Новости за 11.04.2020

سافټ بانک ګروپ وایي په پام کې لري جاپان ته په میاشت کې درې سوه میلیونه ماسکونه ورکړي. سافت بانک ګروپ چې مقر یې د جاپان په پلازمېنه توکیو کې دی د اپریل پر یوولسمه وویل له یوې چینایې کمپنۍ سره تر قرار داد وروسته اوس کولی شي په هره میاشت کې درې سوه میلیونه ماسکونه جاپان ته ورکړي. دغه چینایې کمپنۍ BYD په اصل کې د برېښنایې موټرو د جوړېدو یوه کمپنۍ ده، خو اوس یې د ماسکونو جوړول هم پیل کړي دي. د سافټ بانک ګروپ اجراییه رئیس ماسایوشی سان Masayoshi Son پر ټویټر لیکلي سافټ بانک ګروپ به دوه بیل ډولونه... Читать дальше...

په اندونیزیا کې یوه زلمي له یوې پیغلې سره د کرونا ویروس له امله د بندیزونو سربېره واده وکړ، خو داسې واده چې په نړۍ کې ښایي ساری ونه لري. محمد نورګامان او اوجي لیستاري د کرونا ویروس د خپرېدو لپاره تر خبرداریو مخکې د واده نېټه ټاکلې وه، خو د خبردارۍ تر نیټې مخکې شول. دوی د جمعې په ورځ د کورنۍ ۸ تنه په پلازمینې جاکارتا کې خپل محفل ته راوغوښتل نورو خپلوانو او دوستانو ته یې بلنه ورکړه چې د انټرنېټ له لارې دا مراسم وګوري. په اندونیزیا کې په رسمي ډول پر غونډو اجباري بندیز تر اوسه حکومت نه دی لګولی... Читать дальше...

د دارالامان ماڼۍ یوه برخه د کرونا ویروس ناروغانو درملنې ته ځانګړې شوه. د عامې روغتیا وزارت وايي، که اړتیا شوه یاده ماڼۍ به په بشپړ ډول د کرونا ویروس ناروغانو لپاره ځانګړې شي. فرید الله سعادت یې په اړه دغه راپور چمتو کړی:

په ناټو سازمان کې د امریکا سفیرې یو ځل بیا د ډیپلوماټیکو لارو د افغانستان د جګړې پر ختمېدا ټینګار کړی او دا یې د سولې لپاره تر ټولو غوره لار بللې ده.

په بریتانیا کې یو پوځي ډاکتر چې یو وخت یې په افغانستان کې له بریتانیایي ځواکونو سره خدمت کاوه، له کرونا ویروس سره په خپل هېواد کې مبارزه پيل کړې ده.

د افغانستان ولسمشرۍ ماڼۍ وايي، د ښځینه بندیانو خوشې کول د حکومت په لومړیتوبونو کې دي.

په هېواد کې د کرونا ویروس د تازه ۳۴ مثبتو پېښو ثبت سره، په کابل ښار کې ممکن د ګرځبندیز موده به یوه اوونۍ نوره هم وغځول شي.

د ټکنالوژۍ لویو شرکتونو اپل او ګوګل اعلان وکړ، چې د کرونا ویروس د خپرېدو د مخنیوي لپاره به په بېساري ډول د ځیرکو ټېلېفونونو له ټکنالوژۍ کار واخلي.

په افغانستان کې د امریکایي ځواکونو عمومي قومندان جنرال سکاټ مېلر تېره شپه د طالبانو د سیاسي دفتر له پلاوي سره لیدلي.

د افغانستان ولسمشرۍ ماڼۍ حکومت کې د تازه ګمارنو د درولو لړۍ وغځوله.

د امریکا د جان هاپکنز پوهنتون شمېرې ښيي چې په نړۍ کې تر نن سهاره د کرونا پیښې یو اعشاریه ۷ میلیونو ته پورته شوې. د دغو شمېرو له مخې، دې ویروس تر اوسه څه باندې یو لک او دوه زره کسان مړه کړي چې ډیر یې په ایټالیا او امریکا کې دي. په ایټالیا کې د تلفاتو شمېر څه باندې اتلس زره اته سوه دی او په متحد ایالتونو کې تر اوسه څه باندې اتلس زره اووه سوه. داسې اندېښنې شته چې په ټوله نړۍ کې د کرونا شمېر له هغو زیات دی چې په رسمي ډول یې یادونه کېږي. د همدې ویروس د خپریدو له کبله عیسویان هم ایسټر یا پاک اختر په کورونو کې لمانځي.

