Новости за 27.04.2020

د فاریاب چارواکي، د دې ولایت په قیصار، خواجه سبز پوش او شیرین تګاب ولسوالیو کې د افغان ځواکونو او وسله والو طالبانو ترمنځ د جګړې خبر ورکړی. د فاریاب د امنیه قومندانۍ ویاند عبدالکریم یورش نن دوشنبه آزادي راډیو ته وویل چې دا نښتې تېره شپه شوي دي. د نوموړي په خبره دا نښتې وروسته له هغه پیل شوې چې طالبانو د دغو ولسوالیو په مرکزونو د افغان ځواکونو پر پوستو بریدونه وکړل. ښاغلی یورش زیاتوي چې په دې نښتو کې ۱۰ طالبان وژل شوي دي. نوموړی وایي، یو امنیتي سرتېری هم په دې ترڅ کې وژل شوی دی. طالبانو تر اوسه په دې اړه څه نه دي ویلي.

د افغانستان د عامي روغتیا وزارت وایې په تېرو ۲۴ ساعتونو کې په دې هېواد کې د کرونا ویروس ۱۷۲ نوې مثبتې پېښې ثبت شوي دي. د دغه وزارت ویاند وحیدالله مایار نن دوشنبه د اپریل ۲۷ په کابل کې یوې خبري غونډې ته وویل چې په دې سره د کرونا ویروس د مثبتو پېښو شمېر ۱۷۰۳ ته لوړ شو. ښاغلي مایار وویل په تیرو ۲۴ ساعتونو کې له همدې کرونا ویروس څخه ۷ تنه مړه شوي او ۱۳ نور بیرته روغ شوي دي. هغه زیاته کړه: "له بده مرغه په تېرو ۲۴ ساعتونو کې دوه تنه په هرات، دوه په بلخ، یو تن په سرپل او یو یو په کونړ او کندهار ولایتونو... Читать дальше...

د افغانستان ولسمشرۍ ماڼۍ وایي، د زرګونو بندیانو د بخښنې فرمان وروستی شو. د ولسمشر ویاند صدیق صدیقي نن دوشنبه پر خپله ټویټر پاڼه ولیکل چې دا فرمان نن د حکومت د مشرتابه پلاوي په غوڼده کې د ثور د اتمې نېټې په مناسبت چې د مجاهدینو د بري سره سمه ده، وروستی شو.  ښاغلي صدیقي لیکلي چې د دغه فرمان نور جزییات به وروسته له رسنیو سره شریک شي. ولسمشرۍ ماڼۍ تر دې وړاندي هم د کرونا ویروس د مخنیوي د یوې هڅي په توګه د بندیانو د خوشې کېدو فرمان ورکړی وو چې له مخې یې زرګونه بندیان له زندانه خوشې شول.

د کرونا ویروس له کبله د محدودیتونو په خاطر په هندوستان کې بند پاتې۲۵۰ نور افغانان هم افغانستان ته لېږدول شوي. په داسې حال کې چې ګڼ شمېر افغانان د کرونا ویروس د خپرېدو له کبله په هندوستان کې بند پاتې دي، په نوې ډلي کې د افغانستان سفارت دې هېواد ته د ۲۵۰ نورو افغانانو د ستنولو خبر ورکوي. له دې سره له هندوستانه- افغانستان ته د ستنو شویو شمېر درې زره څلور سوه شو. په نوې ډیلي کې د افغان سفارت شارزدافېر طاهر قادري له ازادي راډيو سره په خبرو کې وویل چې افغانستان ته د ستنېدو په برخه کې هغو کسانو ته... Читать дальше...

د غزني په جاغوري ولسوالۍ کې په لاریونوالو په برید کې شپږ تنو ته مرګ ژوبله اوښتې ده. د غزني ولایت د جاغوري ولسوالۍ اوسېدونکي وايي، په لاریونوالو د برید په ترڅ کې ۳کسان وژل شوي او ۳ نور ټپیان شوي دي. دوی وايي، دغه برید له ناڅرګند لوري شوی دی. د دغه ځای یوه اوسېدونکي محمد جمعه همدر ازادي راډیو ته وویل: "دلته ډزې شوې دي، خو ډزې مالومې نه دي چې دا ډزې اردو، پولیسو، د ملي امنیت منسوبینو او که د ولسوال ساتونکو کړې دي، امنیه قومندان، ولسوال، له جنايي جرمونو سره د مبارزې امر او ځینو پولیسو په جومات... Читать дальше...

