Новости за 03.01.2019

د چین یوه تحقیقاتي فضايي بېړۍ د سپوږمۍ پر تیاره خوا، یا هغه لوري چې له ځمکې پټ وي، را کښته شوه. دا په بې ساري ډول مهم فضايي تحقیقاتي ماموریت بلل کېږي. د چین دولتي ټلوېزیون نن پنجشنبه د جنورۍ ۳مه ویلي چې دا فضايي بېړۍ سورلۍ نه لري. له دې سره چین د نړۍ لومړۍ هېواد دی چې د سپوږمۍ په پټ اړخ یا تیاره خوا کې یې د تحقیقاتو ماموریت پېل کړی دی. د دې ماموریت نور جزئیات نه‌دی څرګند شوي. د چین د رسنیو په حواله، دا بېړۍ د ډسمبر په ۲۹مه او ۳۰مه د سپوږمۍ محور ته داخله شوه او د سپوږمۍ له غولي په ۱۵ کیلومتره واټن کې یې حرکت کاوه.

د امریکا د متحده ایالاتو ولسمشر د سیمې پر هېوادونو په تېره بیا روسیې، پاکستان او هند غږ وکړ چې په افغانستان کې د ترهګرۍ په ...

د افغانستان د انتخاباتو خپلواک کمېسیون د افغانستان د ولسمشرۍ د انتخاباتو لپاره نوم‌لیکنه نن رسماً پیل کړه. د انتخاباتو له خپلواک کمېسیون نه د ازادي راډیو د همکار د خبر له مخې عبدالطیف پدرام لومړنۍ کس و چې د افغانستان د ولسمشرۍ د راتلونکو انتخاباتو د کاندید په توګه یې نوم‌لیکنه وکړه. د ښاغلي پدرام لومړی مرستیال احسان الله حیدري او دوهم یې محمد صادق وردګ دی. مخکې تردې محمد حکیم تورسن هم د نوم‌لیکنې لپاره کمېسیون ته ورغلی، خو د دوهم مرستیال د نه حاضرېدو له امله یې نوم‌لیکنه وځنډېده. د افغانستان... Читать дальше...

د هلمند والي وايي، طالبانو ته د ایراني او روسي وسلو د ورکړې سره- سره جګړه کمزورې شوې ده.

په افغانستان کې د جمهوري ریاست د انتخاباتو لپاره د کاندیدانو د نوم‌لیکنې رسمي بهیر نن پنجشنبه د جنورۍ په ۳مه، پیل شو. د ازادي راډیو خبریال وایي چې د کاندیدۍ لپاره یو شمېر کسان هم رامخکې شوي، خو رسماً د چا د نوم د ثبتېدو خبر نه‌دی ورکړل شوی.  په همدې حال کې د افغانستان د خلکو اسلامي وحدت په نوم سیاسي حزب رد کړه چې د وحدت اسلامي ګوند مشر محمد محقق به د جمهوري ریاست په ټاکنو کې د ګلبدین حکمتیار په انتخاباتي ټیم کې شامل شي. د افغانستان د خلکو اسلامي وحدت حزب ویاند عباس اګاه نن په یوه بیان کې چې... Читать дальше...

د افغانستان د کرنې او اوبو لګونې وزارت وایي، سږکال په ننګرهار ولایت کې د خرما دوه زره کیلو حاصلات تر لاسه شوي دي. له دغه وزارت نه په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي چې د یاد وزارت وزیر نصیر احمد دُراني د خرما له ترویجي باغ نه د لیدنې په هدف ننګرهار ولایت تللی دی. په اعلامیه کې دا هم راغلي چې نوموړي په خپل دغه سفر کې د ننګرهار د زیتونو فابریکې ته له ایټالیا نه د اخېستل شویو وسایلو خبره هم کړې ده. د دغه وزارت د معلوماتو له مخې، راتلونکي کال کې به د خرما او د زیتونو تولیدات زیات او په‌دې برخه کې بهر ته د صادراتو زمینه هم برابره شي.