په هرات کې د ځوانانو څو ډلې چې د نجونو روباټ جوړونکې ډله یې هم ملګرې ده د ساه اخیستلو د مصنوعي الو په جوړولو کار کوي. دوی هیله من دي چې ډېر ژر به دا دستګاوې یا الې جوړې کړي او په کارونې سره به په کرونا ویروس د اخته کسانو د مړینې کچه راټیټه شي. د شاهپور صابر راپور هیلۍ اسد وړاندې کوي:

ایران ویلي، نن د شنبې په ورځ یې کم خطره کاروبارونه بېرته پيل کړل. په دې ګام کې د تهران ښار شامل نه دی. ایرنا خبري اژانس راپور ورکړی چې ټاکل شوې د ایران پلازمېنه راتلونکې شنبې د اپریل په اتلسمه بېرته پرانستل شي. د ایرنا د راپور له مخې، د ایران ولسمشر حسن روحاني له خلکو غوښتي چې د طبي کارکوونکو د سپارښتنو له لارې د ویروس مخنیوي ته کار وکړي. د روحاني په خبره، د محدودیتونو کمول په دې معنا نه دي چې روغتیايي معیارونه او جسمي واټنونه دې نه مراعات کېږي. تسنیم خبري اژانس ویلي، د ایران د سوداګرو... Читать дальше...

امریکا وایي، که هر څوک داسې معلومات ورکړي چې له مخې یې د حزب الله د پوځي څانګې یو قومندان محمد کوثراني ونیول شي لس میلیونه ډالر جایزه به ورکړي. ویل کېږي چې کوثراني د ایران د سپاه پاسدارن د قدس ډلې له وژل شوي قومندان قاسم سلیماني سره نژدې اړیکې درلودې. د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویلي، له کوثراني سره د تړلو شبکو او کسانو پيدا کېدونکو اطلاعاتو ته هم پیسې ورکوي. دغه وزارت وایي، په عراق کې د ایران له ملاتړه د برخمنو ملیشو په همغږۍ کې کوثراني مهمه ونډه لري. واشنګټن حزب الله ډله د یوه ترهګریز سازمان په توګه پېژني. Читать дальше...

د جي شل هېوادونو د انرژۍ وزیرانو په نړۍ کې د تېلو د بیې د راټیټولو په اړه د خبرو یو دور پای ته ورساوه.

د عیسویانو د ایسټر یا پاک اختر په داسې وخت کې راسېدلی دی چې په نړۍ کې د کرونا ویروس د قربانیانو شمېر تر یولک اوښتی دی او په ډېرو ځایونو کې بندیزونه لګیدلي دي.

د افغانستان دفاع وزارت وایي، بدخشان کې یې ۲۷وسله وال طالبان وژلي دي. د دغه وزارت مطبوعاتي دفتر ویلي، طالبانو تېره ورځ د دغه ولایت په وردوج او نسي ولسوالیو بریدونه وکړل چې د پلیو او هوایي ځواک په مرسته په شا وتمبول شول. دوی وایي، وردوج کې ۱۱ او نسي ولسوالۍ کې ۱۶ طالبان په دې جګړه کې ووژل شول. طالبانو بیا د دوی د جګړو په اړه څه نه دي ویلي، خو یوه خبرپاڼه کې ویلي چې ګډو ځواکونو د بدخشان په وردوج کې د ملکیانو لسګونه کورونه بمبار کړي دي.

د تخار ولایت مرکز تالقان نن د شنبې په ورځ له یوه سره قرنطین شو. د تخار د ښاروالۍ امر سیدال پیرزاده ازادي راډیو ته وویل، دا ګام د کرونا ویروس د خپرېدو د مخنیوي په هدف پورته شوی دی. په تخار کې تر اوسه کرونا ۴ کسان نیولي او دوه یې مړه کړي دي. چارواکو دغه ښار کې سړکونو او کوڅو باندې د ویروس ضد دوا هم شیندلې ده.

د افغانستان د عامې روغتیا وزارت وایي، تېرو ۲۴ ساعتونو کې یې د کرونا ۳۴ مثبتې پيښې ثبت کړي دي. د دغه وزارت مطبوعاتي سلاکار وحیدالله مجروح نن یوې خبري غونډې ته وویل چې له دې سره د مثبتو پيښو شمېر ۵۵۵ ته ورسېد. ښاغلي مجروح وویل، تر اوسه له دې ویروسه افغانستان کې ټولټال ۱۸ تنه مړه شوي او ۳۷ تنه بېرته رغېدلي دي. نوموړي وویل، د یو شمېر ښارونو له قرنطین کېدو سره په کرونا د اخته کېدو پېښې کمې شوې دي. د وزارت مسئولین وایي، که کابل ښار او یو شمېر نور ښارونه قرنطین شوي نه وای، پېښې به زرګونو ته پورته شوې وې. Читать дальше...