په پکتیا کې د کرونا په ویروس اخته ناروغانو د درملنې لپاره د سل بستریز روغتون د جوړېدو چارې پیل شوې. د پکتیا ولایت یو شمېر اوسېدونکو له څه مودې راهیسې په دې ولایت کې د کرونا ویروس د ناروغانو د درملنې لپاره د ځانګړي روغتون د جوړېدو غوښتنه کوله، چې نن د دوشنبې په ورځ یې د جوړېدو بنسټ ډبره کېښودل شوه. د پکتیا والي شمیم خان کټوازي په دې اړه په جوړو شویو مراسمو کې وویل، چې دغه سل بستریز روغتون د جمهوري ریاست د ملي پراختیا څخه د ملاتړ د عملیاتي ادارې لخوا جوړېږي، چې چارې یې په نږدې یوه میاشت کې بشپړې شي. Читать дальше...

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندویه دفتر یوناما ​وايي، د روان میلادي کال په لومړیو دریو میاشتو کې د جګړو له امله په دغه هېواد کې له ۵۳۰ زیات ملکیان وژل شوي دي.

د یو شمېر نړیوالو رسنیو د راپور په اساس د افغانستان په ګډون د نړۍ په ځينو هېوادونو کې د قرنطین له امله په زیات شمېر کورنیو کې تاوتریخوالی رامنځته شوی دی، خو په پلازمېنه کابل کې د دل اقا فهیم کورنۍ بیا له قرنطینه خوند اخلي. د ازادي راډیو خبریال شفیع کریمي دغه راپور لېمه هادي وړاندې کوي.

سید ولي ۱۲ کاله تر کوژدن پاتې کېدو وروسته ولور پرې او واده وکړ. د سید ولي او د هغه د مور ژوند، بې‌وزلۍ او ارمانانو په اړه د ازادي راډیو خبریال شریف‌الله شرافت راپور جوړ کړی و چې وروسته ځینو یې مرستې ته ودانګل او ستر ارمان‌یې پوره کړ. د شریف‌الله شرافت راپور چې لېمه هادي یي وړاندې کوي.

یو شمېر کابل ښاریان د مخابراتي شبکو د انټرنېټ له ټیټ او خراب کیفیت څخه شکایت کوي

له دې ډلې محمد اسماعیل چې هغه مهال د افغانستان په لوېدیځ کې د جمعیت اسلامي ګوند مشر و، وايي د ثور میاشتې په اتمه نېټه د افغان مجاهدینو له لوري پخواني شوروي ځواکونه مات او د هېواد خپلواکي یې بېرته ترلاسه کړه.

د افغانستان کورنیو چارو وزارت په ننګرهار کې د داعش وسله‌والې ډلې سره د همکارۍ په تړاو د اتو تنو د نیول کېدو خبر ورکړ. د دغه وزارت ویاند طارق ارین نن دوشنبه رسنیو ته په استولي پیغام کې وویل چې دا کسان د ننګرهار ولایت د خېوې ولسوالۍ په اسلام‌پور کلي کې د پولیسو د ځانګړو ځواکونو د عملیاتو په ترڅ کې نیول شوي دي. ښاغلی ارین وایي په دې عملیاتو کې چې تېره ورځ شوي له یادو کسانو څخه یو شمېر وسلې، مهمات، لپ‌ټاپ کمپیوټر او موبایلونه ترلاسه شوي دي. تر دې وړاندي د افغانستان ملي امنیت ریاست د داعش وسله‌والې... Читать дальше...