د افغانستان د متشبثینو عالي بورډ وایي، افغانستان له پاکستان سره یو ځل بیا د مالوچو د سوداګرۍ یو کلنه هوکړه لاسلیک کړه. د دغه بورډ مشر رحم الدین حاجي اغا نن ازادي راډیو ته وویل، د روان میلادي کال په ترڅ کې به په هره یوه میاشت کې له سلو تر یو نیم سل موټره مالوچ پاکستان ته صادارېږي. د ښاغلي حاجي اغا په خبره، د افغانستان په فاریاب، بلخ، کندهار، هلمند او یو شمېر نور ولایتونو کې د مالوچو په کاروبار تر ۳۰۰۰ کسان بوخت دي. یاد بورډ له افغان حکومت او پاکستانه وغوښتل چې د درېیو میاشتو په موده کې په جمرود... Читать дальше...

د راډیويي مجلې نننۍ ګڼه مو په یو شمېر هنري او ادبي مسایلو راښکلې کړې:

وسله والو طالبانو تېره شپه د بغلان د مرکز پلخمري پر څو امنیتي پوستو بریدونه کړي چې په نتیجه کې یې افغان امنیتي ځواکونو ته مرګ ژوبله هم رسېدلې ده. د بغلان والي عبدالحی نعمتي ازادي راډیو ته وویل، د طالبانو په دغو ډله‌ییزو بریدونو کې لس پولیس وژل شوي او دوه پوستې د طالبانو لاس ته لویدلې دي. بلخوا د طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد بیا ادعا کړې چې شل سرتېري ېې وژلي او څو پوستې او یو شمېر وسلي او مهمات یې نیولي دي.

پټریک اېم. شنهن «Patrick Shanhan» د امریکا د دفاع وزارت د سرپرست په توګه پرون د چهارشنبې په ورځ«۱۳۹۷ کال د مرغومې ۱۲» رسماً په کار پیل وکړ.

په پام کې ده چې د امریکا د کانګرس په استازیو جرګه کې د ډموکراټانو مشره نانسي پلوسي به د دې جرګې د ۱۱۶مه کاري دوري مشري په غاړه واخلي. پلوسي چې مخکې له ۲۰۰۷ میلادي کال څخه هم د څلورو کلونو په مخه د استازیو د جرګې مشره وه، دغه دنده نن چې د دې جرګې ۴۳۵ غړي غونډه کوي، پیل کړي. د تېرې نوومبر په میاشت کې د کانګرس لپاره په منځ‌مهاله انتخاباتو کې د ډموکراټانو بري دې ته زمینه برابره کړه چې ډموکراټان په ۲۳۵ غړیو سره د دې جرګې اکثریت چې مخکې له جمهوري غوښتونکو سره و، خپل کړي.  ۷۸ کلنه پلوسي د ولسمشر ټرمپ... Читать дальше...

جرمني له شپږو کلونو وروسته بیا د ملګرو ملتونو د امنیت شورا غیردایمي غړې شوه. پرون په نیویارک کې د ملګرو ملتونو په مقر کې د ملګرو ملتونو د بیرغ د پورته کېدو پر رسمي مراسمو سربېره د امنیت شورا په لومړنۍ رسمي غونډه کې د دې شورا پر میاشتنۍ اجنډا هم خبرې وشوې. له جرمني سره یوځای، اندونیزیا، جنوبي افریقا، بلجیم او د ډومینک جمهوریت د ملګرو ملتونو د ۱۵ کسیزې امنیت شورا چې پنځه غړي یې دایمي دي، د دوو کلونو په مخه دوره یې غړي شول.د جرمني صدراعظمې انګېلا مېرکل د نوي کال په مناسبت وینا کې ویلي و چې برلین... Читать дальше...