د میدان وردګو د کرنې او مالدارۍ ریاست د ۱۸۰ میلیونه افغانیو په ارزښت د میوو او سبزیجاتو د یوې لويې سړې خونې د جوړېدو خبر ورکوي. د دغه ریاست رئیس ولید احمد تسل نن ازادي راډيو ته وویل،چې دغه سړ خونه د ۱۵۰۰ مټریک ټنه میوو او سبزې جاتو د ساتنې ظرفیت لري. د ښاغلي تسل په خبره یاده سړه خونه په یو نیم جرېبه ځمکه کې جوړه شوې ده. د ښاغلي تسل په خبره د دې سړې خونې په جوړېدو سره ۱۵۰ تنو ته د موقتي او ۳۰ تنو ته دوامدره کار زمینه برابرېږي. ښاغلی تسل وايي، د سړې خونې په جوړېدو سره بڼوال کولای شي چې میوې... Читать дальше...

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونې چارواکي وايي، د پاکستان له لوري د سپین بولدک، چمن او تورخم بندرونو له پرانېستې وروسته تر اوسه ۲۰۰ کانټینره مالونه افغانستان ته انتقال شوي دي. د دې خونې د عامه اړېکو مرستیال جان اقا نوید نن ازادي راډيو ته وویل، چې د دې بندرونو ترڅنګ نور بندرونه هم د افغان سوداګرو پرمخ پرانېستل شوې دي. نوموړي وویل، چې د دوې هڅه داده څو د افغانستان صادرات هم پیل شي. د افغانستان د سوداګرۍ خونې چارواکي وايي،د یادو موادو په انتقالېدو سره به د بیو په کچه کې هم ټيټوالی راشي. ... Читать дальше...

کابل چاپ ورځپاڼو په خپلو ننيو ګڼو کې په افغانستان کې د کرونا ویروس د مخ په زیاتېدونکي بحران او د ولسمشر غني او ډاکتر عبدالله ترمنځ په روان سیاسي کړکېچ لیکنې او تبصرې کړي.

د طالبانو د قطر دفتر وایي، تېر ماښام یې په افغانستان کې د میشتو بهرنیو ځواکونو د قومندان سکاټ مېلر په مشرۍ یوه پلاوي سره ناسته کړې ده. د دغه دفتر ویاند سهیل شاهین په ټویټر پاڼه لیکلي، دې غونډه کې له امریکایي قومندان سره د سولې د هوکړې په عملي کېدو او په دې برخه کې د شویو سرغړونو په اړه خبرې وشوې. ښاغلی شاهین وایي، دوی په غیر جنګي سیمو کې دچاپو او بریدونو په اړه هم دې امریکایي پلاوي ته وویل او له هغوی نه یې د داسې بریدونو د درېدو غوښتنه وکړه. پرون طالبانو وویل چې افغان او امریکایي ځواکونو... Читать дальше...

واشنګټن پوسټ لیکلي امریکایي چارواکي وايي چې له طالبانو سره د امریکا د تړون یو اصلي عنصر د طالبانو هغه ژمنه ده چې د داعش په وړاندې جګړه کې به له امریکا سره مرسته کوي.

په داسې حال کې چې کرونا ویروس په ټوله نړۍ کې خپور شوی، ترکمنستان پرېکړه کړې چې د فوټبال ځنډېدلې سیالۍ د اپرېل په ۱۹مه نېټه بېرته پيل کړي. د دغه منځنۍ اسیایي هېواد اته ټيمونه لرونکي مسلکي لیګ خپلې سیالۍ د مارچ میاشتې په ۲۴مه نېټه وځنډولې. په دغه هېواد کې چې حکومت‌یې مستبد ګڼل کېږي، تر اوسه په رسمي توګه د کرونا ویروس هېڅ مثبتې پېښې نه‌دي اعلان شوي او په وروستیو ورځو کې يې یو شمېر سپورټي سیالۍ جوړې کړي. ترکمنستان د بلاروس، تاجکستان، نیکاراګوا او بوروندي ترڅنګ له هغو هېوادونو دی چې د کرونا ویروس... Читать дальше...