د کندز چارواکي وایي د کندز په چهاردره او امام صاحب ولسوالیو کې یې د افغان ځواکونو پر پوستو د وسله‌والو طالبانو بریدونه په شا تمبولي دي. د کندز د امنیه قوماندانۍ ویاند هجرت‌الله اکبري ازادي راډیو ته وویل چې وسله‌والو طالبانو تېره شپه پر پوستو بریدونه وکړل. نوموړي زیاته کړه: "د څو ساعتونو جګړې په نتیجه کې ۱۰ تنه طالبان وژل شوي، ۵یې ټپیان او پاته نور یې له سیمي تښتېدلي دي. یو پولیس سرتېری وژل شوی او یو بل ټپي شوی دی. ټولې پوستې د امنیتي او دفاعي ځواکونو په کنټرول کې دي او جګړه نن سهار پای ته ورسېدله."... Читать дальше...

د سوریې هوایي ځواکونو پلازمینې د مشق ته څېرمه د اسراییل د څو مشکوکو توغنديو مخه نیولې ده. دا خبره د سانا دولتي خبري آژانس نن د اپریل ۲۷ کړې ده. د سانا خبري آژانس د راپور له مخې د اسراییل دا برید د لبنان هوایې حریم له لارې شوی او د سوریې دفاعي ځواکونو مخکي تر دې چې اهدافو ته ورسېږي، خنثی کړي دي. د اسرايیل پوځ معمولا د خپلو عملیاتو په اړه تبصره نه کوي خو په وروستیو کلونو کې یې د ایراني ځواکونو، د سوریې د حکومت او د لبنان د حزب الله ډلي پر وړاندې سلګونه هوایې بریدونه کړي دي. اسراییل وایي، ایران... Читать дальше...

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د مرستو د همغږۍ سازمان یوناما وایې د روان میلادي کال په لومړیو دریو میاشتو کې په دې هېواد کې څه باندي ۵۳۰ ملکي وګړي وژل شوي او ۷۶۰ ملکیان ټپیان شوي دي. د یوناما دفتر نن دوشنبه د یوې خبرپاڼي په خپرولو ویلي چې دغه مرګ‌ژوبله د افغانستان د جګړو پر مهال ملکیانو ته اوښتې ده. د یوناما په خبره په وژل شویو کې ۱۵۰ ماشومان هم شامل دي. د دغه دفتر په اعلامیې کې راغلي چې د حکومت ضد عناصر د دغو تلفاتو د ۵۵ سلنې مسؤلین دي. اعلامیه زیاتوي په دې وسله‌وال طالبان ۳۹ سلنه، د اسلامي دولت ډله یا داعش د ۱۳ سلنې تلفاتو مسؤل دي. Читать дальше...

دوی وايي، امنیتي ځواکونه ولې نه‌شي کولای هغه سیمې چې د برښنا ستنې په‌کې ولاړې دي، امنیت‌یې وساتي؟

چارواکي وایي، د چین په ووهان ښار کې په کرونا ویروس اخته ټول بستر کسان روغ شوي او له روغتونه رخصت شوي دي.

په نړۍ کې په کرونا ویروس د اخته کسانو تایید شوې پېښې نژدې درې میلیونو ته رسېدلي دي.

د بندیانو په خوشې کېدو کې له ځنډ سره بېرته د جګړې لیکې تودې شوې او د مقاله لیکونکي په باور، لا هم معلومه نه‌ده چې د طالبانو او امریکا هوکړه به څه ډول او څه وخت د تاوتریخوالي د کمېدو لامل شي.

د کندهار د غنمو حاصلات به ډېر ژر بازار ته وړاندې شي. د کندهار د کرنې رئیس حفیظ‌الله سیدي نن ازادي راډیو ته وویل چې تر اوسه له کروندګرو تر ۲۰۰ زره ټنه غنم راټول شوي چې راتلونکې اوونۍ به مارکېټ ته وړاندې شي. نوموړي وویل چې په دې سره به په بازار کې د اوړو بیې راټیټې شي. نوموړي وویل، سږ کال د دې ولایت په څه باندې ۶۷ زره هکټاره ځمکه کې اوبیز او للمي غنم کرل شوي چې په وینا یې دا پېر د کندهار بزګرو سره هم د پام وړ مرسته کوي. تر دې وړاندې هم حکومت په مارکېټونو کې د نرخونو د کنټرول لپاره په ډېره اندازه غنم له بزګرانو اخیستي دي. Читать дальше...