پټریک اېم. شنهن «Patrick Shanhan» د امریکا د دفاع وزارت د سرپرست په توګه پرون د چهارشنبې په ورځ«۱۳۹۷ کال د مرغومې ۱۲» رسماً په کار پیل وکړ. شنهن چې مخکې یې د دې وزارت د مرستیال په توګه دنده ترسره کوله، وروسته له هغې د ولسمشر ټرمپ له‌خوا ورته دغه مسولیت وسپارل شو چې پخواني دفاع وزیر جېمز مټېس د ډسمبر په ۲۰مه استعفا وکړه. مټیس ویلي و، سیاستونه یې بشپړ د ولسمشر له سیاستونو سره سر نه خوري. ولسمشر ټرمپ چې د افغانستان د جګړې له کبله پر مټېس انتقاد کړی، نه‌ده څرګنده کړې چې شنهان به د دفاع د وزیر په توګه ونوموي او که به بل چاته دغه دنده وسپاري. Читать дальше...

د امریکا د متحدو ایالتونو ولسمشر د سیمې پر هېوادونو په تېره بیا روسیې، پاکستان او هند غږ وکړ چې په افغانستان کې ...

د افغانستان د ملي امنیت سلاکار حمد الله محب او د دفاع وزارت سرپرست اسد الله خالد له طالبانو سره د احتمالي اوربند پر لارو چارو خبرې وکړې. د ملي امنیت د شورا په خپرې کړې اعلامیې کې راغلي دي چې دا غونډه پرون مازدیګر د ملي امنیت د سلاکار په دفتر کې وشوه. په اعلامیه کې نورو امنیتي موضوعاتو ته اشاره شوې ده چې څرنګه دفاعي او امنیتي ظرفیتونه لوړ شي او څه ډول هوایي او پلي ځواکونو ښه تجهیز شي، خو د اوربند په ارتباط نور تفصیل نه‌دی ورکړل شوی. تمه ده چې په نېژدې دوو اونیو کې د سعودي عربستان په جدې ښار... Читать дальше...

د پاکستان پوځ ادعا کوي چې په دوو ورځو کې یې د هند دوهمه بې پیلوټه «ډرون» الوتکه نسکوره کړې ده. د پوځ ویاند تورن جنرال اصف غفور په یوه بیان کې ویلي دي چې د جاسوسي لپاره دا راستول شوی ډرون د جنوري په دوهمه په کشمیر کې راوغورځول شو. اصف غفور په ټویټر کې د یوې بې پیلوټه نسکورې شوې الوتکې عکس هم خپور کړی دی، خو په‌دې برخه کې یې نور توضیحات نه‌دي ورکړي. پاکستان د جنوري په لومړۍ نیټه هم د یوې هندي ډرون د نسکوریدو خبر ورکړی و. نوي ډیلي په دې اړه څه نه دې ویلي.

په روسیه کې د یوې نړېدلې ودانۍ د قربانیانو شمېر ۲۶ تنو ته ورسېد. د روسیې د بیړنو چارو وزارت پرون وویل، سربېره پردې چې پر دې پېښې ۴۸ ساعته اوړي، زموږ د ژغورنې هڅې روانې دي او لا هم ۱۵ تنه د پنځو ماشومانو په ګډون تري تم دي. د دې وزارت په وینا تر اوسه په وژل شویو کې درې تنه ماشومان دي او شپږ کوچنیان ژغورل شوې چې د درملنې لپاره روغتون ته انتقال شوي دي. د دوشنبې په ورځ په ماګنیتوګورسک ښار کې په یوه لس منزله ودانۍ کې چاودنه وشوه چې د بیړنیو چارو د وزارت په وینا ۴۸ اپارتمانونه یې زیانمن کړل. تر... Читать дальше...

