پراختیایي پروژې پلې کړي. په دې اړه زموږ د همکار راپور د لاندې لېنک له پرانیستلو سره واورئ... Читать дальше...

پاکستاني چارواکو د افغان کډوالو د ستنولو لپاره په اټک کې یو موقتي کمپ جوړ کړی دی. د راولپنډۍ د کمېشنر په مشرۍ په پرونۍ غونډه کې پرېکړه وشوه چې د پنجاب او خيبر پښتونخوا پر پوله په دې کمپ کې به افغانان خپل هېواد ته له تلو مخکې ساتل کېږي. حکومتي چارواکي وايي په راولپنډۍ کې شاوخوا ۲۴ زره بې اسناده افغان کډوال ژوند کوي. له دې مخکې د پېښور کمېشنرۍ هم د ناراجسټر شویو افغان کډوالو لپاره د موقتي کمپونو د جوړولو امر کړی و، او ویلي یې و چې په دې کمپونو کې به هغه افغان کډوال دېره شي چې د اکتوبر له ۳۱مې... Читать дальше...

په کندهار کې د یونسیف په چوکاټ کې د محلي ټولګیو ښوونکي او زده کوونکي د یادو ټولګیو د بیا پیل غوښتنه کوي. بلخوا په کندهار کې یوې سرچنې ازادي رادیو ته تایید کړې چې یونسیف ادارې طالب چارواکو ته خبرداری ورکړی ،که دغه ټولګیو ته د بیا پیل اجازه ور نه کړل شي نو بودیجه به یې نورو ولایتونو ته ولېږدوي . د طالبانو د پوهني وزارت په تیره اپریل میاشت کې په کندهار او هلمند کې د دغه زرګونو محلي ټولیګو د تړل کیدو امر ورکړ . له دې جملې یوازې په کندهار کې شاوخوا ۱۵۰۰ محلي ټولګی تړل شوي دي . د نورو جزییاتو لپاره... Читать дальше...

په دغه مرکز کې نجونې لیک لوست او سرکس زده کوي. په دې ویډیو کې یې ځینې نمایشونه هم لیدلی شئ:

سرچینو د ازادي راډیو فردا څانګې ته ویلي چې د ایران استخباراتو د بهايي دین لس لارویان نیولي دي. بهاییان په ایران کې تر ټولو لوی غیرمسلمان اقلیت دی. دې سرچینو د خپلو نومونو د پټ پاتې کېدو په شرط ویلي امنیتي مامورینو په داسې حال کې چې د محکمې حکم ورسره وو، یګانه آګاهي، نګین خادمي، آرزو سبحانیان، یګانه روحبخش، شانا شوقي فر، مژګان شاهرضايي، ندا بدخش آګاه، بهاره لطفي، ندا عمادي او پرستو حونیني ونیول. د دې بهايي فعالانو د نیول کېدو دلیل او دا چې هغوی چېرته بیول شوي دي، تراوسه روښانه نه دي. په ټوله... Читать дальше...

د اوکراین ولسمشر ولودیمیر زیلینسکي وايي چې پر تور سمندرګي د ولکې لپاره د مسکو خوب به رېښتیا نه شي. د زیلینسکي دا څرګندونې وروسته له هغه کوي چې په تورسمندرګي کې د اشغال شوې کریمیا ټاپووزمې په بندري ښار سیواستوپول کې یوه شپه مخکې د روسیې پر سمندري ځواکونو د برید یوه بله هڅه وشوه. زیلینسکي پرون (د اکتوبر په ۲۴مه) د چک جمهوریت په پلازمېنه پراګ کې یوې غونډې ته په آنلاین وینا کې د سیواستوپول برید ته چې د سیمې د روس پلوو چارواکو په وینا په شا وتمبول شوه، اشاره ونه کړه خو ویې ویل چې پر کریمیا او تور... Читать дальше...

د برېتانیا د پوځ لوی درستیز وايي چې په افغانستان کې د برېتانوي سرتېرو له خوا د ملکي وګړو د وژنو د ادعاوو په اړه د څېړنو بشپړ ملاتړ کوي. امیرالبحر ټوني رادکین چېپرون د دې قضیې په تړاو موظفې کمېټې د ځواب ویلو لپاره راغوښتی و، په یوه بیان کې ویلي چې دی او د دفاع وزارت ټوله مشرتابه د دې څېړنو ملاتړ کوي. د برېتانیا د دفاع وزارت له خوا موظفه شوې کمېټه هغه ادعاوې څېړي چې وايي، د برېتانیا ځانګړو ځواکونو د ۲۰۱۰ او ۲۰۱۳ کلونو تر منځ لسګونه بې ګناه ملکي افغانان چې ماشومان هم پکې وو وژلي دي ،په داسې حال... Читать дальше...