د افغانستان د ښار جوړونې او ځمکو وزارت په دولتي ځمکو او ملکیتونو باندې د پانګونې لپاره ٥٠ بستې یا د پانګونې کڅوړې اعلان ته سپاري. د دغه وزارت ویاند حشمت ناصري نن ازادي راډیو ته وویل چې دغه چاره به د یو میلیارد ډالره پانګونې جذب ته لار پرانیزي. نوموړي وویل چې له دې لارې به افغان حکومت ته ۲،۶ میلیارده ډالر عواید راټول شي. په دغو ٥٠ کڅوړو کې د ٧ زونونو په کچه په سوداګریزو مرکزونو، استوګنې او سوداګریزو برخو پانګونې شاملې دي. تر دې وړاندې هم د ښار جوړونې وزارت خصوصي سکټور ته د ګډې پانګونې زمینه... Читать дальше...

سرمقاله لیکونکي د سولې پروسې ته په اشارې سره لیکي، دا منو چې تاسو ټول له پردیو سره برمته یاست، خپل واک نه‌لرﺉ، خو که له شخصي هوسونو تېر شئ او د اقتدار هوس نه‌وي د پردیو هېڅ طلسم بیا کار نه‌شي ورکولای.

د هند صدراعظم نرېندرا مودي خپلو خلکو ته خبرداری ورکړی چې د کرونا ویروس په وړاندې بې‌غوري ونه‌کړي. هغه پرون په یوه راډیويي پيغام کې هندیانو ته خبرې کولې. هغه زیاته کړه: "درنو خلکو! له تاسو غواړم چې په خپل ډېر لوړ اعتماد مه‌دوکه کېږئ. داسې فکر باید ونه‌کړو چې کرونا ویروس موږ ته نه‌رارسېږي له دې تر اوسه زموږ ښار، کلي، کوڅې او دفتر ته نه‌دی راغلی." مودي زیاته کړه چې خلک باید خپل عادتونه بدل کړي، ټولنیزې فاصلې او طبي سپارښتنې چې په‌کې د ماسک کارول ضروري دي رعایت کړي. د هند صدراعظم خپل ګڼ مېشتي... Читать дальше...

د ایران ولسمشر حسن روحاني اعلان کړی چې ۱۲۷ سیمې به چې ده ورته د سپینو سیمو خطاب وکړ، بیا خلاصې شي او د جمعې لمونځ به په دې سیمو کې ترسره شي. روحاني یکشنبه په خپله بیانیه کې وویل چې له دې وروسته په هېواد کې د کرونا ویروس د خپرېدو په لحاظ د سیمو وېش په سپین، ژېړ او سور رنګونو کوي. هغه وویل په روژې میاشت کې به د جوماتونو بیا پرانیستل د خاصو مقرراتو په اساس ترسره شي. ایران تر دې مخکې هم د کرونا ویروس په خاطر د لګېدلو محدودیتونو د تدریجي لیرې کولو هڅې کړې دي. په دغه هېواد کې مذهبي ځایونه تر ټولو... Читать дальше...

د بشري حقونو څار نړیوال سازمان وايي د افغانستان په زندانونو کې شاوخوا ۹۵ فیصده نجونې د اخلاقي جرایمو په تور لکه نامشروع اړیکو بندیانې دي. دا خبره د یاد سازمان په ټویټرپاڼه پرون خپره شوې ده. دغه سازمان د ټویټر له لارې تېره یوه اوونۍ په نړۍ کې د بشري حقونو په اړوندو مسایلو "ټویټر ټرېنډ" یا د بحثونو بهیر پیل کړی چې یوه موضوع‌یې اخلاقي جرایم دي. د بشري حقونو د څار سازمان د ښځو د حقونو څانګې سرپرستې هیدر بار هم مخکې په خپل ټویټر لیکلي و چې "په اصطلاح اخلاقي جرایمو په سبب باید له سره دا ښځې نه‌وی... Читать дальше...