د لومړي ځل لپاره د هلمند په باغران ولسوالۍ کې یو ښوونځی پرانېستل شو. دا ښوونځی د قومي مشرانو او طالبانو په سلا مشوره د چهارشنبې په ورځ «۱۳۹۷ کال د مرغومې ۱۲» خلاص شو. جرمني اژانس د هلمند د ښوونې او روزنې د مسوول داوود صفري په وینا خبر ورکوي چې په‌دې مکتب کې دوه سوه زده کوونکو ته د زده کړو زمینه برابره ده. باغران ولسوالۍ چې شاوخوا یو لک او شپږ زره نفوس لري د هلمند یوه خواره او لېرې پرته ولسوالۍ ده چې بشپړ کنټرول یې د طالبانو په لاس کې دی. د طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد جرمني اژانس ته ویلي... Читать дальше...

د هلمند ولایت چارواکي وايي، هڅه کوي چې د یاد امریت تشکیل د ریاست تر کچې ورسوي.

په هرات ولایت کې پر ایټالیایي روزونکو پوځیانو د دولت مخالفه وسله‌والو برید، افغان ځواکونو شنډ کړ. د دوه سوه اووه ظفر قول اردو قوماندان نورالله قادري وایي، دوو وسله‌والو چې د سرحدي ځواکونو دننه یې لار موندلې وه، پرون د چهارشنبې په ورځ «۱۳۹۷ کال د مرغومې ۱۲» پر ایټالیایي روزونکو ډزې وکړې، په‌دې پیښه کې چاته زیان نه‌دی اوښتی، یو برید کوونکی د پېښې په ځای کې ووژل شو او بل یې ونیول شو. د ایټالیا شاوخوا نهه سوه پوځي روزونکي د غوڅ ملاتړ د ماموریت په چوکاټ کې د افغانستان په لویدیځ کې دېره دي.

چارواکي وایي، په کندهار کې د ځواکونو پر یوه مرکز د طالبانو په برید کې لږ تر لږه پنځه پوځیان وژل شوي دي. د کندهار د پولیسو ویاند اشرف وطندوست وایي، دا حمله په میوند ولسوالۍ کې د چهارشنبې په ورځ «۱۳۹۷ کال د مرغومې ۱۲» وشوه چې په‌کې پنځه سرتیري ووژل شول او شپږ تنه نور ټپیان شول. د وطندوست په وینا وسله‌وال تر ځمکې لاندې د یوه تونل له لارې پوځي اډې ته داخل شوي وو. طالبانو د دې برید مسوولیت منلی دی.

د رادار د خپلواکو سیسټمونو د نصبولو تړون په کابل کې د افغان ولسمشر په حضور کې لاسلیک شو. دا تړون پرون ملکي هوايي چلند خپلواکې ادارې د تالس په نوم له یو بهرني شرکت سره لاسلیک کړ. په‌دې مناسبت جوړې شوې غونډې ته ولسمشر اشرف غني وویل: "انشاءالله د دې سیسټم په برکت به په درېیو کلونو کې د افغانستان عواید له دې درکه له ۱۲ تر ۱۵ میلیارده افغانیو پورې ورسېږي." د چارواکو په وینا دا سیستم کولی شي چې له ځمکې څخه تر نېژدې ۱۷ زره متره ارتفاع پورې هر ډول ملکي او نظامي الوتکې تشخیص کړي. پر دې پروژې څه... Читать дальше...

د امریکا د متحد ایالتونو ولسمشر ډونالډ ټرمپ وایي، امریکا به خپل ځواکونه په یوه زماني مدت کې له سوریې بهر کړي...

د افغانستان حکومت د وچکالۍ د اغېزو د له‌منځه وړلو او د سیلونو د مخنیوي په خاطر د پنځو دریایي حوزو لپاره د سیمي جالیو د پېرلو او لېږد تړون لاسلیک کړ.

په افغاني ټولنه کې موجوده حساسیتونو ته په کتو سره، د کندز ولایت یو شمېر خلک د امنیت او ثبات تأمنیولو او دغه راز د یووالي ....