د غزې په تړانګه کې د روغتیا وزارت وايي چې د تېرې شپې په ترڅ کې د اسراییلو په هوايي حملو کې ۷۰۰ فلسطینیان وژل شوي دي. د دې وزارت ویاند اشرف القِدره په یوه بیان کې دا د غزې له کلابندۍ وروسته د ۲۴ ساعتونو په ترڅ کې د اسراییلو په بمباریو کې د فلسطینیانو د مرګ ژوبلې تر ټولو لوړه شمېره بللې. د حماس د روغتیا وزارت ویلي دي چې د اکتوبر په اوومه پر اسراییل د حماس ډلې له برید وروسته په تېرو دوو اونیو کې د اسراییلو په هوايي حملو کې د ۲۳۶۰ ماشومانو په ګډون لږترلږه ۵۷۹۱ کسان وژل شوي دي.

د برېتانیا د پوځ لوی درستیز ویلي دي چې په افغانستان کې د ځانګړو ځواکونو لخوا د ادعا شوو وژنو په اړه څیړنه به "د ځینو لپاره احساساتي او نا آرامه پروسه" وي. امیرالبحر ټوني رادکین چي سه شنبه د افغانستان د دې قضیې په تړاو ټاکلې کمېټې ته د ځواب ویلو لپاره وربلل شوی و، په خپل بیان کې وویل چې دی او د دفاع وزارت ټوله مشرتابه له دې څېړنو بشپړ ملاتړ کوي. هغه زیاته کړه. "زموږ دریځ واضح دی چې دې مسله کې زموږ د شهرت توجیه او د اوس او راتلونکي لپاره د خلکو د باور ساتل شامل دي - او دا سمه ده چې د غیرقانوني... Читать дальше...

ریچارډ بنېټ وايي د طالبانو ځپونکو اقداماتو او تګلارو د بشري حقونو وضعه ډېره خرابه کړې او په دې سربېره افغانستان له یو لړ نورو ننګونو سره هم مخ دی چې پکې روان بشري او اقتصادي ناورین، وروستۍ مرګونې زلزلې او له بهره د افغانانو ډله ییز جبري راستنېدل شامل دي. د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړي راپورتر ښاغلي بنېټ سه شنبه په نیویارک کې د ملګرو ملتونو عمومي اسمبلې ته د افغانستان په اړه خپل وروستی راپور وړاندې کړ. هغه په خپلو بیانونو کې ټينګار وکړ چې په افغانستان او سیمه کې د لا زیاتو... Читать дальше...

د خوړو نړیوال پروګرام (WFP) وايي، سخت او ستونزمن ژمي ته یوازې یوه میاشت پاتې ده، خو د ۲۱ میلیونو ډالرو په مرستې سره تر ټولو زیانمنو خلکو ته خوراکي توکي رسولی شي. د خوړو نړیوال پروګرام پرون په خپله ایکس پاڼه له نړیوالو مرستندویانو همکاري غوښتې مخکې له دې چې واورې په افغانستان کې د کلیوالو سیمو لارې وتړي. تر دې مخکې اروپايي ټولنې د افغانستان په څو ولایتونو کې د زده کوونکو د ملاتړ په هدف د خوړو نړیوال پروګرام سره نهه میلیونه او نهه سوه زره یورو مرسته اعلان کړې. د خوړو نړیوال پروګرام وايي په افغانستان... Читать дальше...

په بغلان کې طالب چارواکي وایي یو سپین ږیری سړی یې له بنده ازاد کړی دی. د بغلان د امنيې قوماندانۍ مطبوعاتي دفتر پرون سه شنبه د يوې خبرپاڼې په خپرولو سره ويلي چې دغه سړى له ١٥ مياشتو راهيسې د پلخمري په حسين خېلو سيمه کې د خپل زوی له خوا په بند کې ساتل کېده. اعلاميې د دغه سړي او د هغه د زوى نوم ياد نه کړ، خو ويې ويل، چې د موضوع د روښانه کولو لپاره يې پلټنې پيل کړې دي. څو اونۍ وړاندې د بخت بي بي په نوم د یوې ښځې د ژغورنې خبر هم چې ویل کېږي ۲۵ کاله یې د خپل ورور په کورني زندان کې تېر کړي وو، ګڼ عکس العملونه وپارول.